Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 8 EYLÜL 2022 PERŞEMBE 2 olaylar ve görüşler Yeni yönetim mimarisi me ve izleme uygulamalarında Nebil ilSeVeN Bugün ülkede hâkim olan ve giderek yoğunlaşan doğrudan kamucu ve kamudan ekonomik bunalım, artan toplumsal gerginlikler Toplumcu Düşünce ensTiTüsü CHP iktidara yürürken sosyal yana politikaların öne çıktığı ve yükselen siyasi gerilimler geniş halk bir yapı öngörmektedir. ürkiye’nin karşı karşıya demokrasi tartışmaları kesimlerinin yaklaşan seçimlerden beklentilerini olduğu karmaşık sorun- Kamucu politikalar derinden etkiliyor. iyasetin diyalektiği, Erdo- yıllar belirleyici olduğu ülkeler- Tlar yumağı içinde dışarı- Yeni yönetim mimarisi sekiz ğan/AKP iktidarının 20 yıl- de sosyal demokrat partilerin da ve içeride güven veren bir ana başlıkta toplanmaktadır. 1) Slık baskıcı rejimine kar- büyük güç kaybetmesi endişe oyuncu olarak varlığını sür- şı yeniden Demokratik Rejim verici boyutta. Adalet: Yaşamın her köşesinde dürmesi, sorunları günlük po- rüzgârlarını güçlendirdi. Bu iki ülkeye İngiltere’yi de kat- genişleyen özgürlük alanlarına litika adımları ile geçiştiren Kılıçdaroğlu’nun ince bir mamamızın nedeni, İngiltere İş- dayalı, evrensel ölçülerde tanı- değil bu sorunları cesaretle ve stratejiyle oluşturduğu ve çi Partisi’nin yeni lider Jeremy mını bulan bir adalet anlayışı. halkın yararına politikalarla CHP’nin öncülük ettiği Altı- Corbyn ile 8 Haziran 2017’de 2) Çoğulculuk: Kamusal alan- göğüsleyen siyaset uygulama- lı Masa’nın Millet İttifakı seçimi yapılan seçimde oyların yüzde da bir toplumsal kesiminin di- kazanacak gibi görünüyor: 40’a yükseltmiş ve böylece ikti- larına bağlıdır. Bu uygulama- ğer toplum kesimleri üzerinde Kılıçdaroğlu’nun adaylığı da darda bulunan muhalefetle ara- lar ise “toplumcu siyaset, ka- kesin gibi. mutlak hâkimiyet sağlamadığı sındaki oy farkını yüzde 20’den, mucu devlet, özgürlükçü top- İktidar ve yandaşları, bir yan- yüzde 2’ye düşürmüş olmasıdır. bir düzen ve işleyiş. 3) Eşitsiz- lum düzeni” anlayışını esas dan aday olacağı kesin görülen Corbyn’in bu başarısı, tüm sos- liklerin sosyal, kültürel, eko- alarak, dünyanın ve ülkemizin Kılıçdaroğlu’nun altını oymaya yal demokratlarca incelenmesi ve nomik, her alanda giderilmesi. karşı karşıya bulunduğu so- çalışırken öte yandan HDP’yi ders alınması gereken bir başa- 4) Kuvvetler ayrılığı: Yargı, ya- runları ve bu sorunlara ilişkin ve İYİ Parti’yi kullanarak mil- rıdır. Bu başarının nedeni, esas sama, yürütme üçgeninde den- liyetçilik ve dincilik üzerinden, çözümleri anlamlı ve sürdürü- olarak 1997’de Tony Blair tara- ge-denetim etkinliği. 5) Kamu Altılı Masadaki partiler ara- fından ortaya atılan ‘3. Yol’ poli- lebilir olarak kavrayan bir si- sında veya doğrudan bu par- kaynaklarının yerinde koru- tikasının tamamen terk edilmesi yasal program ve bu çerçevede Atatürk’ün kamucu tiler içinde karışıklık çıkarma- ve sol değerlerin öne çıkarılma- narak geliştirilmesi, denetimi uygulamalarının en önemli oluşturulacak yeni bir yöne- ya uğraşıyor. sıyla ilgilidir. örneklerinden Sümerbank ve adil paylaşımı. 6) Kamunun tim mimarisi ile mümkündür. HHH Nazilli Basma Fabrikası’nın tüm inançlar karşısında eşit CHP içindeki kavga, su- Krizden kaçınmanın açılışı. 9 Ekim 1937 Ana eksen duruşu ve birbirleri karşısın- ni olarak Sosyal Demokra- yolları da varlıklarının korunması. 7) Bu dönemde iktidara gele- si ve Atatürkçülük arasında Bilindiği gibi, sosyal demok- İlericilik-devrimcilik: Yenilikle- çıkarılmaya çalışıldığı için, cek olan yönetimler, üç alan- rat hareket içerisinde İngiltere günlerce bu konuyu irdele- re açık olmak, toplum yararına da ve eşanlı olarak yürütüle- kaynaklı olarak, ‘3. Yol’ adıyla dim ve bu iki ideolojinin CHP “yeniyi” inşa edecek bir irade cek bir uygulama programını tim faaliyetlerin her alanda teş- talarında oluşan politika uygu- sosyal demokrat değerleri dik- içinde tam bir uyumla bütün- ve kapasite. 8) Dış politika ve yaşama geçirmek durumunda- kate almayan ‘pragmatik’ bir leştiğini gösterdim. vik edilerek çağı yakalamak lamalarında toplumcu-kamu- güvenlik politikaları alanların- dırlar: 1) Ülkenin içinde bulun- program Almanya’da da ‘Yeni Bu konuda Salı günü Zül- için gerekli çalışmaların kur- cu-özgürlükçü tercihlerin han- duğu ekonomik, sosyal ve si- da “Yurtta sulh cihanda sulh” Merkez’ tanımlamasıyla aynen fü Livaneli’nin mektubunu ya- gulanması. gi yönde geliştirilmesi gerekti- ilkesine koşulsuz bağlılık. yürürlüğe koymuştu. yasi sorunlara hemen “bugün” yımlamıştım. Burada ele alınan yönetim ği çok açıktır. Yeni yönetim mi- Bu program Hollanda, İtal- Yeni yönetim mimarisinin önü- Sosyal Demokrat ideolojinin ve tatminkâr çözümlerin dev- mimarisi üç ana eksen üzerin- marisi, toplum yaşamının bü- ya, Norveç vb. ülkelerde de et- önde gelen kuramcı ve uygula- reye sokulması, 2) Toplum ve müzdeki dönemde olumlu sonuç- kili olmuştu. den geliştirilecek olan siyasal tün alanlarında yerinde ve ye- yıcılarından olan sevgili Ercan lar vermesi, bu modele dayalı po- devletin her kademesinde son Ancak 3. Yol söylemiyle ik- Karakaş da bir yazı yolladı. tercihlere dayanacaktır: 1) Yö- relden kalkınmanın, yaratılan 20 yıllık dönemin getirdiği ku- litikaları sahiplenen siyasetçile- tidara gelen sosyal demokrat Yerim dar olduğu için bugün- netimde merkez-yerel ekse- ve sahip olunan ekonomik, sos- rumsal/yapısal yıkım karşısın- re ve “toplumcu siyaset, kamucu partilerin iktidarları çok uzun lük, Sosyal Demokrasi tartış- ni, 2) Ekonomide refah-büyü- yal, kültürel değerlerin yaygın da günümüz gerçeklerine daya- devlet, özgürlükçü toplumsal dü- sürmemişti. malarına ışık tutacak olan bu me ekseni, 3) Sosyal yaşam- bir toplumsal düzeyde paylaşıl- lı bir yeniden yapılanma süre- zen” iradesini içselleştirmiş kad- Çünkü neoliberal dünyadan yazının sadece giriş bölümünü esinlenen programları, çalışan da özgürlükler-yasaklar ekse- masının, merkezi devlet irade- cinin başlatılması, 3) Geleceğe roların bilgi, beceri ve yaratıcılık- aşağıda yayımlıyorum. kesimlerin mevcut sosyal ve eko- HHH yönelik yaratıcı, yenilikçi üre- ni. Bu eksenlerin kesişme nok- sine dayalı planlama, destekle- larına bağlı olacaktır. nomik haklarını tartışma konusu “Sosyal Demokrasinin kriz yapan uygulamalar içeriyordu. içerisinde olduğu bir gerçek. Sosyal demokrat partileri des- Bu kriz, hem sosyal demok- tekleyen kitleler daha çok eşitlik rasinin doğduğu Avrupa ül- beklerken, kazanılmış haklarının kelerinde, hem de Türkiye yok olmasına, sosyal demokrat gibi gelişmekte olan ülkeler- İzmir Fuarı, Türkiye’nin öyküsü partilere oy vermeyerek, sandı- de yaşanan bir kriz. ğa gitmeyerek ve hatta bu par- Yaşanan krizin somut belirti- tilerden istifa ederek sert tepki si ise sosyal demokrat partile- MeHMeT ŞAKiR ÖRS mi kentimizin, bölgemizin, ül- “Türkiye’nin vitrini” ve “halk okulu” gibi göstermişlerdi.” rin -başta Avrupa olmak üzere- kemizin ve dünyanın kat etti- tanımlamalarla anılan İzmir Fuarı, aynı zamanda HHH birçok ülkede iktidar mücadele- esKi iZmiR FuARI (iZFAş) Genel müDüRü ği dönemleri ifade eder. İşte bu SHP’nin Eski Kültür Bakanı sinde geriye düşmüş olmalarıdır. Türkiye’nin iktisadi, siyasi, kültürel ve sosyal nedenle de İEF’yle bütünleşen 21. yüzyıl başlarken o süreç- olan ve bir ilke sorunundan zmir Enternasyonal Fuarı tarihidir. Türkiye Cumhuriyeti ikinci yüzyılına Kültürpark içinde, Türkiye’nin teki 15 Avrupa Birliği (AB) ülke- dolayı istifa eden Ercan Ka- İ(İEF) 91. kez düzenleniyor. 2 rakaş, yazısında çok önemli yürürken bu tarihi yeniden canlandırmanın ve bu ilk ve tek “Fuarcılık Müzesi ve sinin dörtte üçünde sosyal de- Eylül’de başlayan ve 11 Eyül’e mokratlar iktidardaydı. Bugüne noktalara işaret ediyor. Belleği”ni oluşturmanın doğ- hikâyeyi yeniden okumanın tam zamanıdır. kadar sürecek fuar tarihsel sü- geldiğimizde durum tam tersi İktidarın saldırısı altında olan ru olacağını düşünüp, görev- reçte İzmir’in, Ege’nin ve ülke- görünüyor. Şu an 28 AB ülke- Altılı Masa, CHP, İYİ Parti ve HDP rı da içerirdi. Ünlü sanatçıların deyken çalışmaları başlatmış- mizin en önde gelen etkinlik- açısından dikkatle okunması ge- sinin yalnızca 5-6’sında sosyal program yaptığı gazinolar, çay tık. Bu düşüncenin ve proje- lerindendir. Bir anlamda, geç- demokrat hükümetler işbaşında. reken bu yazının geri kalan kıs- bahçeleri ve tiyatro sahneleri, nin, önümüzdeki süreçte ger- mişten günümüze uzanan ve Özellikle Almanya, Fransa gi- mını özetlemeye ve irdelemeye ilgi çekiciydi. İEF, büyülü bir çekleştirilmesini diliyoruz. Biz- bi sosyal demokrasinin uzun yarın devam edeceğim. bugünden geleceğe uzanacak rüya, tılsımlı bir dünyaydı. ce, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihsel köprüdür. Güzel İzmi- İEF, iletişimin bugünkü gi- 100 yıllık tarihsel sürecini de rimiz nasıl ki “kurtuluşun ve bi güçlü olmadığı dönemler- yansıtacak bu müze ve bel- kuruluşun kenti” ise İzmir Fu- de, dünyadaki gelişmeleri öğ- lek, “kurtuluşun ve kurulu- arı da bu sürecin simgesidir. Dünya Fizyoterapistler renmemizde, tüm yönleriyle şun kenti” İzmir’e ve simgesi Ege’nin düğünü hayatı kavramamızda okul iş- Kültürpark’a çok yakışacaktır. lı, coşkulu birliktelikler, bir ba- levi görmüştür. Bu bağlamda İEF, tarihi boyunca, haya- Ege kırsalında yaşanan, kıma İzmir’in, Ege’nin düğünü- Günü kutlu olsun bir “halk okulu” olarak tanım- tın tüm renklerini ve seslerini üzüm, incir gibi geleneksel ta- dür, şölenidir... lanıp nitelendirilmesi, elbet- bizlere taşımıştır. Dünyada sa- rım ürünlerinin hasat sevinci- Önceki yıllarda İzmir Fua- ve diğer sağlık personeline yüksek DileK ÜSTÜN vaşların yaşandığı dönemler- ne birçok Ege ilinin ve ilçesi- te boşuna değildir. İEF, nere- rı, 20 Ağustos’ta başlayıp 20 kadrolar vererek de koruyucu sağ- deyse bir asra yaklaşan geçmi- de bile, savaşan ülkeleri yan nin kurtuluş günü coşkusu ka- FiZYoTeRApisT lığın etkinliğini artırmayı amaçladı. Eylül’e kadar sürerdi. Dünya- rışır. İzmirliler ve Egeliler, bu şiyle, aynı zamanda ülkemizin yana getirerek aynı zaman- Dr. Refik Saydam, sağlık hizmet- daki tüm yenilikler, buluşlar da barışçı ve birleştirici bir iş- dönemde hep birlikte harman- ekonomik, siyasal, toplumsal BMM’de 10 Mart 1921’de lerinden yararlanmanın tüm insan- orada sergilenirdi. Hele ülkele- dalıya kalkarlar. Bütün bu coş- lev görmüştür. Bu yıl 91. kez ve kültürel tarihidir. TSağlık ve Sosyal Yardım ların hakkı olduğu anlaşıyla hare- rin stantları, tam anlamıyla ilgi Bakanlığı’na getirilen, Türkiye kunun, sevincin buluştuğu te- kapılarını açacak olan İzmir ket etti, halkın sağlığının korun- odağı olurdu. İzmir Fuarı, ay- Müze ve bellek Cumhuriyeti’nin kurulması ile ye- mel alanlar da geleneksel İzmir Fuarı’nı yürekten selamlıyor masını bir “kamu görevi” olarak niden seçilen ve 14 yıl bakan- nı zamanda çok renkli sosyal, Fuarı ile 9 Eylül İzmir’in kurtu- Bu yıl 91. kez düzenlenen ve daha nice yıllara ulaşması- ele aldı. Onun döneminde çıkarı- lık görevinde bulunan Dr. Refik kültürel, sanatsal buluşmala- luş günüdür. Yaşanan anlam- İEF’nin her aşaması, her döne- nı içtenlikle diliyoruz. lan toplam 51 yasa ve 18 tüzük in- Saydam’ın kayıtlara göre doğum celendiğinde sağlığın her yönünü tarihi 8 Eylül’dür ve bu tarih günü- içerdiği ve geniş bir kapsamda ele müzde aynı zamanda “Dünya Fiz- alındığı görülür. Günümüzde bilim yoterapistler Günü” olarak da kut- ışığında sosyal devlet anlayışına lanmaktadır. Bu tarih benzerliği uygun olarak oluşturulması gere- vesilesiyle Dr. Refik Saydam’ın ko- ken sağlık sisteminin felsefesi de Öğretmenlerin geliştirilmesi ruyucu sağlık anlayışı ile fizyote- genç Cumhuriyettedir. rapi mesleği arasındaki ilişkiye de göz atmak yerinde olur. Mesleğin önemi men apar topar çıkarıldı ve uy- şardılar. Sosyal medya üzerin- olamaz! İşbaşındaki öğretmen- eRDAl ATICI Fizyoterapistler, her yaştan in- gulamaya sokuldu. den sağlanan örgütlenmeyle ler bilgilendirilip, yetiştirilme- Koruyucu sağlık KÖY ensTiTüleRi Ve ÇAĞDAş sanın yaralanma, hastalık veya sa- günlerce gündem oluşturuldu. dikçe yeni eğitbilim ilkelerini Koruyucu sağlık hizmeti, toplum eĞiTim VAKFI BAşKAnI katlığının önlenmesinde ve reha- Ezberci MEB uygulamak, okulları yaşamdaki Konu toplumun birçok kesi- ve bireylerin sağlık düzeyini artır- bilite edilmesinde, özellikle “ağrı” Tam tatil başlarken Öğret- mine anlatılmış ve belli oran- yeni gereksinimleri karşılaya- mak, geliştirmek ve devam ettirebil- ğitim cephemizde değişen alanında ve kronik hastalıkların yö- men Bilişim Ağı (ÖBA) üzerin- da kamuoyu desteği de sağ- cak duruma getirmek zaten ola- mek amacıyla, sağlığın korunması, Ebir şey yok. Milli Eğitim ba- netiminde, risk faktörlerinin azal- den 180 saatlik uzman, 220 sa- hastalıkların tedavisi ve rehabilitas- lanmış oldu. naklı değil. Toplumun kültür tılmasında önleyici ve tedavi edici kanları ve kadroları değişiyor yonu için yapılan çalışmaların tümü- atlik başöğretmenlik dersle- Ancak eğitim yöneticilerini eği- seviyesini yükseltmek iyi yetiş- rol üstlenerek koruyucu sağlık sis- yalnızca. Her şeyin her an de- dür. Anayasaya göre devlet, birey- ri başlatıldı. Sınava girebilmek temine katkı sunarlar. Hastalıkla- timin dışından seçen, arkadaşları- miş öğretmenlere bağlı! vinim içinde olduğu bir dün- lerin sağlıklarını güvence altına alır rın en önemli risk faktörleri arasın- için bu dersleri almak da zo- nı, dostlarını sınavsız bakanlıkta Amaç, öğretmenlerin mesle- yada, değişmeyen, sorunları ve sağlık sorunlarının çözümünde da yer alan “yetersiz fiziksel aktivi- runlu tutuldu. Çoğu öğretme- ğinde geliştirilmesi, uzmanlaş- yönetici olarak atayan Milli Eği- çözül(e)meyen bir eğitim dizge- de hukuksal açıdan birinci derece- te” alışkanlığını toplum düzeyinde nin birkaç dersten sonra sıkı- tim bakanımız, tüm bu tartışma- tırılması olsaydı bu iş daha ba- miz var. Öğretmen yetiştirme- de sorumludur. Bakanlığı dönemin- değiştirerek rahatsızlıkların önlen- lıp zorunlu olarak izlediği ya ları “Sınavsız kariyer olmaz!” di- sit bir şekilde çözümlenebilir- den tutun, eğitime ayrılan pay- de bu sorumluluk anlayışı ile ilerle- mesini sağlayabilirler. Birinci basa- da görüntüyü açıp sesini ka- di: Yaz dönemi tüm üniversi- yerek kestirip attı. dan, atanamayan öğretmenler- yen Dr. Refik Saydam, insancıl ba- mak sağlık hizmeti veren tüm ku- pattığı bu derslerin içeriği ve teler tatile girerken, öğretmen- den, sınıf sayılarından taşıma- kış açısı anlayışıyla sağlık sistemi- ruluşlarda, okullarda, endüstri ku- Zorunlu sınav verilen konular, Milli Eğitim lere açılabilir, makul bir süre- lı eğitime, köy okullarının hâlâ nin temelini koruyucu sağlık politi- rumlarında ve belediyelerde gö- Bakanlığı’nın ezberi ne kadar Şimdi okullar açılırken öğret- de onlara yüz yüze eğitim veri- kasıyla oluşturdu. rev alarak da koruyucu sağlık anla- kapalı olmasına kadar bir sürü Bu kapsamda 1930 yılında ka- çok sevdiğinin ve içselleştirdi- menlerin kafasında sınav konu- lip uzmanlaşması sağlanabilir- yışıyla uluslararası düzeyde hatta el atılmayan sorun... En son, bu bul edilen 1593 sayılı yasanın 3. ğinin adeta bir kanıtı gibiydi. su var. Bir yandan okul hazır- üzerinde sağlık hizmeti verebilirler. di. Bu şekilde verilecek bir eği- sorunların üstüne, öğretmenle- maddesinde Sağlık ve Sosyal Yar- Bir ülkenin sağlık politikası ko- Bu derslerin bir tek yararı oldu. lıklarını yaparken bir yandan tim, hem öğretmeni daha bilgi- re sormadan, danışmadan çıka- dım Bakanlığı’na verilen 18 görev- ruyucu yönde olması o ülkenin fiz- O da ezberci, öğretmen merkez- bakanlığın yayımladığı 400- li, daha donanımlı yapar hem rılan “Öğretmen Meslek Yasa- den 15’i koruyucu sağlık hizmetle- yoterapistlerinin de çalışma koşul- li eğitimin ne kadar sıkıcı ol- sı” tüy dikti... 500 sayfalık kitaba çalışıp sına- de dersleri sıkıcılıktan kurtar- rine yöneliktir. Bakanlık yılları, ül- larının dünya standardında sağ- duğu konusunu, öğretmenlerin va girmek ya da sınava girme- mış olurdu... Zaten yasalara göre uzman kemizde bulaşıcı hastalıklarla sa- lanması demektir. Fizyoterapistlik yaşayarak görmeleri... yerek protesto etmek, düşünce- Maddi olarak zor durumda olan olan öğretmenleri, bir kez daha vaşta önemli başarıların sağlandı- mesleğinin sorunlarının düzeltile- uzman/başöğretmen diye ayı- Çoğu konuda bir türlü birle- si zihinlerini yiyip bitiriyor. öğretmenleri, para konusunu öne ğı dönem oldu. Çağın ilerisinde bir rek fizyoterapistlere özlük hakları- şemeyen öğretmenler, dersle- Öğretmeni işbaşında yetiştir- çıkararak inanmadıkları bir sına- racak olan yasa, bir kısım öğ- düşünce yapısıyla halkın sağlığı- nın verilmesi dileğiyle tüm meslek- retmenlerin ve öğretmen sendi- ri izledikten sonra, sınavın ip- me sorunu mutlaka çözülmeli, va zorlayanlar, yanıldıklarını er nı korumak ve yükseltmek için ko- taşlarımın Dünya Fizyoterapistler kalarının karşı çıkmasına rağ- tali konusunda birleşmeyi ba- buna hiç kimsenin itirazı yok, geç anlayacaklardır. ruyucu hizmetlerde çalışan doktor Günü kutlu olsun.