Katalog

TIP DÜN YASINDAN Pankreas hastalıklarında yeni gelismeler pılmaktadır Pankreas kanseri Son yıllarda pankreas hastalıklarının tanı ve tedavisinde meydana gelen gelişmeleri üç ana grupta toplamak mümkün: a) Akut pankreatit, b) Kronik pankreatit, c) Pankreas kanseri. Ydllfı Marmara Üniv. Tıp Fak. Genel Cerrahi ABD Başkanı tomının mı daha uygun olacağı tartışmalı1889 yılında Boston Harvvard Unıversıdır Neoptolemos ve arkadaşları (2), ağır tesı Patolojık Anatomı Profesoru Regınald seyreden safra taşı pankreatıtlı hastalar Fıtz akut pankreatıtın şıddetının, pankreas da ERCP ve sfınkterotomı ıle konservatıf ve çevresındekı morfolojık değışıklıklerın tedavı yontemıne oranla daha duşuk mor derecesıyle ılgılı olduğunu ılerı surdu bıdıte (% 18'e karşı % 54) ve daha az Fıtz ın 100 yıl oncekı bulguları ve gozlemolumle (bıre karşı beş) karşılaşmışlardır lerı bugun hala onemını korumaktadır Safra taşı pankreatıtıntn oluşu ve teda1984 yılında kabu! edılen Marsılya sınıfvısındekı bu gelışmelere rağmen, sebep landırmasına gore akut pankreatit ıkı grune olursa olsun bır grup hastada yaşamı baayrılmaktadır tehlıkeye sokan cıddı komplıkasyonlar, a. Perıpankreatık yağ dokusu nekrozu pankreatık nekroz ve enfeksıyon gelışır ve ınterstısıyel odemle seyreden hafıf tıp, Pankreatık nekrozu gosteren bazı belırleb. Pankreas ıçı ve çevresınde aşırı yağ yıcıler ıçınde serumda Creaktıf proteın ve dokusu nekrozu, parankımal nekroz ve APACHEII değerlendırmesı ve guvenılır kanama ıle seyreden ağır tıp olanlardır Creaktıf proteının 100 mg/ Son yıllarda akut pankreatit klınık morL'den ve APACHEII değerlendırmesının folojik bakterıyolıjık, patofızyolojık ve dokuzdan fazla olması, kuvvetle nekrozu kontraslı bılgısayar tomografısı bulgularıduşundurur ve kontraslı dınamık bılgısana gore dort ana gruba ayrılmaktadır yarlı tomografı çekılmesı tanıyı kuvvetlenUlm sınıflandırması (1) dlrır Iğne aspırasyon bıyopsısı ıle de en1. Interstısıyelodematoz pankreatit feksıyon gelışıp, gelışmedığı saptanır 2. Nekrotızan pankreatit Nekroz ve enfeksıyon gelışmesı durumunaSterıl nekrotık pankreatit da cerrahi tedavı daha fazla ağırlık kazabEnfeksıyonlu nekrotık pankreatit nır Cerrahi tedavı gerekırse, pankreas 3. Pankreatit apse rezeksıyonu yerıne, pankreas ve çevre4. Pankreatık psodokıst sındekı tum nekrotık dokuların kunt dısekAkut pankreatıtın etıyolojısınde en sıyonlaçıkartılması "nekrozektomı" tarcıh onemlı nedenler, safra taşları ve alkol edılmelıdır alınmasıdır Daha az bır grupta ıse ılaçlar, vıral toksık maddeler travma, metabolık Kronik pankreatit nedenler veya sebebı bılınmeyen akut Seyrek olarak gorulmesıne karşın % 70 pantreatıtler sayılabılır Safra taşı pankrealkol kullanma alışkanlığı ıle bırlıktedır atıtlerınde hastaların % 85 ınde akut doAğrı en onemlı cerrahi tedavı nedenı olup nemın ılk beş gununde dışkıda safra taşlapankreas kanalının drenaj 'longutınal rı bulunmuş ve Ampulla Vaterı de geçıcı pankreatıko|e|unostomı' veya değışık tıkanmaya yol açan hazırlayıcı nedenler tıpte pankreas rezeksıyonları en sık başdaha lyı anlaşılmıştır vurulan yontemlerdır Yakın zamanda cerAkut pankreatit ölumle sonuçlanabılen rahi drenaj yerıne, bır grup hastada encıddı bır hastalıktır ölum oranı hastalığını doskopık kateter konularak pankreas derecesıne gore değışmekle beraber, pek taşları elektroşok dalgaları ıle kırılmıştır çok merkezde ortalama %10cıvarındadır Bu uygulamanın erken sonuçları umut veAkut pankreatıtın derecesını ve seyrını berıcı olmakla beraber, uzun surelı sonuçlalırlemede hâlâ Ranson ve Glaskovv değerrı ıçın kesın bır şey soylemek mumkun delendırmelerı yaygın olarak kullanılmaktağıldır Pankreatıkojejunostomı ' Puestovv dır Yakın bır zamanda bulunan, ozellıkle amelıyatı, 5yılda hastaların % 70'ınde ağsemptomların başlamasından sonrakı 48 rıyı ortadan kaldıran veya onemlı oranda saat ıçınde ıdrarda "trıpsıno)en aktıve azaltan, pankreasın yerınde bırakıldığı, eden peptıd' (TAP) varlığı, pankreatıtın endokrın ve ekzokrın drenajın sağlandığı, derecesını açıkça gostermektedır TAP, kısmen basıt ve emın bır cerrahi yontemtrıpsınojenın trıpsıne ayrılması sırasında dır Ne yazık kı bu amelıyat pankreas kaaçığa çıkan, ıdrar ve plazmada olçulebınalı 710 mm 'den daha genış olduğu zalen ve erken donemde pankreatıtın dereman onerılır, bu da ancak hastaların % cesını belırleyen basıt yontemdır 2030'unda yapılabılmesı demektır DolaHafıf seyreden safra taşı pankreatıtınde yısıyla hastaların çoğunda pankreas rekonservatıf tedavı ıle genellıkle hastalık zeksıyonu gerekır öncelerı dıstal % 40lyıleşır Bu durumda kesın tanı konulup, 95 rezeksıyonu sık uygulanırken, hastalıhastaneden çıkmadan "kolesıstektomı" ğın daha çok pankreas başına lokalıze olamelıyatı yapılmalıdır Ağır seyreden safması nedenıyle VVhıpple' amelıyatı son ra taşı pankreatıtınde ıse, cerrahının mı, yıllarda onem kazanmıştır yoksa endoskopık retrograd kolanjıyoKronik pankreatıtte ağrının oluş meka pankreotografı (ERCP) ıle bırlıkte papıllonızması uzerıne de yoğun çalışmalar ya24710 Pruf Dr. Rlfüt Pankreas kanseri pek çok Batı ulkesınde akcığer, kolon rektum ve meme kanserınden sonra, kanser ölumlerınde dorduncu sırayı almaktadır Yaklaşık olarak heryıl 10/100 000 kışıde açığa çıkar Nedenı henuz bılınmemekle beraber sıgara ıçme ve beslenme alışkanlığı ıle pankreas kanseri arasında bağlantı kurulmaktadır(3) Pankreas karserınde ancak erken donemde tanı konabılırse tedavı şansı yakalanabılmektedır CA 199 gıbı tumor belırleyıcıler tanıda % 70 sensıtıf % 85 spesıfık olmakla beraber genış kıtle taramaları ıçın yeterlı değıldır Bu nedenle hastaların çoğunda tumorun lokal ınvazyon veya uzak yayılmalar yaptığı ılerı evrelerde tanı konabılmektedır Erken evrede ve çıkartılabılır durumdakı pankreas başı kanserlerının standart amelıyatı ' VVhıpple" yontemıdır Bugun ıçın VVhıpple amelıyatı bırçok cerrahi merkezde başarıyla uygulanmaktadır Total pankreatektomı gıbı daha radıkal amelıyatlar, uzun surelı bır yaşam sağlamadığı gıbı, morbıdıte ve cerrahi mortalıteyı de artırmaktadır Pankreas cerrahısı ıle uğraşan deneyımlı merkezlerde mortalıte oranının % 0 a ınmesıne karşılık, rezeksıyon oranı hâlâ % 1020'dır (4) Trede ve arkadaşlarının radıkal rezeksıyon sonucu 5yıllık yaşama oranını % 36, Japonların ıkı santımetreden kuçuk 102 erken pankreas kanserınde 5yıllık yaşama oranını %30 belırtmelerıne karşın genel olarak tum hastalarda 5 yıllık yaşama oranı % 1 dolayındadır Pankreas kanseri olan hastaların % 8090'ında tanı çok geç donemde konmakta ve tedavı şansı yıtırılmış bulunmaktadır Kemoterapı ve radyoterapının ıse çok az etkısı olmaktadır Son yıllarda Starzl ve arkadaşları (5) ' bırden fazla organ transplantasyonu'nun" (cluster transplantasyon) pankreas kanserınde de başarılı olabıleceğını one surmuşlerdır Safra yolları, duodenum veya mıdenın prımer karsınomu ve karacığerde sekonder tutulumu olan 10 hastada, karacığer, mıde, pankreas, dalak, duodenum, proksımal jejunum, termınal ıleum, proksımal kolonun hepsı veya çoğu çıkartılarak, karacığer, pankreas, duodenum ve proksımal jejunum bırlıkte transplante edılmıştır 10 hastanın sekızı 39 aylarda karacığer ve pankreas fonksıyonları normal olarak hayatta kalmıştır llgı çeken bır başka çalışmada da, pankreas karserının hormonal olarak duyarlı ve antıestrojen "Tamoxıfen"e yanıt verebıleceğı umudunu doğurmuştur Kaynaklar 1 Beger H G Surgery In acuto pancreatltls Hepa togastroenterol 38 92 1991 2 Neoptolemos et al Controlled trlal of urgent endoscoplc sphınderotomy versus conservatıve treatment for acute pancreatıtıs due to gallstones Lancet 11979 1988 3 HaddockG and Carter D C Aetıology o( pancreatıc cancer Brıt J Surgery 77 1159 1990 4 Trede M et al Survıval after pancreatıcoduodenectomy Ann Surg 211447 1990 5 Starzl T E et al Abdomınal organ cluster transplantatıon for the treatment of upper abdomınal malıgnancıes Ann Surg 210 374 1989 Kalp damar hastalıklarının tedavisinde yeni bip üpün Y uksek tansıyon ve kalp , damar hastalıklarına karşı, Pflzer Merkezl Araşbrma Bölümü tarafından, 10 yılda 4 bın hasta uzennde denenerek uretılen Norvascpıyasavasuruldu Şu ana kadar, Pttzer tarafından piyasaya verılen yeni ılaçlar arasında en yoğun klınık deneylere tabı tutulan Norvasc, kana geçış oranı ve kanda kalış suresı acısından aynı gruptakı otekı ılaçlara gore daha yuksek bıyoyararlılık ve yarı omre sahıp Bu yeni ilaç .hipentansıyon ve kalp damar hastalığında, rısklı sabah saatlerinde dahıl olmak uzere 24 saat boyunca kontrol ve koruma sağlayan, gunde tek doz kullanılan ve hasta uyumunu arttıran bır urun olduğu belırtılıyor Hızlı etki gosteren aynı sınıftan kalpdamar hastalığı ılaçlarının kendılerıne has (anı tansıyon duşmesi, yuzde kızarıklık, başağrısı) yan etkılerinı gostermedıği, şırket yetkılılerınce açıklandı Norvasc, ayrıca hafif ve orta şıddette kalp yetmezlığı olan hastalarda egzezsiz kapasitesını arttırıyor, hipertansiyon ve ıskemık kalp hastalığında ustun bır tedavı sağlıyor Bu konuda yapılan basın toplantısında Norvasc'ın kullanılan dığer ılaçlarla da olumsuz etkıleşıme gırmedığt belırtıldı llacın eczane fıyatı, 20 gunluk sureler ıçın 73 500 lira olarak belirlendı J aponya, yuksek tanımlı televızyon çağını başlattı Japon Yayıncılık Kurumu (NHK) gelecek yıl Fransa'da yapılacak kış olımpıyatlarını ve ispanya'dakı yaz olımpıyatlarını HDTV teknolojisı ıle yayınlayacak Boylece Japonya, en onemlı spor etkınlıklerını yuksek goruntu ve ses teknolojisıyle ızleyebılecek Yuksek Goruntu Bırlığı Genel Muduru Narıo Kumabe, "Japonya yeni blr çağ başlatb. Bu gellşme belkl de enformasyon tarlhlnde dönüm noktası olarak yerlnl alacaVdedi Japonya'da MDVT çağı başladı Japonya'nın yuksek tanımlı TV slstemı 1125 satır taramalı En genel anlamıyla geleneksel televızyonların 2 katına sahıp Ayrıca dıjıtal Audıo Compact dıskın ses kalıtesıni sağlıyor Japonya da bu yıl planlanan HDTV alıcı sayısı 30 bın Bu ahcıların çoğu da ışletme ve otellerde sergıleme amacıyla kullanılacak Kumabe, amaçlarının şımdılık 31 bın dolar olan sistem fıyatını 1996 Atlanta Olimpiyatlan'na kadar daha da ucuz hale getirmeyı amaçladıklarını soyledi