Katalog

EKONOMİ THY ve iştiraklerine 4600 işçi alınacak İstanbul Yeni Havalimanı’nda alanın büyümesine ve operasyonların artmasına bağlı olarak yer hizmeti veren Turkish Ground Services şirketinin yaklaşık 1600, THY’nin de 3 bine yakın personel alacağı açıklandı. Pazar 15 Temmuz 2018 TASARIM: İLKNUR FİLİZ Risk çok, güven az Fitch’in kararında ekonomik riskler artarken politikalara dönük güvenin azal masına dikkat çekildi. Damat Albayrak’ın Hazine Bakanı olması örnek verildi Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, beklentilere paralel şekilde Türkiye’nin kredi notunu BB+’dan BB’ye düşürdü, görünümü ise “durağan”dan “negatif”e çevirdi. Fitch’in karara ilişkin açıklamasında yüksek cari açık, özel sektörün yüksek döviz borcu ve yüksek enflasyona dikkat çekildi. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Cumhurbaşkanı’nın damadı Berat Albayrak’ın atanmasının para ve maliye politikalarında kredibiliteye zarar verdiği de belirtildi. Fitch’in açıklamasından satır başları şöyle: n Makro ekonomik istikrar üzerinde aşağı yönlü riskler arttı. Bunun başlıca nedenleri cari açıktaki artış, dış finansmanın zorlaşması, enflasyondaki sıçrama ve TL’deki değer kaybına paralel olarak özel sektörün dış borç yükünün artması oldu. n Ekonomik politikaların güvenilirliği son aylarda azaldı ve seçim sonrası atılan ilk adımlar belirsizliği artırdı. Yumuşak iniş zorlaştı, sert iniş riski arttı. n Cari açıkta Fitch’in 2018 tahmini yüzde 6.1, 2019’daki tahmini yüzde Güvenilir isimler gitti, damat geldi Fitch açıklamasında, enflasyonun azalması için güven artışı, bağımsız para politikası ve ekonominin daha az büyümesinin şart olduğu belirtildi. Açıklamada, bunlar için de yapısal reformların gerekli olduğu, ancak önceki yönetimden önemli reformist güvenilir isim lere yeni kabinede yer verilmezken, Cumhurbaşkanı’nın damadı Berat Albayrak’ın Hazine ve Maliye Bakanı olarak atandığına dikkat çekildi. Açıklamada ayrıca, siyasi ve jeopolitik risklere, muhalif görüşlere dönük toleransın azalmasına, olağanüstü halin kaldırılması kararına karşı Cumhurbaşkanı’nın kararname çıkarma yetkisine sahip olmasına vurgu yapıldı. 4.1. Doğrudan yabancı sermaye girişi, milli gelirin yüzde 1’i civarında olacak. Cari açık temel olarak borçla kapatılacak. Kamu dış borcu/milli gelir oranı yüzde 35’e çıkacak, Türkiye ile aynı nota sahip olanlarda bu oran ortalama yüzde 8. n Yüksek dış finansman ihtiyacı olan Türkiye, şoklara karşı kırılgan. 2018’deki dış finansman ihtiyacı 229 milyar dolar ancak Merkez Bankası’nın uluslararası rezervleri yıl sonunda 96 milyar dolara düşecek. n TL’deki yıl başından bu yana değer kaybı yüzde 27 ve bu nedenle enf lasyon yüzde 15.4’e sıçradı. Bu rakam, Türkiye ile aynı nota sahip ülkelerdeki ortalama oranın iki katından fazla. n Cumhurbaşkanı’nın para politikaları üzerinde daha fazla role sahip olacağına dönük açıklamaları para politikalarına dönük güvene zarar verdi. Merkez Bankası Kanunu’nda yapılan son değişiklikler, kurum üzerinde Cumhurbaşkanı’nın etkisini artacağını gösteriyor. n Fitch, Türkiye için 2018’de yüzde 4.5, 2019’da yüzde 3.6 büyüme öngörüyor. n Özel sektörün 221 milyar dolar döviz açığı var ve TL’deki değer kaybının yanı sıra finansal koşulların sıkılaşması zorlayıcı olacak. Bankalara yapılan yeniden yapılandırma başvuruları bu risklerin kristalize olduğunu gösteriyor. n Faizlerin artması ve ekonomideki yavaşlama, bankacılık sektörünü olumsuz etkileyecek. Bankaların riskli kredileri ve yapılandırmalar artıyor. Fitch, 25 Türk bankasını bu nedenle negatif izlemeye aldı. n Bütçe açığı 2018’de yüzde 2.9’a yükselecek. Ekonomideki yavaşlama gelirleri azaltacak. Seçim döngüsünün bitmesiyle 2019’da mali politikada sıkılaşma bekliyoruz. Seçim döngüsü, Mart 2019’daki yerel seçimlerle tamamlanacak. n Kamu Özel İşbirliği projelerinden kaynaklanan koşullu borçlar, orta vadede kamu maliyesi için risk oluşturuyor. n ABD ve AB ile ilişkilerde bir dizi baskı unsuru var. Halkbank’ın bir çalışanının ABD’de İran ambargosunu delme suçlamasıyla ceza alması, bankanın para cezası alma riski var. Bu durum da tüm finansal sektörü etkileyebilir. l Ekonomi Servisi Borsada suç işlemeye izin Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) içeriden bilgi alarak işlem yapmayı 31 Ağustos’a kadar suç olmaktan çıkardı. Eski SPK Başkanı Cansızlar, dünyada ilk defa böyle bir karar alındığını söyledi Taşıtta faiz sıçradı pazar daraldı Taşıt kredilerinde 6 Temmuz ile biten haftada bir önceki haftaya göre hızlı bir sıçrama yaşandı. Taşıt kredilerinde böylesi bir sıçrama 2014 yılından bu yana kaydedilmemişti. Merkez Bankası’nın verilerine göre bankalar tarafından uygulanan kredi ortalamaları dikkate alındığında 6 Temmuz ile biten haftada bir önceki haftaya göre taşıt kredi faizlerinde artış 2.25 puan oldu. Böylelikle 2014 Ocak ayından bu yana taşıt kredi faizlerinde en hızlı sıçrama yaşandı. Taşıt kredi faizlerinde Merkez Bankası’nın 23 Mayıs’taki olağanüstü toplantısında çıkan faiz artışını takip eden dönemde 4.2 puanlık artış oldu. Öte yandan Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin verilerine göre otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2018 Haziran ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 39 azaldı. Aynı dönemde otomobil pazarı yüzde 38, hafif ticari araç pazarı yüzde 44 daraldı. l Ekonomi Servisi Barclays: Dolar/TL yıl sonu 5 lira olur İngiliz bankası Barclays’e göre dolar/TL bu yılın son çeyreğinde 5 seviyesini görecek. Barclays, dolar/ TL tahminlerinde kurun en az önümüzdeki yılın ikinci çeyreğine kadar yükseleceğini öngördü. Bloomberg’in veri setinde yer alan tahminlerde Barclays, yılın üçüncü çeyreğinin sonunda dolar/TL’nin 4.95 seviyesinde olacağını öngördü. Bankanın tahminlerine göre yılın sonunda ise dolar/TL 5.10 olacak. Banka, dolar/TL kurunun 2019’un ilk iki çeyreğinde de yukarı yönlü ivmesini koruyacağı görüşünde. Buna göre gelecek yılın ilk çeyreğinin sonunda kurun 5.15 olacağını öngören banka, yılın ikinci çeyreğinin sonunda ise dolar/TL’nin 5.25 seviyesine çıkacağını tahmin etti. l Ekonomi Servisi Enflasyona belgeli araçla çözüm aranıyor Gıda enflasyonuyla mücadele için meyve ve sebzeleri taşıyan araçların, yıl başına kadar belirli iç sıcaklık ve nem şartına sahip belgeli frigorifik araçlar olması gerekecek. Ticaret Bakanlığı tarafından getirilen, “ürünlerin soğutmalı frigorifik araçlarda taşınması” şartı ile bu araçların belirlenen iç sıcaklık ve nem şartlarını taşıması gerekiyor. Araçlar, kriterler çerçevesinde, TSE tarafından belgelendirilecek.1 Ocak 2019’a kadar TSE’den belge alınması gerekiyor. l Ekonomi Servisi Emre Deveci Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), önceki gün olağanüstü bir karara imza atarak içeriden bilgi alarak bor sa işlemi yapmayı (insider trading) 31 Ağustos’a kadar suç olmaktan çıkardı. Kararı Cumhuriyet’e değerlendiren eski SPK Başkanı Doğan Cansızlar, kurul ta rihinde ilk defa böyle bir karar alındığını, tüm dünyada suç olan bir işlemi suç olmaktan çıkarmanın yanlış olduğunu ve zaten kötü olan yatırım ortamına za rar vereceğini söyledi. Söz konusu tebliğin dördüncü mad desinin üçüncü fıkrası, pay piyasası ihraççıları ve yakınlarının sermaye piya salarında yapacağı işlemleri düzenli yordu. Buna göre, ihraççılar tarafından düzenlenen finansal tablo ve raporlar ile bağımsız denetim raporlarının ha zırlandığı hesap döneminin bitimini iz Soru işaretleri arttıDoğanCansızlar leyen günden söz konusu tablo ve raporların kamuya duyurulmasına kadar geçen süre özel bir öneme sahipti. Bu sürede, içsel bilgi veya sürekli bilgilere sahip olan kişilerin veya söz konusu ki 20002006 arasında SPK Başkanlığı yapan Doğan Cansızlar, “Bu tür istisnalar sistemi bozucu niteliktedir. İçeriden bilgi alarak işlem yapmak, dünyanın her yerinde suç teşkil eder ve sermaye piyasalarında manipülasyon ile en büyük iki suçtan biri olarak kabul edilir” dedi. Kararın uluslararası kurallara aykırı olduğunu vkrğcrbahnnuuuılrüaiiidmzrelrçuiafvgdşdyoaaşeauieöTğkzlraldrnülyaaeaddreearlyıtteoknrmbglaıeeyğiıüasnynrdcornoveiueenrCnecr’ulyiuaondeıbnzennyteu”ivaşasdğddedarkıtiaiüztrleırra.rtielmşerdaıırDcmğütarisel.eıra,reodğ“krüZiiuatenpsBEamaoyySlkaarlPesaardKıalpdmndım,siİderls3eailasHtla1mhmrairAgrnTniııaenüineğsenbrmıdrunbucvsçüaselleePiçteğusAdrkiüoyidiyeŞnl’nsmenaiğe.’cspieşaneüatakkri4yarfBlaeiı’lküdopenrnazicayucresaşücıkilueerğviesndderiedaşzlrndegelaumyşibueünrlcaaumneaidukşllrykiiımaiirymyeeşü,dioyaialçıplmrkpldykeoeidamardylcemuairpueaynara.mskeıklorSapaclıklaaPasyaraepilrııKlykrşaaısaapi.r’a,plynkrıiembyaiaidryndaçaiuıdaelnhsnöaarsğasdnuraieealıablmcgrnaykoeliddrneulkoıeianınni En kırılgan ülke Türkiye Temerrüt, enflasyon ve faiz göstergeleriyle hesaplanan finansal kırılganlık endeksinde Türkiye, ilk sırada. Reuters’ın yayımladığı ve temerrüt riski, enflasyon riski, 10 yıllık tahvil faizi ile Merkez Bankası faizi arasındaki fark üzerinden hesaplanan endekste Türkiye, Brezilya’yı geçerek zirveye oturdu. Ülkelerin 0 ile 10 arası değere sahip olduğu endekste 1’in altı ülke borcunun güvenli olduğunu gösterirken 3’ün üstü ciddi riske işaret ediyor. Türkiye 4 puanla lider. TL’deki büyük değer kaybının enflasyonu artırdığını ve dış borcun maliyetini artırdığını vurgulayan Reuters, TL’nin satın alma paritesi değeri üzerinden hesaplama yapılan modele göre, olması gereken değerin yüzde 33 altında olduğunu belirtti. Bu oran Güney Afrika Rand’ı için yüzde 25, Meksika pezo’su için yüzde 18 olarak hesaplandı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi sadece bir hafta içinde yüzde 9 düşerken Reuters, şirketlerin kazançlarına oranla hisse fiyatlarının çok ucuz olduğuna ve bu alanda Türkiye’nin başı çektiğine de değindi. l Ekonomi Servisi İlk sefer KKTC’ye Türk Hava Yolları (THY) Genel Müdürü Bilal Ekşi, ilk seferin de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) yapılacağını söyledi. 11ekonomi@cumhuriyet.com.tr Karan, fındık hasadı başlarken TMO’nun bu yıl mutlaka piyasada olması gerektiğini söyledi. Hasat erken rekolte kötü Dünya fındık üretiminin yüzde 70’ini sağlayan Türkiye’de, özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde yetişen fındıkta, hasat başlıyor. Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, “Nisan yağmurları fazla yağmadı, kış da beklendiği gibi geçmedi, bu nedenle fındık erken oldu” dedi. Giresun’da yüzde 40, ülke genelinde de yüzde 30 civarında rekoltenin düşük gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini aktaran Karan, “Fındık rekoltesiyle ilgili çok fikirler ortaya atılıyor. Her kesim fikir ortaya atmaktansa devletin resmi rakamlarına itibar etmeli. Bu sene de TMO kesinlikle piyasada olmalı. Satışı da bir an önce durdurması gerekiyor. Alacağı fındığın taban fiyatını da açıklaması gerekir. Şu anda Giresun kalite fındığı 13.25 liradan satıyor. TMO’un hem elindeki fındığı değerlendirmek hem de üreticiyi mağdur etmemek için yeni sezonun hazırlıklarını tamamlayıp piyasaya girmesini temenni ediyoruz” dedi. l Ekonomi Servisi Nakit daraldı konkordato geldi Daha önce ticari faaliyetlerinin kesintiye uğramaması için konkordato başvurusu yapan beyaz et ve yumurta üreticisi Keskinoğlu, “Kısa vadeli borçlar nedeniyle konkordatoya başvurduk” açıklaması yaptı. Şirketin ticari faaliyetleri sekteye uğramasın diye; Türk Ticaret Kanunu’nun şirketlere bu tarz dönemler için tanıdığı hakkı kullanmayı gerekli gördükleri belirtilen açıklamada, “Yaşanan sıkıntıları aşmak için; operasyonel maliyetlerimizi azaltacak hamleler yaparak kârlılık odaklı büyüme stratejileri uyguluyoruz” ifadeleri kullanıldı. Üretimin ve ürün satışının sürdüğünün hatırlatıldığı açıklamada, “Günlük 150 ton piliç eti üretiliyor, yumurta üretimi 10 günde 2 milyonu aşacak. 2018’in ilk 6 ayında, 2017’nin ilk yarısındaki ciromuzu 10 milyon TL geçtik. 2017’yi 1,1 milyar TL ciroyla kapatan şirketimiz 2017’nin ilk yarısında 497 milyon TL ciro gerçekleştirmiştir” denildi. l Ekonomi Servisi Sani Şener en iyi yönetici seçildi TAV Havalimanları, Institutional Investor tarafından düzenlenen EMEA 2018 anketinde, toplam yedi kategoride sıralamaya girerek “En Saygın Şirketler” arasında gösterildi. Sani Şener de gelişmekte olan piyasalarda ulaştırma sektöründeki “En İyi (üst yönetici) CEO” seçildi. Havalimanı işletmeciliğinde TAV Havalimanları, New York merkezli Institutional Investor dergisi tarafından yapılan araştırmada Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesinde en saygın 36 şirket arasında gösterildi. Anket sonuçlarına göre Sani Şener de ulaştır ma sektöründe bölgenin en iyi CEO’su seçildi. TAV Havalimanları Finans Başkan Yardımcısı Burcu Geriş “en iyi CFO” ve Yatırımcı İlişkileri Direktörü Nursel İlgen de “en iyi yatırımcı ilişkileri profesyoneli” dalında ikinci oldu. l Ekonomi Servisi Sani Şener Şirketlere uyarı: Satabildiğinizi satın Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Ekonomi Danışmanı Sadi Uzunoğlu, MTSO üyelerine, firmaların bankalarla olan ekonomik ilişkilerinde dikkat etmeleri gereken hususları anlattı. Firmaların yönetim yapısını değiştirmesi gerektiğini belirten Uzunoğlu, “Mutlaka nakit akış tablosu çıkarın. Nereden nakit girişiniz, nereden nakit çıkışınız olacak görme imkânınız olur. Nakit girişinde sorun olursa nakit açığını firmanızın nereden kapatabileceğini belirleyin. Atıl varlıklarınız varsa, satabiliyorsanız hâlâ geç değil, satın. Merak etmeyin daha ucuza yerine koyma fırsatınız olacak. Şu dönemde likitte kalmaya dikkat edin. Sermayenizi güçlendirin. Gerekirse zarar ettiğiniz, safra işlerinizden kurtulun. Kontrol edebileceğiniz işi yapın. Yarın kredi bulamayacak gibi kendi nakdinize güvenerek hareket edin” dedi. l Ekonomi Servisi C MY B