Katalog

4 K O N U K 26 ARALIK 2008 CUMA Sanat merkezinin açılışı CHP Genel Başkanı Baykal tarafından gerçekleştirilecek ‘Bu Memleket Bizim’ ZEKİ ARIKAN Yeni Kuşak Köy Enstitüler Derneği’nin girişimi, İzmir Büyükşehir, Konak ve Balçova belediyelerinin desteği ile 2 3 Ocak günlerinde, İzmir’in büyük evladı Necati’yi ölümünün 80. yılında Dr. Selahattin Akçiçek Kültür Merkezi’nde anıyoruz. Bu anlamlı günde Necati’nin yaşamı, eseri, döneminin bütünlüğü ve akışı içinde değerlendirilecek, eğitimdeki büyük başarısı dile getirilecek, günümüze kadar uzanan etkisi üzerinde durulacaktır. Sempozyuma iki gün içinde 40 dolaylarında bildiri sunulacak ve tartışılacaktır. “Ölümünün 80. Yıldönümünde Mustafa Necati ve Cumhuriyet Eğitim Devrimi” sempozyumu, bu bağlamda büyük önem ve anlam taşıyor. Necati, Eşrefpaşa doğumludur (1894). İzmir idadisini bitirmiş, İstanbul Hukuk Mektebi’nden diplomasını almıştır. Bu “haşarı ve düşünceli gencin içinde” bir volkan gibi yanan devrimci ruhu keşfeden de edebiyat öğretmeni Ahmet Haşim’dir. Bu ruhu ateşleyen, tutuşturan da hiç şüphesiz dönemin koşulları ve olaylarıdır. Balkan Savaşı’nın korkunç felaketi, Necati’yi hemen harekete getirdi. Bu yenilginin lekesini silecek ve yarına güvenle bakacak gençler yetiştirmek için Vasıf'la (Çınar) Şark Mektebi’ni açtı. Burası, o yıllarda İzmir’in en çağdaş, en gözde eğitim kurumuydu. Çok geçmeden Türkiye, daha büyük ve kanlı savaşın içine itildi. Binlerce vatan evladı uzak mı uzak diyarlarda can verdi. Geride ağlayan analar, yoksul çocuklar, dullar kaldı. Bu da yetmedi. İzmir’in ufuklarında kara bulutlar yükselmeye başladı. Salt Müslüman oldukları için yüzlerce körfez ve demiryolu çalışanının işine son verildi. Bütün bu acıların üzerine giden, haksızın hakkını arayan, işsiz güçsüz dolaşan terhis edilmiş yedek subayları örgütleyen Necati oldu. Bütün bunların ötesinde mütareke imzalanmış fakat savaş bitmemişti. Niçin? Çünkü ülkenin semalarında kara bulutlar dolaşıyor, “Şu güzel İzmirimiz, şu latif limanımız, dağları, taşları, toprakları, suları ile asırlardan beri seviştiğimiz şu mübarek ülkemiz...” için “hain emeller” besleniyordu. Ama umutsuz değildi. “Bu memleket bizim, toprak ve deniz bizim” diyen Necati, bu ülke üzerindeki tarihsel ve hukuksal haklarımızın “sabit” olduğunu vurguluyordu. İşgalden bir gün önce İzmir’in Türk halkını Maşatlık’a çağıran ünlü İlhakı Red bildirisini hazırlayanlardan biri de Necati idi. Balıkesir’de Kuvayı Milliye Karargâhı’nda Vasıf ve Esat (Çınar) kardeşlerle çıkardığı İzmir’e Doğru gazetesi, Hareketi Milliye’nin sözcüsüdür. Necati, buradaki yazılarıyla daha Mustafa Kemal Paşa’yı tanımadan Kemalist bir ülküyü temsil ediyordu. Milli mücadelenin evrenselliği vurgulanıyor, emperyalizmin oyunları sergileniyor, ülkenin bölgesel değil fakat Ardahan’dan Edirne’ye kadar bir bütün olarak kurtarılması gerektiği vb. üzerinde duruluyordu. Dahası Necati, İstanbul’da toplanacak son Osmanlı Mebuslar Meclisi’ne seslenerek hak ve hukukumuzun yazılı olarak bütün dünyaya duyurulması gerektiğini savunuyordu. Sözün kısası bu belge şüphesiz Misakı Milli'dir. Milli mücadelenin ruhu ve felsefesi bu gazetede yatmaktadır. Çok geçmeden Necati Saruhan (Manisa) Milletvekili olarak TBMM’dedir. Hızına yetişmeye olanak yoktur. Amasya, Kastamonu İstiklal Mahkemeleri başkanı olarak görev yapar. Meclisin bütün çalışmalarına katılır. İşlek kalemini ulusal dava uğruna kullanır. Necati, zaferden sonra parlak zekâsı, çalışkanlığı ile insanı şaşırtan işler başardı. Mübadele ve İmar İskân Bakanlığı sırasında yurda gelen göçmenleri, kimsenin burnu kanamadan yerleştirdi. Adliye Bakanlığı'nda yapısal bir örgütlenmeyi sağladı. Son durak Milli Eğitim Bakanlığı odu. Necati, burada bir destan yazdı. Eğitimin çağdaş, laik ve ulusal temellere dayanmasını ona borçluyuz. Bakanlığın teşkilat yasası onun imzasını taşır. Harf devriminin kısa sürede başarıya ulaşmasında Atatürk’ün en büyük yardımcısı oldu. Bütün ülkede okuma yazma seferberliği başlatan Millet Mektepleri de onun eseridir. Necati, 1 Ocak 1929 günü, bir apandisit ameliyatı sonu, 34 yaşında öldü. Bütün ülke yasa boğuldu. Atatürk bile gözyaşlarını tutamadı. Mezarı başında en anlamlı konuşmayı Başbakan İsmet Paşa yaptı. Necati’nin büyük başarıları ve devrimci tutumu bu konuşmada çok özlü biçimde dile getirilmiştir. Bu önemli konuşma, şu cümleyle noktalanıyordu. “Necati; Aziz Necati, dileğin yerine getirilecektir!” Adnan Saygun Kültür Merkezi'ni gezen Kocaoğlu, konservatuvar öğrencilerinin verdiği 'ilk konseri' dinledi. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Kocaoğlu 'Emeklerimize değdi. Yalnızca İzmirliler değil, tüm Türkiye bu merkezle gurur duyacak' diye konuştu. Adnan Saygun açılıyor İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) İzmir Büyükşehir Belediyesi'nce yaptırılan Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi, yarın CHP Genel Başkanı Deniz Baykal tarafından açılıyor. Merkezde hafta içinde konservatuvar öğrencileri tarafından verilen ilk konseri dinleyen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu “Emeklerimize değdi. Sadece İzmirliler değil, tüm Türkiye bu merkezle gurur duyacak” dedi. Yarın akşam saat 19.00’da açılacak merkez için özel olarak “Ahmed Adnan Saygun Onursal Senfonik Orkestrası ve Korosu” oluşturuldu. Orkestranın açılıştaki konserinde, Ahmed Adnan Saygun tarafından bestelenen Yunus Emre Oratoryosu İzmirlilerle buluşacak. Şef Rengim Gökmen, Koro Şefi Ali Hoca’nın yönetimindeki orkestrada, Bengi İspir (soprano), Aylin Ateş (mezzosoprano), Hüseyin Likos (tenor) ve Tevfik Rodos (bas) Yunus Emre Orotoryosu’nu seslendirecek. 28 Aralık 2008 Pazar günü verilecek konserde Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Ahmed Adnan Saygun’un “1. Piyano Konçertosu” ile Beethoven’ın 5. Senfonisi'ni çalacak. Rengim Gökmen’in yöneteceği orkestrada Gülsin Onay (piyano) solist olarak yer alacak. 29 Aralık 2008 Pazartesi günü de İzmir Devlet Senfoni Orkestrası burada konser verecek. “Viyana Gecesi” temalı konserde Şef İbrahim Yazıcı, solistler Karen Vermeiren (soprano) ve Alexander Kunach (tenor) sahne alacak. İstanbul Modern Koleksiyonu seçkisinde yer alan eserler de yine Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde yer alan sergi salonunda İzmirliler ile buluşacak. C M Y B C MY B