Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
15 EYLÜL 2022 PERŞEMBE
10 HABER/DİZİ
Emekçi-egemen sınıflar arasındaki gelir dağılımı öfke yaratacak düzeyde derinleşmemeli
Demokrasi-serbestlik
Karen Fogg’un o talimatı
şim ve ben çalışmıyoruz. Annem bir tra-
fik kazasında vefat etti. Üç çocuk sahibi-
“E yim ve hepimiz babaannemlerde kalıyoruz.
Şimdi de babaannem öldü. Babam 73 yaşında ça-
lışmak zorunda kaldı.” çelişkisi yönetilemiyor
Sosyal medyada göreceğiniz bu mesaj karşısında
ne hissedersiniz? Üzülürsünüz elbette. İçinde ölüm,
işsizlik ve 73 yaşında bile çalışmak zorunda kalan bir
Düne değin tek yönetim ideolojisi li- piyasa ilişkilerine müdahale etme,
baba var çünkü...
Ama hiç üzülmeyin. Çünkü mesajın altındaki imza
beralizm olan, Avrupa Birliği’nde, İn- hatta “kutsal’ mülkiyet hakkını sınır-
Prens William’a ait!
giltere, Almanya, Fransa, hatta ABD lama eğilimi zorunlu olarak seçenek-
Yazılanlar yalan mı? Değil elbette. Prens William
ve eşi çalışmıyor. Annesi Prenses Diana bir kazada
gibi merkez ülkelerde, devletin, dola- ler arasına giriyor, grev hakkını sınır-
öldü. Babaannesi Kraliçe II. Elizabeth öldü ve babası
Charles 73 yaşında Kral Charles oldu. yısıyla bürokrasinin, ekonomiye ve lama eğilimi de yeniden canlanıyor.
Yani ortada üzülecek bir aile yok. Tersine dünya ta-
rihinin en sömürgeci asalak ailesiyle karşı karşıyayız.
iberal demokrasi her ne ka-
dar halkın, kendisi için ken-
Algı operasyonu
Ldi yönetimi olarak sunulsa
Sosyal medyada ilk kim bu espriyi yaptı, bulama-
da özünde, “çokluğun” özgürlük-
dım ama buradan kutluyorum kendisini. Müthiş bir
yaratıcılık örneği.
leriyle çelişir. “Liberal” (serbest-
Kuşkusuz espri olsun diye üretmiş ama “algı ope-
lik) ile “demokrasi” (haklar ve öz-
rasyonu nedir” sorusuna yanıt verebilmek için de çok
gürlükler) arasındaki çelişki aşı-
yararlı bir örnek olmuş.
lamaz ama, verimli işleyen bir
Evet, algı operasyonu tam da budur: Bütünü yeri-
“güçler ayrılığı”, “ikili yapı” ve
ne elinizdeki ampulü tablonun istediğiniz yerine tuta-
“bağımsız” bir medyanın katkıla-
rak, bakanlarda bir algı oluşturursunuz. Tıpkı şu ka-
rede olduğu gibi: rıyla, hakların ve özgürlüklerin
Medya, elinde bıçakla önündekini kovalayan ada-
sınırlarını, verili vatandaşlık hak-
mı, size bıçaklı saldırıya uğrayan adam gibi bile gös-
ları çerçevesinde tanımlayan, top-
terebilir algı operasyonuyla...
lumda genel kabul görmüş (top-
lumsal sözleşme) bir anayasa al-
AKP kameramanlarının işleri
tında toplumsal istikrarı koruya-
Bir haftadır yaşanan Vahdettin tartışması da
cak biçimde yönetilebilir.
bir algı operasyonudur. Yukarıdaki kareden hare-
ket edersek AKP’nin kameramanları, bıçaklı ada-
Yukarıda değindiğim çelişki-
mı halka saldırıya uğrayan masum gibi gösterme-
nin yönetilebilmesi için:
ye çalışıyor bir haftadır.
1- Liberal demokrasinin dayan-
Yazıyorlar, konuşuyorlar, ekranlarda söz kesiyor-
Aşınmanın ekonomi politiği
dığı kapitalizm (üretim bölüşüm
lar, muhataplarını kendi sorularına “evet ya da hayır”
ilişkileri) işçi sınıfının temel ge-
yanıtı vermeye zorlayarak izleyiciyi manipüle etmeye redit Suisse’in yıllık küresel servet da, bu toplumlarda, emperyalist, sö- “konuşulabilir olanın sınırlarını” belir-
reksinimlerini karşılamaya, orta
çalışıyorlar, dinlemiyorlar, doğrusu anlatılırken laf ka-
Craporu, dünya nüfusunun on yıllar- mürgeci tarihlerinden gelen yapısal leme kapasitelerini artırmakta çok et-
labalığı ile susturmaya çalışıyorlar... sınıfların yaşam koşullarını iyi-
dır yaklaşık yüzde 8-10’unun, toplam bir ırkçılığın derinleşmesi için yeni, kin biçimde kullanılabiliyorlar.
Muhatabını “Atatürk’ü Samsun’a gönderen
leştirmeye devam etmelidir.
küresel servetin yüzde 85’ini edinme-
verimli bir zemini de oluşuyor, “sü- Bu süreçlere ek; pandeminin, iklim
Vahdettin mi, değil mi?” dar sorusuna yanıt ver-
2- Emekçi sınıflarla, egemen sı-
ye devam ettiğinin gösteriyor. Geliş- reç olarak faşizm” güçleniyor. krizinin ve Ukrayna savaşının etkileriy-
meye zorlayıp, yanıtın arkasından gelecek açıkla-
nıflar arasındaki gelir dağılımı/
miş kapitalist ülkelerde bile gelir da- le derinleşen gıda, enerji krizlerine bağ-
mayı dinlemeyi reddediyorlar. Doğru, Atatürk’ün
refah uçurumu, ikincisinin toplu-
ğılımının biteviye bozulması (Thomas Teknolojinin getirdiği lı olarak “geçim sıkıntısı krizi” halkları
Samsun’a gönderilmesinin arkasında Vahdettin’in
mu ve ekonomiyi yönetme bece-
Piketty), kapitalizmin “özüne” ilişkin Yeni iletişim teknolojileri üzerinde baş- ezerken, enerji ve teknoloji sektörü şir-
onayı var. İşte bu kameraya yansıyandır. Oysa tab-
rilerini sorgulatacak, öfke yarata-
bir özelliğidir; bozulma kriz dönemle- ketlerinin müstehcen kârları, müdürleri-
lonun bütününde şunlar var: Vahdettin Atatürk’ü langıçta birer özgürlük alanı olma umu-
Samsun’a direnişi örgütlemesi için değil, İngi- cak düzeyde derinleşmemelidir. rinde daha da hızlanır. ne verdikleri ikramiyeler büyük öfke ya-
duyla hızla gelişen sosyal medya plat-
lizleri rahatsız eden direnişi bastırması, asayi-
3- Egemen ideoloji, “toplum- Son 30 yılda neoliberal küreselleş- formları, Zeynep Tüfekçi’nin dikkat çek- ratıyor. Medya, pandemi sırasında in-
şi sağlaması için gönderiyor. AKP kameramanla-
sal sözleşmeyi” destekleyebil- menin etkileri altında dünyanın yoksul tiği gibi Google’un, YouTube’un algorit- sanlar ölürken milyarderlerin serveti-
rı ise bu gerçeğin halka ulaşmaması için, “gönderdi
ve toplumları istikrarsız, devletleri ba- nin yüzde 70 oranında arttığını, özellik-
meli, yeniden üretebilmelidir. maları ne yazık ki ırkçı ideolojinin faşist
mi göndermedi mi” cambazlığı yapıyorlar.
şarısız bölgelerinde yaşam koşulları- le, Amazon, Google, Apple, Microsoft,
Vatandaşlar, egemen sınıflarla propagandanın yayılmasını, QAnon gibi
Önceki yazımızda belirttik. Gerçek şu: Vahdettin
nın yıpranmasındaki hızlanma, merkez paranoyak grupların komplo teorileriyle Alphabet gibi teknoloji sektöründe en
aynı “gerçekliği” paylaştıkları-
Atatürk’ü direnişi örgütlemesi için Samsun’a gönder-
ülkelere, ABD ve Avrupa’ya sığınmacı derinleşmesini kolaylaştırıyor. zengin 10 adamın, servetini ikiye katla-
nı düşünmelidirler.
diyse, hızla neden geri çağırdı? Çünkü direnişi bastır-
akımlarını güçlendirdi, ekonomik krize dığını aktarıyor. Kapitalizmin, bu servet
Bu yeni teknolojiler, özellikle geliş-
maya değil örgütlemeye gittiğini anladılar. Dönmeyin-
bir de “göçmenler krizi” eklendi. miş ülkelerde, pandemi döneminde de kutuplaşması ve teknolojik gelişmeler
ce görevden aldılar, görevden alınmasına rağmen as- Canlanmaya başladı
keri yetkisini kullanabildiği için yetkisini aldılar, yetkisiz Kapitalist sınıf yeni gelenlerin ucuz izlediğimiz gibi, devletlerin vatandaş- üzerinde yeni bir tür feodalizme doğ-
Demokrasi ve “serbestlik”
de direnişi örgütleyebildiği için öldürmeye kalktılar, öl-
iş gücünden yararlanıyor ama, yerel larını izleme, hareketlerini denetleme, ru evrildiğine ilişkin gözlemler de bu tür
arasındaki çelişkiyi yönet-
düremeyince hakkında idam fermanı verdiler. AKP ka-
halk yeni farklı kültürle karşılaştığın- dolayısıyla hakların ve özgürlüklerin, gelişmelerden kaynaklanıyor.
mek için gerekli olan bu koşul-
meramanları işte bu gerçeğin kendi tabanlarına ulaş-
lar gelişmiş kapitalist ülkeler-
maması için türlü kurnazlıklar yapıyorlar.
de, ilk kez 20. yüzyılın ilk çey-
Yeni rejim için yeni tarih yazımı
u yıl, işçi sınıfında, ama orta sı- lerin liderlikleri, kendilerini “iki arada
reğinde kapitalizmin bir yapı-
Kış KORKUsU
AB Türkiye Temsilcisi Karen Fogg’u çoğunuz
Bnıflarda da “Bu kış nasıl ısına- bir derede” buluyorlar; yönetici seçkin-
sal krizi döneminde hızla aşın-
anımsayacaktır. Daha AKP kurulmadan önce bu par-
cağız, besleneceğiz?” korkusu, lerin beceriksizlikleri, iktidarsızlıkları
da tedarik şirketlerinin kârlarına ek ver-
mış, bir toplumsal kutuplaş-
tiyi “Erdoğan, solun boş alanına yönelecek” diye
haklarını savunma refleksi, devletle- halkların gözünde daha da belirginleşiyor.
giler getirmeyi, fiyatları dondurmayı, ki-
ma içinde hem faşizme hem de
liberallere pazarlayan diplomattı.
rin önlem almasına ilişkin beklentiler
milerini kamulaştırarak kaynak yaratma-
devrimci durumlara yol açmış-
Sonra ortaya çıkan e-postaları ve Türkiye’deki şe-
hızla artıyor. Almanya, İngiltere, Fran- ‘Kutsal mülkiyet’
yı tartışıyorlar. İngiltere’de Muhafazakâr
bekesiyle yazışmaları tüm çirkinliklerini ortaya ser- tı. 21. yüzyıla girerken yine de-
sa gibi Avrupa’nın merkez ülkelerin-
Parti’nin taraftarlarının yaklaşık yarısının
Bu ortamda, düne kadar tek yöne-
di. AB adına stratejik hedef ilan etmişti: “Türk tarihi-
mokrasi ile serbestlik arasında-
de, medya, kışın, devleti yönetenlere
enerji sektörü şirketlerinin kamulaştırıl- tim ideolojisi liberalizm olan, Avrupa
nin hakkında gelinmeli” (Perinçek, Karen Fogg’un
ki çelişkiyi düzenleyen koşul-
yönelik toplumsal öfkenin, tepkilerin
masından yana olduğu aktarılıyor. Son
Birliği’nde, İngiltere, Almanya, Fransa,
E-Postalları, Kaynak Yayınları, 2002).
lar liberal demokrasinin, en is-
aşırı sağ ve sol gruplar tarafından kul-
İşte Vahdettin yalanları da, “Lozan’ın gizli mad- araştırmalar ABD’de bile uzun yıllardır hatta ABD gibi merkez ülkelerde, dev-
tikrarlı örnekleri olarak bilinen
lanılabilecek protesto eylemlerine dö-
deleri” aldatmacası da, “Kurtuluş Savaşı olmadı” ilk kez, halkın yüzde 55’inin sendikalara
letin, dolayısıyla bürokrasinin, ekono-
ülkelerde bile hızla aşınıyorlar,
tezgâhı da, “9 Eylül’de kurşun atılmadı” komplo- nüşme olasılığından söz ediyor.
olumlu baktığını gösteriyor. miye ve piyasa ilişkilerine müdahale
demokrasi-serbestlik çelişki-
su da, Karen Fogg’un “Türk tarihinin hakkından “Geçim sıkıntısı krizinin” etkilerini ha-
Grevler artarken sermaye sınıfı ile iç içe
etme, hatta “kutsal” mülkiyet hakkını
gelme” hedefinin içindedir.
sini yönetmek giderek zorlaşı-
fifletmenin, öfkeyi ve olası tepkileri yatış-
olan hükümetler özellikle muhafazakâr sınırlama eğilimi zorunlu olarak seçe-
Yıktıkları rejimin yerine yeni bir rejim inşa edebilme-
yor. “Süreç olarak faşizm” yeni- tırmanın yollarını ararken uzmanlar, si-
partilerin, sermaye sınıfı ile iyi ilişkileri
nekler arasına giriyor, grev hakkını sı-
nin, bunun için de “Türk tarihinin hakkından gelerek”
den canlanmaya başladı. yasetçiler, enerji ve teknoloji, hatta gı-
korumaya kararlı sosyal demokrat parti- nırlama eğilimi de yeniden canlanıyor.
kendileri için yeni bir tarih yazabilmenin peşindeler.
Ancak nafile, çünkü kırk yalanın bile tek bir gerçe-
ğin karşısında hükmü yoktur!
YARIN: GELİŞMİŞ ÜLKELERDE SİYASİ-KÜLTÜREL KUTUpLAŞMA DERİNLEŞİYOR
15 EYLÜL 2022 iş güv Enliği hiç E sayıldı iddiası
KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr
SAYI: 35404
İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına
ALEV COŞKUN
Akkuyu’da
Genel Yayın Yönetmeni
Arif Kızılyalın
‘kaçak’ oyun
Yayın Koordinatörü
us şirket Rosatom tarafından yönetilen
Ferda Öngün
RAkkuyu Nükleer AŞ’de, 7 bin tecrübeli
Türk çalışanın işine son verilip yerlerine ya-
Yazıişleri Müdürleri
bancı uyruklu kaçak işçilerin getirildiği iddia
İklim Öngel Özgür Soyer
(Sorumlu) edildi. Uzmanların ve çevrecilerin, yaratacağı
tehlikelere dikkat çektiği santralın inşaatın-
Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok da çalışan 500 işçi ağustosta işten atılmıştı.
Rus şirket TSM Enerji’nin, işçilerin kartla-
l l
Gece: Aslan Yıldız Haber Merkezi : Can Uğur
l l rının iptal edilmesi ve şantiyeye alınmaması
Ekonomi: Jale Özgentürk Eğitim: Figen Atalay
l l
Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan Fotoğraf: Uğur Demir için Akkuyu Nükleer AŞ’ye 30 Ağustos’ta bir
yazı gönderdiği ortaya çıktı. TSM Enerji Genel
l
Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak,
No: 14 Çankaya/Ankara Tel: (0312) 442 30 50 Direktörü Evgeni Lisunov’un, Akkuyu Nükle-
l
Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu
er AŞ CEO’su Anastasia Zoteeva’ya gönderdi-
Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20
ği yazıda, işçilerin isimlerinin tek tek yazıldığı
bir listenin de yazının ekinde olduğu öne sü-
Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.),
rüldü. İşten çıkarmaların ardından oluşacak
Emre Kongar, Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Mine Kırıkkanat,
Arif Kızılyalın, Mustafa Büyüksipahi
boşluğun, çalışma izni bulunmayan yabancı
uyruklu kaçak işçilerle doldurulmaya çalışıl-
l
Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer
dığı; iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmediği
Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk.
için iş güvenliğinde risk yaratacak şekilde iş-
No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 e-posta: posta@cumhuriyet.com.tr
ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com
başı yaptırıldığı iddia edildi.
Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2
34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: reklam@cumhuriyet.com.tr
Santral inşaatında çalışmak üzere eğitim
Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. almış personelin proje sahasına girişinin
29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay.
engellenmesi ile standart dışı üretim yapıl-
ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb.
Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l
maya başlandığı da iddialar arasında. Söz-
Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana
leşme feshinin ardından nitelikli personelin
Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi
Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş.
işten uzaklaştırıldığı, iş hacminin yüzde 90
Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve
gerilediği, yerine getirilen işlerin de kalite
kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir.
standartlarının dışında olduğu öne sürülü-
NAMAZ VAKİTLERİ
yor. İnşaatta, Nükleer Düzenleme Kurumu
İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı
tarafından yapılacak denetimler sonucu,
İstanbul 05:11 06:37 13:04 16:35 19:22 20:43
standart dışı yapılan üretimlerin yıktırılarak
Ankara 04:57 06:22 12:49 16:20 19:06 20:25
yeniden yaptırılmasının söz konusu olabile-
İzmir 05:23 06:46 13:12 16:43 19:28 20:45
ceği ifade ediliyor. l ANKA