Katalog

EKONOMİ DOLAR [email protected] TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN AVRO STERLIN FAİZ BORSA 1122 OCAK 2020 ÇARŞAMBA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 5.9290 1.5 kuruş 6.5850 3.6 kuruş 7.7620 5.7 kuruş 10.30 0.07 puan 123.556 936 puan 1990.67 7.11 lira 295.38 1.03 lira Küresel işsizlik oranı yüzde 5.4 iken, Türkiye’de dar tanımlı işsizlik yüzde 13.4’ü aştı Milyonların işi tehlikede Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) raporuna göre, dünya genelinde 188 milyon olan işsizler ordusuna 2020’de 2.5 milyon kişi daha eklenecek. 165 milyon kişi istememesine rağmen yarı zamanlı işlerde çalışırken ve 120 milyon kişi iş bulma ümidini yitirme ve diğer gerekçelerle işgücü piyasasından çıkmış durumda. Toplamda 473 milyon kişi işsizlik ve istediğinden daha kısa süreli iş sorunuyla karşı karşıya. Raporda ayrıca, 2008’de ILO’ya göre, dünyada işsizler ordusuna 2020’de 2.5 milyon kişi daha eklenecek. 473 milyon kişi işsizlik ve yetersiz iş sorunuyla karşı karşıya. ki küresel finansal kriz sonrasında yükseldikten sonra son 9 yılda yatay seyreden ve 2019’da yüzde 5.4 olan küresel işsizlik oranının tekrar yükselişe geçebileceği, küresel ekonomideki yavaşlama nedeniyle işgücü artışına karşılık gelecek yeni iş üretilemeyebileceği uyarısı yer aldı. 2021 için de işsizliğin yüzde 5.5’e yükseleceği öngörüldü. ILO Genel Direktörü Guy Ryder, “Çalışarak daha iyi yaşam kurmak milyonlarca insan için giderek daha zor hale geliyor” dedi. Ryder, işle ilgili eşitsizliklerin ve dışlamanın, milyonlarca insanı insan onuruna yakışır iş bulmaktan ve daha iyi gelecek kurmaktan alıkoyduğunu, bunun sosyal kaynaşma açışısından son derece kaygı verici bir sorun olduğunu vurguladı. Ryder, bir işe sahip olanlar için bile yok sulluktan kurtulma ve daha iyi yaşama sahip olmanın giderek daha zor hale geldiğine dikkat çekti. Türkiye geride ILO’nun dikkat çektiği bir diğer konu, 1524 yaş aralığındaki gençlerde ne işte ne eğitimde olanların oranının yüzde 22 gibi yüksek bir seviyeye ulaşması oldu. Kadınların işgücüne katılma oranı da erkeklerin 27 puan altında yüzde 47’de kaldı. Öte yandan, Türkiye, TÜİK’in dar tanımlı hesaplamasıyla bile yüzde 13.4’lük işsizlik oranıyla, yüzde 5.4’lük küresel ortalamanın çok üzerinde yer aldı. Ne istihdam ne eğitimde olan gençlerin oranı da Türkiye’de yüzde 26 ile, küresel ortalamanın 4 puan üzerinde yer alıyor. Kadınların işgücüne katılma oranı da yüzde 34.6 ile küresel ortalamanın 12.4 puan altında. l Ekonomi Servisi Kriz promosyonu eritti İGDAŞ’tan taksit imkânı İGDAŞ, soğuklarla birlikte artan tüketim miktarı nedeniyle doğalgaz faturalarında vade farksız taksit kampanyası başlattı. 13 bankanın katıldığı kampanya ile aboneler faturalarını 4 taksite kadar ödeyebilecek. Kampanya 31 Mayıs 2020’ye kadar sürecek. İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen, “Abonelerimizin artan ısınma giderlerini kolayca ödemelerini sağlamak amacıyla taksit kampanyası başlattık. Bankalarla görüşmeler yaparak kampanyamıza katılımlarını sağladık. Amacımız, abonelerimizin hayatını kolaylaştırmak” dedi. l Ekonomi Servisi QNB Finansbank hisseleri zirvede QNB Finansbank’ın hisseleri 2019 Kasım sonundan bu yana yüzde 400’ün üzerinde yükseliş kaydederek 90 TL’ye yaklaştı. Bankanın hisse senetleri kasım sonunda 20 TL’nin altında, aralık sonunda 25 TL civarındaydı. 89.35 TL’den işlem gören QNB Finansbank, yılbaşından bu yana yüzde 138 yükseliş kaydetti. Yüzde 99.88 hissesine Qatar National Bank’ın sahip olduğu bankanın halka açıklık oranı sadece yüzde 0.12 seviyesinde. Bankacılık endeksindeki ağırlığı ise yüzde 0.71. Bankacılık endeksinde bulunan kurumlar arasında son işlemlere göre piyasa değeri en yüksek olan yaklaşık 260 milyar TL ile QNB Finansbank. Arkasından 51 milyar TL ile Garanti Bankası, 46 milyar TL ile Akbank, 37 milyar TL ile Türkiye Kalkınma Bankası ve 33.80 milyar TL ile İş Bankası geliyor. Gedik Yatırım Menkul Değerler AŞ Yatırım Danışmanlığı Müdürü Üzeyir Doğan, QNB Finansbank’ın diğer bankaların 25, 30 katıyla işlem gördüğünün altını çizerek “Burada bir değer, bir mantık aramak çok mümkün değil. Sonunun hüsran olacağı açık. Bu su götürmez bir gerçek” dedi. Anmaya Semahat Arsel, Ömer M. Koç, Ali Koç, Mustafa Koç’un annesi Mustafa Koç’aÇiğdem Simavi, eşi Caroline Koç, kızı Esra Koç ve İnan Kıraç katıldı. hüzünlü anma Koç ailesinin 3. kuşak üyesi, çalışanlarının “mavi gözlü, güler yüzlü patron” olarak tanımladığı Mustafa V. Koç, vefatının 4’üncü yıldönümünde özlemle anılıyor. Mustafa V. Koç’un 21 Ocak 2016’da geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını ani bir şekilde yitirmesinin üzerinden 4 yıl geçti. Koç’un, “Hepimizin bu dünyada sınırlı zamanı var ve hayatlarımızı mümkün olan en dolu şekilde yaşamak için birbirimizi yüreklendirmemiz gerekiyor” şeklindeki bakış açısını yansıtan cümlesi, 56 yıllık hayatını dolu dolu yaşadığının da kanıtı niteliğindeydi. Mustafa Koç’un vefatının yıldönümü dolayısıyla Zincirlikuyu’da bulunan aile kabristanında tören düzenlendi. Koç Holding Üst Yöneticisi (CEO) Levent Çakıroğlu, törende yaptığı konuşmada, Mustafa Koç’un, kendilerine ve tüm çevresine inanç aşılayan, güç, güven ve ilham veren, vizyon sahibi bir lider olduğunu ifade etti. Bu arada Koç Holding tarafından kurumun resmi Twitter hesabından yapılan paylaşım da da “Aramızdan erken ayrılışının üzüntüsünü her geçen gün derinden hissettiğimiz Mustafa V. Koç’u saygı, sevgi ve özlemle anıyoruz” ifadeleri kullanıldı. Mustafa Koç’un gönül verdiği Fenerbahçe Spor Kulübü’nün resmi Twitter hesabından ise “Ülkemize ve Türk sporuna birçok katkıda bulunmuş, Çubuklu’ya olan sevgisi ile kalplerimizde yer edinmiş olan değerli iş insanı Mustafa V. Koç’u vefatının 4. yılında saygı ve rahmetle anıyoruz” paylaşımı yapıldı. l Ekonomi Servisi 13 milyon emekli için promosyon görüşmeleri SGK ile Türkiye Bankalar Birliği arasında şubatta yapılacak. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile Türkiye Bankalar Birliği, emeklilerin aylıkları karşılığında bankalardan aldığı yeni promosyon miktarlarını şubat ayında belirleyecek. SGK ile bankalar arasında 2017’de imzalanan protokolle ilk defa toplu olarak başlatılan emeklilere banka promosyonu uygulamasında 3 yıl geride kaldı. 3 yıllığına 1000 lira aylık alanlara 300, 1000 ila 2 bin lira arasında aylık alanlara 375, 2 bin lira üzeri aylık alanlara ise 450 lira olarak uygulanan banka promosyonunda birçok emeklinin sözleşme süresi şubat ayı itibarıyla sona erecek. Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Genel Sekreteri Gazi Aykırı, yaşanan ekonomik gelişmeler ve aradan geçen 3 yılın ardından promosyon miktarlarının cazibesini yitirdiğini belirterek, “Promosyon konusunda bankaların tek taraflı dayatmalarına izin verilmemeli. Gelecek ay başlayacak görüşmelerde TÜED olarak biz de masada olmak istiyoruz” dedi. Aykırı, yeni promosyon miktarlarının tespitinde kamu çalışanlarına yapılan ödeme oranlarının da dikkate alınmasını istediklerini anlattı. l Ekonomi Servisi Uçuşlar yüzde 50 azaldı Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Mustafa Uslu, THY’nin Doğu ve Güneydoğu illerine sefer sayılarını düşürmesini kabul edilemez bir uygulama olarak gördüklerini söyledi. Uslu, “İç hatlarda uçuşlar yeniden planlanırken orantısız bir düzenlemeyle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki illerin sefer sayıları diğer Anadolu illerine göre çok daha fazla düşürüldü. Birçok ilde uçuşlarda yüzde 1030 arasında kısıtlama yapılırken bölgede bu oran yüzde 5060 kısıtlandı. 400 TL’nin altında uçak bileti temin etmek nerdeyse imkânsız hale geldi” dedi. Milyon dolar ceza verilsin talebi ABD’de süren Halkbank davasında savcı, mahkemeden bankaya katılmadığı duruşmalar için 1 milyon dolardan başlayan ve her bir duruşma için 2 katına çıkan ceza verilmesini talep etti. New York Güney Bölgesi Savcısı Geoffrey Berman imzalı dilekçe dün mahkemeye sunuldu. Savcının talebinin mah keme tarafından bir hafta içinde karara bağlanacağı belirtiliyor. ABD’de faal olmayan Halkbank’a verilecek para cezasının devlet bankası olduğu için Ankara’dan talep edilebileceği ifade ediliyor. Halkbank, ABD’nin İran’a yaptırımlarını delmekle suçlanıyor. l Haber Merkezi Gerçek açık 228 milyar TL MAL ALIMI İÇİN İHALE İLANI Kesmaksan Makina Zirai San. ve Tic. İth. İhr. Ltd. Şti., Çukurova Kalkınma Ajansı 2019 Yılı Yeni Ürün Geliştirme Mali Destek Programı kapsamında sağlanan mali destek ile OSB Doğu San. Sitesi Acıdere Mah. 6706 Sok.No:7/D Sarıçam / ADANA’ da “Kesmaksan Makine Üretim Alt Yapısının Teknolojik Hale Getirilmesi Ve Yenilikçilik” için bir mal alımı ihalesi sonuçlandırmayı planlamaktadır. LOT 1: 1 Adet C EKSENLİ CNC DİK TORNA İhaleye katılım koşulları, isteklilerde aranacak teknik ve mali bilgileri de içeren İhale Dosyası OSB Doğu San. Sitesi Acıdere Mah. 6706 Sok.No:7/D Sarıçam / ADANA adresinden veya www.kesmaksanmakina.com.tr ve www.cka.org.tr internet adreslerinden temin edilebilir. Teklif teslimi için son tarih ve saati: 14.02.2020 Saat: 09:30 Gerekli ek bilgi ya da açıklamalar; www.kesmaksanmakina.com.tr ve www.cka.org.tr adresinde yayınlanacaktır. Teklifler, 14.02.2020 tarihinde, saat 09:30’da ve OSB Doğu San. Sitesi Acıdere Mah. 6706 Sok.No:7/D Sarıçam / ADANA adresinde yapılacak oturumda açılacaktır. Geçen hafta merkezi yönetim bütçe açığının 123.7 milyar TL olduğu açıklanmıştı ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı ve tek seferlik gelirleri hariç tutan IMF programı tanımlı bütçe açığı 228 milyar TL oldu. Geçen hafta açıklanan faiz dışı bütçe dengesi 23.7 milyar TL açık verirken, program tanımlı fa iz dışı bütçe açığı 128 milyar TL oldu. IMF tanımlı bütçe dengesi verilerinde, 78.3 milyar TL’lik Merkez Bankası kâr ve ihtiyat akçesi transferi, 8.5 milyar TL’lik imar affı, 1.5 milyar TL’lik bedelli askerlik, 4.4 milyar TL’lik özelleştirme, 1.2 milyar TL’lik taşınmaz satışı ve 10.9 milyar TL’lik faiz geliri hesaba katılmıyor. l Ekonomi Servisi Yapı Kredi’den yeşil tahvil ihracı Yapı Kredi, yenilenebilir enerji projelerinin finansmanında kullanılacak beş yıl vadeli 50 milyon dolar tutarındaki ilk yeşil tahvil ihracını gerçekleştirdi. Yapı Kredi Üst Yöneticisi (CEO) Gökhan Erün, “Yapı Kredi olarak sürdürülebilirlik yolculuğumuzda küresel sorunlara çözüm bulmayı hedefleyen Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı rehber almaya devam ediyoruz. Yapmış olduğumuz yeşil tahvil ihracı ile Türkiye’nin düşük karbon ekonomisine geçişini desteklerken, BM Erişilebilir ve Temiz Enerji Sürdürülebilir Kalkınma Amacına da katkı sağlıyoruz” dedi. Gökhan Erün Küresel Riskler Raporu 2020 Dünya Ekonomi Forumu (WEF) 2124 Ocak tarihleri arasında gelenekselleşmiş yıllık toplantısını Davos’ta yapıyor olacak. Toplantı öncesinde WEF, 2020’nin Küresel Riskler Raporu’nu kamuoyu ile paylaştı. Biz de gezegenimizde küresel sermayenin en güçlü sözcüsü diye nitelendirebileceğimiz bu örgütün küresel riskler üzerine olan algısını böylece izleyebilme olanağı bulduk. WEF raporunun katılımcıları, 2020’de küresel ekonomi için en önemli olarak şu beş tehdidi “risk” olarak değerlendiriyorlar: (1) iklim değişikliğinin yol açtığı aşırı hava olayları, (2) iklim değişikliği ile mücadelenin başarısızlığa uğraması, (3) doğal afetler, (4) biyolojik çeşitliliğin kaybı ve (5) insan eliyle yaratılan çevre felaketleri. Dolayısıyla, Dünya Ekonomi Forumu, belki de tarihinde ilk kez tamamı “çevresel sorunlardan” oluşan bir listeyi gezegenimizin iktisadi ve sosyal faaliyetleri önünde duran en önemli riskler olarak yorumluyor. İlginçtir, bundan sadece on iki yıl önce, söz konusu riskler listesinde “iklim ve çevresel tehditler” üzerine hiçbir madde yer almıyordu. Örneğin 2007’nin listesinde en baş sırada “altyapı sorunları” bulunmakta; bunu da “petrol fiyatları”, “salgın hastalıklar” ve “Çin ekonomisinde yavaşlama ve sert iniş” gibi tehdit algıları izlemekte idi. “Düzensiz (uluslararası) göç” tehdidi ise en son dört sene önce listenin ilk sırasında yer alıyordu. WEF’nin öngörülerine göre, sadece 2018’de iklim krizi nedeniyle yaşanan doğal afetlerin ekonomik maliyeti 165 milyar doları buluyor. Önlem alınmadığı takdirde bu tür maliyetler yüzyılın sonuna değin ABD için milli gelirin yüzde 10’una ulaşacak. Rapora göre, “biyolojik çeşitliliğin tahribatı” önümüzdeki on yılın en önemli tehdidi olarak görülüyor. Raporun yazarları günümüzde süregelen biyolojik yok oluş haddinin son on milyon yılın ortalamasının onlarca, hatta yüzlerce daha fazlasına ulaştığını ve önlem alınmadığı takdirde insanların sağlıklı yaşamaları için gerekli gıda zincirinin çökmesine neden olacağı uyarısını paylaşıyorlar. HHH Çok yakın zamanlara kadar WEF açısından makroekonomik sorunların temelinde yatan riskler çoğunlukla finansal kırılganlıklara ve fırsat eşitsizliklerine dayandırılmaktaydı. Rapor, 2020’de de bu tehditlerin süreceğini öngörmekte. Daralan ticaret hacmi, durgunlaşan yatırım harcamaları ve genişleyen borç yükü ile birlikte geleneksel para ve maliye politikalarının artık ulusal ekonomileri küresel pazarların aşırı oynak ve belirsiz fiyat hareketlerine karşı koruyamadığı vurgusu da raporun sayfalarında sıkça dile getirilmekte. Dünya Ekonomi Forumu’nun araştırmacıları, bütün bu gerçekler karşısında küresel ekonomide yoğunlaşan eşitsizliğin tüm insanlığın geleceğini tehdit etmekte olduğunu vurgulamaktalar. Raporun yazarlarına göre, eğer küresel sistem daha eşitlikçi ve sosyal açıdan daha bilinçli bir duyarlılığa kavuşturulamaz ise süregelen durgunluk ve şiddetlenen eşitsizlik ile sosyal dışlanma birbirlerini besleyerek çözülemeyecek bir kısırdöngüye girecek. Bu sorunlar yumağı karşısında WEF’nin sürdürülebilir ekonomik büyüme ve toplumsal ve siyasi istikrarın korunması için öne sürdüğü çözüm önerisi ise sosyal dayanışmayı ve eşitliği göz önünde bulunduracak bir tür “paydaşlar kapitalizminin” (stakeholder capitalism) yaratılması. Dolayısıyla, WEF’ye göre sermayenin olabildiğince “geniş tabana” yayılması ve daha adil paylaşımı söz konusu paydaşlar kapitalizminin ana ekseni olmalı. Paylaşımda adaletsizlik ve sömürü sorunları, kuşkusuz ki küresel kapitalist sistemin en büyük açmazlarını oluşturmakta. Ancak, neredeyse 250 sene öncesinden bilimsel olarak gösterildiği üzere, kapitalist sistemde sömürü ve adaletsiz bölüşüm olgularına müdahale ancak ve ancak üretim sürecinin doğrudan ve daha en başından itibaren toplumcu bir anlayışla eşitlik ve sosyal fayda ilkelerine göre düzenlenmesiyle mümkün. Bu türden bir toplumsal üretim sistemini ise artık “kapitalizm” diye adlandırmıyoruz. Glovo, Türkiye’den çıkıyor İspanya merkezli talep bazlı teslimat girişimi Glovo, Türkiye’nin de içinde bulunduğu dört ülkede operasyonlarını durdurma kararı aldığını açıkladı. Operasyonlarını durdurma kararı aldığı ülkeler Türkiye, Mısır, Uruguay ve Porto Riko. Bu karar, şirketin global liderlik pozisyonunu konsolide etme ve kaynaklarını kısa vadede kârlılığa erişebileceği bölgelere kaydırma stratejisini gerçekleştirme amacıyla verildi. Glovo Kurucu Ortağı ve Üst Yöneticisi (CEO) Oscar Pierre, “Türkiye’deki tüm kuryelerimize, müşterilerimize ve iş ortaklarımıza yoğun emekleri, bize olan bağlılıkları ve süregelen destekleri için teşekkür ettiğimizin bilinmesini isterim” dedi.