Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr 7 4 MART 2020 ÇARŞAMBA Ankara, ABD’nin top çevirdiği savunma sistemi talebi için ittifaklı çözüm arayışında Patriot’a NATO formülü Kritik önemdeki ErdoğanPutin zirvesi öncesinde ABD’nin Suriye ve BM temsilcisi Türkiye’de temaslardaydı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le İdlib gerilimini görüşece ği Moskova ziyareti öncesi Türkiye’ye gelen ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, önceki gece Milli Savunma Bakanı Hu lusi Akar’la görüştü. Ankara’nın talep etti HÜSEYIN HAYATSEVER ği Patriot füzelerinin verilmesi için ABD Savun ma Bakanlığı’yla anlaş mazlık yaşadığı haberlerinin ardından Türkiye’ye gelen Jeffrey’nin ziyareti sı rasında Türkiye’nin talebi yinelenirken Ankara’da Patriot füzelerinin doğrudan alım yoluyla değil daha önce olduğu gi bi NATO desteği kapsamında konuşlan dırılması formülü üzerinde duruluyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Kelly Craft ile Türkiye’ye önceki gece gelen Jeffrey, Milli Savunma Bakanı Hulu si Akar’la görüştü. Ayrıca Milli Savun ma Bakan Yardımcısı Yunus Emre Ka raosmanoğlu ve Jeffrey başkanlığın da heyetler arası görüşme de yapıldı. Jeffrey’in bugün ise Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Dışişleri Ba kan Yardımcısı Sedat Önal ile görüşme si bekleniyor. ABD Ankara Büyükelçisi David Satterfield’den ise “Türkiye’nin hava savunma desteği talebini inceliyo ruz” açıklaması geldi. Jeffrey’nin ziyaretiyle ilgili dün İn giliz mevkidaşı Dominic Raab’la dü zenlediği basın toplantısında konu şan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğ lu, “Türkiye’nin gerek NATO’dan gerek müttefiklerden beklentilerinden biri hava savunma sistemidir. Türkiye her an farklı tehditlerle karşı karşıya kala ABD’NIN SAVAŞ OYUNLARI... ‘MÜHİMMAT VEREBİLİRİZ’! SURİYE SINIRINA GEÇİŞ ABD’nin BM temsilcisi Craft ve Suriye temsilcisi Jeffrey, Hatay temaslarının ardından Suriye tarafındaki Bab El Hava sınır kapısına ilerledi. ABD’li yetkililer sınırı birkaç metre geçerek “Suriye’ye Hoş Geldiniz” yazılı tabelanın önünde fotoğraf çektirdi. Kendilerini sivil savunma ekipleri olarak tanımlayan Beyaz Baretliler’le bir araya geldi. biliyor. Bizim elzem olarak hava savunma sistemine ihtiyacımız var” ifadesini kullandı. Daha önce Türkiye’ye NATO desteği kapsamında gönderilen ancak daha sonra çekilen Patriot füzelerinin yeniden konuşlandırılmasını istediklerini belirtti. Raab ise “vazgeçilmez bir ortak” olarak tanımladığı Türkiye’nin İdlib’de ateşkesi tesis etme çabalarını desteklediklerini söyledi. İspanya’nınki İncirlik’te Rusya onay vermediği için İdlib’deki askeri birliklere yakın hava desteği sağlayamayan Türkiye, Suriye’de geçen hafta 34 askerin şehit olduğu saldırının ardından ABD’den yeniden Patriot füzesi talep etmişti. Ancak Türkiye’ye Patriot satışı, ABD Kongresi tarafından Rusya’dan alınan S400’lerden vazgeçme şartına bağlı olduğu için Ankara’da Patriot’ların, NATO dayanışması kapsamında yeniden Türkiye’ye gönderilebileceği seçenek üzerinde duruluyor. Türkiye, 2012’de Suriye’den füze tehdidi olduğu gerekçesiyle NATO’dan hava savunma desteği talep etmiş, bunun üzerine NATO, “Active Fence” görev gücü kapsamında Türkiye topraklarına yönelebilecek hava ve füze tehditlerine karşı Patriot konuşlandırılması kararı almıştı. İlk olarak ABD, Almanya ve Hollanda’dan Patriot füzeleri Türkiye’nin güney sınırına konuşlandırılmış, bu ülkelerin farklı zamanlarda füzeleri çekme kararı alması üzerine 2014’te İspanya bir Patriot, İtalya ise bir SAMPT füze sistemini Türkiye’ye göndermişti. İtalya’nın geçen yılın sonunda SAMPT’yi geri çekmesi üzerine Türkiye’de yalnızca İncirlik’te konuşlu İspanya’ya ait Patriot sistemi kaldı. Ankara’nın Suriye’deki son saldırıdan sonra gündeme getirdiği talebinin kabulü halinde, Türkiye’ye gönderilebilecek Patriot sisteminin Gaziantep’teki eski yerine çok kısa sürede konuşlandırılabileceği belirtiliyor. lANKARA ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Kelly Craft ve Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Suriye’deki çatışmalardan kaçanlara yapılan uluslararası yardımlarla ilgili bilgi almak üzere Hatay’a gitti. Jeffrey, ABD’nin Türkiye’ye İdlib için mühimmat sağlamaya hazır olduğunu söyledi. “Türkiye bir NATO müttefiki. Ordunun çoğu Amerikan ekipmanı kullanıyor. Mühimmatların hazır ve kullanılabilir olmasını sağlayacağız” dedi. Craft ve Jeffrey, BM’nin yardımlarının Suriyelilere dağıtıldığı Reyhanlı’daki lojistik merkezini ziyaret etti. ABD Başkanı Trump’ın yerinden edilmiş kişilerin durumunu görmek ve kaygılarını ifade etmek üzere kendisini Türkiye’ye gönderdiğini söyleyen Craft, “İnsani yardımların ulaştırılması bu zor duruma bir cevap ama esas olan kalıcı ateşkesin sağlanmasıdır” dedi. ABD olarak Suriyelilere ulaştırılmak üzere 180 milyon dolarlık ek fon sağladıklarını söyledi. İnsani dramın sorumlusunun Şam yönetimi olduğunu belirten Craft, “Rusya ve Esad’dan bir an önce ateşkes ilan etmelerini istemeliyiz” ifadesini kullandı. ‘Berlin güvenli bölgeden yana’ Öte yandan Reuters’ın haberine göre Almanya Başbakanı Angela Merkel, Suriye’nin kuzeyinde güvenli bölge kurulması taraftarı olduğunu söyledi. Merkel’in Rusya Devlet Başkanı Putin’i de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile 4’lü zirveye katılmayı reddetmesi nedeniyle eleştirdiği belirtildi. Ayrıca Merkel’in dün Putin ile telefon görüşmesi yaptığı gündeme yansıdı. Kremlin’den çatışma riskine işaret Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov dün düzenlediği basın toplantısında “İdlib’deki sorunlarının çözümünün Rusya ile Türkiye liderleri arasında varılan anlaşmaların yerine getirilmesi ile mümkün olduğu” görüşünü yineledi. “Avrupa’nın göçmen sorununu çözmek için terörle mücadeleye son veremeyiz” dedi. Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov’un “İdlib’de iki tarafın askerleri çatışmanın farklı cephelerinde olsalar da Türkiye ile direkt çatışma riskini, iki ordu arasındaki yakın iletişim ile en aza indirmeyi umdukları” yönündeki ifadesi dikkat çekti. Peskov, “Birleşmiş Milletler Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu’nun Rusya’nın İdlib’de savaş suçu işlemiş olabileceği” şeklindeki raporuna tepki gösterdi. Komisyonun sahada ne olup bittiğini bilemeyeceğini savundu. Esad, seçim kartını çıkardı Suriye resmi ajansı SANA, Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın genel seçimlere gidilmesi yönündeki kararını duyurdu. Esad’ın dün yayımladığı kararname ile halk meclisi seçimlerinin 13 Nisan’da yapılacağını aktardı. Bu çerçevede 15 seçim bölgesinin belirlendiği, 250 sandalyeli meclis için oylama yapılacağı kaydedildi. Navalny’ye mali darbe Rusya’da daha önce pek çokkez tutuklanan muhalif lider Aleksey Navalny, Moskova yönetimini, kendisinin ve ailesinin banka hesaplarını boşaltmak ve dondurmakla suçladı. Navalny, kendisinin, eşinin ve oğlunun hesaplarında bulunan yaklaşık 75 milyon ruble (1.13 milyon dolar) paranın kaybolduğunu, hedefin kendisi ve destekçilerini mali olarak çökertmek olduğunu savundu. Navalny’nin kurucusu olduğu Yolsuzluk Karşıtı Vakıf hakkında da ka ra para aklama suçlamasıyla bir soruşturma yürütüldüğü biliniyor. Uluslararası ajanslar, Rus yetkililerin muhalif liderin hesapları hakkındaki sorulara yanıt Navalny vermediğini bildirdi. Yaklaşık dokuz yıldır savaşın sürdüğü Suriye’de, İdlib sahasında ateş büyürken binlerce kişi güvenli bölgelere ulaşmak için yollarda. Bir uçak daha düşürüldü Suriye krizinde AnkaraMoskova hattında gerilim noktası İdlib ve çevresinde ateş dinmiyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yarın Moskova’da yapacakları kritik görüşme öncesinde önceki gece ve dün sahadan şiddetli çatışma haberleri geldi. Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Suriye’ye ait bir uçağın düşürüldüğünü duyurdu. L39 tipi eğitim ve hafif taarruz uçağının TSK’ye ait bir F16 tarafından düşürüldüğü gündeme yansıdı. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, pilotun öldüğünü belirtti. Şehit haberlerinin ardından, MSB geçen pazar günü Suriye ordusuna ait iki Su24 tipi savaş uçağının düşürüldüğünü açıklamıştı. Siviller hedef oldu Dün de bakanlık açıklamasında “Bahar Kalkanı Harekâtı” kapsamında önceki geceden itibaren “1 İHA, 6 tank, 5 obüs/ÇNRA, 2 hava savunma füze sistemi, 3 zırhlı muharebe aracı, 327 rejim askerinin de etkisiz ha le getirildiği” belirtildi. Bu arada Suriye resmi ajansı SANA, Suriye ordusunun TSK’ya ait bir insansız hava aracını düşürdüğünü savundu. Suriye İnsan Hakları Gözleme ANKARABERLİN’DEN IRKÇI SALDIRIYA ORTAK TEPKİ İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Alman mevkidaşı Horst Seehofer ile, aralarında Türklerin de olduğu 10 kişinin yaşamını yitirdiği 19 Şubat’ta meydana gelen Hanau’daki saldırıya ilişkin telefon görüşmesi yaptı. Görüşmenin ardından taraflar ortak bildiri hazırladı. Bildiride, “Failin ırkçı ve İslam düşmanı nedenlerden hareket ettiği açıkça ortadadır” denildi. Bildiride, şu ifadeler kulllanıldı: “Soruşturma makamları bu olayın tamamen açıklığa kavuşturulması, olayın kendisi ve failiyle ilgili eksiksiz bir tablonun elde edilmesi için ellerinden geleni yapmaktadır. Bunun bir parçası da, failin eylemi tek başına mı gerçekleştirdiğinin yoksa aşırı sağcılar ve teröristlerle iletişim içinde mi olduğunun eksiksiz bir şekilde ortaya çıkarılması olacaktır. Failler işledikleri suçlarla, topluma düşmanlığı ekmeyi, karşılıklı önyargılarını beslemeyi ve halk gruplarını bütünüyle birbirine düşürmeyi hedeflemektedirler.” Metinde, iki ülkenin atılan nefret tohumlarının büyümesine izin verilmemesi gerektiği konusunda hemfikir olduğu vurgusu da yapıldı. l ANKARA / Cumhuriyet vi ise Rusya’nın hava saldısında önceki gün en az 11 sivilin, Suriye ordusu tarafından atılan bir füze nedeniyle de dün 5’i çocuk 9 sivilin yaşamını yitirdiğini aktardı. Kimi kaynak Fırat Kalkanı kapsamındaki El Bab’ın güneyinde Tadef’te Suriye ordusu ile ÖSO arasında çatışmalar yaşandığını iddia etti. SANA, önceki gün Rusya destekli Suriye ordusunun, TSK destekli ÖSO gruplarının aldığı kritik önemdeki karayolları M4 ve M5’in kesişimindeki Serakib’de kontrolü yeniden sağladığını açıklamıştı. AFP’nin haberine göre, ÖSO bağlantılı bir grup “Esad güçlerinin kentin boşaltılmış kısımlarına girdiğini” savundu. Gözlemevi, “Serakib çevresindeki çatışmaların önceki akşam da sürdüğünü” aktardı. Rus yetkililer Serakib’e “güvenliği sağlamak için Rus askeri polisinin yerleştirildiğini” açıklamıştı. Astana daveti Bu arada gözler Suriye’de çatışmasızlık bölgeleri uzlaşısının çıktığı Astana sürecinin garantörleri RusyaTürkiyeİran’ın olası liderler zirvesine yönelik gelişmelerde. İran’ın Moskova büyükelçisi Kazım Celali, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin, yakın zamanda ülkesinde yapılacak Astana zirvesine Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i davet ettiğini açıkladı. Ruhani’nin daha önce Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a üçlü zirvenin yanı sıra İdlib konusunda Rusya’nın katılımı olmadan İranTürkiyeSuriye zirvesi düzenlenmesini teklif ettiği haberleri gündeme yansımıştı. İşgal altındaki Batı Şeria’da İsrail buldozerlerinin bölgede yıkıma girişmesi Filistinlilerce protesto edildi. İsrail güçleri eylemcileri sert müdahalede bulundu. İlhak vaadiyle iktidar pazarlığı İsrail’de, son bir yıl içerisinde üçüncü kez yapılan genel seçimleri, hakkında yolsuzluk suçlamasıyla dava açılan Başbakan Binyamin Netanyahu’nun lideri olduğu Likud’un önde götürdüğü bildirildi. Son iki seçimde hiçbir ittifakın hükümeti kuracak çoğunluğu sağlayamaması nedeniyle tekrar düzenlenen yarışta, oyların sayılan yüzde 90’lık bölümüne göre Netanyahu’yu yeniden başbakanlığa taşıyacak çoğunluk sağlanabilmiş değil. Resmi olmayan sonuçlara göre, 120 sandalyeli İsrail meclisinde (Knesset) Likud 36, ultraOrtodoks ve aşırı sağcı partilerle kurduğu ittifak ise 59 vekil çıkarıyor. Arap partilersosyalist koalisyona destek arttı Eski Genelkurmay Başkanı Benny Gantz’ın başında olduğu MaviBeyaz İttifakı’nın 32 vekilde kalması beklenirken Arap partileri ile sosyalist lerin ittifakı “Ortak Liste”nin ise eylülde yapılan seçimlere gö re artışla 15 vekil çı karması öngörülüyor. İsrail’in eski Savunma Bakanı aşırı sağcı Avigdor Lieberman’ın Netanyahu sonuçlar kesinleşmeden zafer ilan etti. lideri olduğu “İsrail Evimiz” partisinin de 7 vekil çıkarabileceği bildiriliyor. Tercihiyle başbakanı belirlemesi muhtemel isim olan Lieberman, “Seçmenlerimize söz verdiğimiz gibi, 4. seçime gidilmemesi için her şeyi yapacağız” dedi. Netanyahu ise sayımlar sürerken yaptığı açık lamada “dev bir başarı kazandıklarını” savundu. İsrail tarihinde başbakanlık koltuğunda en uzun süre oturan isim olan Netanyahu, “Bu hayatımın en önemli zaferi” ifadesini kullandı. Hakkın da yürütülen çok sayıda yolsuzluk soruşturması davaya dönüşen Netanyahu, seçimlerden zaferle çıkması halinde Ürdün Vadisi ve Batı Şeria’da kapsamlı ilhak hamleleri atacağını söylemişti. Filistin cephesinin önemli politik figürlerinden Saeb Erekat, seçim sonuçlarını “ilhak ve ayrım cılık kazandı” sözleriyle yorumladı. RUSYAHAMAS TEMASTA Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, Filistin uzlaşısı için Moskova’ya 4 öneride bulunduklarını söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un pazar günü Haniye ile bir araya geldiği belirtildi. AA’nın Rus RT kanalına dayandırdığı haberine göre, Haniye önerilerin, Batı Şeria ve Gazze’de Filistin seçimlerinin yapılması, Batı Şeria dışında ve tüm Filistinli grupların katılacağı ulusal bir toplantı düzenlenmesi, Filistinli grupların genel sekreterlerinin toplanması ve ulusal birlik hükümetinin kurulması olduğunu ifade etti. Lavrov’un, önerileri kabul ettiğini ve Filistinlilerin birliğinin önemine vurgu yaptığı kaydedildi. Arnavutluk’ta siyasi gerilim Arnavutluk’ta Başbakan Edi Rama hükümetini “yargıyı kontrol altına almaya çalışmakla” suçlayan sağ muhalefet destekçileri dün meydanlardaydı. Cumhurbaşkanı İlir Meta’nın “Anayasanın ve Anayasa Mahkemesi’nin bütünlüğünün korunması” çağrısıyla başkent Tiran’da eylem düzenlendi. Muhalif cephe, hükümetin 2016’da getirdiği, “yozlaşmış yargıçları ayıklamayı ve hukukun üstünlüğünü sağlamayı” öngördüğü belirtilen onay süreci uygulamasının amacının “Anayasa Mahkemesi’ne yargıç atamalarını kontrol etmek olduğunu” savunuyor. Süreç nedeniyle Anayasa Mahkemesi’nin dokuz üyesinden sekizinin ya istifa ettiği ya da görevden alındığı, mahkemenin 2018’den beri işlevsiz olduğu belirtiliyor. Rama, basına verdiği demeçte “Muhalefetin suçlamalarını Arnavutluk’un Avrupa Birliği üyelik görüşmeleri için yeşil ışık yakılması çabalarına engel olma” olarak değerlendirdi. Muhalefet daha önce Başbakan’ı yolsuzlukla da suçlamıştı. Polislerden ‘V’ maskeli eylem İspanya’nın başkenti Madrid, polis ve sivil savunma ekiplerinin sıra dışı bir eylemine sahne oldu. Adil ücret ve maaş zammı talep eden güvenlik görevlilerinin, otoriterlik karşıtı “V for Vendetta” filminde kullanılan, 1600’lü yıllarda İngiltere parlamento binasını yakma girişimiyle tanınan Guy Fawkes maskelerini takması dikkat çekti. Polisler Madrid’deki meclis binası önünde protesto gösterisi düzenledi.