Katalog

EKONOMI DOLAR ekonomi@cumhuriyet.com.tr AVRO STERLIN FAİZ BORSA 11 8 MAYIS 2021 CUMARTESİ ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 8.2420 7.2 kuruş 9.9950 3.8 kuruş 11.5190 6.1 kuruş 17.94 Sabit 1.441 13.6 puan 3250.59 33.65 lira 486.44 2.07 lira Moody’s, uluslararası yatırımcı güvenindeki erozyonun sonuçlarına dikkat çekti Merkez’e kredi uyarısı Moody’s’e göre zayıflayan TCMB kredibilitesi, piyasa fonlamasının Türk bankaları için daha maliyetli ve kısa vadeli olması anlamına gelecek. Merkez Bankası’nın (TCMB) yönetimi ve izlediği politikalarıyla ilgili tartışmalar, özellikle Naci Ağbal’ın 4.5 ay içinde banka başkanlığından alınmasıyla daha dikkat çekici hale geldi. Bankanın kredibilitesi ise bu tartışmaların temelini oluşturuyor. Bankacılık sektörü ve TCMB ile ilgili güncel bir rapor açıklayan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s de bu noktaya dikkat çekerek şu vurguyu yaptı: “Zayıflayan TCMB kredibilitesi piyasa fonlamasının bankalar için daha maliyetli ve sadece kısa vadeler için olması anlamına gelecek. Bu, yılın başındaki kısa süreli sınırsız piyasa erişimini sona erdirecek.” Kuruluş, yatırımcı güvenindeki erozyonun Türk bankalarının piyasa erişimini kısıtlayacağını belirtti. IMF: Faize dikkat “Piyasa fonlamasına olan ihtiyaç azaldı ama somut bir ihtiyaç olarak kalmayı sürdürüyor” ifadelerini kullanan Moody’s’e göre daha düşük kredi büyümesi ise Türk bankalarının likiditesini destekleyecek. Birçok bankanın fonlama ihtiyacının çok üzerinde döviz likiditesi tuttuğunu ifade eden kuruluş, “Daha yüksek döviz likiditesi bankaları şoklara karşı daha dayanıklı yapıyor” diye konuştu. Tartışmalar bu şekilde sürürken IMF Başkanı Kristalina Georgieva, önceki gün Türkiye gibi dış finansman bağımlısı ülkeleri yakından ilgilendiren önemli bir açıklama yaptı. Covid19 salgınıyla mücadele kapsamında sağlanan politika desteğinin çok dikkatli bir şekilde geri çekilmesi gerektiğini belirten Georgieva, dünyanın yükselen faiz oranlarına hazırlanması gerektiğini söyledi. Georgieva, “Özellikle ABD faiz oranlarını izlemek önemli, çünkü orada önemli bir hareket var” dedi. l Ekonomi Servisi ALTIN KAZANDIRDI, BORSA KAYBETTİRDİ TÜİK’in “Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları, Nisan 2021” raporuna göre en yüksek aylık reel getiri, yurtiçi üretici fiyat endeksi (YİÜFE) ile indirgendiğinde yüzde 3.89, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise yüzde 6.61 oranlarıyla külçe altında gerçekleşti. Ayrıca nisanda, TÜFE ile indirgendiğinde Avro yüzde 4.98 ve dolar yüzde 4.51 kazandırırken brüt mevduat faizi yüzde 0.42, devlet iç borçlanma senedi (DİBS) yüzde 3.99 ve Borsa İstanbul (BİST) 100 endeksi yüzde 8.05 oranında yatırımcısına kaybettirdi. Yıllık bazda ise BİST 100 endeksi yüzde 23.72 oranla yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağlayan yatırım aracı oldu. DİBS ise yüzde 13.06 oranıyla en çok kaybettiren oldu. l Ekonomi Servisi YASAĞA RAĞMEN Açık tütün satışında 3.5 kat artış yaşandı Türkiye’ye yasadışı kaçak yollardan gelen açık tütün 2020 yılında arttı. Bandrolsüz şekilde tütünü makarona doldurarak satanlar ve nakledenlere hapis cezası verilmesine ilişkin mevzuat 1 Temmuz 2020’de yürürlüğe girmişti. Özel Tüketim Vergisi Ticaret Bakanlığı verilerine göre 2019 yılının tamamında 122.8 ton yasadışı tütün ele geçirilirken bu rakam 2020’nin ilk 8 ayında 416.7 tona yükseldi. 2016 yılında vergilendirilemeyen yasadışı açık tütün satışı yapan tütüncü dükkânı sayısı 6 bin civarındaydı. 2020 sonu itibarıyla bu sayı 20 bine çıkmış durumda. Yasadışı sarmalık kıyılmış tütün tüketenlerden, yasal piyasaya geçirilen yüzde 1’lik bir oran devletin kasasına girecek 750 milyon TL anlamına geliyor. TOPLAM 2.6 MİLYAR TL Koç, pandemide yatırımı kesmedi Koç Holding, 2021 yılının ilk çeyreğinde konsolide bazda toplam 57.3 milyar TL gelir elde ederken, 2.6 milyar TL kombine yatırım gerçekleştirdi. Ana ortaklığa düşen net kâr ise 2.1 milyar TL oldu. Geçen yılın aynı döneminde gelir 39.4 milyar lira, net kâr 3.5 milyar liraydı. Koç Holding Üst Yöneticisi Levent Çakıroğlu, “Pandemi ile mücadelede bir yılı geride bırakırken, salgının küresel çaptaki etkilerini birçok alanda hissetmeye devam ediyoruz. İçinde bulunduğumuz bu zorlu sürece rağmen 2021’in ilk çeyreğinde başarılı sonuçlar elde ettik” diye Levent Çakıroğlu konuştu. DENİZBANK İŞLEMİ ‘Çevreci’ krediyle Avrupa ödülü aldı DenizBank’ın Şubat 2021’de çevre dostu ve sürdürülebilir projelerde kullanılmak üzere sağladığı 435 milyon dolarlık seküritizasyon kredisinin, uluslararası finans sektörünün önemli yayın organlarından The Banker tarafından “Avrupa’da Yılın Borçlanma İşlemi Ödülü”ne layık görüldüğü açıkladı. Program kapsamında bu ödülü alan tek Türk bankası olduklarını belirten DenizBank Finansal Hizmetler Grubu Üst Yöneticisi Hakan Ateş, “Bankamızın ötesinde, sektörümüz açısından önemli” dedi. Ateş, bu tür yeni kaynaklar sağlamayı sürdüreceklerini de belirtti. l Ekonomi Servisi 1.2 MILYON TON Toplam kara alanı 291 bin 183 metrekare olan limanın yıllık kapasitesi. AKP, yıllardır özelleştirmeye çalıştığı limanı bir kez daha satışa çıkardı Taşucu yeniden masada MUSTAFA ÇAKIR Silifke ilçesinde yer alan Taşucu Limanı ve taşınmazları bir kez daha özelleştirme masasına geldi. Yıllardır özelleştirme kapsamında olan ancak alıcı bulunamayan limanda, bu kez işletme süresi 36 yıldan 40 yıla çıkarıldı. Son teklif tarihi eylül olarak açıklandı. Türkiye Selüloz ve Kâğıt Fabrikası’na (SEKA) ait işletmelerden biri olarak 1984 yılında faaliyete geçen Taşucu, SEKA Akdeniz İşletmesi Kâğıt Fabrikası olarak 2003 yılına kadar faaliyet gösterdi. SEKA fabrikalarının özelleştirilmesiyle Taşucu işletmesi de kâğıt fabrikası olarak özelleştirilme kapsamına alındı. Ancak satılamayınca Sümer Holding’e devredildi. 2009’a kadar faaliyet gösteren işletme yeniden Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından kapatıldı. Bölgenin turizm alanı olarak değerlendirilmesinin uygun olacağı düşüncesi ile statüsü “turizm tesis alanı ve yat limanı” olarak değiştirildi. Ancak bu plan Danıştay 6. Dairesi tarafından 2013’te iptal edildi. 2016’da Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun onayı ile çevre düzeni plan değişikliği yapıldı. İşletme, 2017 yılında Türkiye Denizcilik İşletmeleri’ne (TDİ) devredildi. Bu kez de “Taşucu Limanı ve Geri Sahasında Bulunan Taşınmazlar” olarak ihaleye çıkarıldı. 2018’de Taşucu Limanı’nın 36 yıl süreyle “işletme hakkının verilmesi” ve sanayi tesis alanının da satışı yöntemiyle bir bütün halinde özelleştirileceği duyuruldu. Yeterli teklif gelmediği için ihale iptal edildi. Bir YİD daha! TDİ’ye ait limanların yeniden özelleştirilme masasına çıkarılma kararıyla “Taşucu Limanı ve Liman Geri Sahasında Bulunan Taşınmazın Özelleştirilmesi” kararı yeniden gündeme geldi ve ihale ilanı yayımlandı. İlana göre TDİ’ye ait Taşucu Limanı bu kez 40 yıl süreyle “işletme hakkının verilmesi” yöntemiyle özelleştirilmek için ihaleye çıkarıldı. Özelleştirmede satılacak olan geri sahada bulunan taşınmazların içinde eski kâğıt fabrikası alanı, lojmanlar ve sosyal tesislerin yanı sıra zeytin, çam, fıstık çamı, meşe, palmiye ve okaliptüs ağaçları var. Liman ile taşınmazın özelleştirme işlemi bir bütün halinde gerçekleştirilecek. Yani ihalede taşınmazı satın alan, limanı da 40 yıl işletecek. Geçici teminat bedelinin 20 milyon lira olduğu ihalede son teklif verme tarihi 8 Eylül. Limanı özelleştirmek isteyen iktidar, kamuya getirdiği yük nedeniyle eleştiri konusu olan yapişletdevret (YİD) projelerinden de vazgeçmiyor. Bu kez de ÇeşmeliErdemliSilifkeTaşucu Otoyolu Projesi, ÇeşmeliKızkalesi kesiminin YİD modeli ile yapımı için ilana çıkıldı. Kapalı teklif alma usulü ile yapılacak olan ihalede geçici teminat tutarı 25 milyon lira. İhale, 13 Temmuz’da yapılacak. l ANKARA Günlük verilerle alternatif enflasyon oranı açıklayan ENAGrup için suç duyurusu Gerçekler ‘TÜİK’i kızdırdı Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın bir televizyonda yaptığı açıklamalar, özellikle enflasyon verileri nedeniyle eleştirilen TÜİK’in 18 Şubat’ta ilginç bir suç duyurusuna imza attığını da ortaya çıkardı. Geçen eylülden bu yana enflasyon verilerini günlük hesaplayıp aylık açıklayan Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAGrup) atıf yapan Elvan, “Tarihte ilk defa TÜİK, bu grup ile ilgili suç duyurusunda bulundu. Bu grubun amacı, TÜİK’i itibarsızlaştırmak. Kesinlikle TÜİK’in rakamlarla oynaması, yüzde 3040’lık bir enflasyon söz konusu değil” dedi. ‘Bunu da gördük’ TÜİK, aralarında Cumhuriyet yazarı Prof. Dr. Veysel Ulusoy’un da bulunduğu bir grup akademisyenin hazırladığı özel rapor için yaptığı suç duyurusunda 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’nun 6. maddesinin üçüncü fıkrasına muhalefet edildiğini, “enagrup.org”un TÜİK’e bir alternatif olarak kamuoyuna sunulduğunu iddia ederek günlük 20 liradan az olmamak üzere adli para cezası uygulanmasını talep etti. ENAGrup ise 5 Nisan’da İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı savunmada, uyguladığı bilimsel yöntemi detaylıca açıklayarak 6. maddede belirtilen tüm koşulları sağlayacak verilerin yayımlandığını ifade etti ve bu konuda eksiklerinin olmadığını vurguladı. Konuyu sosyal medyadan yorumlayan isimlerden biri olan eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz şuna dikkat çekti: “ENAG, bir grup akademisyenin, ABD’de Conference Board, ADP, Almanya’da ZEW gibi sivil bir enflasyon ölçme inisiyatifidir. Sağlıklı veri üretimi için teşekkür edilmesi gerekirken Hazine ve Maliye Bakanı, TÜİK tarafından ENAG hakkında suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı. Bunu da gördük ya...” l Ekonomi Servisi Sokağa çıkması yasak, kaçak çalıştırması hak, helal.. İhbar ediyorum.. Emniyet Müdürlüğü’nün İstanbul’un her yanına sokağa çıkanları denetlemek, cezalandırmak üzere göreve çıkan ekiplerinin çıkış anayolarının üzerinde, birkaç yüz metrelik mesafelerden başlamak üzere, Cumhur cephesine bağlı belediyelerin şantiyelerinde çalıştırılan işçiler lebaleb.. Yan yana dizilmiş gece yatmak, gündüz tüm ihtiyaçlarının giderildiği kamyonet barakaları geçmeden denetimlerini sürdürecekleri anayollara çıkmalarının olanağı yok. Zaten dökülecek betonu taşıyan dev araçlar, inip kalkan çok yükseklere uzanan merdivenlerini görmemeleri, geçişlerinde dar sokaklarda zorlanmamaları söz konusu değil.. Kuşkusuz kılıfına uydurulmuş izin kâğıtları olmadan arada evlerine gitmeleri, toplu taşıma araçlarına binebilmeleri olanaksız. Deniz Gezmiş’lerin anmasına açık havada katılan iki kişiye sokağa çıkma yasağını ihlalden, başkalarının sağlığı ile oynama suçundan ceza kesen kafa, nasıl olur da yan yana maskesiz çalışmak zorunda bırakılan beton dökme işçilerinin hastalığa yakalanma risklerini yok sayabiliyor? Çaresiz ekmek parası götürmek uğruna çalıştıktan sonra evlerine gidişte, evlerinde, en yoksul, olumsuz koşullarda dip dibe yaşadıkları yakınlarına hastalık taşıma risklerinin istatistiksel sonuçları can yakıcı. DİSK başta, en çıplak görünenleri inşaat işkolları olmak üzere, üretimin sürdürülebilmesi adına ne yazık ki hâlâ çok yüksek sayılarla kayıtsız, en dipte ücretlerle, kaçak yerli ve yabancı işçi çalıştırılan işyerlerindeki çalışma koşullarının virüsün bulaşmasında ürkütücü boyutları, sayısız araştırma sonuçları ile en çarpıcı ortalığa saçılmışken sansürle saklanabilir sayılıyor.. Tekadam rejiminin yasaklarının çiğnenmesi suçları üzerinden kamuoyuna dönük bol bol üretilen haberlerde, amaç insan sağlığıyla oynayarak suç işleyenleri teşhir ederek toplumsal caydırmaya varmak gibi gösterilse de topluma yansıyan algıda giderek olumsuzluklar öne çıkıyor. Halk arasında cezalarda ön planda para toplamanın hedeflendiği yargısı pekişiyor. HHH Video savaşları, kamuoyunda döndürüle döndürüle başımızı da döndüren, galiba en çok bıkkınlık yaratılmış olarak toplumsal tepkinin soğutulması beklenen konulara girmeden gündem üzerinden yazı yazabilmek gerçekten zorlaştı.. Ellerin arkada kenetlenişi en sorumlu Bakan’ın ağzından dini değerlere, inançlara, saygısızlık suçu, hakaret olarak bağıra bağıra ilan edilip durulurken gazeteci arkadaşımızın gülümsemesinden suç çıkarıp hakaretler, tehditler yağdırmak yetmezmiş gibi, arkadaşını savunan iş arkadaşı işinden, ekmeğinden edilebiliyor. En akılsızcalarından birisi, bağıra bağıra kahramanlık, siyasal İslamcılık, doğrusu en bağnaz tarikatların oylarıyla da parsayı toplama adına gelen içki yasağı olmalı. Başka dinler, inançlardan olanları cezalandırma da insanlık suçu. İslam dinini hoşlarına gitmeyen yorumlarla savunanlar için zaten içki üretimine getirilen dudak uçuklatıcı vergilerle verilen cezalar yetmezmiş gibi. Alkolü virüsten korunma adına kolanya başta sürekli kullanmak zorunda kalışımız yetmezmiş gibi virüsü salgını ile uzaktan yakından bilimsel ilişkilendirememenin ayıbı tuzu biberi.. Yasak üzerinden bu kadar bağırışları, çığırışları ayıplarının sırıtıyor olmasının bedeli.. HHH Bilmem dikkatinizi çekti mi? Partizanlık üzerinden ayyuka çıkmış haksızlık, hukuksuzluk, vurgunların haberleri, gerçekleri ortalığa saçıldıkça, topluma hizmet adına sahte senaryolarla sahte hayır işleri, eylemleri gözümüze sokulan gösterilere dönüşüyor. Şu yurtdışına para karşılığı, kaçak işçi göndermeye bulaşmış örgütlenmeler, ister doğrudan Cumhur cephesi belediyeleri isterse ele geçirilmiş kamu örgütlenmeleri üzerinden olanlarından isim isim en ayıplılarının son biriki aylık skandallarını anımsayın. Nerede ise günübirlik bir hayır, yardım kampanyası şovu düzenleniveriyor. Bayraklarla patates, soğan gösteri yardım paketlerinden, sıra bayraklı ramazan paketleri dağıtımlarına geliverdi. Bir gün önce çok büyük bir ayıbı kapatılan belediye başkanı ya da bakan, ertesi gün çok görkemli bir yardım hizmetinin içinde doğrudan işin başında dağıtıcı olarak boy gösteriveriyor.. OKTAY: BÜTÜN HALİNDE SATILABİLECEK İşletmeler için kanun teklifi Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, işletmeler için bürokrasiyi daha da azaltacak ve Dünya Bankası İş Yapma Kolaylığı Endeksi’ndeki başarısını yükseltecek yeni bir kanun teklifinin Meclis’e sunulduğunu belirtti. Oktay, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası’nın düzenlediği seminerde, “Yerliuluslararası yatırımcılar dahil tüm girişimcilerin kamuyla olan işlerini kolaylaştıracak adımlar kapsamında; konkordato ile vergi ve harç ödeme süreçlerinin hızlandırılmasını temin etmek üzere bir kanun taslağı Meclis’te. İşletmelerin bir bütün halinde satılması ve işletme sahiplerinin kayıplarının en aza indirgenmesi sağlanacak” dedi. l ANKARA