Katalog

10 18 MAYIS 2020 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: SERPİL ÜNAY EKONOMİ Otobüs biletlerinde 500 TL’lik tavan ücret havayolları şirketlerine dayanak olacak Bilet zammı kapıda Karsan, Otonom Atak Electric’te ilk siparişi aldı Koronavirüs salgını sırasında fahiş fiyatlarla yurtiçinde taşıma yapan otobüs şirketleri için geçen hafta açıklanan 500 TL tavan fiyat, henüz uçuşlara başlamasa da havayolu şirketlerinin zam yapmak için önünü açtı. Ekonomi uçuşlarında 450 TL olan tavan ücrete ne kadar zam yapılacağı ise merak konusu. Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü geçen hafta Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde yapılan düzenlemelerle otobüs bileti fiyatlarında tavan ve taban fiyat uygulamasına gitti. Henüz zam başvurusu yok Bu düzenleme ile Türkiye içinde en uzun yolculukta tavan fiyat 500 TL olarak belirlendi. Bu düzenlemeyi Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, “Otobüs biletlerine tavan fiyat uygulaması getirdik. Böylece hem vatandaşlarımızın haklarını güvenceye aldık hem de firmaların artan maliyetlerin altında ezilmesini engelledik” sözleriyle savunmuştu. Otobüslerin bilet ücretlerinde belirlenen bu tavan fiyatlar ise geçen yıl Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından havayolu taşımacıları için açıklanan 450 TL’lik tavan fiyatları geçmiş oldu. Otobüs taşımacılığında 500 TL olarak açıklanan tavan ücretler, uçak biletlerinde de zammın önünü açtı. Geçen yıl ekonomi sınıfında tavan ücreti 450 TL olan havayolu şirketlerinin yeni ücretleri merak konusu. Havayolu şirketleri için tavan fiyat uygulaması ise 2013 yılında fiyatların aşırı artması üzerine 299 TL olarak getirilmişti. Yıllar içinde yükselen tavan fiyatlar en son geçen yıl eylül ayında Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından ekonomi sınıfı için 450 TL olarak açıklanmıştı. Pandemi sonrası için normalleşmesi bekleyen havayolu şirketleri henüz uçuş için haziran ayını bekliyor. Fiyat belirleme konusunda ise atılan bir adım yok. Yeni bir zam için Sivil havacılık Kurumu’na başvuru söz konusu değil. Şirketler henüz ne zaman uçuşa başlayacaklarını ve maliyetlerinin ne olacağını tahmin etmeye çalışıyorlar. Ancak karayolunda belirlenen bu yüksek tavan fiyat, havayolu şirketlerinin de önünü açmış oldu. Şirketler uçuşa başlayacakları zaman belirlenecek ücretlerin bunun altında olamayacağını düşünüyor. Otobüste 500 TL olan tavan fiyatın uçak biletlerinde ne kadar olacağını tahmin etmek ise zor görünüyor. Kimse memnun değil Karayollarında belirlenen yüksek tavan ücretlerinin otobüs sahibini de vatandaşı da memnun etmediğini belirten CHP Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz’ın ise bir önerisi var: “Hükümet, köprü ve otoyol ücretlerini, Motorlu Taşıtlar Vergisi’ni ve mazotun üzerindeki ÖTV’yi, KDV’yi en azından tavan fiyat kısıtlaması süresince (31 Temmuz) almama seçeneğine gidebilir. Böylelikle hem ücretler daha makul bir seviyeye çe kilebilir hem de otobüs firmaları gerçek anlamda maliyetlerin altında ezilmekten kurtulabilirdi. Ancak hükümet esnafın yükünü vatandaşa, vatandaşın yükünü esnafa yükleyerek yine suya sabuna dokunmadan yol almak istiyor.” l Ekonomi Servisi Okan Baş Karsan’ın otonom otobüsü, Romanya’da Türkiye’de ürettiği elektrikli toplu taşıma araçlarını dünyaya ihraç eden Karsan, otonom sürüş özellikleri kazandırmak için çalışmalara başladığını duyurduğu Otonom Atak Electric’te, ilk siparişi aldı. Romanya’nın lider teknoloji şirketlerinden BSCI, Ploeşti şehrindeki Endüstri Parkı içinde kullanılmak üzere bir adet Otonom Atak Electric siparişi verdi. Proje kapsamında tanımlanmış bir alanda pilot servis hizmeti verecek olan Otonom Atak Electric, yıl sonuna kadar BSCI firmasına teslim edilecek. Teknoloji alanında birçok önemli ilke imza atan Karsan, Romanya’ya gerçekleştireceği teslimatla birlikte, 8 metre sınıfında Avrupa’da ilk otonom proje satışını gerçekleştirmiş olacak. Dünyayı etkisi altına alan Yeni Tip Koronavi rüs (Covid19) salgınına rağmen Karsan ailesinde yenilikçi üretim heyecanının sürdüğüne değinen Karsan CEO’su Okan Baş, “Seviye4 otonom sürüş özellikleri kazandırmayı hedeflediğimiz Otonom Atak Electric’te, kısa süre içerisinde Avrupa’nın dikkatini çektik ve Romanya’nın önemli teknoloji şirketlerinden birisi olan BSCI’dan siparişimizi aldık. Atak Electric, gerçek yol koşullarına uyarlanmış ilk otonom sürüş özelliklerine sahip elektrikli otobüs olacak” dedi. Yurttaş tur mağduru MUSTAFA ÇAKIR Salgın nedeniyle iptal edilen turların bedeli yasada 14 gün şartı bulunmasına karşın iade edilmiyor. Parasını alamayan çok sayıda yurttaş mağdur oldu. Mağduriyet yaşayan yurttaşlardan birisi Bülent Uğur. Eşi ile birlikte “Kudüs Turu”na katılmak için 2 Şubat’ta Tatilbudur.com adlı siteden, 1822 Mart arasında gitmek üzere tur satın aldı. İki kişi için 11 bin 470 lira ödedi. Ancak tur salgın nedeniyle 10 Mart’ta iptal edildi. İptal şirket tarafından Uğur’a bildirildi. Bedelin 14 günlük yasal süre içerisinde iade edilmesi gerekirken ödenmedi. 25 Mart’ta şirkete yazı yazan Uğur, iade işleminin sonuçlandırılmasını istedi. Ayrıca firma ile birçok defa telefonla da görüştü. Her defasında talebini yineledi. İptalin üzerinden 2 aydan uzun bir süre geçmesine karşın tur bedeli halen iade edilmedi. Uğur, bu kez de TÜRSAB’a 1 Nisan tarihinde şikâyet dilekçesi yazdı. Ancak yanıt gelmedi. İyi niyet yok TÜRSAB’a tekrar yazı gönderen Uğur, şunları söyledi: “Tüketici mahkemelerine veya tüketici hakem heyetlerine bu dönemde başvuramayacak olan vatandaşın, sizden de anlaşılmaz bir şekilde cevap alamaması, sadece mağduriyete neden olacak. Zaten böylesi bir durumda ödeme yapma imkânı olan bir acentenin dahi, mağdur olan vatandaşa ödeme yapması beklenemez. Oysaki bedeli ödeyen ve karşılığında hizmet almadığı için mağdur olan vatandaştır. Acentenin bu parayı herhangi bir yerde söz konusu vatandaşa verilecek hizmet için kullanmışlığı söz konusu değil. Sadece sahibine geri vermesi gerekiyor. Bunun aksi, iyi niyetle izah edilemez.” l ANKARA Yat turizminde temmuz beklentisi İstanbul, Marmara, Ege, Akdeniz ve Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, yat turizminin 1 Temmuz itibariyle başlayacağını tahmin ettiklerini bildirdi. 1 Haziran’ın turizm sezonu açılışı olarak görünmesine rağmen kademeli bir geçiş beklediklerini, hızlı bir açılım olmayacağını aktaran Kıran, “Hedef 1 Temmuz. Bu kapsamda yat turizminin de ben 1 Temmuz’dan itibaren yabancılara açılacağını öngörüyorum” diye konuştu. l AA Merkez üyelerine SARAY ISTISNASI MUSTAFA ÇAKIR Merkez Bankası Yasası’na gö re, üyelerin görevleri “özel bir Cumhurbaşkanı Recep Tay yasaya veya Cumhurbaşkanlığı yip Erdoğan, Merkez Bankası kararnamesine” dayanmadıkça Banka Meclisi üyeliği hakkında banka dışında özel ya da resmi dikkat çeken bir değişiklik yap herhangi bir görev ile birleşemi tı. Kararnameye göre, ban yor. Yani yasada istisna ge ka meclisi üyeleri, devlet tiriliyor. üniversitelerinde çalışabilecek. Merkez Bankası’nın temel organları, genel kurul, banka meclisi, para politikası kurulu, denetleme kurulu, başkanlık ve yönetim komitesinden oluşuyor. Banka meclisi, Merkez Ban Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Merkez Kararname çıkarıldı Bankası meclis Cumhurbaşka üyeleri için özel nı Erdoğan da iş bir kararname te bu yasada yer çıkardı. Buna göre alan istisnai koşu banka meclisi lu kullandı. Yayın üyeleri, devlet lanan kararname ile üniversitelerinde bundan böyle banka çalışabilecek. meclisi üyeleri devlet üniversitelerinde öğ kası Başkanı ile genel retim üyesi olarak görev kurul tarafından seçilen 6 yapabilecek. üyeden oluşuyor. Banka meclisi Banka meclisinin şu andaki nin “para politikası stratejisi ve üyeleri ise şu isimlerden oluşu enflasyon hedefi doğrultusunda yor: Murat Uysal (Başkan), M. uygulanabilecek para politikası Vehbi Çıtak, Prof. Dr. Nurullah na ve kullanılabilecek para poli Genç, Ömer Duman, Derya Yü tikası araçlarına ilişkin kararla cel, Prof. Dr. Başak Tanınmış Yü rın alınması” da dahil birçok gö cememiş, Mehmet Aktaş. revi bulunuyor. l ANKARA Şekib Avdagiç İTO: Kısa Çalışma Ödeneği uzatılsın İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, 25 Mart’ta başlayan, İŞKUR’un başlattığı Kısa Çalışma Ödeneği’nin üç ay daha uzatılmasını talep etti. Avdagiç,“Kısa çalışma başvuru süresinin 30 Haziran’dan sonra ikinci bir 3 ay uzatılması, işletmelerin pandemi sürecinin zorluklarını geride bırakmasına büyük katkı sağlayacaktır” dedi. Avdagiç, bu çerçevede, 3 ay süre ile çalışanın günlük brüt kazancının yüzde 60’ının ve genel sağlık sigortası primlerinin bu ödenekten karşılandığını belirtti. Sanayici faturalarla başa çıkamıyor Sanayiciler yüksek elektrik fiyatlarından şikâyetçi. Erostat verilerine göre Avrupa ülkeleri içinde en pahalı elektriği Türkiye kullanıyor. Bu süreçte petrol fiyatlarının hızla düştüğüne de dikkat çeken sanayiciler elektrik ve doğalgaz fiyatlarında indirim bekliyor. PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, “Salgın nedeniyle üretimi azalan sanayici yüksek enerji faturalarıyla başa çıkamıyor. Üstelik yenilenebilir enerji üretimini teşvik etmek için uygulanan YEKDEM tarifesinin yüksek maliyeti sanayicinin sırtındaki enerji yükünü daha da ağırlaştırıyor. Sanayinin çarklarının dönebilmesi için öncelikle enerji fiyatlarında indirim yapılması ve bu dönemde ödenemeyen faturalar için elektrik ve doğalgaz kesintilerinin yasaklanması gerekiyor. Ayrıca en azından sene sonuna kadar sanayicilerden YEKDEM bedeli alınmamalı” dedi. l Ekonomi Servisi Kuyumcular: Giderler karşılanamıyor Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, Kuyumcular ve Mücevherat Komitesi üyeleriyle normalleşme adımlarının atıldığı Anafartalar’daki kuyumcuları ziyaret etti. Baran’a yaşadıkları sıkıntıları aktaran sektör temsilcileri, salgın nedeniyle durma noktasına ge len ticari faaliyetlerinden dolayı işletme giderlerini karşılayamadıklarına anlattı. Kuyumcular, sektörün gelişmesi için tasarım çalışmalarına önem verdiklerini, yerli ve yabancı turistler için Ankara’nın simgelerini içeren yeni tasarımlar geliştirmeye hazırlandıklarını belirtti. Hafif ticaride elektrikli keyfi Citroën tamamen elektrikli kompakt van modeli ëJumpy ile yeni bir dönem başlatıyor. Tamamen elektrikli ëJumpy şehir merkezlerine giriş sınırlamalarını aşarak engelsiz ve tamamen özgür bir ulaşım sunuyor. 50 kWh kapasiteli batarya ile WLTP normuna göre 230 kilometre ve 75 kWh kapasiteli batarya ile WLTP normuna göre 330 kilometre elektrikli menzil gün lük gereksinimlerini rahatlıkla karşılıyor. Zengin güvenlik ve konfor donanımlarıyla satışa sunulan yeni Citroën ëJumpy bünyesinde barındırdığı 15 sürüş destek sistemi ve bağlanabilirlik çözümleriyle dikkat çekiyor. Eller serbest kapı açma, anahtarsız giriş ve çalıştırma, Heads Up Display’e sahip olan ëJumpy; Active Safety Brake, yokuş kalkış desteği, şeritten çıkma uyarı sistemi, çarpışma önleme sistemi, Top Rear Vision özelliğine sahip geri görüş kamerası, kahve molası uyarısı, hız sabitleme ve hız limiti belirleme sistemi, kör nokta uyarı sistemi gibi çözümler ile hayatı kolaylaştırıyor. Ayrıca gelişmiş akıllı telefon entegrasyonları Apple CarPlay ve Android Auto uyumlu Mirror Screen ëJumpy ile yolculuğu keyfe dönüştürüyor. Türkiye’ye gelmeyecek devri artık kapanıyor! Türkiye’de bulunması zor nı zamanda Türkiye’deki araçla olan araçların, ki rın ihraç edilme şiye özel olarak sine yönelik hiz temin edilmesini metler de sunu sağlayan yepyeni yor. Konuyla il bir platform Al gili bilgiler veren bayrac faaliyetle albayrac.com’un rine başladı. Ülkemizde buluna Ferhat Albayrak kurucusu Ferhat Albayrak, mayan otomobil “Pandemi olma leri dünyanın neresinde sına rağmen lüks araçla olursa olsun temin eden ra yönelik önemli bir ilgi ve albayrac.com web site var. “Dünyaya bir kere ge si üzerinden hizmet veren leceğiz” düşüncesi ya da şirket; talep edilen aracın hayalini kurdukları ara tüm uluslararası nakliye ca hızlıca sahip olma iste si, ithalatı ve plakalanma ği satışları bir miktar ha süreçlerini de titizlikle yü reketlendirdi. Şimdiye ka rütüyor. dar 600 bin Avro’luk 2. el Hypercar’lardan stan bir Ferrari satışı gerçek dart bir elektrikli araca, leştirdik, iki adet de ye klasik otomobillerden ya ni Porsche Taycan siparişi tırımlık otomobillere ka aldık. Klasik otomobiller dar her türlü aracı en gü den, hypercar’lara kadar venilir şekilde alıcılar da 10’un üzerinde araç la buluşturma hedefiy için görüşmelerimiz sürü le kurulan Albayrac, ay yor” dedi. Uzun yol motosikleti Yamaha Motor’un uzun yol için tasarladığı Tracer 900 tam bir gezi motosikleti. Avrupa’nın en çok satan motosiklet modelleri arasında yer alan Tracer 900’ün kalbinde yüksek güç üreten 847 cc, 3 silindirli bir motor yatıyor. Farklı koşullarda etkili çalışma için Tracer 900’ün üç farklı DMode çalışma modundan biri seçilebiliyor. Aniden bastıran yağmur ya da rüzgâr gibi sürprizlerle dolu yolculuklarda 3 modlu Çekiş Kontrol Sistemi (TCS) kaygan zeminlerde ekstra güvenlik sağlarken, ABS frenleme sırasında tekerleklerin istem dışı kilitlenmesini önlüyor. Suzuki VStrom 1050 Türkiye’de! Mlfent1va0ıınıneoştö5aıtrtgn0nsıo.daüeiXysMaçbTioçmklaüaınAlykegşsuaıdlütsaanvbdniyvetuSaüueinlbunnurntzaayniuVunraDurıkyesyVLSilı,o1anto0arSrdTl5od.ataü0Smrvcordueakm’mukzaniyunyotşesukade1e’i0nrdekeArı5ekliiilsk0sndlıisıılinelnıvağtiıenaiıkyi rbEgouiirlörSogziü5esçtlnleiküomlrreemirtiilleeabnraSınrVüıınrküTdaswı¸rrşaMinınlmoammydikaouontstSoüo1e0rrsuçü6ikişmdblesieintagyaeğilıyor. lı Sürüs¸ Sistemi, Hareket Takip Fren Sistemi, Yokus¸ Kalkıs¸ Kontrol Sistemi, Egˆime Bagˆlı Kont