Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
gorus@cumhuriyet.com.tr
15 EYLÜL 2022 PERŞEMBE
2 olaylar ve görüşler
ile daha önce yaptığımız için belli tarih-
leri kolaylıkla sıralayacağım.
Bütün olaylar zinciri, İkinci Dün-
Seçimler ve sendikalar
ya Savaşı’nın bitmesinden sonra, İs-
met İnönü’nün, ekonomik ve top-
AKP iktidarda olduğu
lumsal koşullar hazır olmadan Cum-
huriyeti Çok Partili Düzen ile taçlan-
yirmi yıldır işçi dostu
dırmak istemesiyle ve aynı sırada
olmadığını kanıtlamıştır.
12 Eylül’ü yerine
Türkiye’nin Sovyet korkusuyla Batı
Sendikalar eğer gelecekte
Bloku’na katılmasıyla başladı:
7 Mayıs: 1945 Almanya teslim oldu.
oturtmak -2
yok olmamak istiyorlarsa
2. Dünya Savaşı, batıda son buldu.
bu seçimlerde kendisine
14 Mayıs 1945: Toprak Refor-
alı günkü yazımı şöyle bitirmiştim:
sahip çıkmayan AKP’yi
mu Yasa Taslağı İnönü tarafından
“16 Nisan 2017’de Şahsım
TBMM’ye verildi.
SDevleti’ni kuran halkoylama-
cezalandırmak zorundadır.
19 Mayıs 1945: İnönü, Toprak
sı, 15 Temmuz 2016 Askeri Darbe
Reformu’ndan ve düzenin demokratik-
Teşebbüsü’nü gerekçe olarak kul-
DR. ENGİN ÜNSAL
leştirileceğinden söz etti.
lanan 20 Temmuz Sivil Darbesi’nin
GİRNE AMERİKAN ÜNİVERSİTESİ HUKUK
sonucudur. 7 Haziran 1945: Celâl Bayar, Adnan
FAKÜLTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Ko-
15 Temmuz Darbe Teşebbüsü, 3
raltan CHP Grubu’na “Dörtlü Takrir”i
Kasım 2002 seçimlerinde oluşan
verdi. Toprak ağalarının ve tarikatların
AKP-Gülen Cemaati (FETÖ/PDY) AB,
eni cumhurbaşkanını ve
temsilcisi olan Demokrat Parti’nin kuru-
ABD ve “Yetmez ama ‘Evet’çiler” ik-
yeni parlamentoyu belir-
tidarının ve bu iktidar içindeki yol- luşunun ilk tohumları atıldı.
Yleyecek seçimler, Haziran
7 Ocak 1946: “Dörtlü Takrir”i veren-
suzlukların ve haksızlıkların payla-
2023’te veya mevcut cumhur-
ler, Ankara’da Demokrat Parti’yi kurdu.
şılmasında çıkan kavganın bir sonu-
başkanının yeniden aday ola-
cudur. Genel Başkanlığa Celal Bayar seçildi.
bilmesi için erken seçim olarak
5 Ağustos 1946: İsmet İnönü, De-
3 Kasım 2002 seçimlerinde oluşan
ve anayasayı dolanarak yapıla-
rikan sendikacılığı güdümün- varlığına rastlanamaz. Eğer sen-
iktidar ise 12 Eylül 1982 Anayasa- mokrat Parti’nin de katıldığı genel
cak. 2023 seçimi Türkiye’nin dikalar özgür olmak, üyelerine
de siyaset dışında kalmaya zor-
seçimlerden sonra yeniden Cumhur-
sı ile oluşturulan, dinci siyasete açık,
geleceği için yaşamsal önemde-
lanmış ve bugün siyasetten uzak ve genelde işçi sınıfına sermaye
başkanı seçildi. TBMM Başkanlığı’na
baskıcı rejimin bir ürünüdür.
dir. Anayasa değişikliği ile ül- karşısında güvence sağlamak
duran ücret sendikacılığı kural 1982 Anayasası, 12 Eylül 1980 as- Kâzım Karabekir seçildi. Şükrü Sara-
kenin kaderinin tek adama bı- coğlu Başbakanlıktan istifa etti. Ha-
haline gelmiştir. AKP iktidarı 20 istiyorsa ücret sendikacılığının keri darbesinin eseridir.
rakıldığı siyasal düzenin deva- 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi, Mil- san Âli Yücel, Milli Eğitim Bakanlığı
yılda çıkardığı çalışma yasala- önüne siyasal sendikacılığı koy-
görevinden istifa etti. Köy Enstitüleri
liyetçi Cephe hükümetlerinin bir so-
mı veya kuvvetler ayrılığının
rıyla özgür sendikacılığın önünü mak zorundadır. Varoluşların-
eğitim programı tehlikeye girdi. Sağ
nucudur.
var olacağı parlamenter siste-
kapatmış ve sendikaları hükü- da etkisi çok olan Amerikan İş-
Milliyetçi Cephe Hükümetleri 12 siyasetin fiili etkisi ülke yönetimine
me dönülmesi söz konusudur.
metin yandaşı yapmakta başarı- çi Sendikaları Konfederasyonu
hâkim oldu.
Mart 1971 Askeri Darbesi’nin sonuç-
Ülke demokrasinin tüm kurum
lı olmuştur. Sendika yöneticile- AFL-CIO’nun bu konudaki ilke-
larıdır. 12 Mart 1947: Başkan Truman, Sov-
ve kurallarının askıya alındığı
rinin sendika özgürlüğünü sağ- sini benimsemeleri bile yeterli-
yetler Birliği’ne karşı uyguladığı Truman
Sonuç olarak diyalektik kronoloji
bir korku tünelinden geçmekte,
lamak için yasalarda değişiklik dir. AFL-CIO her seçimde işçile-
açısından bakıldığında “Şahsım Dev- Doktrini çerçevesinde Yunanistan ve
üstelik halk dayanılmaz bir ha-
yapılması konusunda hiçbir gi- ri uyarır: “Dostlarını ödüllendir
leti” 12 Eylül 1980 ve 12 Mart 1971 Türkiye’ye yardım için 400 milyon dolar
yat pahalılığı nedeni ile gelecek
rişimi olmamıştır. Oysa çalışma düşmanlarını cezalandır.”
verilmesini Senato’dan istedi.
Askeri Darbelerinin ürünüdür.”
korkusu yaşamaktadır.
yasaları, işçilerin ve sendikala- AKP iktidarda olduğu yirmi yıl-
HHH 12 Temmuz 1947: İsmet İnönü,
rın güvenliğini yok eden birçok
dır işçi dostu olmadığını kanıtla- Şimdi sıra, Salı günü alıntıladığım dö- Cumhurbaşkanı olarak tarafsızlığını be-
Sendikaların
nüm noktalarının arkasındaki temel ne- lirten bir bildiri yayımladı. Bu bildiri, ta-
hükümle doludur. mıştır. Sendikalar eğer gelecek-
deni anlatmaya ve olayların aralarını rihe Çok Partili Düzen’i kuran 12 Tem-
demokrasiye borcu
te yok olmamak istiyorlarsa bu
muz Beyannamesi olarak geçti.
Boşluğu tarikatlar doldurmaya geldi.
seçimlerde kendisine sahip çık-
Sendikalar demokrasinin ürü-
Önce, bugünkü “Şahsım Rejimi” bu- Türkiye ve ABD arasında Türkiye’ye
mayan AKP’yi cezalandırmak zo-
nüdür. Bu nedenle sendikala- doldurdu
nalımının doğurduğu, ekonomik, kül- Yapılacak Yardım Hakkında Antlaşma
rundadır. Bunun için işverenlere,
rın demokrasiyi koruma ve kol-
Tarikat yol demektir ve laik-
türel, toplumsal ve hukuksal sorunla- imzalandı.
“Grevleri rahat çalışasınız diye
lama görevi vardır. Ülkede se-
liği reddeden dincilerden olu-
rın arkasında yatan temel nedeni di- Milli Eğitim Bakanlığı’ndan izin almak
sizin için erteliyoruz” diyen AKP
çimlere yön verecek 15 milyon-
şan tarikatların sayısı çok faz-
le getirelim: şartıyla özel din bilgisi dershanelerine
genel başkanını, AKP’nin sendi-
luk bir işçi sınıfı ve yaklaşık 3
la, siyasal etkisi çok büyüktür.
Başta rejim bunalımı olmak üze- izin verildi.
ka özgürlüğünü ve iş güvencesi-
milyonluk bir memur gücü var-
Siyasetin ve bürokrasinin kad- 14 Mayıs 1950: Demokrat Parti se-
re, Türkiye’nin bugün karşı karşı-
ni kısıtlayan düzenlemelerini ve
dır. Bunların bakmakla yüküm-
roları tarikatların istilası altın- ya olduğu bütün sorunların temelin- çimleri kazandı; toprak ağalarının,
asgari ücret tespitinde sendika-
lü oldukları insanlarla birlikte de, ülkenin 1946’dan itibaren sağ ik- tarikatların ve emperyalistlerin si-
dadır. Tarikatlar bir İslam cum-
ların değil işverenlerin görüşü- tidarların etkisine girmiş olması yat- yasal temsilcileri olan sağ partile-
sayıları 60 milyon dolayındadır.
huriyeti kurmaya doğru yönel-
maktadır. rin, Atatürk, Cumhuriyet, Demokra-
ne itibar eden ve binlerce işçinin
Üzülerek belirtelim, demokrasi
miştir. Sendikaların ve işçile-
si ve her türlü sol karşıtı iktidarla-
Bu olayların aralarını doldurma işini
işten çıkarılmasına, Türk işçiler
için çok önemli olan toplumun
rin boş bıraktığı siyaset ortamı-
Zülâl Kalkandelen ile yazdığımız DEV- rı başladı.
yerine asgari ücretin altında ça-
bu kesimini yönlendirecek bir
nı tarikatlar doldurmuştur. Ku-
RİMİN VE KARŞI DEVRİMİN YÜZ YI- HHH
lıştırılan binlerce göçmen işçi-
öncü güç yoktur. Sendika yöne-
rulmak istenen İslam cumhuri-
LI adlı kitabımızın yayımlanmış olan bi- Yarın, “Sağ ve Sol Partiler
ye sessiz kalan AKP’ye oy verme-
ticilerinin büyük çoğunluğu sı-
yetinde ise sendikalara yer yok-
rinci ve bu ayın sonunda yayımlanacak 1946’dan Sonra Türkiye’yi kaç yıl
melerini işçi seçmenlere mutlaka
nıf bilincinden yoksundur.
tur. Bugün hiçbir İslam ülkesin-
olan ikinci cildindeki kronoloji çalışması yönettiler?”
anımsatmalıdır.
Soğuk Savaş sonrasında Ame-
de bağımsız, özgür sendikaların
Umuda şeytan kuşatması
GANİ Aşık
E.CHP KAYSERİ MİLLETVEKİLİ /
MÜFTÜ
emokrat Parti’nin ik-
Dtidar olduğu 1950 se-
çimlerinden bu yana -ki-
mi münferit hukuksuz-
luklar dışında- hâkim te-
minatı altında yapılan ge-
nel seçimler bu defa cum-
hurbaşkanlığı seçimi ile
birlikte belirsizlik, endi-
ŞEHRİN CAZ HALİ
şe ve kuşkularla dolu bir
siyasi iklimde yapılacak.
24 Eylül - 09 Ekim 2022
lı masanın altın ayakla- ği olarak haram cephesi-
Bunun iki nedeninden bi-
rı seçimler yaklaşırken nin Kemal Bey’e kurdu-
risi, demokrasi tarihimiz-
kemirgenlerin saldırısı ğu kumpas ve tuzaklara
de hiçbir parti ve lide-
altında. CHP Genel Baş- da birlikte karşı çıkarak
re nasip olmayan 21 yıl-
kanı Kemal Kılıçdaroğ- şeytan taifesini püskürt-
lık uzun iktidar süresi-
lu masanın kurulmasına, meleri beklenir. Bu si-
nin Recep Bey ve partisi-
gelinlik kızların dantel yasi, hatta ahlaki zorun-
ne az gelmesi ve mührü
örmesine benzeyen bir luluk olmanın ötesinde,
bırakmamak için her be-
hüner, incelik ve denge
demokrasimizin kaderi
lanın göze alınmış oldu-
mühendisliği ile büyük ile doğrudan alakalıdır.
ğuna ilişkin ürkütücü be-
katkıda bulundu. Masa- Halkı soyan çetelerin
lirtiler. Korkuların da bes-
nın lokomotifi ve en bü- önünü kesmeye çalış-
lediği bu inanılmaz siya-
yüğü olduğunu bileşen- maları, Kılıçdaroğlu’nun
si doyumsuzluğun nede-
lere hissettirmemek için
avantajıdır.
ni, iktidarın yerçekimsiz
zaten yapısının temel
ortamda bile Everest ağır- İblisler mesaide
taşı olan alçakgönüllü-
lığında günahkârlığını bi-
lüğü hiç ihmal etmedi. İnsanın içinde olan şey-
liyor olmasıdır. Kaygıla-
tanla ilgili hoş bir anek-
İYİ Parti’yi, Erdoğan’ın
rı körükleyen ikinci et-
gazabının mahvetmesi- dot: İmamı Azam’ın öğ-
ken de yargısal yapının rencileri ve Hanefi fıkhı-
ne saatler kala yok ol-
iktidarın cüretini artırı- manın uçurumundan nın büyük âlimleri İmam
yor olması yanında, her
kurtardığını ima bile et- Ebu Yusuf ve İmam
baskı yönetiminde oldu- Muhammet’in ortak yol-
medi. Bu nedenle de Me-
ğu gibi, medyanın kont-
ral Akşener’in “kazana- culuğunda, ikisinin ara-
rol altında olmasıdır. sındaki kısa mesafeyi de-
cak aday” vurgusu yara-
AKP açıktır ki Meclis,
layıcıdır. ğerlendirmek isteyen
medya ve yargı operas-
Toplumun her kesi- şeytanın, önde olana yak-
yonlarını önümüzdeki se- laşıp “Arkadaşın neden
mine barış, sevgi, şef-
çimleri de alarak 100 yıl-
kat, erdemlilik ve karşı- geriden geliyor” sorusu-
lık “dava”sının gönderine na, “İlmi benden ağır, de-
lıklı bağışlama soylulu-
yeşil sancağı çekebilmek
ğunun imbiğinden sü- ve ancak taşıyabiliyor”;
için yapmıştır.
zülmüş saf duygular- arkada olana da “Arkada-
şın neden senin önünde
la ulaşma çabasında-
Kılıçdaroğlu’nun
ki Kılıçdaroğlu’nun po- gidiyor” kışkırtmasına,
avantajı
pülaritesi ve hırsızlığın “Benden yüksek olan ilmi
kol gezdiği siyaset dün- onu uçuruyor” karşılığı
Türkiye’nin önümüz-
deki kader seçimini, 21 yasında tescilli dürüst- alarak hüsrana uğraması
lüğünden kaynaklanan gibi, siyaset iblislerinin
yıllık yalan, talan, yağ-
ma ve yıkım dönemini saygınlığı çok yüksektir. planlayıp çetelerin finan-
kapatmanın fırsatı ola- Altılı masanın “birlikte se ettiği sahte anketler ve
rak gören ve milli bilinç yola çıkmışlığın ve yaz- yalanların her türü bir-
ekseninde kurulan altı- gı arkadaşlığının” gere- likte göğüslenmelidir.