Katalog

DUNYA İran’da yine deprem kâbusu... İran’ın Irak sınırı yakınındaki Kirmanşah bölgesinde önceki gece meydana gelen 6 büyüklüğündeki depremde en az iki kişi yaşamını yitirdi, 255 kişi yaralandı. Depremin merkez üssünün Kirmanşah vilayetindeki Cevanrud şehrinin 26 km. güneybatı sı olduğu duyuruldu. Depremde 500 evin hasar aldığı belirtiliyor. Sarsıntının Irak’ın başkenti Bağdat’ta da hissedildiği kaydedildi. Bölgede arama kurtarma çalışmalarının sürdüğü yetkililerce açıklandı. Kirmanşah geçen yıl da şiddetli bir depreme sahne olmuştu. 7.3 büyüklüğündeki depremde 620 kişi yaşamını yitirmiş, 12 binden fazla kişi yaralanmıştı. Ruhani’nin ekibi dağıldıPazartesi27Ağustos2018 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 11 ABD yaptırımlarının da etkisiyle ekonomik krizin pençesindeki, para birimi son aylarda ciddi değer kaybı yaşayan İran’da ekonomi yönetimindeki bir isim daha görevden alındı. İran Ekonomi ve Maliye Bakanı Mesud Kerbasiyan, mecliste yapılan gensoru oylaması sonucunda görevinden azledildi. Kerbasiyan ile ilgili 19 Ağustos’ta 33 milletvekilinin imzasıyla verilen gensoruya ilişkin yapılan oylamada 121 milletvekili bakanın görevde kalması yönünde oy kullanırken 137 milletvekili de azlini istedi. Gensoru önergesinde Kerbasiyan, ülkedeki ekonomik krizi yönetememek, gerekli tedbirleri almamak, uygun mali denetim ve şeffaflığı sağlayamamaktan sorumlu tutuluyordu. İran’da geçen yılın sonunda başlayan ve 2018’in başına sarkan eylem dalgası, ekonomik krizin toplumsal etkilerinin ilk ciddi sinyalini vermişti. 2018’de önce ABD’nin, İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan çekilmesi ve ardından uyguladığı yaptırımlarla iyice derinleşen krizin sonucunda İran Tümeni yıl boyunca yüzde 130 değer kaybetti. Ülkenin dini lideri Ali Hamaney haziran ayında “ekonominin güvenliğini tehlikeye atanların” cezalandırılmasını talep etmiş, milletvekillerinin çoğunluğu da Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’ye “ekonomi ekibinin değiştirilmesi” talebiyle bir mektup kaleme almıştı. Ruhani İran’da Çalışma Bakanı’nın ardından bu kez de Ekonomi Bakanı meclisteki oylamada yeterli destek alamayarak azledildi geçen ay Merkez Bankası başkanını değiştirmiş, meclis de bu ay başında Çalışma Bakanı Ali Rebii’yi görevden almıştı. Böylece yaklaşık bir ay içerisinde neredeyse ülkenin ekonomi liderliği tamamen değişmiş oldu. ‘Psikolojik savaş’ ABD’nin, kasım ayında uygulamaya koyacağını açıkladığı yeni yaptırım dalgasıyla kritik petrol ve doğalgaz ticareti riske girecek İran’da ekonomide yaşananlar, Ruhani’nin önderlik ettiği “ılımlı” kanatla “radikal” mollalar arasındaki gerilimi de yansıtıyor. Hamaney liderliğindeki muhafazakâr kanat, ekonomik dalgalanmadan Ruhani iktidarını Ekonomi Bakanı Kerbasiyan dün milletvekillerine kürsüden seslenirken muhaliflerin eleştirilerinin merkezindeydi. sorumlu tutarken uluslararası nükleer anlaşma ve ABD’yle diplomatik temasın ülkeye zarar verdiği görüşünde. Dini lider Hamaney, bu ayın ortasında yaptığı bir konuşmada “nükleer anlaşmaya onay vermenin bir hata olduğunu” belirterek “ABDİran arasında müzakere yapılmasını yasakladığını” söylemişti. ISNA ajansı dün İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in, “Ülkede (ABD’nin çekildiği) nükleer anlaşmanın sunduğu fırsatları kullanarak altyapı hazırlamak yerine siyasi mücadeleyi seçen bir kesim var. Bu hayal kırıklığı ve umutsuzluğa neden oluyor” dediğini aktardı. Zarif ayrıca, ABD’yi “İran ve iş ortaklarına yönelik psikolojik savaşa odaklanmakla” suçladı. ‘Türkiye ile iyi anlaşıyoruz’ İran’dan ABD’nin artan baskısına karşı AB ve Ankara ile ittifakını sürdürme yönünde mesajlar devam ediyor. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, “Bölgede en iyi anlaştığımız ülkelerin başında Türkiye geliyor” dedi. Çevre ve su sorunlarının çözümü için de Tahran, Ankara ve Bağdat’ın görüşmeler yapacağını dile getirdi. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de, ABD’nin ülkesine yönelik yaptırımları karşısında Türkiye ve Katar’ın tutumunun “takdire şayan” olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanlığının resmi sitesinde, Ruhani’nin Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed el Sani ile görüştüğü duyuruldu. Ruhani’nin gerek Katar, gerekse Türkiye’nin İran’a yönelik desteğinden övgüyle söz ettiği aktarıldı. ‘TahranŞam ittifakı sürecek’ ABDİsrail cephesinin İran’ın Suriye’deki etkinliğini sona erdirme yönünde Esad yönetiminin müttefiki Moskova’ya baskısı artarken dün Tahran’dan Şam’a ziyaret haberi gündeme düştü. İran Savunma Bakanı Emir Hatemi iki günlük resmi temasları çerçevesinde Suriyeli mevkidaşı Abdullah Eyüp ile bir araya geldi. Fars ajansının haberine göre Hatemi, “Suriye’nin yeniden inşasında yapıcı bir rol üstlenmeyi umuyoruz” dedi. Suriye ile İran’ın buradaki “yeniden yapılanmaya ilişkin varlığı, katılımı ve desteği konusunda uzlaştıkları” vurgusu yaparak “Üçüncü bir taraf bu konuda etkide bulunamaz” ifadesini kullandı. Eyüp de iki ülkenin özel bir ilişkisi olduğunu söyledi. Suriye resmi ajansına yansıyan demecine göre Eyüp, “İdlib’in de vatan topraklarına döneceğini, ülkenin her parçasını ister uzlaşarak ister operasyonlarla terörizmden temizleneceğini” kaydetti. Washington’ın IŞİD’i gerekçe göstererek Suriye’de üsler kurarak kalmaya çalıştığını belirtti. İdlib’de gerilim arttı Öte yandan Suriye ordusunun güneyde kontrolü yeniden ele almasının ardından hedef koyduğu, Nusra bağlantılı militanlarla, silahlı muhaliflerin etkinliğindeki İdlib’e yönelik gerilim her geçen gün artıyor. Astana süreci çerçevesinde TSK’nin de “çatışmasızlık bölgeleri” uzlaşısıyla konuşlu olduğu İdlib çevresinde gerek ordu gerekse cihatçı grupların olası çatışma için hazırlıklarını hızlandırdığı iddiaları gündeme yansıyor. El Masdar’ın haberine göre, binlerce ağır silahlı militan hükümet güçlerinin kontrolünde bulunan Halep ve Hama’ya saldırmak üzere toplandı. Ordu da bu bölgelere ek güç takviyesinde bulundu. Katanya Limanı’nda karaya ayak basan sığınmacılar özel ekiplerce kayıt altına alındı. Salvini hesap verecek İtalya’da haziran başında göreve geçen cuma günü yapılan Avrupa Ko kanı Salvini ve üst düzey bir isim başlayan aşırı sağcısağ popülist misyonu toplantısında çözüm çıkma daha hakkında, görevini kötüye kul koalisyon hükümetinin İçişleri Ba ması üzerine birliğe yıllık ödenen 20 lanma, insanları yasadışı şekilde alı kanı Matteo Salvini hakkında, sığın milyar Avro tutarındaki fonda kesinti koyma ve insan kaçırma suçlamala macılara yönelik tavrı nedeniyle sav ye gitme çıkışında bulunmuştu. rıyla soruşturma açtı. cılık tarafından soruşturma başlatıldı. Günlerdir Katanya Limanı’nda Sığınmacılara izin verildi Salvini’nin sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Ülkemin bekletilen kurtarma gemisi Diciot İtalya Katolik Kilisesi, Arnavutluk sınırlarını ve güvenliğini korudu ti’deki sığınmacıların ise karaya çık ve İrlanda’nın göçmenleri kabul et ğum için Agrigento Savcısı beni sor malarına nihayet izin verildi. mesi üzerine, 10 günü aşkın süredir guya çekmek, hatta tutuklamak isti İtalya’da yeni hükümetin sert sığın Diciotti’de beklentilenlere dün gece yorsa bundan onur duyarım. Kolla macı politikası nedeniyle Avrupa Bir karaya çıkma izni verildi. Öte yan rımı açtım, kendisini bekliyorum!” liği (AB) ile Roma arasında son ay dan, BBC Türkçe’nin ifadeleri dikkat çekti. larda yaşanan gerilim, Diciotti gemi haberine göre, Si Salvini destekçileri tarafından sindeki 150’ye yakın göçmenin Si cilya’daki Agri başlatılan sosyal medya kampanya cilya açıklarında bekletilmesiyle zir gento Savcılığı sı, İtalya’da en çok kullanılan etiket ve yapmıştı. İnsan hakları örgütleri göçmenlere kara ler listesine girdi. İtalya’da kamuo ve AB’nin tepkisini çeken uygulama ya çıkma izni ver yu araştırmaları, sığınmacılara kar nın ardından, sağ popülist 5 Yıl meyen aşırı şı sert tedbirlerin öncülüğünü ya dız Hareketi’nin lideri, Başba sağcı Lig lide pan Lig’in seçmen desteğini artırdı kan Yardımcısı Luigi Di Maio, ri, İçişleri Ba ğını gösteriyor. Salvini Kâbil’de ‘güvenlik’ istifası MUSUL’DA YAŞAM MÜCADELESİ... IŞİD kâbusuna karşı geçen yıl İbadi yönetiminin zafer ilan ettiği Irak’ta halkın zorlu yaşam mücadelesi de sürüyor. Musullu Sana İbrahim (61), IŞİD’in bölgeyi ele geçirmesinin ardından iki kızı, iki oğlu ve damadını yitirmiş. Şimdi 22 torununa kol kanat germeye çalıyor. Alzheimer hastası eşine bakan Sana İbrahim, hayatta kalan diğer dört çoçuğunun hâlâ iş bulamadıklarını, yardımlarla ayakta kalmaya çalıştıklarını söylüyor. AFP’ye konuşan Sana İbrahim’in, kız erkek tüm torunları için en büyük arzusu eğitimlerini tamamlayıp, iyi bir iş bulmaları. “Diğer yetimler gibi sokakta dilenmelerini istemiyorum” diyor. AFP’nin haberinde Musul’da 3 bini aşkın yetimin olduğunun sanıldığı aktarılıyor. Sana’nın torunlarından 12 yaşındaki İman, “Doktor olacağım” diyor. Taliban ve IŞİD saldırılarıyla sarsılan Afganistan’da istihbaratsavunmanın tepe isimlerinden peşi sıra istifalar geldi. İlk olarak önceki gün Devlet Başkanı Eşref Gani’ye yakınlığıyla bilinen, Afganistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Hanif Atmar’ın görevini bıraktığı gündeme yansıdı. Atmar’ın yönetimin izlediği politikalara yönelik son dönemde eleştirilerde bulunduğu, ayrıca gelecek yıl yapılması planlanan seçimlerde devlet başkanlığı için adaylığını koyma hesapları yaptığı iddiaları yerel basında yer aldı. Ayrıca Moskova yanlısı tutumu ile bilinen Atmar’ın, Rusya’nın arabuluculuğunda Taliban’la yapılması planlanan barış görüşmelerine Kâbil yönetiminin katılmama kararına da tepkili olduğu iddialar arasında. Gani’nin, Atmar’ın istifasını kabul Seçimler için geri sayımın sürdüğü Afganistan’da şiddet durulmuyor. etmesinin ardından Savunma Bakanı Tarık Şah Bahrami, İçişleri Bakanı Wais Barmak ve Ulusal Güvenlik Direktörü Masum Stanakzai’den görevlerinden ayrılma taleplerini yönetime sundukları haberi geldi. Kimi kaynak, istifaların arkasında Gani yönetimindeki güvenlik politikalarına yönelik uyuşmazlığın olduğunu savundu. Kâbil yönetiminden yapılan açıklamada, Gani’ni bu üç yetkilinin istifa sını reddettiği, ülkedeki güvenliği artıracak çabaların sürdürülmesi hedefiyle görevlerinde kalmalarını istediği bildirildi. Gelecek ekim ayında genel seçimlerin yapılacağı ülkede son dönemde Taliban ve IŞİD saldırıları daha da yoğunlaşmış durumda. Taliban’ın yaklaşık 2 hafta önce Gazne’ye düzenlediği saldırıda en az 100 kişi yaşamını yitirmişti. İstifaların, saldırının ardından ülke genelinde artan tepkiler nedeniyle geldiği de iddia ediliyor. IŞİD lideri öldürüldü Öte yandan IŞİD’in Afganistan’daki lideri Ebu Saad Erhabi’nin Nangarhad’da önceki gün düzenlenen bir hava operasyonuyla öldürüldüğü duyuruldu. Afgan ve yabancı güçlerin ortaklaşa operasyonunda 10 IŞİD militanın da öldürüldüğü kaydedildi. MCCAIN YAŞAMINI YİTİRDİ Trump’a savaş açmıştı ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelen isimlerinden, 1987’den bu yana Arizona eyaleti senatörlüğünü sürdüren John McCain (81) beyin kanseri nedeniyle hayatını kaybetti. Vietnam Savaşı gazilerinden olan McCain, 2008 başkanlık seçimlerinde Barack Obama’nın karşısına Cumhuriyetçi Parti’nin adayı olarak çıkmış, yenilmişti. Geçen cuma günü ailesinin kanser tedavisine son verilmesini istediğini duyurduğu McCain’in ölümünün ardından gerek Cumhuriyetçi gerekse Demokrat kanattan Washington siyasetinin önde gelen isimleri, eskiyeni ABD başkanları taziye mesajları yayımladı. Eski bir donanma pilotu olan McCain, 1967 yılında Vietnam Savaşı’nda aldığı 23. bombalama görevi sırasında uçağı düşürülerek Kuzey Vietnam ordusu tarafından esir alınmıştı. Babası amiral olan McCain, 5.5 yıllık esaretin ardından yüzbaşılık rütbesine kadar yükseldi. ‘Cenazeme gelmesin’ Cumhuriyetçi Parti’de son dönemde ABD Başkanı Donald Trump’la ters düşmesiyle gündeme gelen McCain, Başkan’ın cenazesine gelmesini istemediğini de söylemişti. Trump ise McCain için Twitter’dan başsağlığı dileyerek, “En derin taziye ve saygılarımı Senatör McCain’in ailesine sunuyorum. Dualarımız ve düşüncelerimiz sizinle beraber!” ifadelerini kullandı. 2016 başkanlık seçimleri kampanyasında Trump’ın kadınları aşağılayan bir ses kaydının yayımlanması üzerine Arizona Senatörü McCain, “Trump’ın kadınlara saldırması, toplumumuzdaki kadınları alçaltması benim desteğimi sonlandırmama yol açtı” sözleriyle Cumhuriyetçi adaydan desteğini çektiğini açıklamıştı. Trump yönetiminin AB ile krize sürüklenmesine de eleştirileriyle biliniyordu. Ankara ile inişli çıkışlı ilişki ABD Senatosu’nun Silahlı Hizmetler Komitesi’nin başkanlığını yürüten McCain, Suriye politikasında ise Türkiye ile işbirliğini savunurken silahlı muhalefeti de Esad ve IŞİD’e karşı destekliyordu. Bunun için 2014 yılında Türkiye’ye gelerek Gaziantep’te Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) komutanlarıyla görüşmeler yaptı. Öte yandan, 2017’de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ABD ziyareti sırasında Türk güvenlik görevlilerinin protestocularla yaşadığı gerilim üzerine Türkiye’nin ABD büyükelçisinin sınır dışı edilmesi gerektiğini söyledi. Deneyimli siyasetçi Şubat 2017’de de Erdoğan’ı Beştepe’de ziyaret etmişti. OYUN TURNUVASI KANA BULANDI ABD’de saldırı: En az 4 ölü ABD’nin Florida eyaletinde dün bir bilgisayar oyunu turnuvası sırasında silahlı saldırı gerçekleştirildi. Jacksonville kentinde bir eğlence merkezinde yapılan FL Madden 19 oyunu turnuvasında gerçekleşen olayda etrafa rastgele ateş açıldığı, birden fazla can kaybının olduğu duyuruldu. Yerel kaynaklar saldırıda en az 4 kişinin yaşamını yitirdiğini, 11 kişinin yaralandığını öne sürdü. Olayda şüpheli bir kişinin polis tarafından vurularak öldürüldüğü açıklanırken, basında saldırganın intihar ettiği yönünde de haberler yer aldı. Kimi kaynaklar da zanlının, 25 bin dolar ödülü olan turnuvaya katılan ve elenen oyunculardan biri olduğunu savundu. Polis olayla ilgili soruşturmanın sürdüğünü duyurdu. l Haber Merkezi Başpiskopos:Dublin’de taciz skandalları protesto edildi. Papa biliyordu Katolik Hıristiyanların lideri Papa Françesko’nun, kilise üyelerinin karıştığı çocuk tacizi skandallarıyla anılan İrlanda’ya yaptığı ziyaret, tartışmaları da beraberinde getirdi. Papa, ziyaretinin ikinci gününde Dublin’de dün on binlerce kişinin katıldığı bir vaaz verirken kilisenin karıştığı teciz skandalları için af diledi. 1990’lardan itibaren su yüzüne çıkan skandallar kentin farklı noktalarında protesto edildi. ‘İstifa etmeli’ Vatikan’ın eski Washington Büyükelçisi Başpiskopos Carlo Maria Vigano’dan ise Papa Françesko’ya istifa çağrısı yükseldi. Amerikalı Ulusal Katolik Kayıdı isimli medya kuruluşuna mektup gönderen Vigano, çocuk tacizi suçlamaları nedeniyle geçen ay istifa eden Kardinal Theodore McCarrick hakkındaki iddiaları Papa’ya 2013’te ilettiğini savundu. Papa’nın taciz olayını bildiğini belirten Vigano, “Papa Françesko, McCarrick’in tacizlerini örtbas eden kardinal ve piskoposlara iyi örnek olmak için istifa etmek zorundaki ilk kişidir” ifadesini kullandı. Papa önceki gün, “iğrenç suçlar” olarak tanımladığı taciz vakalarının “acı ve utanç kaynağı olmayı sürdürdüğünü” söylemişti. C MY B