Katalog

4 10 AĞUSTOS 2019 CUMARTESİ EDİTÖR: ALPER İZBUL TASARIM: SERPİL ÜNAY HABER Bayram yerli, gerekçe yabancı Önümüz bayram, şimdiden kutlarım. Her bayramda “9 gün tatil” tartışması ortaya atılır; genelde de tatil uzatılır. Bu kez olmadı. Olmaması bir yana; arka planda yaşanan tartışmalar, her fırsatta maneviyattan, bayramların buluşturucu işlevinden, ailenin öneminden söz eden iktidarın karar süreçlerine hangi sosyal güçlerin, hangi maddiyatçı dinamiklerin etki ettiğini anlamak açısından da epey öğretici hale geldi. Bugün buna bakalım. Türkiye’de devletin şirketleşmeye, şirketlerin de devletleşmeye başladığı bir süreç yaşanıyor. Bunun açık kanıtlarından biri de, şirket sahiplerinin bakan olarak atanması. Yeni sistem, bir başarı hikâyesinin ancak “özel çıkar” hedefi güden kesimlerden çıkabileceğini düşünüyor. Tur şirketi, özel hastane, holding ya da özel okul sahipleri bakan olarak bu nedenle atanıyor. Yeni Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy da böyle bir isim. İsim yapmış bir tur şirketi sahibiyken bakan olarak atandı. Ve bayram tatilinin uzatılmamasıyla ilgili tartışmada en çok onun söyledikleri akılda kaldı. Ne diyordu Bakan Ersoy özetle: 9 gün olmasına gerek yok; otelci arkadaşlardan öğrendim; zaten oteller dolu Bodrum’da. Gelelim gerçekliğe: Türkiye’de halkın çoğunluğu emeğiyle geçiniyor. Daha doğrusu, geçinemiyor. Özel sektörde çalışanlar çoğu zaman yıllık izinlerinin tamamını kullanamıyor. İzinlerini tarlada, bahçede çalışarak ya da ek gelir yaratmaya uğraşarak geçirenleri de bu tabloya ekleyelim. Yani izin demek, tatil demek değil ülkemizde. 9 günlük bayram tatilleriyse hem bu durumu az da olsa telafi ediyor, hem de zaten göç halinde bir ülke olduğumuz, çoğumuz doğduğumuz yerde yaşamadığımız için, uzaktaki aileye, akrabaya, vefat eden yakınların mezarlarına ziyaret için fırsat yaratıyor. TÜİK’in adrese dayalı nüfus istatistiklerinden bir örnek vereyim. Türkiye’de İstanbul nüfus kütüğüne kayıtlı kişi sayısı sadece 2 milyon 540 bin 686. Yani bu şehrin nüfusunun çoğunluğu göçmen. Açık değil mi?  Kararlar kimler için? Ama bayram tatili dendi mi yönetenlerin aklına sadece oteller geliyor. Kriter maneviyat, aile, akraba bağları değil; otellerin dolu olup olmaması. Paranın kudreti... Karar süreçlerinde halkın içinden gelenlerin, yani emeğiyle geçinenlerin, tatil yapmakta zorlananların olmadığı yerde belirleyicilik sermaye tekeline geçiyor. Maneviyatsa buna örtü yapılıyor.  Ya halkın gerçek şartları? Ülkemizde otellerde tatil yapabilenlerin toplam nüfus içindeki payı oldukça sınırlı. Yine TÜİK istatistiği vereyim. Geçen yıl seyahatlerimizin yüzde 70’inde aile, akraba ya da arkadaş evinde konaklamışız. Bu oran yaz sezonunda yüzde 66 olarak gerçekleşmiş. Geceleme sayısı içinde otellerin payıysa yüzde 8’i zor buluyor. Seyahat amacına göre verilere de bakalım. 2018’de “yakınları ziyaret” amacıyla geceleme oranımız toplam turistik geceleme oranı içinde yüzde 69’luk bir paya sahip. Yani halkın çoğunluğu, iç turizm kapsamındaki seyahatlerini “yakınlarını ziyaret” amacıyla gerçekleştirmiş ve gittiği yerdeki akrabanın, ailenin, arkadaşın evinde kalmış. Ne oteli Allah aşkına? Ücretli çalışan halkın gelirinin üçte ikisi kiraya/konuta, ulaşıma ve gıdaya giderken hem de.  İyi de, “otellerdeki doluluk” nasıl sağlanıyor? Nasıl olacak, yabancı turistler sayesinde. Bakanlık verisine göre bu yılın ilk 6 ayında Türkiye’ye gelen turist sayısında yüzde 12 artış var. Türk Lirası değer kaybettikçe Türkiye’de yabancı turist olmanın maliyeti ucuzluyor, Türkiye’ye geliş cazipleşiyor.  Yabancı turistler ve durumu iyi olanlar otelleri doldurduğu için, ailelerini, yakınlarını, memleketlerini yılda ancak bir ya da iki kez ziyaret edebilen halkın çoğunluğunun ihtiyaçlarına bakmaya gerek yok. Bayram yerli; ama tatili iki gün uzatmama gerekçesi konuya da, halkın ihtiyaçlarına da yabancı.  Diğer yandan saptamamız sadece Turizm Bakanı’nın cümlelerine sıkıştırılmasın. Öncesinde sanayi sermayesi de tatilin uzatılmaması için epey bastırmış görünüyor. Sanayide kârlar hızla düşüyor; sermaye, emek maliyetlerini kısmaya çalışırken olacak iş mi! Bakın mesela TOBB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murzioğlu ne demiş temmuzda: “İşçiler ister. Tatil yapacaklar ama benim işyerim duracak. Ben 9 gün primini ödeyeceğim... O tatili verdiğin zaman benden gidiyor. Emekçiler bunu ister ama işveren olarak ben istemem.” Kimin dediği oldu dersiniz? Karar sürecinde otel sahibi var, fabrika sahibi var; peki ya halk? Çare Türkiye’nin elbette her alanda üretmesi, ama emekçinin de o üretimden payını, dinlenme hakkını alabilmesidir. Bayram tatili tartışmasına bir de bu açıdan bakalım. İSBAK’ta istifaİmamoğlu’nun atadığı Bahaddin Yetkin, tartışmalar üzerine görevi bıraktı İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından İstanbul Bilişim ve Akıllı Kent Teknolojileri AŞ (İSBAK) Genel Müdürlüğü görevine getirilen Bahaddin Yetkin, kamuoyundaki tartışmaların ardından görevinden istifa etti. İmamoğlu, Yetkin’in atanmasına ilişkin “Liyakate baktık” demişti. 2011’de AKP’den Şanlıurfa milletvekilliği için aday adayı olan, sosyal medyada Cübbeli Ahmet Hoca paylaşımlarını beğenen, CHP ve İYİ Parti liderlerine ağır hakaretler içeren videolar paylaşan Yetkin’in İSBAK AŞ Genel Müdürü olarak atanması tartışmalara neden oldu. Tepkilerin ardından İBB Basın Sözcüsü Murat Ongun dün akşam yaptığı basın açıklamasında Yetkin’in istifa ettiğini duyurdu. Açıklamada “Hem kamuoyuna yansıyan sosyal medya paylaşımları, hem de bu akşam (dün) sona eren incelemede görüldü ki, asla yönetim ve hayata bakış açımızla örtüşmeyecek başka paylaşımlar da yapılmıştır. İstifa, İmamoğlu tarafından kabul edilmiştir” denildi. ‘Siyasete takılmadık’ Yetkin’in atanması ve İETT ile Halk Ekmek’in yöneticilerinin değiştirilmemesi dün İBB’deki bayramlaşma sırasında İmamoğlu’na da soruldu. Beceri ve liyakat kısmıyla özellikle ilgilendiğini söyleyen İmamoğlu, “Arkadaşlarımızın yaptığı incelemeler liyakat ve tecrübe üzerineydi. Bize sunuldu. Biz de inceledik. Daha önce konuştuğumuz gibi siyasi unsurlara takılmadık” dedi. 8 iştirak şirketinde henüz atama yapılma Tunç Soyer çalışanlarla bayramlaştı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, belediyeye bağlı kuruluşlara gerçekleştirdiği bayram ziyaretleri kapsamında İZBETON ve İZELMAN çalışanlarıyla bir araya geldi. İZBETON Genel Müdürlüğü’nün Belkahve Tesisleri’ndeki bayramlaşma törenine katılan Soyer, işçilerle birlikte bayram yemeği yedi. Tüm çalışanları ailenin bir parçası olarak gördüğünü belirten Soyer, “Türkiye’nin bizden bir umudu var. Biz sadece İzmir’den ibaret değiliz. Hepinize iyi bayramlar diliyorum” diye konuştu. l İZMİR / Cumhuriyet dığını hatırlatan İmamoğlu, “Çalışmalarımız sürüyor. Baktığımız tek pen cere liyakat, başarı, beceri; her zaman söylüyorum” ifadeleri ni kullandı. Kavakçı için müfettiş Yetkin’in istifa dilekçesi. AKP millekvekili Ravza Kavakçı’nın İBB’den aldığı bursla Amerika’da dokto ra yapmasıyla ilgili “ya milletvekilli ğinden istifa etsin ya da borcunu ödesin” tepkisinin hatırlatılması üzerine İmamoğlu, “Bu şekilde burslandırılmış kişilerin bir dayanağı olmalı. Kuruma bir becerisini sunma ile ilgili bir hedef koymalı. Siyasal iletişim, bulunduğu kurumla çok ilişkili bir hedef değil. Bu birincisi, etik tarafı. Diğer tarafı ise bu kuruma borcu var. Hukukçu arkadaşlarım, idari müfettişler bakıyorlar. Ama onun ötesinde bu tarz uygulamalar var mıdır; inceliyoruz. Bahsettiğiniz konu iştirak üzerinden yapılmış bir işlem. İştiraklere yöneticilerimizi, daha yeni atadık. Tümüyle bir teftişe ihtiyacı var kurumun” dedi. l İSTANBUL/Cumhuriyet ADANA BELEDİYE BAŞKANI, CUMHUR İTTİFAKI’NA RAĞMEN ÖDEYECEK İşçi alacaklarına AKPMHP engeli Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar’ın geçmiş dönemden kalan işçi alacakları için belediye meclisine sunduğu teklif AKP ve MHP’li üyelerin oyları ile reddedildi. Sosyal medya hesabından açıklama yapan Karalar, “Geçmiş dönemden 4,5 milyar TL borçla devraldığımız Adana Büyükşehir Belediye Meclisi’nden, bayram öncesi işçi maaş ve ikramiyelerini ödemek için istediğimiz borçlan ma yetkisi, AKP ve MHP oylarıyla reddedildi. Hiçbir siyaset emek hakkından kutsal değil. Şart olsun ki, Adana bu engeli de aşacak ve buna tamah edenler çok utanacak” dedi. Çalışanlarla gerçekleşen bayramlaşmada ise Karalar işçilere 600 lira bayram ikramiyesi ödeyeceğini ifade etti. Kurban Bayramı öncesi, işçiye ikramiye, tam maaş ve acil borçların bir kısmının ödenmesine yönelik isteğin reddedilmesini değerlendiren Karalar, “Durumu Adana halkı değerlendirecektir. Bu tavır aslında bize karşı değil, Adana halkına karşı yapılmış bir tavırdır. Bizi çalıştırmamaya, belediyeyi tıkamaya yöneliktir. Bu borçların çoğu zaten Hüseyin Sözlü döneminden kalan işçi alacakları, konulan temlikler, taahhütler ve alınan kredilerin ödemesini kapsıyordu” diye konuştu. l İç Politika İHA FABRİKASI’NA GİTTİ Erdoğan’ın damadına ziyaret İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı Selçuk Bayraktar’la Hadımköy’deki İnsansız Hava Aracı (İHA) üretim fabrikasında buluştu. Geçen hafta perşembe günü gerçekleşen ziyarette, Ekrem İmamoğlu’nun ekibinde Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün de yer aldı. Ziyarette, Selçuk Bayraktar’ın yanı sıra babası Özdemir Bayraktar ve FETÖ’nün Balyoz kumpasıyla mağdur edilmiş bir komutanın da bulunduğu öğrenildi. İmamoğlu’nun Bayraktar’a “İyi işler yapan, kamuya yararı olan vakıfları diğerlerinden ayırırız. Anlatımınıza bakınca siz de güzel hizmetler yapıyorsunuz” dediği öğrenildi. Daha önce gündeme geldiği üzere T3 Vakfı’nın İBB’den maddi destek almadığının altı çizilirken, Selçuk Bayraktar’ın TEKNOFEST için lojistik talepte bulunduğu aktarıldı. Genel başkanların bayram programı Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, bayramı ailesiyle Ankara dışında geçirecek. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bayramda Antalya’da ailesiyle olacak. Bayramı, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Ankara’da, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener İstanbul’da karşılayacak. HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Sezai Temelli de bayramı İstanbul’da geçirecek. BBP Genel Başkanı Mustafa Destici de bayramda Ankara’da olacak. DSP Genel Başkanı Önder Aksakal, bayramda memleketi Aydın’da olacak. Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu bayramda Ankara’da, DP Genel Başkanı Gültekin Uysal ise memleketi Afyonkarahisar’da olacak. Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek de bayramı İstanbul’da geçirecek. Öte yandan CHP’den yapılan açıklamada; CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun kurban vekâletini Türk Silahlı Kuvvetleri Mehmetçik Vakfı’na verdiği belirtildi. l ANKARA/Cumhuriyet Askeri mühimmat deposunda patlama Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki askeri mühimmat deposunda dün patlama meydana geldi. Reyhanlı Tayfur Sökmen Stadı yakınlarında meydana gelen patlamanın nedeni ise henüz belirlenemedi. İlk belirlemelere göre, olayda ölen ya da yaralanan olmazken deponun bazı bölümlerinde yangın çıktığı görüldü. İlçe merkezinin dışında yer alan patlamanın meydana geldiği bölgedeki bazı evler tedbir amaçlı boşaltıldı. Geniş güvenlik önlemlerinin alındığı bölgede, zaman zaman patlama sesleri duyuluyor. l AA Bu bayram siz de annesi ya da babası hayatta olmayan, maddi durumu yetersiz, yetenekli çocuklarımızın eğitimine destek olun.