Katalog

B İ L G İ S A Y A R D Ü N Y A S I Tarayıcıokuyucu testi Metlnleri "görerek" bilgisayara kaydeden tarayıcılardan "ScanmanCatch Word" ve "Typist'in nltelikleri Çeviri: Dr. Ismail Kılınç H ızlı ve fazla yer kaplamayan elli tarayıcıokuyucular. Şimdi karakterlerin tanınması konusuna "el" atıyorlar. Bugüne kadar mucizevi bir çözüm ortaya çıkmadı. Fakat bu konuda ilk öncüler, Maclntosh için Caere'in Typıst'i ve IBM ve uyumlulan ıçin Logitech'in CatchVVord (Scanman ve Catch yazılımı ortaklığı) basitliklerıyle ön plandalar. Şunu öncelıkle bilmek gerekir: Metin işlemcisıne yönelık olarak basılı bir belgeyi tümüyle ve hatasız çeviren (tanıyan okuyan) bir sistem henüz yok. Bilgisayarların karakterleri tanıması için üretilen zeki aygıtlar henüz emekleme aşamasındadır. %98'lik bir tanıma çok iyi görünse de, bu bir safyada 80 hata demektir. Bu alanda yoniliklerden biri basit kullanımlı elli tarayıcıokuyuculardır. iki yayıncı bir metin işlemcisinde basılı olan belgelerı elde etmeye yönelik ekonomik bir çözüm öneriyor. Typlst ile Caere doğrudan elli tarayıcıokuyucuyu yöneten bir büro aksamı şeklinde Macintosh için Omnipage yazılımını uyarladı. Fareleri ile tanınan Logitech firması ise bir karakter tanıma programı yayınladı; Catch Word. Bu da Sconman adlı elli tarayıcıokuyucu ile çalışıyor. Genellikle bu tür araç ya da aygıtlardaki nitelik gerçekten tanınan karakter sa yısına bağlıdır. Oran ne kadar yüksekse, tanıma o kadar etkilidir. Catch Word ve Typist %95, hatta %99 oranında karakter tanıdıklarını ileri sürüyorlar. Bunun anlamı da, 100 üzerinden 1 karakter, ortalama olarak, tanınmıyor ya da başka bir karakter bulunuyor demektir. Karakterler harf ise, yeniden taramaokuma ile hatanın giderilebilme olanağı var Ama sayı söz konusu olduğunda, korkunç sonuçlar ortaya çıkabilir; muhasebeci ya da vergi uzmanlarının 155.000.000 mılyonu 755.000.000 okuması gıbı (ya da tersi), kısacası, çok açıklık, belirginlik isteyen konularda bu tür programları kullanmak olanaksız. Bu tür programların önemli ölçüde zaman kazandırdığı söylense de son çıkan belgeyi dikkatle incelemekte zaman kaybettirecektir. Test ettiğimiz iki aygıtın da biçımleri aynı. Fakat Typist donanım ve yazılımla birlikte bütünleşmiş olarak tasarlandığından, kontrast ayarlaması programda yapılırken, Logitech'de bu iş elin üzerindeki bir küçük kol ile yapılır. Typist'te tek bir tarama türü vardır. Ve her inçte 300 noktalık rezolüsyon sağlar. Logitech'de ise bu değerler değişebilir. (Çizgili resim, gri konunda renkleri ayırma, 100400 nokta arası rezolüsyon) CatchVVord yazılımını Logitech yayımlamakta ve Scanman'ın elli okuyucutarayıcısına İyi bir arkadaş olmakta. Program Windows'la çalışmıyor, ama fareyi kullanıyor ve hareketli program şeklinde ekrana geliyor. 3 tane de alt programa sahip: Kütükler, seçimler ve sayısallaştırma. ScanmanCatch Word CatchVVord yazılımını Logitech yayınlamakta ve Scanman'ın elli okuyucutarayıcısına iyi bir arkadaş olmaktadır. Ayrı satılabilir ve başka bir araçla kullanılabilir. Program Windows'la çalışmıyor, ama fareyi kullanıyor ve hareketli program şeklinde ekrana gelıyor. Üç altprogram var; Kütükler, Seçimler ve Sayısallaştırma Tanıma. Kontrast ayarlaması biraz sıkıntılı. Ekranda iyi bir görüntü elde edinceye kadar biraz uğraşmak gerekiyor. Ekranın sağında seçilen rezolüsyon (inçteki nokta sayısı) görülüyor. Tarayıcıokuyucunun taradığı bandın genişliği hangi rezolüsyon olursa olsun, 103 mm'dir. SayısallaştırmaTanıma seçildiğinde, Tarayıcı Okuyucu'nun (TO) tarama penceresinde yeşil bir ışık yanar. Sağ taraftaki düğmeye başparmakla basarak TO metin üzerinde gezdirilir ve ekranda da görüntüsü çıkar. Karakterler büyüktür ve tanımanın niteliği hemen görülür. Yazılım bir harfi tanımadığında, özel bir işaret koyar. Kullanıcı doğru olanı sonradan düzeltir. Tanıma bittiğinde ve düzeltme yapıldıktan sonra, yazılım bunları "model" olarak kayıt eder ve ilerıde başka bir analizde kullanmak üzere saklar. Eğer yazılıma bu şekilde doğru kar rakterler he defasında düzeltilip verilirse, yeni bir metin analizinde hatalar azalır. örneğin bir gazetede bir makale düzeltildi Typist ğınde, diğerlerini düzeltme kolaylaşır. Eğer bu "acemilik" hazırlığını yapmazsanız, yazılımın hatası fazla olur. Gerekirse bir metin denetleyicisi son düzeltmeleri yapabilir. Scanman'a göre, Typist'in başka bir özelliği var; tek bir evrede belgeyi sayısallaştırır ve karakterleri tanır. Yani uygulama dışına çıkmadan bu olanakhdır. Metin imleçin bulunduğu yerden doğrudan taranırokunur. Sayısal tablolarda ise satırları ve kolonları belirtir. En az 4 MB canlı bellek ister. Typist programı bilgisayara yüklendikten sonra, TO'nun düğmesine basılır. Tarayıcı penceresinde kırmızı bir ışık yanar. Belgenin üzerinde gezen ve karakterleri gösteren pencereyi görürsünüz. Bu sırada müdahale olanaksızdır. Eğer karakterleri tanımada hata varsa, hangi TEST SONUÇLARI Gazete metni (Karakter 8) SCANMAN Tanıma zamanı 2 dk. 10 s. Tanıma niteliği (%) % 95,5 TYPİST Tanıma zamanı 1 dk. 17 s. Tanıma niteliği (%) % 96.1 yönde kontrastı düzeltmek gerekiyorsa yapılır. Bunun için de bir düğme bulunur. 099 arası ayar vardır ve bunu çok iyi ayarlamak gerekir. Typist bu konuda çok duyarlıdır. iş bıtince pencere kaybolur ve tanınan metin ekrana gelir. Scanman gibi bir deneme (acemilik) dönemi olmadığından, işlemi belki bir kez daha tekrarlamak gerekebilir. Kâğıt cinsine göre de ayarlama yapılabilir. Sayısallaştırma sırasında, ilerleme de yavaş ve düzenli olmalıdır. Tarama genışlığı 126 mm.'dir. 126'dan fazla ise yatay olarak iki ya da üç kez tarama yapılır. Rezolüsyonu ınçte 300 noktadır. Küçük karakterleri okumada başarısı düşüktür. Sayısal tablolar için idealdir ve hata çok azdır. Hatalı sayılar yerine harf koyar. PICT formatında yani resim olarak belgeleri sayısallaştırma olanağı da vardır. Bir belgeye resim eklemek olanağı vardır. Oergl metnl (Karakter 12) 1 dk. 07 s. % 97,5 39 s. % 99,4 Sözlük (Kar. 6) 39 s. % 96,8 1 dk. 2 s. %93 Sayısal tablo (Kar. 9) 1 dk. 12 s. % 92,3 45 S. % 97,5 21010