Katalog

günü 28 kâğı T şubAT İşç İl ERİNE dA v ASI K MA >> DR. CİHANg İR DuMANlı >> 6’da yazdı 2’de 97. YIL SAYI: 35086 KURUCUSU YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARLARI NADİR NADİ (1945-1991) İLHAN SELÇUK (1992-2010) FİYATI 2.5 TL KKTC’DE 3 TL PAZARTESİ 1 KASIM 2021 Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu, Cumhuriyet’e konuştu 5 maddede SORUYOR 128 MİLYAR DOLAR NEREDE? Merkez bankası’nın rezervleri eksiye dü- pazartesi şürüldü. İktidar, 128 milyar doların nere- ye gittiğini aylardır açıklamadı. 1 sultanizm 10 BİN DOLARI ALAN SİYASETÇİ KİM? bakan Soylu, bir siyasetçinin Sedat Siyaset bilimci Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu, sultanizmin Le M Peker’den ayda 10 bin dolar aldığını açık- beş özelliği bulunduğunu, bugün beşinin de Türkiye’de ladı ama kim olduğu hâlâ belirsiz. 2 mevcut olduğunu söyledi. İşte o beş madde. 750 MİLYON DOLAR ÖDENDİ Mİ? Kuvvetler ayrılığının tersi olarak hükümet ve devlet arasın- LE MONDE 1 Ziraat-Demirören skandalının ardından daki farkların bulanıklaşması. Yasamanın hiçbir etkinliğinin kamu bankalarının kime, ne kadar kredi diplomatique olmaması, bir tür parti devletinin oluşması... diplomatique verdiği, ödenip ödenmediği belli değil. 3 Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. 1 kasım 2021 s ayı: 22 ASSANGE, KREMLİN’İN RADARINDA BULUNSAYDI, HÜKÜMETLER İLTİCA HAKKI İÇİN YARIŞIYOR OLURDU... Rejimin toplumsal kökenlerinin za- 2 ATA’YA HAKARETİN CEZASI NE? Türkiye yıflayarak iktidarın merkezileştiril- Assange, Navalny olsaydı Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk’e yöne- mesi, çoğulculuğun ortadan kaldırılarak dev- (1) Ser Ge HALımı susluğunu yapmak için ne tür araçlar kullandı- re karambole getirip çarpışma, Assange’ı taşıyan alındı. O zamanlar CIA yöneticisi olan Mike ğını ortaya çıkardı. Bu sızdırma belirleyici oldu. Rus uçağının tekerlerine uçağın Moskova’ya Pompeo, Nisan 2017’de oyununu gizlememiş- Pıerre r ım Ber T lik işlenen hakaret suçlarına ilişkin kaç so- Teşkilat yöneticileri önce Assange’ı kaçırma- doğru kalkışını engellemek üzere ateş açma. (...) ti: “Wikileaks, genellikle Rusya tarafından teş- let ve liderin sınırsız iktidarının kurulması. yı düşündüler. Ancak Londra’nın göbeğinde bir Hatta varsayımlardan birine göre Assange bir vik edilen ABD düşmanı bir istihbarat servisi- Avustralya vatandaşını kaçırmak üzere Ekva- çamaşır arabasında kaçmayı deneyecekti.” Ni- dir. (...) Assange’ın meslektaşlarına, çalıntı sır- dor Büyükelçiliği’nin bütünlüğünü ihlal etmek hayetinde, Beyaz Saray’ın yasal olarak kusurlu lar kullanarak bizi ezmek üzere ifade özgürlü- diplomatik açıdan hassas bir durum olabilirdi. olan bu operasyona karşı çıkması bu projelerin ğüne başvurmalarına izin vermeyeceğiz. Biz da- ruşturma açıldı. kaç kişi hangi cezayı aldı? M art 2017’de Julian Assange, Lond- Yöneticiler, sonrasında Assange’ın Ekvador ve hakkından gelmesini sağlayabildi. ha da kötü bir teşkilata dönüşeceğiz ve onları ez- 4 ra’daki Ekvador Büyükelçiliği’nde hapis tu- Kremlin’in suç ortaklığı yaparak Rusya’ya kaç- mek üzere en tehlikeli yerlere en azılı ajanları- tulmasının beşinci yılını tamamladı. Ameri- mak üzere hazırlandığına kendilerini inandır- ABD’li memurlarla konuşuldu mızı göndereceğiz.” kan Merkezi İstihbarat Teşkilatı CIA yönetici- dıklarından daha da akıldışı planlar geliştirmeye Bütün bu unsurlar, 26 Eylül tarihinde Yahoo- leri onu öldürmeyi dahi düşünerek yakalamada başladılar: “Londra sokaklarında Kremlin ajan- News’daki bir gazeteci ekibi tarafından otuz ka- kararlılar: Assange’ın da kurucularından oldu- Mevcut anayasa, yasa ve genel olarak ları ile silahlı çatışmalar, Assange’ı taşıyan Rus dar Amerikan güvenlik teşkilatı memuruna soru- ğu Wikileaks, CIA’nın elektronik cihazların ca- Devamı 5. sayfada diplomatik aracıyla Assange’ı yakalamak üze- lar yöneltmesi sonrasında uzun bir makalede ele 3 her kuralın seçici olarak uygulanması TÜGVA NİYE YASA TANIMI- Kartal ve veya yönetimde hiç dikkate alınmaması. YOR? Ülkedeki tarihi binaların TÜg- ejderhanın VA hizmetinde olması tesadüf mü? savaşı Kişiselliğin yönetim üslubunda TÜg VA, mahkeme kararlarına karşın Anne- d omınıque c orre A * 4 5 egemen hale gelmesi, kurumların neden binaları boşaltmıyor? Amerikan finans ku- rada başka bir işle meş- kalaycıoğlu ruluşu Development Fi- guldü. 2000 yılındaki nance Corporation (DFC) başkanlık yarışı sırasın- artık bir kıymetinin olmayışı... 9 Aralık 2020’de çanta- da “Washington’ın böl- sında Latin Amerika ülke- geye ilgisizliği”ni tela- lerine yönelik “yeni mo- fi etme sözü veren Geor- (2) del” bir çerçeve anlaşma ge W. Bush, 2001’de- ile Ekvador’a ayak bası- ki Dünya Ticaret Merkezi yor. Kito’nun 12 sene ön- saldırıları sonrasında gö- ce Pekin ile sözleşmeye rev süresini Ortadoğu ve bağladığı “yağmacı bor- Afganistan’da “terörizm- cu” geri ödemesine “yar- le mücadele”ye ayırıyor. BİRAZ ‘AyIp’ OLMuy OR Mu? Ekonominin kurallarının çar- dım etmek” için 3.5 mil- Barack Obama ise Be- yar dolarlık bir kredi veril- yaz Saray’a taşındıktan üç mesi söz konusu. Karşılı- ay sonra, Nisan 2009’da, 5 ğında Ekvador da 2019’da ABD ve güney komşula- eski ABD Başkanı Donald rı arasındaki “ilişkide yeni pıtılarak ahbap çavuş eko- Trump tarafından başlatı- bir sayfa” açacağını açık- AyKut KüÇüKKAyA >> 2’de (3) lan ve Çinli şirketleri dün- lıyor. Ancak 2011’de, ya çapında 5G kurulum Latin Amerika’yı jeopoli- sözleşmelerinin dışında tik öncelikler sıralamasın- tutmayı amaçlayan “Te- da çok altlara indirirken nomisi halinde işlemesi. >> 9’da miz Ağ” programına katıl- yüzünü Asya ve Pasifik’e mayı taahhüt ediyor. dönerek ülkesinin dış poli- ABD, Vietnam dersini Anlaşma sağlanıyor. 14 tikasını “yeniden dengele- Ocak 2021’de Ekvador meye” karar veriyor. Başkanı Lenin Moreno, ülkesinde yapay zekâ, ro- Borç krizi botizasyon ve nesnelerin Çin’in Rio Bravo’nun interneti endüstrisinin ge- güneyindeki başarısını yeniden aldı lişimini geciktirmek paha- açıklayabilecek ikinci fak- sına Beyaz Saray’a bağlı- tör, borç krizinin bölgeyi lığını ifade ediyor. Zaten kasıp kavurduğu 1980’le- Gı LBer T Ac Hc Ar * trajik karmaşa, 11 Eylül 2001 saldırıları dö- ta her iki ülkeye konuşlandırılan asker sayısı ABD de amacını gizleme re dayanıyor. Bu dönem- neminde George W. Bush yönetimi tarafın- önceliklerin nerede olduğunu net bir şekilde ihtiyacı duymuyor. de IMF’nin ve Dünya dan başlatılan ve 20 yıl süren “terörizme karşı gösteriyor: 2002 yılında Afganistan’a 10 bin- DFC’nin direktörü Bankası’nın “ellerine” tes- AKP’li vekil Rizgin Birlik, kentteki kamu kurumlarına 11 aile üyesini müdür yaptı savaş” dönemine uygun bir sonuç oldu. Ame- den az asker gönderilirken (2007 yılına kadar Adam Bohler “DFC, hiç- lim edilen bölge ciddi bir rikan gücünün yansıması açısından bakıldı- 25 binden az) 2003 yılından itibaren Irak’a bir otoriter ülke diğer ül- yapısal uyum tedavisi gö- ABD Başkanı Joe Biden, birlikleri- (1) ğında bu dönem büyük bir yenilgiyle sonuç- 140 binden fazla asker gönderildi. Öte yan- kelere lüzumsuz etki ede- rüyor. nin Afganistan’dan çekilmesini tamamlaya- landı. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Vi- dan, Bush yönetiminin 2008 yılında İran’ın mesin diye kuruldu” di- Bölgenin kişi başına dü- rak “şahinlere” boyun eğmeyeceğini göster- (1) etnam Savaşı sonrası ikinci kez yaşanan ben- da dostu olan Irak’taki Nuri el Maliki hükü- yor. Pekin’in kendi “ar- şen gayri safi yurtiçi hası- di. Artık uzun sürecek savaşlarda çok sayı- zer bir yenilgi. “Terörizme karşı savaş”ta, her meti ile yapmak durumunda kaldığı aşağıla- ka bahçesi”ne gelişi- lası (GSYİH) giderek dü- da Amerikan askerini yerleştirme söz konu- ne kadar Amerikalıların Bağdat’tan çekilmesi yıcı “Güçler Statüsü Anlaşması” doğrultusun- ne uzun süre ilgisiz kalan şüyor (1960 ile 1979 yılla- su değil. Öte yandan bu, pasifizmin ABD’yi da Amerikan birlikleri 2011 yılında Irak’tan düzenli bir şekilde gerçekleştiyse de Irak ba- Washington artık bundan rı arasında yüzde 80 iken cezbettiği anlamına gelmiyor, aksine... şarısızlığı Afganistan’da yaşanan hezimetten çıkmak durumunda kaldı. endişe duruyor. 5G tek- 1980 ile 1999 yılları ara- Biden, Amerikan birliklerinin Afganis- daha ciddi. Zira Irak’ın stratejik durumu Af- Böylece ABD çıkarları açısından nolojisinin bölgeye Hua- sında yüzde 11). Yoksul- tan’daki kalış süresinin uzatılması konusun- ganistan’ınkinden daha ağır basmıştır, Körfez Taliban’dan çok daha korkutucu olan ve wei tarafından konuşlandı- luk sınırının altında ya- da tüm partizanlara kafa tuttu ve ABD’nin bölgesi, Amerikan İmparatorluğu için 1845 komşusuna boyun eğmiş bir devleti terk rılma potansiyeli durumu şayan nüfus ise 1980’de üstünlüğünü gösterme kaygısı yaşayan, gele- yılından beri öncelikli bir bölge olmuştur. etmiş oldu. Amerikan birliklerinin çekil- değiştirmiş görünüyor. 120 milyon iken 2004’te neksel “savaşa gitçiler”den, Afgan kadınları- mesi sonrası, Pentagon’un kurmuş oldu- Halbuki ABD’nin “Çin- iki kat artarak 210 milyo- nın kaderinden endişe duyan “liberal müda- Neo-muhafazakâr cephe... ğu hükümet silahlı güçlerinin hemen çök- li istilası” diye adlandırdı- na ulaşıyor. Böylesine bü- halecilere” geniş bir cepheyi karşısına almış Irak’ın işgali, 1998 yılında, Başkan Willi- memiş olması, 2011 yılında onları teh- ğı şey kendisinin bölgede- yük bir sefalet 2000’lerin oldu. Üstüne üstlük Biden’ın kendisi barış am Clinton’a Demokratlar ve Cumhuriyetçi- dit eden hiçbir şeyin olmamasındandı. Bu- ki jeopolitik tercihlerinin ilk on yılında sol liderle- güvercini olmaktan çok uzak; siyasi kariye- lerden oluşan neo-muhafazakâr düşünce ku- na mukabil, “İslam Devleti” (daha son- sonucu. Dolayısıyla mev- rin iktidara gelmesinin ne- ri de bunu yeterince kanıtlıyor. Oysa Biden, ruluşu Yeni Amerikan Yüzyılı İçin Proje ta- ra İslam Devleti Örgütü IŞİD ya da DA- cut durum ejderhanın kur- denini de açıklıyor. ABD Taliban’ın zemin kazanmasını engelleyeme- rafından yapılan acil bir talepti. George W. EŞ oldu) üç yıl sonra Irak ve Ortadoğu’da nazlığından çok kartalın müdahalesinden bıkan bu yen, Amerika için Taliban’dan daha korkutu- Bush yönetiminin önemli isimleri bu kuruluş- Suriye’den Irak topraklarını işgal edin- gagalamaları ile açıklana- “kırmızı dalga” kendisini cu olan IŞİD’in bölgesel şubesinin gelişmesi- tan gelecekti. ce Bağdat birlikleri geçen ağustos ayında bilir. Washington’ın vesayetin- ni öngöremeyen (İslam Devleti-Horasan Eya- Hatta bu isimlerden ikisi, Savunma Bakanı Kâbil’deki birliklerin yaşadığına benzer 2002 yılında Dünya Ti- den kurtarmaya çalışıyor. leti, EI-K) bir konuşlandırmaya son veren ki- Donald Rumsfeld ve yardımcısı Paul Wolfo- bir hezimete uğradı. caret Örgütü’ne (DTÖ) şi aslında. witz, 11 Eylül’ün hemen ardından Irak’ın iş- entegre olan Çin, o tarih- Afgan hükümetinin çöküşü ve Amerikan galini talep etmişlerdi. Ordu ise müdahalenin ten bu yana Latin Ameri- birliklerinin -ve müttefiklerinin- Kâbil’den El Kaide’ye üs görevi gören Afganistan’dan ka’daki varlığını önemli geri çekilmesinin son aşamasında yaşanan başlaması konusunda ısrarcı oldu. Başlangıç- Devamı 4. sayfada ölçüde artırdı. ABD o sı- Devamı 2. sayfada y Şırnak bu aile e teslim 11 bİRl İk, 11 kAMu ku RuMu AKP’li milletvekili FİRARİ gA l İP ÖZTÜRk’E TEşEkk ÜR Rizgin Birlik’in yaptıkları, ülkede liyakatin tarih olduğunu bir kez daha gösterdi. Birlik’in akrabalarının kentteki bir- çok kurumun başına yerleştirildiği ortaya çıktı. Birlik’in 11 yakını ve iki akrabasının İl Sağlık Müdürlüğü’nden Akp ’li Başkan plaket verdi Köy Hizmetleri’ne kadar pek çok kamu kurumunda ya mü- biden SAMSuN ç arşamba Ticaret ve Sanayi Oda- dür ya da müdür yardımcısı olarak işe alındığı belirlendi. Erdoğan sı (TSO) başkanı ve AkP ç arşamba kurucu İlçe başkanı Ahmet Yılmaz, cinayete az- YAkıNı DEğ İl SEN İş YOk Kamuda kadrolaşan mettirmekten müebbet hapis cezası alan Birlikler’den kardeş Serhat Birlik, İl Sağlık Müdürlüğü’nde; Metro Turizm’in sahibi firari g alip Öztürk kuzen Mehmet Birlik, Şırnak İl Özel İdaresi Genel Mevlüt Antony ile görüştü. Yılmaz, g ürcistan batum’da ç avuşoğlu blinken Sekreterliği’nde; bir başka kuzen Cemal Birlik, Silopi Köy bir araya geldiği ve TSO adına plaket ver- Hizmetleri Müdürü, akraba Beytullah Birlik Gençlik diği Öztürk’e tüm heyeti ağırladığı için de Öztürk İl Müdürü olarak görev yapıyor. Bölge halkı kadro- Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AbD başkanı biden, büyükel- teşekkür etti. >> MEHMET kıZMAZ 4’te Yılmaz laşma ve mağduriyetten şikâyetçi. >> İl AYDA kAYA 5’te çiler krizi sonrasında ilk kez Roma’da bir araya geldi. bir saati aşkın süren görüşmeye, dışişleri bakanları da katıldı. ERDAL İNÖNÜ ÖLÜMÜNÜN 14. YILINDA ANILDI >> 5’te ZOR KONULAR ELE ALINDI ERDOĞAN SINIFTA KALDI ‘Önemlisiniz ama Ekonomİst olduğunu söy- leyen Cumhurbaşkanı Er- doğan sınıfta kaldı. Avrasya S-400’ü not ettik’ Araştırma’nın “Erdoğan ekono- miyi iyi yönetiyor mu” sorusu- BIDEN’IN Erdoğan’la görüş- Erdoğan ise Türkiye’nin na, yurttaşların yüzde 62’si “Kö- mede, savunma işbirliğini ve F-16 talebine ilişkin “Biden’ı tü yönetiyor”, yüzde 21’i “İyi yö- Türkiye’nin NATO üyesi ola- olumlu gördüm. İhtimam netmiyor” yanıtını verdi. >> 4’te rak önemini teyit ettiği, öte bekliyoruz dedik” ifadesini yandan Rus S-400’e sahip ol- kullandı. PKK/PYD’ye ABD masından endişe duyduğu- desteği için “üzüntülerimizi SGK’DE AÇIK nu belirttiği bildirildi. Biden, ilettik” diyen Erdoğan, ‘Do- KATLANDI ayrıca insan haklarına say- ğu Akdeniz’in gündemde ol- gının önemine vurgu yaptı. madığını söyledi. >> 7’de İktİdarın her fırsatta CHP lideri Kılıçdaroğlu’nu görev- de olduğu dönemde batırmak- KAhRAMANMARAŞ’A la suçladığı SGK’de açıklar kat- ŞEhİt At EŞİ DüŞtü >> 10’da landı. Gelecek yıl 39 milyar li- İslam ç iftçi ra açık verecek kuruma büt- çeden aktarılacak miktar 280 İKLİM ZİRVESİ İÇİN SON DAKİKA KARARI milyar lira. >> MuSTAFA ç AkıR 8’de Türkiye, gelişmiş Şehir hastanelerine ilişkin Sayıştay raporlarından derlenen çalışmayı Cumhuriyet açıklıyor ülkeler arasında kaldı İklİm krizine karşı son umut olan COP26 zirvesi İskoç- Hastanede ‘yatak’ oyunu ya’nın Glasgow kentinde başladı. İklim fonlarından yarar- lanmak için BM sözleşmesinin “gelişmiş ülke” kategori- sinden çıkmak isteyen Türkiye, gerekçe göstermeden ta- sEs ve ATO’nun çalışmasına göre bİR bAşk A VAkıF ÖYkÜSÜ! ‘AVuk AT’ POl İS çık Tı lebini son dakikada geri çekti. >> HÜSEYİN HAYATSEVER 7’de 838 yataklı ihale edilen Konya Şehir Hastanesi, müteahhit tarafından 1200 TÜGVA ya da TÜRg EV değil konu NuN İZMİR’DE bir tutuklu, “Avukatın geldi” yataklı yapıldı. Bu nedenle ödenen ki- g.SARAy, gAZİANt Ep’İ Vakfı... Mülkiyeti İbb’nin kİPTAş iştiraki- denerek üç istihbarat polisiyle görüş- ne ait arazinin 268 bin metrekarelik bö- türülmek istendi. Polislerin, kendileriy- ra ve hizmet bedeli katlandı. Yolsuz- 2-0 yENDİ >> Spor’da lümü bu vakfa bala batırılmış bir sözleş- le görüşmeyen tutukluya işkence tehdidi luğa göz yummayan memurlar görev- meyle kiralanıyor. >> bARış TERkOğlu 3’te yaptığı öne sürüldü. >> ZEHRA ÖZDİl Ek 6’da den alındı. >> SARP SAğk Al 4’te onde bu un do