Katalog

14 9 KASIM 2019 CUMARTESİ EDİTÖR: ORHUN ATMIŞ TASARIM: EMİNE BİLGET kültür Bir devir kapandı...Tiyatronun duayeni Özdemir Nutku, 88 yaşında hayatını kaybetti Kimdir? Hocaların hocası olarak bilinen sanatçı, bir süredir İzmir’de tedavi görüyordu. Usta sanatçı için yarın saat 13.00’te Konak Sabancı Kültür Sarayı’nda uğurlama töreni düzenlenecek. Tiyatro sanatçısı ve yazar Prof. Dr. Özdemir Nutku, dün 88 yaşında hayatını kaybetti. Nutku, bir süredir İzmir’de yoğun bakımda tedavi görüyordu. Tiyatro alanındaki çalışmalarıyla tanınan Nutku’nun kalp yetmezliği nedeniyle yaşamını yitirdiği belirtildi. Nutku için yarın (10 Kasım) saat 13.00’te Konak Sabancı Kültür Sarayı’nda bir tören düzenlenecek. Nutku’nun cenazesi, ikindi vakti Bostanlı Beşikçioğlu Camisi’nde kılınacak cenaze namazının ardından Karşıyaka Doğançay Mezarlığı’nda toprağa verilecek. ‘En büyüklerden’ Özdemir Nutku’nun ölümü, tiyatro camiasını yasa boğdu. Birçok sanatçı başsağlığı mesajı gönderdi. n Ayşegül Yüksel: Türk Tiyatro bilminin en büyüklerindendi. Benim tanıdığım en coşkulu, en çalışkan, en yılmaz tiyatro savaşçısıydı. Onlarca kitabın, yüzü aşkın makalenin yazarı, pek çok oyun ve tiyatro metninin çevirme Özdemir Nutku, 12 Ocak 1931’de İstanbul’da doğdu. İlkokuldan sonra Robert Kolej’e girdi ve 1950’de mezun oldu. Amatör bir müzisyen olan Nutku’nun tiyatroya olan ilgisi kolej yıllarında başladı. Yazar, 19461947 döneminde, Kadıköy Süreyya Sineması’nda sahnelenen Franz Lehar’ın Tarla Kuşu operetinde ilk profesyonel rolünü oynadı. Nutku, bugüne kadar 37’si tiyatro, 22’si çeviri, 4’ü şiir, 12’si oyun ve uyarlama, 2’si senaryo, 1’i çocuk olmak üzere 78 kitap yazdı ve yayımladı. ni, usta rejisör ve en önemlisi de büyük bir tiyatro hocasıydı. Kurduğu 9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Bölümü’nden bugüne dek pek çok yetenekli tiyatrocu yetiştirdi. Yeri doldurulamaz bir kişidir; yakışıklı, heyecanlı, güzel yüzlü Özdemir Nutku’yu unutmayacağız. ‘Ufuk açıcıydı’ n Genco Erkal: Tiyatromuz yaşayan temel direklerinden birini kaybetti. Öncelikle Ankara DilTarih Tiyatro Bölümü’nün üç kurucusundan bi riydi. Ardından İzmir 9 Eylül’ün Tiyatro Bölümü’nü kurdu. Durmadan dinlenmeden sayısız öğrenci yetiştirdi. Oyunlar yönetti. Tiyatromuzun tarihiyle ilgili birçok kuramsal kitap yazdı. Shakespeare’in hemen hemen tüm oyunlarını dilimize kazandırdı. Daha birçok yazarın oyunlarını çevirdi. Sayısız tiyatro eleştirisi yayımlandı. Ufuk açıcı bir hocaydı. Tiyatroya adanmış bir yaşamdı onunki. Her alanında sürekli üretti. Son nefesine kadar. Örnek bir aydındır Özdemir Nutku. Huzurunda saygıyla eğiliyorum. FUARDA BUGÜN l Cumhuriyet Kitapları Standı 302 Salon 3’te yazarlarımız kitaplarını imzalıyor. Orhan Bursalı 12.00 14.00, Mine G. Kırıkkanat 14.00 16.00, Ataol Behramoğlu 16.00 18.00, Barış Terkoğlu 18.00 21.00 ve İmza Salonu’nda Mine Söğüt 13.00 15.00. Kalamış Salonu l Söyleşi: “Acil Demokrasi” 12.00 12.45. Konuşmacılar: İbrahim Kaboğlu, Ercan Karataş, Yunus Emre. Düzenleyen Tekin Yay. Karadeniz Salonu l Söyleşi: “Doğan Kitap 20. Yaşında” 14.30 15.30 Yön: Cem Erciyes Konuşmacılar: Canan Tan, Nermin Bezmen, İsmail Güzelsoy, Enver Aysever, Yavuz Ekinci l Panel: “Bizim 80’lerimiz” 13.15 14.15. Yön: Selnur Aysever. Konuşmacılar: Akın Birdal, Nazım Alpman. Heybeliada Salonu l Söyleşi: “Edebiyat İklim Felaketi ve Çevrecilik” 13.15 14.00. Konuşmacılar: Oya Baydar, Ömer Madra, Turhan Günay. Düzenleyen: Can Yay. l Söyleşi: “Adnan Özyalçıner ile Fotoğraf Eşliğinde Sohbet” 18.4519.30. Konuşmacılar: Lütfi Özgünaydın, Adnan Özyalçıner. Düzenleyen: Manos Kitap. Kitabın yazarları Terkoğlu ve Pehlivan için TÜYAP’ta tören yapıldı ‘Metastaz’a Özgürlük Ödülü Terkoğlu Özyalçıner Pehlivan Özcan Türkiye Yayıncılar Birliği (TYB) tarafından düzenlenen “2019 Yılı Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülleri” önceki akşam TÜYAP 38. Kitap Fuarı’nda düzenlenen törenle verildi. Yazar dalında verilen ödülü yazarımız Barış Terkoğlu ve Barış Pehlivan birlikte yazdıkları Kırmızı Kedi Yayınları’ndan çıkan “Metastaz” adlı kitaplarıyla Onur Yazarı Adnan Özyalçıner ve PEN 2. Başkanı Halil İbrahim Özcan’ın elinden, “Bu ödülü İlhan Erdost’un öldürüldü gün almaktan almaktan onur duyuyoruz” diyerek aldılar. l Kültür Servisi Eskişehir’de şiir buluşması Tepebaşı Belediyesi tarafından bu yıl 9.’su düzenlenen Uluslararası Eskişehir Şiir Buluşması’nın açılış töreni, dün onur konuğu Şükrü Erbaş’ın katılımıyla Zübeyde Hanım Kül tür Merkezi’nde yapıldı. Özdilek Sanat Merkezi’nde 10 Kasım’a kadar sürecek buluşma, bugün Salah Birsel’in anısına düzenlenecek oturumla ile devam edecek. Yarın ise, kü çük İskender anılacak. Oturuma Mustafa Köz, Haydar Ergülen, gazetemiz muhabiri Gamze Akdemir, Umay Umay ve Şakir Özüdoğru konuşmacı olarak katılacak. l Kültür Servisi Hocamızın ardından DİKMEN GÜRÜN “Bir devir kapandı” demek doğru mu bilemiyorum, çünkü Ankara Üniversitesi DTCF Tiyatro Kürsüsü’nün kurucularından olan, o kürsüye bilgilerinin ötesinde can katan onca kıymetli hocanın son temsilcilerinden biriydi Prof. Dr. Özdemir Nutku... O, sadece 1959’da girdiği Ankara Üniversitesi Tiyatro Enstitüsü’nün değil, 1976’da gittiği İzmir 9 Eylül Üniversitesi Sahne Sanatları Bölümü’nün de kurucusuydu. Ve hiç durmadan çalıştı, çalıştı... Zaten Özdemir Hoca’yı başka türlü düşünmek olanaksız... Yurtdışında gördüğü çok yönlü bir tiyatro eğitimi, dünyanın belli başlı üniversitelerinde verilen tiyatro dersleri... Sağlam bir akademik kariyer ve tükenmeyen bir araştırma, yazma gücü... Her yazdığı eser, her yaptığı çalışma ile hem benim kuşağımı hem benden sonra gelen kuşakları besledi, yetiştirdi. Saymakla bitmez yazdığı kitaplar, makaleler, yaptığı çeviriler, aldığı ödüller... İKSV Nejat Eczacıbaşı Vakfı Yayınları için Muhsin Ertuğrul’un anılarından, belgelerden yola çıkarak hazırladığı Benden Sonra Tufan Olmasın ve Gerçeklerin Düşleri son derecede değerli, kapsamlı araştırma kitaplarıdır. Özdemir Nutku Hoca’mızın Türkiye tiyatrosuna kitapları, kuramsal yazıları, eleştirilerinin ötesinde sahne çalışmalarıyla yaptığı katkılar bir zenginliktir. Türk Müziği New York’taydı New York’ta bulunan konser salo nu Carnegie Hall, New York Atatürk Korosu ve İncesaz grubunun nağmeleriyle buluştu. Tolga Gariboğlu’nun 2 Kasım’daki sunumuyla başlayan ve 600 seyircinin izlediği programın ilk bölümünde, Nedim Katgi’nin müzik direktörlüğündeki New York Atatürk Korosu sahneye çıktı. Koro tarafından Türk sanat ve halk müziği eserlerinden oluşan repertuvar seslendirildi. Konserin ikinci bölümünde ise İncesaz, geleneksel ve Batılı enstrümanların bir arada icrasıyla Türk müziğini evrensel bir bakış açısıyla yeniden yorumladı. İncesaz’ın tınılarına, vokalleriyle Ezgi Köker ve Bora Ebeoğlu eşlik etti. l Kültür Servisi [email protected] Sinem Bacı ‘Uyu Deme’ (Ahenk Müzik) “Kızıl Dere” bestesiyle çağdaş ozanlar tarihimize kalıcı bir satır eklemiş kadın ozan Sinem Bacı, eski eserlerini derleyerek yeniden yorumladığı beş parçalık kısaçaları “Uyu Deme” ile eskilerin hafızasını tazelerken, yeni kuşaklara geçmişi anlatıyor. 1972 ile 1975 yılları arasında beş 45’lik yapmıştı Sinem Bacı, 1979 yılında da “Kapıcılar” adında bir kaset. Ondan beridir de pek sesi soluğu çıkmıyordu. 1980 ile 1985 arası yasaklı olduğu için ortalıklarda görünememiş, sahneye çıkamamıştı. Yasak kalktıktan sonra da insanlar korkusundan ona iş vermemişti. 2010 yılında Kadın Âşıklar adında bir toplamada yer alınca yeniden hatırlara düşmüştü. Bir dayanışma gecesi dışında hiç sahne almamıştı. Elinizdeki CD’nin müsebbibi Cavit Murtezaoğlu. Kardeş Türküler “Uyu Deme”yi 2010 yılında bir konserde yorumlamıştı. Feryal çok seviyordu. 2012 yılında Sinem Bacı, Feryal ile bir konserde düet yaptığında bunu izleyen Cavit de Sinem Bacı’nın bestelerini yeniden düzenlemeye ve kaydetmeye karar vermiş, yeni düzenlemeler yapmış. “Kızıl Dere” Mahir Çayan ve arkadaşları için, “Uyu Deme” 12 Eylül askeri darbesine karşı yazılmıştı. “Can Şehri” ile “Virane Bağlar” yetmişlere, “Ammana Geldim” doksanlara ait, ancak hepsi halen güncel. Sonsuz Eksi Bir ‘Başka Bir Dünyada’ (Fono Müzik) Bu yılın başlarında “Uzak” adında iki şarkıdan oluşan bir çalışma yayımlamıştı Sonsuz Eksi Bir. Şimdi bu iki parçayı da içeren dokuz şarkılık bir albüm geldi çiçeği burnunda topluluktan: “Bir Başka Dünyada”. Sonsuz Eksi Bir, 2017 yılında vücut bulmuş; vokalde Fırat Akın, gitarda Giray Şipit ve Umut Tosun, davulda Ege Evis, basta Berkay Aygör eliyle. Rock tarihinin modern çizgilerine ayak bassalar da, geleneksel çizgilere saygı duysalar da hiç kavır yok bu topluluğun ilk albümünde. Özgün besteleri ise bu genç adamların yaşlarının aritmetik ortalamasından daha olgun. Konuları iç muhasebe ile dış dünya arasındaki ironik didişmeler. Dinamik ve güçlü rock sound’una sahip Sonsuz Eksi Bir; modern rock ile soft rock arasında... Şarkıları duygusal, akılda kalıcı ve akıcı. Sokakta, mağazada, reklamlarda, yanınızdan geçen spor arabada kulağınıza sürekli misafir olan autotune yoğuşmalı Türkçe Rap müziğinden biraz uzaklaşayım diyorsanız... Not: Belli ki çalışkan ve disiplinli çocuklar bunlar. Gelen bilgilere göre ikinci albümün şarkıları bile şimdiden hazırmış. Şimdi iki temennimiz: İlki bir sonraki albümü fazla beklememek, ikincisi ise tabii ki yakınlarda gelecek haberin “maalesef dağıldılar” olmaması. Romanımızda barış Nâzım Hikmet’in Kuvayi Milliye Destanı’ndan başka, Fazıl Hüsnü Dağlarca’dan Cahit Külebi’ye, Ceyhun Atuf Kansu’ya kadar şairlerimizin savaş gerçekliğinden yola çıkarak sürdürdükleri barış arayışı şiirimizin en temel konularından biri olmuştur. Özellikle toplumcu gerçekçi “40 kuşağı”nın II. Dünya Savaşı’na karşı mücadelesinin yapıtları, edebiyatımızın yüz akı değerlerle doludur. Asım Bezirci’nin Türk Şiirinde Barış seçkisi bu konudaki yapıtları bir araya getiren ilk çalışmadır. Romanımızda Kurtuluş Savaşımız Kurtuluş Savaşı eksenindeki evrensel barış arayışıyla ilgili başlıca romanlarımız hakkında Türk Romanında Milli Mücadele (Aytekin Akar), Romanda Milli Mücadele (Ahmet Kıymaz) ve Mürşit Balabanlılar’ın derlediği Türk Romanında Kurtuluş Savaşı’nı söylemek gerekir. Balabanlılar’ın derlemesinde Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye (Halide Edip Adıvar), Sözde Kızlar, Biz İnsanlar (Peyami Safa), Sodom ve Gomore, Yaban, Ankara (Yakup Kadri Karaosmanoğlu), Dikmen Yıldızı (Aka Gündüz), Yeşil Gece (Reşat Nuri Güntekin), Halas (Mehmet Rauf), Üç İstanbul (Mithat Cemal Kuntay), Esir Şehrin İnsanları, Esir Şehrin Mahpusu, Yorgun Savaşçı (Kemal Tahir), Var Olmak, Hükümet Meydanı, Vatan Tutkusu (İlhan Tarus), Kalpaklılar, Doludizgin (Samim Kocagöz), Küçük Ağa, Küçük Ağa Ankara’da (Tarık Buğra), Kurtlar Sofrası, Sırtlan Payı, Dersaadette Sabah Ezanları, Allahın Süngüleri: Reis Paşa (Attilâ İlhan), Kutsal İsyan (Hasan İzzettin Dinamo), Sahnenin Dışındakiler (Ahmet Hamdi Tanpınar), Toz Duman İçinde, Vatan Dediler (Talip Apaydın), Yüzbaşı Selahattin’in Romanı (İlhan Selçuk) incelenmektedir. Bu kitaptaki yazarlardan Dinamo’nun ayrıca Savaş ve Açlar, Ateş Yılları, Kocagöz’ün İzmir’in İçinde, Apaydın’ın Köylüler romanlarını da eklemek gerekir. Yeni dönemlerde Kurtuluş Savaşı romanları Kurtuluş Savaşı’ndan yola çıkarak insan dramlarıyla savaşın saçmalığını, anlamsızlığını vurgulayan romanlar daha sonra da eksik olmadı. Rıfat Ilgaz Halime Kaptan, Turgut Özakman Şu Çılgın Türkler, Hıfzı Topuz Gazi ve Fikriye, Çamlıca’nın Üç Gülü, Devrim Yılları, Erol Toy Yitik Ülkü (3 cilt), Ferzan Gürel İzmir’in İşgalinden Kurtuluşa, Ahmet Yorulmaz Savaşın Çocukları, Şemsettin Ünlü Yukarışehir, Toprak Kurşun Geçirmez, Yüz Uzun Yıl ile savaşı çeşitli yönlerden aktarırken daha sonraki kuşaktan yazarlar da bu konuyla ilgili romanlar sundular. Genç kuşaklar da yazdılar: Hidayet Karakuş: Anne Beni Bekleme, Mustafa Yıldırım: Ulus Dağı’na Düşen Ateş, 58 Gün/ Mustafa Kemal ile Filistin’den Anayurdun Dağlarına, Burhan Günel Acının Askerleri, Gülseren Engin Ağlama Smyrna Döneceğim, Smyrna’nın Gözyaşları, Halit Payza İşgal ve İsyan, Çerkes Ethem/ Puslu Hava, Ahmet Zeki Muslu: Mor Cepkenliler, Menderes’in İki Yakası, Ayşe Kulin Veda/ Esir Şehirde Bir Konak, Selma Fındıklı Vardar Rüzgârı, Zeliha Akçagüner: Kalpağı Gül Oyalılar... Başka savaşlar... Çeşitli savaşlarla ilgili barış arayışı konusunda Türk Romanında İttihat Terakki (Murat Koç), Türk Romanında İşgal İstanbul’u (Mehmet Töremek), Türk Romanında Mütareke İstanbul’u (Tamer Erdoğan), Türk Roman ve Hikâyesinde İkinci Dünya Savaşı (Alev Sınar) gibi incelemeler var. Ve romanlarımız: Necati Cumalı Viran Dağlar, Turgut Özakman Diriliş: Çanakkale 1915, Ayla Kutlu Yedinci Bayrak, Buket Uzuner Gelibolu, Reha Çamuroğlu İsmail, Macit Cevat Vietnam Geçidi, Veysel Dikmen Büyük Ölüler Meydanı, Ayşe Kulin Sevdalinka, Halit Payza Hiroşima’daki Küçük Çocuk Nagasaki’deki Şişman Adam... Sözün kısası, edebiyatımız barışı hep aradı, hep arıyor.