Katalog

21 HAZİRAN 2022 SALI 8 İLHAN SELÇUK ANMASI BAŞYAZARIMIZ ILHAN SELÇUK VE TURHAN SELÇUK’U ÖZLEMLE ANIYORUZ... PENCERE (2 Ocak 2003) Bak Sen Şu Sözümona Müslümanlara... Aydınlanmacı ve bilge ok önceleri bu köşede bir kez daha yazmıştım; kitaplığımın bir gözünde Ç çeşitli boylarda dört Kuranıkerim du- lhan ve Turhan Selçuk, biri yazının diğe- geldi. Sanık sandalyesine oturtuldu. İlhan rur; babamdan kalmış anılardır bunlar... ri çizinin ustası. Fiziki benzerliklerinin dı- Selçuk, “Derin devlet ve kontrgerilla örgü- Zaman dördünün de rengini dönüştür- İşında aynı zamanda ruh ikizi olan bu iki tü” olarak lanse edilen Ergenekon’u yöne- müş, yapraklarını sarartmıştır. karındaş, salt iyi bir yazar ve iyi bir karika- tiyordu. Nefti bez ciltli bir tanesinin iç kapağına türist olmanın ötesinde özel- Kontrgerillayı Soğuk Savaş döneminde babam eski yazıyla şöyle yazmış: liklere sahipti. Aydınlanmacı ABD kurmamış mıydı? “Birinci Cihan Harbi’nde Cebellübnan görüşleri, olayları değerlen- İlhan Selçuk, kontrgerillanın yerli elemanla- ve havalisi 43’üncü Fırka Erkân-ı Harbi- dirmeleri ve geleceğe yönelik rı tarafından işkenceden geçirilmemiş miydi? ye Reisi (Kurmay Başkanı) Kıdemli Erkân-ı öngörülerinin gerçekliği, on- Nasıl oluyor da bu kez kontrgerillanın Harp Yüzbaşısı olup 1333 (1917) sene- ların aynı zamanda Cumhuri- adamı olmakla suçlanıyordu. MIYASE si Arabistan ricatında Baalbek şimalinde yetin en seçkin aydınları ol- Üstelik yine ABD karşıtı olan subay, akade- ILKNUR (kuzeyinde) bir gece yürüyüşü çekilişi sı- duğunun da kanıtıydı. misyen ve yazar çizerle birlikte yargılanıyordu. rasında benimle helâllaştıktan sonra şa- Bizde entelektüel ile aydın tanımı ço- Gel de çık işin içinden. kağına dayadığı tabancasıyla intihar eden ğu zaman birbirine karıştırılır. Entelektü- merhum Bahaettin Efendi’ye ait olup ta- el, zekâsını ve analitik düşünme yetisini Şaşmaz öngörü rafımdan muhafaza edilmiştir.” çoğu zaman kişisel kariyerini inşa etmek Aslında İlhan Selçuk ve onun okurla- İmza: Kasım Selçuk. için kullanırken aydın, kendisinin aleyhi- Ricatın kahrına mı dayanamamıştı Erkân-ı rı, çırağı olan bizler işin içinden çıkmıştık. ne sonuçlar yaratsa da toplumu aydınlat- Harp Yüzbaşısı Bahaettin Efendi?.. “Yeni Dünya Düzeni”nin enerji kaynakları- maktan, yakın ve uzak tehlikelere dikkat Babam Birinci Dünya Savaşı’ndan son- nın merkezi ve koridorlarını kontrol etme- çekmekten, insanlar ve toplumlar için ge- ra Kuvayı Milliye’ye katılmış, Kurtuluş si için BOP planına taş koyanların, 1 Mart leceğin nasıl şekilleneceğini ya da şekil- Savaşı’nda çarpışmıştı; kendi kuşağından Tezkeresi’nin TBMM’de veto yemesine ne- İlhan Selçuk, Cumhuriyet gazetesinin 82. kuruluş yıldönümünde, kürsüde konuşuyor lenmesi gerektiğini söylemekten çekin- tüm subaylar gibi Arapları pek sevmezdi; den olanların cezalandırılmasıydı olan. Ma- meyen kişidir. Gürültü çıkaran yığınların nedeni sorulunca, yanıtı hazırdı: lum gürültücü koro ise kendilerine göste- zarlar ve uydu devletler kurmak için et- yazık ki ikisi de bir öngörülerinin daha tut- “- Bizi arkadan vurdular!..” karşısında tek kişi kalsa bile... rilen fotoğrafta ormana değil, ağaca odak- nik ve dini çatışmaları körüklemesini tuğunu göremedi. Tarihin derinliklerini eşeledikçe duruşu ve H lanmıştı yine. ne yapacağız”, “Sermaye küreselleşir- Soğuk Savaş döneminde ABD’nin “ile- 21’inci yüzyılın üçüncü yılına girdik; söylemleri nedeniyle, aforoz edilmiş, yalnız- Sonuçta onlar bir kez daha yanıldı, “di- ken emek neden ulusal sınırlara hapse- ri karakolu” olarak gördükleri Türkiye’nin laştırılmış, gülünüp geçilmiş, çoğu zaman da Müslümanda değişmiş bir şey yok... nozorlar” yine haklı çıktı. diliyor” ya da “Küresel kapitalizmin sö- milli ve demokratik bir sosyalizmle kur- Frengin paryası durumundadır bizim cezalandırılmış ama zamanla haklılıkları or- Neydi bu iki ustanın öngörülerini şaş- mürü düzeninde sermayeyle birlikte te- tuluşunu savundukları için her ikisi de sözümona Müslüman kardeşimiz... taya çıkmış ne çok aydın görürüz. maz kılan? rörizmin de küreselleceğini hesap edi- kontrgerillanın gazabına uğradılar. İlhan Türkiye’nin Aydınlanma Devrimi’yle gözü İlhan ve Turhan Selçuk ustalar da bu Her ikisi de ortak bir projenin, Aydın- yor mu” sorularını yöneltiyor. Lakin Selçuk, Ziverbey’de kontrgerillanın işken- açılıyordu; İslamcı, kapamaya çalışıyor... aforozlardan, küçümsenmekten ve ceza- lanmacı Cumhuriyet projesinin ürünüydü Kanıt meydanda: SSCB’nin dağılmasından sonra Hunting- cehanesinden geçerken Turhan Selçuk landırmalardan fazlasıyla payını almıştır. de ondan. Aileden aldıkları eğitim dışında, ton ve Fukuyama, abilerinin “Tarihin so- da Emniyet’in işkencehanesinden kabur- AKP, hükümetini kurar kurmaz, iki ku- Demokrat Parti istibdadı döneminde de fa- kendileri gibi Cumhuriyet projesinin ürünü ruma karşıtlığının altını acele çizdi: nu geldi. İdeolojiler bitti. Liberalizm ke- gaları kırılarak gönderilmişti. şist darbeler döneminde de Büyük Ortado- olan Niyazi Berkes, Pertev Naili Boratav, Biri üniversite.. sin zaferini ilan etti” sözlerinin sarhoşlu- ABD’nin gayri meşru çocuklarının yaptı- ğu Projesi (BOP) planının eyleme geçiril- Abidin Dino, Arif Dino, Aziz Nesin, Hasan Öteki ordu!.. ğuna kapıldıklarından bu sorulara yanıt ğı 12 Eylül darbesine karşı duruşları nede- mesi sırasında da cezalandırıldılar. İzzettin Dinamo, Yaşar Kemal, Rıfat Ilgaz, Üniversite “nakli bilgi”yi değil, “akli bili- verme gereği duymuyorlardı. niyle sıkıyönetim mahkemelerinde yargıla- Bize göre bilge olan Selçuk kardeşler, ki- Ali Ulvi, Nadir Nadi, Melih Cevdet Anday, mi” yeğledikçe “dinci”ye ters düşer... nan bu iki “dinozor”, 2000’li yıllarda da yi- milerine göre “dinozor”, “çağdışı kalmış fa- Server Tanilli, Cavit Orhan Tütengil, Ru- Ordu “Aydınlanmacı”dır.. Haklı çıktılar ne ABD-FETÖ-AKP koalisyonuna karşı du- şist kafalar”dı. hi Su, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Vedat Günyol, “Atatürkçü”dür. ruş sergiliyordu. O nedenle bir kez daha Bu iki “dinozor”, “Sınırlar kalktı, ulus Sonuç, bugün geldiğimiz noktada Cum- Sabahattin Eyüboğlu gibi aydınlarla birlik- Bizim asker de -Müslümana değil- dinciye, cezayı hak ediyordu. devletlerin sonu geldi”, “Bilgi ve serma- huriyetin ve Cumhuriyet gazetesinin bu iki te yol yürürken birbirlerini düşünsel açıdan daha başka deyişle İslamcıya ters düşer... 12 Mart’ta konrgerillanın zulmüne uğra- ye küreselleşince ideolojiler de bitti” dinozoru haklı çıktı. Fukuyama bile 90’lar- beslemelerinin sonucuydu bu sağduyu. İslamcının amacı Müslümanlık değildir!.. yan İlhan Selçuk, sözde Ergenekon örgütü- söylemlerine karşı, “Ulus devletler bit- daki teorilerinin çöktüğünü görüp revize Her iki ustaya da bir kez daha selam “Dindarlık” başka.. nün fikri lideri suçlamasıyla karşı karşıya ti derken küresel sermayenin yeni pa- etmek için kırk takla atmaya başladı. Ne ve saygı... “Dinci”lik başka.. Dindarlık, Müslüman için, Müslümanlıktır!.. Dincilik İslamcılıktır.. METIN PEKER Daha açık deyişle, politikacılıktır!.. Kutsal dinimizi iktidar koltuğu için kul- lhan Selçuk! Kalpaklı bir kartaldı o. Yük- İlhan Selçuk ve karikatür lanmanın öteki adı üçkâğıtçılıktır. İseklerde uçtu daima. İlkelerini kanatları- H na yükleyerek uçtu... Cumhuriyetin kaza- Serçeşme ve Hacıbektaşlı can dostlara emanet etmekten sevinç duyduğumuz dostlarımızı Zavallı Müslüman, dünyanın her yanında nımlarına göz dikmiş atmacalarla savaşıp saygı, sevgi ve özlemle anmanın onurunu dostlarımızla paylaşıyoruz... Devirleri daim olsun.. İslamcıların elinden daha çok çekecek... durdu bir kartal gözlü olarak. Müslüman, İslamcıdan çektiğini göğsü Sevgiyi ve sevinci düşüncelerine her fır- dünyayı olduğu yerde durarak dolaşmak ve her şeyimizle harekete geçmemiz gerek. istavrozlu papazdan bile görmemiştir... satta katan İlhan Selçuk, mizahsız ve mi- yorumlamak. Böyle engin ummanlara açı- Kant’ın Aydınlanma tanımındaki o ünlü, 1917’de İngiliz’in hizmetinde Türk’ü ar- zansız bir iklimin toprağının ham, nobran lan bir zihin, mizahın öncü ve kuşatıcı gü- “Aklını kullanma cesareti göster” sözü, ihti- kadan vuran Arap kimdi, neydi? ve verimsiz olacağını çok iyi görmüştü. Bu cünü de daima heybesinde taşımayı bilirdi. lalci, özgürlükçü ruh taşıyan İlhan Selçuk’a Müslüman mı?.. yüzden mizahın derinliklerinden saklı, soy- bire bir uymuyor mu? Çünkü, o herkesin Peki, bugün Amerikalı ile İngiliz’in ya- lu, özgürlük ve eşitlik duygusunu çok er- Kimseye boyun eğmedi aklı rehber edindiği bir yurttaşlar topluluğu nında Arap’ı vuranın adı ne olacak?.. ken yaşlarda solumuştu. Döneminde pek düşlüyordu. Bunun biricik aracı ise elbette Şimdi İlhan Selçuk yok. Onun karar- El Tayyip mi?.. çok mizah dergisinin çıkışında rol oyna- eğitim olacaktı. Eğitimin yol göstericiliğin- lı ve berrak sözcükleri de yok. Onsuz Türkiye “İslamcı”nın, yani “dinci”nin dı. Cumhuriyet gazetesinde bu yüzden pek de dalga dalga yayılan bir toplumsal uya- Türkiye’de dimağlar daha yoksul değil mi? gerçek yüzünü önümüzdeki günlerde da- Ahmet Öztürklevent çok karikatüriste imkân sağladı. Düşünce- nış. Ama yarım kaldı, yarım bırakıldı Cum- Heyecan meşaleleri daha sönük değil mi? ha açık seçik görecek; bunlar Müslüman- nin çizgi boyutunun, insanların ruhunu in- huriyetin öncülerinin bu büyük atılımı... Umudun mavisi daha solgun değil mi? Şimdi Türkiye, “Selçuk”larının özle- lığa gereken saygıyı göstermeyen iktidar celteceğine duyduğu o şen umudu hep ya- Turhan Selçuk, özü karikatürle yoğrul- Kuşkusuz öyle! mi içinde. Karikatür de öyle. Düşünce de düşkünü politikacılardır. nında taşıdı. Mizahla, karikatürle, sanatla muş bu büyük Selçuk ile kelimelere el ve- Boyun eğmedi kimseye, boyun eğdirme- öyle. Aydınlanma da öyle. Peki, bu öz- Müslümanı Müslümana kırdıracak sa- hayatı bir arada tutmayı, bunların birlikte ren İlhan Selçuk, Aydınlanmacı birer ka- di kimseye. Bu soylu mirası sahiplenmek, lemi gidermek için bizler onların araç- vaşa “hayır” diyecek yürekleri bile yok... yoğrulmasını hep isterdi. rakter olarak ileriyi, ilerlemeyi ve ilericiliği bu birikimin ateşini harlamak ve göğe yük- ları ile hareket etsek ve birer Selçuk ol- İlhan Selçuk, hayata esnek ve çok yönlü temsil ediyordu. Karanlık ürpertilerin de- seltmek gerek alevlerini. Çünkü toplum- sak daha uygun olmaz mı bu? O halde, bakmayı bilen, bilge görüşlü bir düşünür- ğil, ışığın yumuşacık süzülen dalgalarına el sal olumsuzlukları durdurmanın günü, düşünce ve çizgiyi birlikte çoğaltalım ve dü. Aslında Selçuk için biçilmiş kaftandı bu verdiler, gönül erittiler içinde. saati ve vakti yok. Onları gidermek için topluma birlikte varsın bu ikisi. sevgili dayılarım İlhan Selçuk, Turhan Selçuk ve babam Mengü Ertel ile annem Ülfet “Geçmişte de... Ertel bana memleketimi sevmeyi Bu gün de...” kültüründen ilham alıp yenisini heyecanla oluşturmayı sanat ile hayatı kucaklamayı öngörülü yollarından dönmeyip ölümden sonra bile ışık saçılabileceğini ve bunu bir aile olarak da yapabileceğimizi gösterdiler Ruhan Selçuk minnet ve sevgi ile anıyoruz yaşatıyoruz... Murat Ertel ve Ertel Ailesi