Katalog

10 25 TEMMUZ 2019 PERŞEMBE EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: EMİNE BİLGET dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER Trump müzakereden yanaABD Başkanı’nın senatörlerle toplantısında Türkiye’ye yaptırıma mesafeli olduğu öne sürüldü Amerikan basınına yansıyan pentagon’un yeni patronu esper haberlerde Trump’ın yaptırım isteyen bir senatör ile tartıştığı savunuldu. ABD Kongresi, Mark Esper’in Savunma Bakanlığı görevini resmen onayladı. Patrick Shanahan’ın görevden çekilmesinden sonra Savunma Bakanı vekilliği yapmaya başlayan Esper, Trump tarafından bakanlığa aday gösterilmişti. Senato’da yapılan Ankara’nın Rus füze savunma sistemi S400’leri satın alması, Washington’ın öncelikli gündemlerinden olmayı sürdürüyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın önceki gün Beyaz Saray’da 45 Cumhuriyetçi senatörle yaptığı “Türki oylamada Esper için 90 senatörün “evet” oyu kullanması üzerine görevi onaylandı. 20022006 yıllarında George Bush’un hükümetinde Savunma Bakanlığı’nda üst düzey görevlerde bulunan Esper, vekillik görevini yürütürken Türkiye’nin Rusya’dan S400 savunma sistemi satın almasıyla ilgili de açıklamalarda bulunmuştu. Alım nedeniyle “hayal kırklığına uğradığını” belirten Esper, “Türkiye’nin hem F35 savaş uçağına hem de S400 savunma sistemine aynı anda sahip olamayacağını” söylemişti. ye yaptırımları” konulu toplantıda makta olduğunu” da sözlerine ekle Senato’nun Demokrat üyeleri sımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Kar Ankara’yla ilişkilerin nasıl seyrede di. Trump’ın toplantıda yaptırımla Trump’a mektup göndererek Türkiye şı Koyma Yasası (CAATSA) kapsa ceği konusunda farklı yaklaşımların rı savunan Senato Silahlı Hizmetler gündeminin kendileriyle görüşülme mında yaptırımların gündeme gele sergilendiği bildirildi. Komitesi Başkanı James E. Risch ile mesinden “hayal kırıklığı” duyduk bileceği yorumları yapılıyor. CAAT ‘Kapsamlı bakış açısı’ açık bir tartışma yaşadığı da aktarıl larını belirtti. Mektupta “Türkiye’ye dı. New York Times ise Senatör John güçlü bir karşılık verilmesi için her SA, “Rusya’nın savunma ya da istihbarat sektörleriyle önemli düzeyde tica Washington Post’un (WP) konuy Cornyn’e dayandırdığı haberinde, iki partinin ortak çalışması gerektiği” ret yapan kişi ve kurumlara yaptırım la ilgili bilgi sahibi kaynaklara da toplantıda Türkiye konusu dışında vurgulandı ve “gecikmeksizin yaptı uygulanmasını” öngörüyor. Cumhu yandırdığı haberine göre, Beyaz Sa bütçe gibi ABD iç siyasetine ilişkin rım uygulanması” istendi. riyetçi Senatörler Rick Scott ve Todd ray’daki kapalı toplantıda Trump, diğer başlıkların da gündeme geldi ABD basınında Türkiye’nin Young geçen hafta, Trump yönetimi Türkiye’ye ağır yaptırımlar uygu ğini yazdı. Rusya’dan savunma sistemleri al ne Türkiye’ye karşı yaptırımlar getir lanması yerine sorunun müzake Öte yandan, masıyla ilgili ABD’nin me çağrısında bulunan bir karar tasa re yoluyla çözülmesini savundu. Gazeteye bilgi veren Senatör John Hoeven’e göre, tartışma “Erdoğan’ın nasıl cezalandırılacağından çok onunla nasıl müzakere edilebilece F35 için tarih verildi Türkiye’nin, Amerika’nın Ha Rus S400 füze savunma sistemlerini almasının F35 sa vaş uçakları programına etkisi gide rek artıyor. F35’lerin üretici firması Lock rısı sunmuştu. Çin’e ikinci sevkıyat Bu arada, Rusya, farklı ülkelere füze savunma sistemleri ihraç etme ğine” odaklandı. Trump’a yakın bir isim olan Senatör David Perdue ise ABD Başkanı’nın “meseleye daha kapsamlı bir bakış açısıyla yaklaşmaya çalıştığını” savundu. Perdue, yaptırımlar yeri heed Martin, Türkiye’nin F35 programından çıkarılmasının ardından Türkiye’de üretilen parçaların da ABD’de üretilmeye başlayacağını açıkladı. Şirketin ikinci çeyrek gelirlerinin açıklandığı önceki günkü toplantıda konuşan Lockheed Martin CEO’su Marillyn Hewson, Mart 2020 itibarıyla Türkiye’nin üretim zincirinden çıkarılmasının tamamlanmasının planlandığını duyurdu. Hewson, Türkiye’ye satışı iptal edilen 100’den fazla uçakla Polonya’nın da aralarında olduğu ki hamlelerine ara vermiyor. Rus ajansı TASS’ın haberine göre, Rusya’dan Çin’e S400 sevkıyatında ikinci etap başladı. Çin, Rusya ile 2014’te imzaladığı anlaşmayla S400 hava sa mi ülkelerin ilgilendiğini belirtti. Öte yandan Kale Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay, Türkiye vunma sisteminin ilk yabancı alı ne “serbest ticaret anlaşmaları tarafında araştırmageliştirme ve üretim ortakları arasında yer aldıkları F35 projesindeki güncel cısı olmuş, sevkıyatın birinci eta gibi başka konuların ele alın gelişmelerle ilgili, “Bu ülkelerarası bir konu. Biz ise süreçle ilgili olarak etki analizleri yaptık ve ilgili yerlere bildirdik. Sorun ve beklentileri aktardık. Bugün işimizin başındayız” ifadelerini kullandı. bı geçen yıl tamamlanmıştı. Brexit ekibini kuruyor Bulgaristan Cumhurbaşkanı ABD F16’larını veto etti Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev, parlamentonun onayladığı ABD’den 1.2 milyar dolar karşılığında 8 adet “F16 Block 70” tipi savaş uçağının alımını öngören anlaşmayı veto etti. Eski Bulgaristan Hava Kuvvetleri Komutanı da olan Radev, parlamentoya yolladığı veto gerekçelerinde ise “Bulgaristan’ın bu uçakların alımı ile uzun vadede borçlanacağını, anlaşmanın parametreleri konusunda ulusal bir mutabakat sağlanamadığını ve bunun büyük bir endişe yarattığını” belirtti. Radev ayrıca, alınacak uçakların “silah ve donanımının yetersiz olacağı ve ek masrafa yol açacağını” savundu. Vetosunun ardından anlaşma ile ilgili karar parlamentoda yeniden görüşülüp oylamaya sunulacak. Berlusconi’nin yolsuzluk davası düştü İtalya’da eski Başbakan Silvio Berlusconi hakkında, ailesine ait Fininvest adlı şirketin, varlık yöneticisi Banca Mediolanum’daki hisseleriyle ilgili açılan yolsuzluk davasının düştüğü bildirildi. Reuters’a konuşan iki kaynak, hâkimin soruşturmanın bazı anormallikleri ortaya koyduğu fakat dosyanın ilerlemesi için yeterli delilin olmadığı kanaatine vardığını belirtti. 2014 yılında İtalya Merkez Bankası, Fininvest’e Mediolanum’daki yüzde 30 olan hisselerinin yüzde 20’den fazlasını satması kararı vermişti. Çünkü vergi usulsüzlüğünden hüküm giyen Berlusconi’nin herhangi bir finans şirketinde yüzde 10’dan fazla hisseye sahip olması yasaklanmıştı. Ancak bu satış daha sonra iptal olmuştu. İngiltere’de iktidardaki Muhafazakâr Parti’de liderliğe seçilen Boris Johnson, Kraliçe 2. Elizabeth tarafından kabineyi kurmakla görevlendirildi. Theresa May’in istifasını sunmasının ardından Buckingham Sarayı’na giderek başbakanlık görevine resmen başlayan Johnson, Downing Caddesi’ndeki Başbakanlık Konutu’nun önünde yaptığı konuşmada, “Parlamentonun halka verdiği sözü tutacağını ve 31 Ekim’de amasız, fakatsız AB’den çıkışı hayata geçireceklerini” söyledi. Yeni Başbakan Boris Johnson’ın çalışma ekibi de şekillenmeye başladı. Johnson dün eski Brexit Bakanı Dominic Raab’ı Dışişleri Bakanlığı’na, May’in kabinesinde İçişleri Bakanı olan Sajid Javid’i de Maliye Bakanı olarak atadı. Stephen Barclay ise Brexit Bakanı olarak görevde kaldı. Pakistan kökenli Javid, parti içi rekabette Johnson’ın destekçileri arasında yer alıyordu. Javid görevinin açıklanmasının ardından, “Bu bir onurdur, hazineyle yakından çalışıp Avrupa Birliği’nden ayrılık sonrasına hazırlanacağız” diye konuştu. Javid, 2016’daki Brexit referandumu öncesinde İngiltere’nin AB’de kalmasını destekleyen siyasetçilerdendi. Dışişleri’ne atanan Raab ise Brexit referandumu sırasında İngiltere’nin AB’den ayrılması yönünde kampanya yapmıştı. Başbakan Johnson görevi Kraliçe’den alırken eski Başbakan May (yanda), Avam Kamarası’nda son konuşmasını yaptı. May, ana muhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn’e de istifa çağrısı yaptı. May kabinesinden ise istifa haberleri gelmeye başladı. Johnson’ın seçilmesi halinde görevi bırakacağını duyuran Maliye Bakanı Philip Hammond ile Uluslararası Kalkınma Bakanı Rory Stewart, Adalet Bakanı David Gauke ve Kabine Ofisi Bakanı David Lidington istifalarını duyurdu. Brüksel ile üzerinde uzlaşılan Brexit anlaşmasını mecliste onaylatmakta başarısızlığa uğradıktan sonra geçen mayısta parti liderliğini bırakan Theresa May, Avam Kamarası’nda başbakan sıfatıyla son kez yaptığı konuş mada AB ile ilişkilere de değindi. May, Johnson’a AB’den çıkışı (Brexit) “tüm Birleşik Krallık için faydalı olacak şekilde hayata geçirmesi” tavsiyesinde bulundu. Muhafazakâr Parti’de önceki gün tamamlanan yarışta, daha önce May kabinesinde dışişleri bakanlığı görevi yapan ancak Brexit yaklaşımındaki anlaşmazlık nedeniyle istifa eden Boris Johnson parti lideri ve başbakan olarak seçilmişti. ‘Raporum Başkan’ı aklamıyor’ Mueller adaletin engellenip engellenmediğini soruşturduğu için “Trump’ın kendisini görevden almak istediğini” söyledi. ABD’de 2016 Başkanlık seçimine Rusya’nın müdahalesi soruşturmasını yürüten Özel Yetkili Savcı Robert Mueller, dün Temsilciler Meclisi Adalet Komisyonu’nda verdiği ifadede, hazırladığı raporun Başkan Donald Trump’ı “tam olarak aklamadığını” söyledi. Oturumda Kongre üyelerinin sorularını yanıtlayan Mu eller, Rusların seçimlere müdahale ettiğini tespit ettiklerini ancak “Trump’ın Ruslarla suç teşkil edecek şekilde bir komplo içinde olduğuna ilişkin yeterli delil bulamadıklarını” söyledi. Adalet Komisyonu Başkanı Jared Nadler’ın “Rapor Trump’ı tam olarak aklıyor mu” şeklindeki sorusu karşı sında “Hayır” yanıtını veren Mueller, görevdeyken suçlanması kanunen mümkün olmayan ABD Başkanı’nın koltuğu bırakmasının ardından bu sürecin başlayabileceğini söyledi. Trump, raporun yayımlanmasının ardından Ruslarla işbirliği ve adaleti engelleme iddialarının çöktüğü değerlendirmesinde bulunmuştu. DİSK’in Kurucu Genel Başkanı Kemal Türkler’in sevgili eşi, Kurucu KETEV Genel Başkanı, Çok sevgili annemiz Sabahat TÜRKLER’İ Vefatının 4. Yıldönümünde saygı, sevgi ve özlemle anıyoruz. NİLGÜN TÜRKLER SOYDAN ECE SOYDAN OĞUZ SOYDAN Lİ PENG ÖLDÜ Çin’in eski başbakanlarından, Batı’da “Pekin Kasabı” olarak da anılan Li Peng, 90 yaşında öldü. Devlet televizyonu, uzun bir süredir mesane kanseriyle mücadele ettiği bilinen eski başbakanının pazartesi akşamı Pekin’de bir hastanede öl düğünü duyurdu. Li Peng, 19871998 yılları arasında Çin Halk Cuhhuriyeti’nin dördüncü başbakanı olarak görev yapmıştı. 1989’da Tiananmen Meydanı’nda düzenlenen eylemlere müdahale kararı alan Peng’in, yaşanan katliamda yüzlerce silahsız sivilin ölümünden sorumlu olduğu belirtiliyor. Sanchez ilk turda güvenoyu alamadı İspanya Başbakanı ve Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) lideri Pedro Sanchez’in, ülkede 28 Nisan’da yapılan erken genel seçim sonrasında kurmak istediği hükümet mecliste güvenoyu alamadı. 350 sandalyeli mecliste yapılan ve mutlak çoğunluğun gerektiği birinci tur oylamaya 346 milletvekili katıldı. Katalonya’da 1 Ekim 2017’de tek taraflı yapılan bağımsızlık referandumundan dolayı tutuklu yargılanan ve milletvekillikleri dondurulan 4 Katalan siyasetçinin mec listeki sandalyeleri ise boş kaldı. Oylamada 124 “evet”, 170 “hayır” ve 52 “çekimser” sonucu çıkarken, Sanchez gerekli olan çoğunluğu (176) elde edemedi. Meclisteki ikinci oylamanın bugün yapılması öngörülüyor. PSOE’nin yeni hükümeti kurabilmesi için tek alternatif, aşırı sol görüşlü Podemos ile koalisyon kurması olarak gözüküyor. İlk turda “çekimser” oy kullanan Podemos’un, ikinci turda hükümetin kurulabilmesi için kilit konumda bulunduğu belirtiliyor. İdlib’te önceki gün düzenlenen bombardımanda yedi kişi yaşamını yitirdi. İsrail’den Suriye’ye bir saldırı daha Suriye resmi haber ajansı SANA, ülkenin güneyindeki Tel el Hara bölgesine İsrail’den füze saldırısı düzenlendiğini duyurdu. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, saldırının Suriye ordusu ve Hizbullah mevzilerini hedef aldığını açıkladı. Gözlemevi, saldırıda can kaybı olduğunu belirtirken hayatını kaybedenlere dair bir sayı verilmedi. Suriye uçaksavar füzelerinin birçok İsrail füzesini etkisiz hale getirdiği bildirildi. Saldırının Tel el Hara’nın yanı sıra Suriye’deki iki bölgeyi daha hedef aldığı belirtiliyor. Hedeflerin İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’ne yakın bir konumda bulunduğu ifade ediliyor. İç savaşın başlamasından bu yana İsrail Suriye’ye çok sayıda hava saldırısı düzenledi. Saldırılar Suriye ordusu ile müttefiki İran ve Hizbullah’ın mevzilerini hedef alıyor. Bu arada Suriye’nin BM Daimi Temsilcisi Beşşar el Caferi, “Golan Tepeleri’nin Suriye’nin ayrılmaz bir parçası” olduğunu vurgulayarak bölge üzerinde müzakere veya pazarlık yapılmayacağını söyledi. Öte yandan AnkaraMoskova hattındaki “gerilimi azaltma bölgesi” uzlaşısının büyük ölçüde başarısız olduğu İdlib, önceki gün ve dün yine ölümcül bombardımanın hedefi oldu. Muhalif kaynaklar, Rusya destekli Suriye ordusunun önceki gün düzenlediği hava saldırılarında en az 7 kişinin yaşamını yitirdiğini, 6 kişinin ise yaralandığını duyurdu. Dün düzenlenen saldırıda ise 5’i çocuk 18 sivilin yaşamını yitirdiği belirtildi. Londra’nın ‘koruma misyonuna’ destek LondraTahran hattındaki tanker krizi üzerine İngiltere’nin deniz taşımacı lığında güvenliği sağlama amacıyla Hür müz Boğazı’nda Avrupa ülkeleriyle kurma yı planladığı “koruma misyonu”na ilk des tekler gelmeye başladı. Reuters’ın habe rine göre Fransa, İngiltere ve Danimar ka misyon için gemi göndermeyi kabul et ti. Üst düzey bir Avrupa Birliği yetkilisi ise iki hafta önce gündeme yansıyan ABD’nin “deniz koalisyonu” oluşturma planına atıf la, “Washington’ınkinden farklı olarak İngiltere’nin tale bi, Avrupalıları bu mesele etrafında toplamayı kolaylaştırıyor. Gemi ticaretinin özgürlüğü esastır, bu ABD’nin İran’ı baskı altına alma politikasından farklı” ifadelerini kullandı. Öte yandan İHA BİLMECESİ WashingtonTahran hattında bir kez daha insansız hava aracı (İHA) gerilimi yaşanıyor. ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Kenneth McKenzie, Hürmüz Boğazı’nda İran’a ait ikinci İHA’yı düşür Körfez’e yönelik müş olabileceklerini ortak misyon pla açıkladı. Tahran ise id nını değerlendiren diaları yalanladı. Daha Alman hükümeti önce de ABD Başka nin savaş gemile nı Donald Trump, İran rini bölgeye gön İHA’sının düşürüldüğü dermeden des nü açıklamış, İran’dan tek verme niyetin yalanlama gelmişti. de olduğu öne sü rüldü. Suddeutche Zeitung’da yer alan ha bere göre ise Almanya Dışişleri Bakanlı ğı, bölgede patlak verecek olası bir sava şı önlemek için diplomatik girişimlerin yer aldığı bir plan hazırlıyor. ‘Arabulucu göndermedik’ Bu arada İran’ın dini lideri Hamaney’in ofisinden yapılan açıklamada, Londra’nın, İran Devrim Muhafızları’nın geçen hafta Hürmüz Boğazı’nda 23 kişilik mürettebatıyla birlikte alıkoyduğu İngiliz petrol tankerinin serbest bırakılması için bir arabulucu gönderdiği duyuruldu. Reuters’a bilgi veren İngiliz diplomatik kaynaklarsa bu haberlerin gerçeği yansıtmadığını söyledi. RusyaGüney Kore ‘özür’ polemiği Moskova ile Seul arasında, “hava sahasını ihlal” gerekçesiyle başlayan gerilimde bu kez “özür” krizi yaşandı. Güney Kore, önceki gün hava sahasını ihlal ettiğini öne sürerek uyarı ateşi açtığı Rus bombardıman uçakları için Moskova’dan “üzüntü duyulduğu” yönünde açıklama geldiğini duyurdu. Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise Rus jetlerinin planlı tatbikatlar gerçekleştirdiği, bir hava sahası ihlali olmadığı belirtildi. Ayrıca özür dilendiği ifadeleri reddedildi. Öte yandan yengeç avı için Güney Kore’den Japon Denizi’ne doğru hareket eden Rus gemisinin, Kuzey Kore tarafından sınırlarını 50 mil ihlal ettiği gerekçesiyle 17 Temmuz’da alıkonulduğu haberleri gündeme yansıdı. Geminin Wonsan limanına götürüldüğü belirtildi.