Katalog

29 MART 2022 SALI 12 HABER Çalıştıkça emekli aylığı düşer mi? Soru: Asgari ücretle çalışıyo- ğı diğer bir ifadeyle, primler artık- bağlanacak aylık tutarı 2.849,04 ça aylık tutarlarının da yükseldiği TL oluyor. Bu sigortalının 2014 rum. Emeklilik koşullarım yeri- ne geldi ancak çalışmaya devam görülüyor. yılında işten ayrılmayıp yaşı dol- edip emekli aylığımı yükseltebilir Türkiye’de çalışanların yarısı- duracağı 2022 yılına kadar asga- miyim? Ali T. nın primlerinin asgariden ödendiği ri ücret üzerinden çalışması halin- Demokrasi, bireyin ve Emekli aylıklarını etkileyen iki göz önüne alındığında, emeklile- de ise tarafına bağlanacak aylık rin açlık sınırı altındaki emekli ma- tutarı daha düşük yani 2.732,01 ana faktör prim gün sayısı ile prime toplumun yararlarının esas kazançlar iken kazançların aşlarıyla baş başa bırakılacağı bu- TL oluyor. ve karma sistemde bağlanan kıs- lına kadar çalıştıkça aylıklarının günden ortada. Aynı şekilde, hizmet süresi- mi aylıkların güncellenmesinde kul- düştüğü görünüyor. 3 bin 600 gün Soru: Emeklilikte yaş dışında ni 2015 ve 2016 yılında doldurup örtüştürülmesidir lanılan TÜFE ve GH oranları da ay- prim ödeyerek 2008 yılında emek- diğer koşulları yerine getirenler, emeklilik yaşını 2022 yılında dol- - Düşünce özgürlüğünden bireyin yaşam stan- yani emeklilikte yaşa takılanlar duracak olan sigortalıların, süre- lık miktarlarını etkilemeye başladı. li olan sigortalının aylığı bugün dartlarına, “Prim ödeme gün sayıları arttıkça 3.292,65 TL iken, 8 bin 640 gün (EYT) yaşı beklerken çalışmalı yi çalışmadan beklemesi halinde, - Gelir bölüşümünden sendikal haklara birey aylıklar artar” şeklindeki kanı, kar- prim ödeyerek 2022 yılında emek- mı? Ertuğrul S. taraflarına bağlanacak aylık tu- ve toplumun çıkarları örtüştüğünde katılımcı de- ma sistemlere göre bağlanan aylık- li olan sigortalının aylığının düşe- Kamuoyunda özellikle EYT’liler tarları, süreyi asgari ücret üzerin- mokrasi gerçekleşmiş olur. larda kısmen geçerli. Çünkü aylık- rek 2.856,03 TL olduğu görülü- tarafından gündeme getirilen ve den çalışarak geçiren sigortalılara Katılım işin özüdür: birey, vatandaş siya- tartışılan konu, emeklilik yaşı- bağlanacak aylıklardan daha faz- ların miktarını prim gün sayısından yor. 2018 yılında TÜFE’nin yüz- sal, ekonomik, sosyal, kültürel, sanatsal olayla- çok, sigortalıların prime esas ka- de 11.92, GH’nin 7.4, 2019 yılın- nı beklerken çalışmaya devam et- la oluyor. rın içinde “özgürce etkinlik göstererek, katılarak” zançları, hizmetlerin hangi yıllarda da TÜFE’nin yüzde 20.30, GH’nin mek mi avantajlı yoksa çalışma- Bu durum, 2017 yılından itiba- demokrasinin aktif bir parçası olacaktır. Katılım geçtiği ve bunların güncellenme- 2.6 ve yine ilerleyen yıllarda TÜFE mak mı? Bunu bir örnekle açıklar- ren değişmeye başlıyor. Bu tarih- için de “toplumsal örgütlenmeler esastır”: sendi- sinde kullanılan enflasyon (TÜFE) artışlarının yükselmesi nedeniyle sak; sigortalı emeklilik için gerekli ten itibaren TÜFE oranlarının yük- kalardan vakıf ve derneklere her türlü demokra- prim gün sayısı olan 5 bin 675 gü- sek olması nedeniyle asgariden de ve gelişme hızı (GH) belirliyor. aylık tutarlarının artmaya başladı- tik örgütlenmeler, demokrasinin temel kolonları- Aşağıda Tablo 1’de her yıl artan ğı görülüyor. Bu artışlar 5510 sa- nü 2014 yılında dolduruyor ama olsa çalışmanın, çalışmama du- nı oluştururlar. şekilde hizmet süreleri olan, ka- yılı kanunla getirilen aylık hesap- yaşı 2022 yılında dolacak. Bu du- rumuna göre daha avantajlı oldu- Örgütler siyasal partileri, siyasal partiler de zançları tüm çalışma hayatı boyun- lama sisteminin, aylık düşürücü rumda 2014 yılında işten ayrılıp ğu görülüyor. Tablo 2’de de görü- kuvvetler ayrılığına dayalı parlamentoları oluş- ca asgari kazanç veya katları üze- etkisini tolere ediyor. Karma ay- emeklilik yaşını beklerse mi, yok- leceği üzere, 2017 yılında gün ko- tururlar. Yoksa bu tür örgütlenmeler bulunma- sa asgari ücretin katları üzerinden şulunu yerine getirip 2022 yılında rinden üçlü karma sisteme göre lık hesaplama sisteminde, sigor- dan, sadece seçim dönemlerinde sandığa gide- (gösterge +4447+5510) hesapla- talıların hizmet sürelerinde, 2008/ 2022 yılına kadar çalışırsa mı da- yaşı doldurması nedeniyle emek- rek oy vermek, “katılımsız, sandık demokrasisin- nan ve 2008/Ekim sonrası farklı ta- Ekim sonrası çalışmalar arttık- ha yüksek maaş alır? Tablo 2’de li olacak kişinin bu süreyi çalış- den başka bir şey olmaz”: örgütsüz ve katılımsız rihlerde emekli olan sigortalıların ça, aylıklar daha da düşecek. İki- emeklilik gün koşulunu 2014 ila madan tamamlaması halinde ta- sandık demokrasileri “çakma demokrasi” adı- hesaplanan aylıkları ek ödeme da- li karma sisteme (4447+5510) gö- 2018 yıllarında tamamlayıp emek- rafına 2.701,33 TL aylık bağlanır- nı almalıdır. lilik yaşını 2022 yılında dolduracak ken, süreyi asgari ücret üzerin- hil olmak üzere 2022/Ocak döne- re bağlanan aylıklarda bu düşüş Avrupa ve Kuzey Amerika’nın katılımcı de- mi itibarıyla karşılaştırıldı. daha fazla olacak. Örneğin, asgari sigortalıların bu süreyi çalışmadan den tamamlaması halinde tarafına mokrasilerini Afrika, Güney Amerika ve Asya de- ücret üzerinden 7 bin 200 veya asgari ücretin katları üzerin- 2.732,01 TL aylık bağlandığı gö- mokrasilerinden ayıran da budur. Türkiye, tari- gün prim ödeyen sigorta- den çalışarak tamamlaması duru- rülüyor. TÜFE oranlarının artma- katların, cemaatlerin ve kimi sermaye çevreleri- lının 2020 yılında emek- munda alacağı aylık tutarları kar- ya devam ettiği hususu göz önüne nin “sisteme” dahil olmasının sıkıntılarını 20 yıl- şılaştırıldı. alındığından, sigortalılar için 2017 li olması halinde tarafına dır yaşamakta ve bu koşullarda seçimlere git- bugün itibarıyla ek öde- yılından sonra emekli- mektedir. me dahil 1.830,45 TL ay- lik yaşını bekleme sü- Prof. Brian Arthur’un karmaşa kuramında ol- lık bağlanırken, aynı hiz- releri azaldıkça, çalış- duğu gibi, “negatiflerin, ancak yeni negatifler ya- met üzerinden 2021 yı- manın daha avantajlı ratılarak ayakta durabildikleri” bir sarmalın içine olduğu görülüyor. lında emekli olması halin- yuvarlandık: iktidar yaptığı çok büyük yanlışlık- de enflasyon oranlarında- Sigortalıların emek- lara rağmen ayakta kalabilmek için daha büyük ki artışa bağlı olarak tara- lilik yaşını çalışma- yanlışlara meyletmiştir: yeni seçim kuralları ve fına 1.861,42 TL ve 2022 dan beklemek yerine, düzenlemeleri bunun kanıtıdır. yılında ise 2164.70 TL ay- asgari ücretin katları lık bağlanır. üzerinden prim öde- Ankara, dünkü hatalarını Çalıştıkça artan prim yerek tamamlamaları gün sayıları aylık bağlama halinde, her durumda düzeltmeye mi çalışıyor? oranını yükseltiyor. An- taraflarına bağlana- Ankara bugün Ukrayna’da Irak, Suriye ve Libya’da- cak, aylığın miktarına et- cak aylıklar artıyor. ki dünkü fahiş yanlışlarından acaba ders aldı mı? kisi prime esas kazanç- Oliver Stone’un “Ukraine On Fire” adlı ye- lar kadar olmuyor. Tablo Hizmet süresini 2014 yılında ni belgeselini izlediğimiz zaman şunu görüyoruz: SORULARINIZ İÇİN 1’de asgari ücretin üç ka- doldurup 2022 yılında yaş koşulu Batıcı radikal gruplar ve dinciler on yıl önce, nasıl nergis.simsek@cumhuriyet. tı ve azami kazançlar üze- yerine gelecek olan sigortalının, “Arap Baharı”nı (ve felaketini) Ortadoğu’da baş- com.tr adresine e-posta Öncelikle asgari ücret üzerin- rinden prim ödeyenlerin, çalışma- çalışmadan 2022 yılını bekleyip latmışlarsa Ukrayna’da da “Batıcı” çevreler ve ra- emekli olması halinde, tarafına yollayabilirsiniz. den çalışan sigortalıların, 2018 yı- ya devam ettikçe aylıklarının arttı- dikal sağcı faşist odaklar, aynı işi yapmışlar. Irak, Suriye ve Libya’nın felakete sürüklenmele- ri ile Ukrayna’nın bugünkü felaket ortamına sap- lanması iki üç yıl ara ile art arda gelmiş. Karade- KARAR ISTINAFA TAŞINDI niz-Akdeniz-Körfez hattında felaketler neredeyse ‘Aile hekimliği tarih olacak, ücretsiz sağlık hizmeti diye bir şey kalmayacak’ üst üste çakışmışlar. AKP iktidarı 2011’de üstlendiği dinci, Müslü- Yeğen Gülen’in man Kardeşli taraftarlığın faturasını Türkiye’ye 11 yılda çok büyük bir bedelle ödetmiş. Galiba şim- cezasına itiraz di, (Arap Baharı’nda!) düştüğü yanlışa (ve tuzağa) tekrar Ukrayna üzerinden düşmek istemeyen bir ASM’ler risk altında nkara Cumhuriyet Baş- Ankara söz konusu. Asavcılığı, terör örgütü Ve en kritik soru: AKP iktidarı acaba, “Seçim için her şey mubahtır” zihniyetini en öne çıkarıp elebaşı Fetullah Gülen’in ye- ile sağlığı merke- yeni taleplere göz kırpar mı? ğeni Selahaddin Gülen’e et- Seçim koşulları (ve adaleti) bu sorunun yanıtı zi (ASM) çalışan- kin pişmanlık hükümleri uy- olacaktır: mesele Türkiye mi yoksa iktidarda kal- Alarının sorunlarını gulanarak verilen 3 yıl 4 ay- mak mı? Bu sorunun yanıtı ortaya çıkacaktır. gündeme taşıyan Birlik lık hapis cezasını istinafa ta- 84 milyonun çok çok büyük çoğunluğunun, ül- Sağlık Sen Genel Başkanı ERMAN şıdı. Selahaddin Gülen’in, ör- kemizin Iraklaşmasına, Suriyeleşmesine, Libya- ŞENTÜRK Ahmet Doğruyol, Sağlık güt elebaşının talimatı üzeri- laşmasına, Ukraynalaşmasına karşı olduğu ise Bakanlığı’nın yaşanan sı- ne FETÖ’nün mahrem yapı- çok kesin bir gerçektir. kıntılara kayıtsız kaldığını söyledi. lanmasının yardımıyla yurt- Sendika Başkanı Ah- dışına kaçtığı tespit edilmiş, met Doğruyol “Aile örgütün sözde istişare he- TRAFIK KAZASINDA ŞEHIT OLMUŞTU sağlığı merkezi ça- yeti üyeleri ve üst düzey so- lışanları mağdur rumlularıyla da ilişkili oldu- Barış Yılmaz’a son görev durumda. 2005 yı- ğu belirlenmişti. Başsavcılık, smaniye’nin Bahçe ilçesinde cumartesi günü lında yürürlüğe gi- Milli İstihbarat Teşkilatı’nın Omeydana gelen kazada iki otomobilin çarpışma- ren yönetmelik (MİT) operasyonuyla sı sonucu meydana gelen trafik kazasında yaşamını bugün resmen çök- Türkiye’ye getirilen ve “etkin yitiren Gaziantep Emniyet Müdürlüğü’nde görevli po- diğer devlet hastanelerine gidi- ların ve sağlıkçıların aldıkları zam müş durumda. Sis- pişmanlık hükümleri”yle 3 lis memuru Barış Yılmaz ile ikiz bebeklere 3 aylık ha- yor. Aile hekimlerine ilaç yazma ortada. Aile hekimlerinin büyük tem işlemiyor, sevk Ahmet yıl 4 ay hapis cezasına çarp- mile eşi Şeyma Yılmaz, Karşıyaka Mezarlığı’nda son memuru gözüyle bakılıyor” dedi. bölümü fiziksel koşulları elverişsiz Doğruyol zinciri istenen noktada tırılan Gülen’e verilen ceza yolculuğuna uğurlandı. l ANKARA / Cumhuriyet binalarda, apartmanların altında değil. Bizim çocuklarımız, ve uygulanan indirim oranı- Çürük binalarda hizmet daracık alanlarda hizmet veriyor. gençlerimiz, doktorlarımız yurt- nı gerekçe göstererek yasa 29 MART 2022 Doğruyol, devletin kamu hizme- Devlete ait eski sağlık ocaklarında dışına göç ediyor ama biz bugün yolu incelemesi için Ankara SAYI: 35234 ti veren aile hekimlerine birer iş- hizmet veren aile hekimlerimizin aile sağlığı merkezlerine yaban- Bölge Adliye Mahkemesi’ne İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına letme sahibi ve tüccar gözüyle bak- cı hekimler atıyoruz. Bu gidişle yaptıkları tadilatın, tamiratların, başvurdu. ALEV COŞKUN tığını belirterek sitemini şu sözler- 3-4 yıl sonra aile sağlığı merkez- onarımların ve bakımlarının gider- l ANKARA / Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni lerinde doktor kalmayacak, ücret- le dile getirdi: “Aile hekimleri ken- leri ise devlet tarafından karşılan- Arif Kızılyalın siz sağlık hizmeti alamaz hale ge- di masraflarını ve merkezin tüm mıyor. Bugün depreme dayanıksız ‘KOBANI’ DAVASI leceğiz. Aile hekimlerinin önem- Yazıişleri Müdürleri giderlerini kendisi karşılıyor. Ki- çürük yapılarda vatandaşa hizmet li bir bölümü de daha iyi koşullar İklim Öngel Özgür Soyer ralar, faturalar, diğer sabit gider- vermek zorunda kalan çok sayıda ‘Yüz binleri (Sorumlu) için özel sağlık kurumlarına ya da ler katlanarak artıyor ama memur- aile hekimimiz var.” l İZMİR tarlada beklettik’ Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok CHP’li Kani Beko, pandeminin de etkisiyle son yıllardaki artışa dikkat çekti ralarında eski HDP eş l l l Gece: Aslan Yıldız Ekonomi: Jale Özgentürk Eğitim: Figen Atalay Agenel başkanları Sela- l l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan Fotoğraf: Uğur Demir hattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da bulundu- l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, No: 14 Çankaya/Ankara Tel: (0312) 442 30 50 ğu, 108 kişinin yargılan- 6 milyon çocuk işçi var l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu dığı, 6-8 Ekim 2014’te dü- Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 zenlenen protestolar ve şid- ürkiye’de son yıllarda çocuk işçi de yaklaşık altı milyon çocuk işçi- det olaylarıyla ilgili “Koba- Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Tsayısının arttığını ve sömürü me- den söz edilmektedir.” Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur ni davası” olarak bilinen kanizmasının yoğunlaştığını ifade davaya Ankara 22. Ağır Ce- l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer eden CHP İzmir Milletvekili Kani Be- Çıraklık adı altında za Mahkemesi’nde devam ko, araştırma önergesi ile çocuk işçi Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. kölelik düzeni edildi. Avukat Ali Bozan, No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 e-posta: [email protected] gerçeğinin ortaya çıkarılması gerekti- Beko, sözlerini şöyle sürdürdü: Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 iddianame okunmadan ifa- ğini vurguladı. 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 e-posta: [email protected] “Çocuklarımız ‘çıraklık’ adı altında de alınmasının suç olduğu- Pandemi ile artan çocuk işçi sayısı- neredeyse kölelikle eşdeğer, ucuz Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. na vurgu yapan Beko, şu gerekçelerle na işaret ederken mahke- 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. işgücü olarak kullanılmaktadır. Bu ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. konunun araştırılmasını talep etti: menin eski başkanı Bahti- Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l sayı tek başına yaklaşık bir buçuk “Aile ve Sosyal Hizmetler yar Çolak’ın gözaltına alın- Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana milyona yakındır. Okulda, spor salo- Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bakanlığı’nın 2021 yılı Faaliyet rapo- masını anımsatarak “Bah- Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. nunda, parkta olması gerekirken ça- runa göre devlet yardımı alan yoksul tiyar Çolak’ın hakkında bir Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve lışma yaşamına zorlanan ve ağır sö- hanelerde yaşayanların sayısı 11 mil- kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. soruşturma varsa, mah- mürünün ve istismarın farklı şekille- yon 370 bin kişi olarak ifade edilmiş- kemenizin eski başkanını NAMAZ VAKİTLERİ rine maruz kalan bu çocukların bir tir. Yapılan araştırmalar Türkiye’de en İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı larıyla ve ivedilikle kaldırılması için yo- hangi niyetle, neleri yaptır- kısmı iş cinayetlerine kurban git- az iki milyon, -ki bu rakam yaz ayların- İstanbul 05:19 06:46 13:14 16:45 19:32 20:53 mektedir. Ülkemizin ve dünyanın tari- ğun, ısrarlı ve kalıcı düzenlemelere ve mak için HSK atadı?” soru- da dört milyonu bulmaktadır- Çocuk Ankara 05:06 06:31 12:59 16:30 19:16 20:35 hinin karanlık sayfaların yerini alması sunu yöneltti. çözüm önerilerine ihtiyaç bulunduğu işçi olduğunu göstermektedir. Sığın- İzmir 05:32 06:55 13:21 16:52 19:38 20:56 gereken bu yıkıcı sürecin tüm sonuç- l ANKARA / Cumhuriyet macı çocuk nüfusunu da eklediğimiz- açıktır.” l İZMİR / Cumhuriyet