Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr Bir adım da Tunus’aAnkara, BM destekli Libya yönetimiyle yaptığı uzlaşının ardından bölgede ittifak arayışında 726 ARALIK 2019 PERŞEMBE Irak’ta seçim yasasında değişiklik Doğu Akdeniz’de bulunan hidrokarbon kaynakları üzerindeki vesayet mücadelesi kızışırken Ankara’nın hamleleri hız kesmiyor. Libya’da Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan, Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ve KKTC ile atılan adımların ardından, dün de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Tunuslu mevkidaşı Kays Said ile görüşmek üzere Tunus’u ziyaret etti. Basına daha önce açıklanan programda yer almayan ziyaretinde Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanı Hakan Fidan, İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın eşlik etti. Erdoğan ile Said arasındaki görüşmede öncelikli gündemin iç savaşın sürdüğü Libya’daki durum olduğu bildirildi. Görüşmenin ardından basın toplantısında Erdoğan, “Libya’da ateşkesin sağlanıp siyasi sürece dönülmesi amacıyla atabileceğimiz adımlar, yürütebileceğimiz işbirliği üzerinde durduk” ifadelerini kullandı ve Tunus’un sürece “katkıları olacağı” değerlendirmesinde bulundu. ‘Bizim meselemiz değil’ Erdoğan, Almanya öncülüğünde Libya’da siyasi çözüm için başlatılan Berlin Süreci’ne Tunus, Cezayir ve Katar’ın da dahil olması talebini daha önce Almanya Başbakanı Angela Merkel’in yanı sıra, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson’a da iletmişti. Berlin Süreci toplantısının ocak ayının ikinci yarısında yapılması planlanıyor. Tunus’ta geçen ekimde cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan, Libya Kent Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğindeki heyet dün sürpriz bir şekilde Tunus’u ziyaret etti. Görüşmede Libya’da ateşkes, siyasi süreç konularının masaya yatırıldığı belirtildi. Tunus Cumhurbaşkanı Said, Erdoğan’ı resmi törenle karşıladı. leri ve Kabileleri Yüksek Kurulu temsilcileriyle ülkedeki krizin çözümüne dair önceki gün temasta bulunan Said ise görüşmede Libya meselesini “tüm yönleriyle masaya yatırdıklarını” söyledi. Said, Ankara ile Trablus arasında imzalanan deniz yetki alanlarına ilişkin uzlaşıya ilişkin ise “Bu iki ülke arasındaki bir mesele. Tunus’u kapsamıyor. Bazı ülkelerin bu konuya ilişkin çekinceleri olabilir, bizim meselemiz değil” şeklinde konuştu. Ankara ile UUH arasında geçen ay deniz yetki sahasına ilişkin ve aske ri düzeyde imzalanan anlaşmaların ardından Türkiye’nin Libya’ya asker göndermesi gündeme gelmişti. Libya’da bir yandan Tobruk merkezli Halife Hafter’e bağlı güçlere karşı Feyyaz Sarraj’ın başında olduğu UUH’yi destekleyen Türkiye, bir yandan da Doğu Akdeniz’de doğalgaz sahalarının hâkimiyeti mücadelesinde batı sınırlarını belirleyip Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) ilanının önünü açmak istiyor. MoskovaRoma temasta Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un, İtalyan mevkidaşı Luigi di Maio ile Libya krizine ilişkin telefon görüşmesi yaptığı bildirildi. Moskova, “Libya’da maksimum koordinasyon ve taraflar arasındaki diyaloğu geliştirmenin” ele alındığını duyurdu. Di Maio, geçen hafta Libya’da UUH’ye karşı savaşan Halife Hafter ile görüşmüştü. erdoğan: davete icabet ederiz Cumhurbaşkanı Erdoğan dünkü basın toplantısında, Trablus ile yapılan anlaşmalara itiraz eden Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Mısır ve AB ülkelerine tepki gösterdi. Yunanistan’ın Trablus ile yapılan anlaşma konusunda “söz sahibi olmadığını” söyledi. Erdoğan, Türkiye’nin Libya’ya asker göndermesine ilişkin ise “Biz hiçbir yere davetsiz misafir olmadık. Davet olursa icabet ederiz. Aslında MEB ve mutabakat bir adımın ön hazırlığıdır” dedi. “Şu anda Libya’da olan Sudanlı ve Wagner Grubu’na bağlı Rus paralı askerlerin orada ne işleri var. Libya ile herhangi bir bağı olmayanların orada ne işi var? Libya’daki kardeşlerimizi de bunlara ezdirmeyelim” ifadelerini kullandı. PARTİSİZ SAİD’E 2. turda İHVAN DESTEk vermişti Tunus’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda sürpriz bir şekilde birinci çıkan anayasa profesörü Kays Said, ikinci turda Müslüman Kardeşler’le (İhvan) bağlantılı Nahda Hareketi’nin desteğini almıştı. Said, partisiz bir isim olmasıyla dikkat çekmişti. Nahda Hareketi’nin adayının ilk turda düşük oy alarak saf dışı kalmasının ardından partinin önemli isimleri ikinci turda Said’in desteklenmesi çağrısında bulunmuştu. Ankara’nın Libya’da destek verdiği Ulusal Uzlaşı Hükümeti’nde (UUH) de Müslüman Kardeşler ağırlığı olduğu biliniyor. Türk gazeteciler ateş altında kaldı Trablus çevresinde devam eden çatışmalara ilişkin haber yapmak üzere Libya’da bulunan Habertürk muhabirlerinin aracına saldırı düzenlendiği bildirildi. Habertürk yazarı ve sunucusu Mehmet Akif Ersoy ve kameraman Hasan Dönmez’in yer aldığı aracın ateş hattında ilerlerken roketli saldırıya uğradığı anlar görüntülendi. Gazeteciler, saldırıdan yara almadan kurtuldu. Pentagon’dan İncirlik yatırımı ABD, Türkiye’nin Rusya’dan S400 hava savunma sistemlerini satın almasının ardından yaşanan gerilimde Ankara’nın “gerekirse kapatırız” kartını masaya sürdüğü üslere bütçe aktarmaya devam ediyor. ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, Adana’daki İncirlik Üssü dahil olmak üzere Türkiye’de ABD Hava Kuvvetleri’ne ait askeri üs tesisleri ve destek birimlerinin modernizasyon, tasarım ve altyapı projelerini 8 Türk şirketi üstlenecek. 2024’e kadar Toplam 95 milyon dolar değerinde ki projelerin 31 Aralık 2024’e kadar tamamlanması öngörülüyor. Projele ri üstlenecek olan şirketler ise şunlar: “Aytekin Serol İnşaat Taahhüt Mühen dislik Anonim Şirketi, Emta İnşaat Ta ahhüt ve Ticaret Anonim Şirketi, Bor İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ano nim Şirketi, Kuryapı Sağ lık Ürünleri Gıda İnşaat, İncirlik Üssü Santes Ulus çevresi. lararası Mü hendislik Sa nayi ve Tica ret Limited Şirketi, Serka Taahhüt İnşaat Anonim Şirketi ve Set Dış Ticaret Sanayi Pet rol Taşımacılık Atık Tesisleri Bilişim ve İnşaat Limited Şirketi.” Açıklama, WashingtonAnkara hat tında yaşanan gerilime misilleme ola rak ABD Senatosu’nun Türkiye’ye bir dizi yaptırımları da içeren savunma bütçesinin Başkan Donald Trump ta rafından imzalanmasının hemen ardın dan geldi. Rusya’dan S400 füze sa vunma sistemi satın alması nedeniy le Ankara’ya CAATSA yaptırımları ara sından 4’ünü uygulamasını zorunlu kı lan, Türkiye’nin F35 programından çı karılmasını ve Güney Kıbrıs’a silah am bargosunun kaldırılmasının içeren büt çenin Beyaz Saray onayından geçmesi ne Ankara’dan sert tepki gelmişti. Tür kiye yaptırım tehditleri üzerine İncirlik Üssü’nün kapatılmasının gündeme ge lebileceği mesajını vermişti. YİNE YOLLARDA...Rusya destekli Suriye ordusunun operasyonunun sürdüğü İdlib’den su geçen perşembeden bu yana Maaret el Numan ve Serakib Türkiye sınırına kaçış devam ediyor. AA’nın dünkü kırsalında 40’tan fazla yerleşim yerini ele geçirdi. haberine göre, 24 saatte 2 bin sivil daha yerinden TSK’nin 8 numaralı gözlem noktasının da Şam güç edildi. Buna göre kasım ayından bu yana yerlerin leri tarafından kuşatıldığı duyurulmuştu. den edilen sivil sayısı 217 bine yükseldi. Birçok si vil açık alanda yaşam mücadelesinde. Suriye ordu ‘Suriye’deki yanlışEBsakkiaDnıışiGşlüerreil Libya’da tekrarlanıyor’ Eski Dışişleri Bakanı Prof. Dr. Şükrü Sina Gürel, Türkiye’nin, iç savaşın sür rılmasını öngören mutabakat ile askeri iş ten geçmediğini belirtti. “Bunu korumak birliği mutabakatı imzalamasının ardından için ilk yol diplomasi yoludur. Zaten Do düğü Libya’da BM’nin tanıdığı ve Müs başlayan bu ülkeye asker gönderme tar ğu Akdeniz’deki hakların korunması için lüman Kardeşler destekli Ulusal Uzlaşı tışması sürüyor. Hükümet yet bu adım yetmez, aynı zaman Hükümeti’ne (UUH) destek kilileri, askeri işbirliği mutaba da Mısır, İsrail, Lübnan ve Suri için asker gönderme hazır katının asker göndermeyi kap ye ile benzer mutabakatların ya lığıyla ilgili olarak “Libya’da samadığını savunurken Libya’ya pılması gerekir. Bunun için de ön da Suriye’de yapılmış olan asker gönderilmesi için gere ce diplomasi yoluyla bu devletler yanlışlar tekrarlanmak üze ken tezkere, Cumhurbaşka le normal ilişkiler kurabilmesi ge hüseyin re. Libya’ya asker göndere nı Tayyip Erdoğan başkanlığın rekiyor. Bunun yolu da Libya’ya hayatsever rek doğrudan savaşın tara da toplanan AKP MYK’de ele asker göndermek değildir” dedi. fı olmak, Türkiye’nin başı alındı. Libya’ya asker gönder Libya’nın da TürkiyeRusya iliş na uzun bir süre uğraşılacak bir dert aça me tezkeresinin ocak ayında Prof. Gürel kilerini doğrudan ilgilendiren bir bilir” dedi. Türkiye’nin bölgedeki çıkarla TBMM’ye sunulması bekleniyor. mesele haline geldiğine dikkat rının askeri güçle değil, diplomasiyle korunabileceğini belirten Gürel, “Libya’da ‘Diplomasi işletilmeli’ çeken Gürel, “Rusya, Libya’ya doğrudan doğruya asker yollamış değil ama paralı Müslüman Kardeşler’le dayanışma duy Türkiye’nin Libya’da UUH’ye des asker gönderilmesine göz yumduğunu ve gusuyla hareket etmek yerine aklıselim tek için asker gönderme hazırlığını etkili bir konumda olduğunu görüyoruz. le ve Rusya’yla işbirliği içerisinde hareket Cumhuriyet’e değerlendiren eski Dışiş Türk ve Rus heyetler Moskova’da görüş etmek Türkiye’nin çıkarına olacaktır” de leri Bakanı Gürel, Türkiye, Libya’da UUH tüler ve görüşmelere devam kararı aldı ğerlendirmesini yaptı. ile deniz yetki alanlarının sınırlandırılma lar. Libya’da da mutlaka Rusya ile bir çö Türkiye’nin, iç savaşın sürdüğü Libya’da sı mutabakatını imzalayarak olumlu bir züm arayışı içinde olmak, Hafter’le de uz Trablus merkezli UUH ile 27 Kasım’da im adım attığını, ancak bu mutabakatı etkin laşarak bir çözüm bulmak Türkiye’nin çı zaladığı deniz yetki alanlarının sınırlandı şekilde korumanın yolunun askeri güç karına olur” ifadelerini kullandı. Hükümetin Suriye ve Mısır konusun yeniden doğuş kilisesi’nde noel ayini da yürüttüğü Müslüman Kardeşler’e dayalı dış politikanın, Libya’da tekrar Hıristiyanların Hz. İsa’nın doğumunu kutladığı Noel Bayramı’nın en önemli ayinlerinden biri Filistin’de işgal altındaki Batı Şeria’da yapıldı. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın da katıldığı tören, Hz. İsa’nın doğum yeri olduğu belirtilen Beytüllahim’de bulunan Yeniden Doğuş Kilisesi’nde düzenlendi. Ayine binlerce kişinin katıldığı bildirildi. lanması durumunda Türkiye’nin zarar göreceğini söyleyen Gürel, “Mısır’da, Suriye’de Türk dış politikasına yanlış yön verilmesine sebep olan Müslüman Kardeşler’e duyulan yakınlık, Libya politikasının da ölçütü olmamalı. Libya’da Müslüman Kardeşler’e destek saikiyle hareket edilmesi, Türkiye’yi büyük bir yanlışın içine sürükler” değerlendirmesini yaptı. l ANKARA İşsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmetlerindeki yetersizliklere karşı protestoların yaklaşık üç aydır devam ettiği Irak’ta başkent Bağdat sokakları önceki gün, parlamentonun yeni seçim yasasını kabul etmesi üzerine seviç gösterilerine sahne oldu. Parlamentoda uzun tartışmalar sonucu kabul edilen, protestocuların da reform talepleri arasında yer alan yasa, seçmenlerin listeler ve siyasi partiler dışında kalan bireylere de oy vermesinin önünü açıyor. Protestocular, mevcut seçim sisteminin, sadece belirli devlet elitlerinin başa gelmesine neden olduğu ve ülkeyi seçeneksizliğe ittiğini savunuyordu. Öte yandan, 15 Aralık’ta uğradığı suikast sonucu yaralanan aktivist Sair Kerim Tayyib’in ölümü üzerine dün protestolar yeniden alevlendi. Gösterilcilerden bazılarının Şii partilerin binalarını ateşe verdiği iddia edildi. Burkina Faso’da cihatçı vahşeti Batı Afrika ülkesi Burkina Faso’da dün cihatçı militanlar tarafından eşzaman lı düzenlenen iki saldırıda 35 sivil yaşamını yitirdi. Ülkenin kuzeyindeki Soum vilaye tinde yer alan Arbinda şehrindeki saldırı nın, bir askeri üssü ve kasabayı hedef aldı ğı belirtildi. Yetkililer, kasabayı hedef alan saldırıda 31’i kadın 35 sivilin, askeri üste ise 8 askerin yaşamını yitirdiğini, 80 mili tanın öldürüldüğünü açıkladı. Saldırıyla il gili dün herhangi bir grup sorumluluk üst lenmezken yerel kaynaklar, bölgede IŞİD ve El Kaide bağlantılı grupların etkili oldu ğuna dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanı Roch Marc Christian Kabore, iki gün ulusal yas ilan edildiğini açıkladı. Burkina Faso’da terör örgütlerince dü zenlenen saldırılarda 4 yılda 600’den faz la kişi hayatını kaybetti. Artan şiddet olay ları nedeniyle ülkenin kuzeyi, Sahel böl gesi ile batı ve orta kesimlerinde 1 Ocak 2019’da olağanüstü hal ilan edilmişti. Ola ğanüstü hal, Burkina Faso’yu oluşturan 13 bölgenin 7’sinde halen uygulanıyor. Geçen ekimde bir camiye dü Ülkede cihatçı gruplara zenlenen sal karşı ordu operasyonla dırıda en az rı sürüyor. 15 kişi haya tını kaybet mişti. Bu ay başında da bir kiliseye düzenlenen silahlı saldı rıda en az 14 kişi yaşamını yitirmişti. Afganistan’da aktivistler kaçırıldı Taliban militanlarının, Afganistan’ın batısındaki Farah vilayetinde Halk Barış Hareketi üyelerinden 27 kişiyi kaçırdığı bildirildi. Aktivistlerin içinde bulunduğu aracın Balabuluk ilçesinde bir otobanda durdurulduğu, grubun militanlar tarafından zorla araçtan indirilerek bölgeden götürüldüğü aktarıldı. Yerel kaynaklar, hedef alınan oluşumun üyelerinin “barışın önemli olduğunu anlatmak için il il dolaşarak halkla buluştuğunu” ifade etti. Bakan yardımcısına rüşvet suçlaması Japonya’da iktidardaki Liberal Demokratik Parti Milletvekili Tsukasa Akimoto, ülkede kumarhane açmak isteyen Çinli bir şirketten rüşvetten aldığı iddiasıyla gözaltına alındı. Tokyo Savcılığı tarafından yapılan açıklamada, Akimoto’nun, şirketin üç yöneticisinden toplamda 3 milyon yen (yaklaşık 163 bin TL) rüşvet aldığından şüphelenildiği belirtildi. Vekilin yanı sıra üç şüphelinin de gözaltına alındığı kaydedildi. Ekim 2018’den bu yana kabinede kıdemli bakan yardımcısı olarak görev yapan, Başbakan Şinzo Abe’nin ekonomiyi ve turizmi canlandırma planı kapsamında başlattığı kumarhane politikasına nezaret eden Akimoto iddiaları yalanladı. Bolsonaro’nun hafızası gitti, geldi Konutunda önceki gün kayarak düştükten sonra kaldırıldığı hastaneden dün taburcu edilen Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, geçici hafıza kaybı yaşadığını açıkladı. Band TV’ye konuşan Bolsonaro, “Kaydım ve sırtüs tü düştüm. Oldukça kötü bir durumdu. Örne ğin önceki gün ne yaptığımı bilmiyordum. Er tesi gün (dün) birçok şeyi tek rar hatırlamaya başladım ve şu an iyiyim” dedi. Ofisinden yapı lan açıklamada, Bolsonaro’nun başkent Brasilia’daki aske ri hastaneye kaldırıldığı ve ka fa tomografisinin çekildiği be lirtilmişti. Bolsonaro