Katalog

Borçlar taksitlendirilecek DOLAR 1 Ocak’tan itibaren vadesi gelen SGK ve işsizlik sigortası primleri, idari para cezası ve gecikme zam EKONOMİ mıtecilvetaksitlendirilebilecek. 4.5230 1.6 kuruş AVRO 5.2810 4.4 kuruş FAİZ 17.27 0.25 puan 12 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Dış açık tutulamıyor BORSA 100.610 3.259 puan ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 1271.14 11.09 lira 189.30 1.37 lira Cuma 1 Haziran 2018 Dış ticaret açığı nisanda yüzde 35 artışla 6.6 milyar dolara, ocaknisan arasında yüzde 56 artışla 27.4 milyar dolara yükseldi. İthalat, ihracatın 1.5 katına ulaştı Türkiye ekonomisinin en temel sorunlarından dış ticaret açığında tehlikeli tırmanış sürüyor. Nisanda da ithalat, ihracata fark attı. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat Nisan 2018’de, 2017’nin aynı ayına göre yüzde 7.8 artarak 13 milyar 869 milyon dolara, ithalat yüzde 15.6 artarak 20 milyar 554 milyon dolara yükseldi. Nisanda dış ticaret açığı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 35.6 artarak 6 milyar 685 milyon dolara yükseldi. OcakNisan döneminde dış ticaret açığı, geçen yılın ilk dört ayında yüzde 56.2 artışla 27.4 milyar dolara ulaştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı Nisan 2017’de yüzde 72.3 iken, Nisan 2018’de yüzde 67.5’e geriledi. AB’ye ihracat arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; nisanda ihracat, bir önceki aya göre yüzde 4.4 azaldı, ithalat yüzde 1 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; Nisan 2018 ‘de önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 7.1, ithalat yüzde 15.4 arttı. Enerji ve diğer ara mallarında dışa bağımlılık ve enerji fiyatlarındaki artış da rakamlara yansıdı. Nisan 2017’de 12.9 milyar dolar olan ara malı ithalatı, Nisan 2018’de 15.5 milyar dolara fırladı. Avrupa Birliği’ne (AB28) yapılan ihracat, nisanda geçen yılın aynı ayına gö re yüzde 22 artarak 7 milyar 28 milyon dolar olarak gerçekleşti. AB’nin ihracattaki payı Nisan 2017’de yüzde 44.8 iken, Nisan 2018’de yüzde 50.7 oldu. Almanya’ya yapılan ihracat Nisan 2018’de 1 milyar 366 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 852 milyon dolar ile İngiltere, 784 milyon dolar ile İtalya ve 690 milyon dolar ile Fransa takip etti. Almanya’dan yapılan ithalat, Nisan 2018’de 1 milyar 978 milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 891 milyon dolar ile Rusya, 1 milyar 779 milyon dolar ile Çin ve 1 milyar 85 milyon dolar ile ABD izledi. Nisanda imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94.5, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3.4, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 38.4 oldu. Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ithalatı içindeki payı yüzde 12.2 oldu. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81.2, nisanda yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 12.2, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise yüzde 42.6 olarak gerçekleşti. l Ekonomi Servisi TCMB: TİCARETTE RİSKLER VAR Mayıs ayı Finansal İstikrar Raporu’nu yayımlayan Merkez Bankası (TCMB), dış borçlanma maliyetlerinde artış beklediğini ifade etti. Raporda, “Son dönemde Libor’daki hareketin etkisiyle uluslararası piyasalardan temin edilen kredilerde görülen maliyet artışı, önümüzdeki dönemde yeniden fiyatlanacak yurtdışı borçlar üstünde maliyet baskısı oluşturabilecektir” denildi. Dış ticarette aşağı yönlü risklerin bulunduğuna da dikkat çeken TCMB, “Uluslararası ticarette korumacı eğilimlerin görülmesi, hem doğrudan yapılan ihracat üzerinde hem de alternatif pazarlarda rekabetin artması nedeniyle dış ticaret üzerinde aşağı yönlü riskler barındırmaktadır” ifadelerine yer verdi. Son dönemde büyük şirketlerden gelen taleplerle gündeme gelen borç yapılandırmalarına da değinen banka, başvurularda artış gözükse de 2018’de sektörün güçlü aktif kalitesinin sürdüğünü vurguladı. Mobilyada zor günler kapıda Döviz kurlarında yaşanan artışla birlikte mobilyacıların yurt dışından ithal ettikleri ham maddelerin fiyatlarında ciddi bir artış yaşandı. Bu artışın tüketicilere zam olarak yansıyacağı üzerine toplanan mobilyacılar, Kayseri’de bir araya geldi. Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği (MOSDER) Başkanı Nuri Öztaşkın, sorunların çözümünde devletin destek ve teşviklerine ihtiyaç duyulduğunu söyledi. 2018’in ilk aylarından itibaren ciddi zamlarla karşılaştıklarını kaydeden Öztaşkın, “Dövizdeki artış devam ettiği sürece üretici firmalarımızı zor günler bekliyor. Şu anda tüketiciye yansıyan bir zam söz konusu değil ancak artık üreticiler zamları tolere etmekte zorlanıyor” dedi. l Ekonomi Servisi ‘Büyüme verimli olmalı’ Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, ekonomiye ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Türkiye büyüme modelini gözden geçirmeli. Sürdürülebilir bir büyüme için gerekli olan en önemli koşul, sadece seçili birkaç ekonomik göstergenin gözetildiği bir sistemden, makroekonomik dengelerin gözetildiği orta ve uzun vadeli üretim ile verimlilik odaklı büyüme modeline geçmektir” ifadesini kullandı. l Ekonomi Servisi TBB’den ‘acil kredi’ uyarısı Türkiye Bankalar Birliği (TBB), SMS ve internet reklamları veya mesajları vasıtasıyla gelen bildirimler konusunda uyarıda bulundu. Birlik ‘acil kredi, hızlı kredi, krediniz bir tık uzağınızda, acil kredi mi lazım?, İhtiyaçlarınıza en uygun krediyi sizin için analiz edelim gibi ifadeler kullanılmak suretiyle vatandaşların sahtecilik ve dolandırıcılık yapan yetkisiz ve iyi niyetli olmayan kişilere yönlendirildiğini’ duyurdu. l Ekonomi Servisi AVM ciroları arttı Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi, 2018 Nisan’da bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde yüzde 18.3 artış kaydederek 246 puana ulaştı. l Ekonomi Servisi TEuürlkeiryHee’dremkiesş:irketler borcunu ortalama 83 günde ödüyor Tahsilat süreleri uzadı Alacak tahsil sürelerinin küresel ortalaması 2007’den beri en yüksek seviyesine ulaşarak 2017’de 66 güne uzadı. Alacak sigortası şirketi Euler Hermes’in 36 ülkeden 20 sektörü inceleyen alacak tahsil süresi raporuna göre, 2018’de de küresel ortalamanın 1 gün daha uzayarak 67 güne ulaşması bekleniyor. Elektronik, makine ve inşaat sektörleri 85 günü aşan alacak tahsil süresiyle dikkat çekiyor. Hane halkı tüketimiyle bağlantılı olan tarımsal gıda, ulaşım ve eğ lence sektörlerinde faaliyet gösteren şirketlerin küresel ortalamadan daha kısa sürede ödemelerini aldıkları görülüyor. 20072008 ekonomik krizi şirketlerin ödeme vadelerini yakından takip etmesine ve hızlandırmasına neden olmuştu. Son 5 yıldır 64 günde sabitlenen alacak tahsil süresi son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Rapora göre bu durum, şirketler arasındaki ödeme standartlarında rahatlama olduğunu gösteriyor. Amerika, Avro Bölgesi’nin bir kısmı ve Çin, 2017 yılında 2 gün gecikmeyle alacak tahsil sürelerinde en yüksek artışı yaşayan bölgeler olarak dikkat çekiyor. Avro Bölgesi’ndeki ortalama alacak tahsil süresi 2 günlük gecikmeyle 66 güne ulaştı. Çin’deki alacak tahsil süresi 3 günlük gecikmeyle son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşarak 92 güne uzadı. l Ekonomi Servisi Türkiye 3. sırada Euler Hermes Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Özlem Özüner, “Türkiye ortalama 83 günlük alacak tahsil süresiyle Çin ve Yunanistan’ın ardından en uzun alacak tahsil süresine sahip olan ülkeler arasın da yer alıyor. Tekstil, Kimya ve Elektro nik sektörlerinde ise ödeme süreleri 100 günün üzerine ulaşıyor” dedi. Özlem Özüner Maliye politikası da sıkılaşacak Faiz artırımının ardından maliye politikasında da sıkılaşmaya gidileceğini açıklayan Ağbal, bir yandan da kurumlar vergisinin düşeceğini söyledi Naci Ağbal Maliye Bakanı Naci Ağbal, Bloomberg HT canlı yayınında yaptığı açıklamada Türkiye’nin kamu maliyesi göstergelerinin çıpa olmaya devam ettiğini vurgula yarak mali disiplinden vazgeçilmeyeceğini söyledi. Kamu borcunun önceki yıllarla mukayese edi lemeyecek kadar ılımlı olduğunu ifade eden Ağbal, “Borç stokunun borcu düşük ve sürdürülebilir seviyelerde ve yüzde 60’ı Türk Lirası cinsinden oluşuyor” dedi. Ekonomi politikalarında uyumun çok önemli olduğunu belirten Bakan, maliye politikasının her anlamda para politikasına destek verdiğini açıkladı. Ağbal, maliye politika sında, para politikasındakine benzer sıkılaşmaya gidileceğini söyledi. Üretim ekonomisinin canlandırılmasıyla ilgili düzenlemelerin devam edeceğini belirten Naci Ağbal, seçimden sonra ArGe ve inovasyona ilave desteklerin olacağını ve orta vadeli program çalışmalarına başlanacağını aktardı. Kurumlar vergisi oranının düşeceğini yi neleyen Ağbal, emeklilere verilen bayram ikramiyesinin de kalıcı bir düzenleme olduğunu vurguladı. Ağbal, “Emekliye verilecek bayram ikramiyesinin bütçeye 22.3 milyar lira etkisi olacak” dedi. Ağbal ayrıca “Sonraki döneme devreden KDV’nin maliyetinden işletmeleri kurtaracağız” açıklamasını yaptı. l Ekonomi Servisi Ankara Garı kime rant olacak? Seçimler yalnızca miting alanlarını hareketlendirmedi. Takvim daralırken bazı bakanlık ve yatırımcı kuruluşlarda da dikkate değer bir tempo gözleniyor. Hareketliliğin bir kısmı, bitmeye yakın proje açılışlarını kapsıyor. Amaç AKP iktidarının propagandası, oy artırmaya dönük. Fakat bir hareketlilik daha var ki, o daha sessiz sedasız ilerliyor. Bazı bakanlık ve yatırımcı kamu kuruluşlarınca, kamusal varlıklar ve alanlar üzerinde çok kritik devir ve işlemler yapılıyor. Biata hizalanmamış, demokrasi kültürüne bağlı hepimizi ilgilendiren ve rant odaklı olduğu ayan beyan ortadayken seçim gürültüsü ve susturulmuş medya ortamında yeterince görünür olamıyor, tartışılamıyor. HHH Söz edeceğim yazı 15 Mayıs 2018 tarihli. T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürü İsa Apaydın imzalı yazının konusu “Ankara Misafirhanesi ile Demiryolu Müzesi ve Sanat Galerisinin Kapatılması”. Resmi yazı, tarihi Ankara Gar Sahası’nda bulunan ve mülkiyeti TCDD’ye ait 49 bin 267 metrekare taşınmazın, Maliye Hazinesi’ne devredildiğini, bu nedenle müze ve sanat galerisinin ilgili emir gereği “kullanıma kapatılacağını haber veriyor”. Ayrıca “Binalarda bulunan demirbaş ve diğer eşyaların uygun bir depoda muhafaza edileceği” belirtliyor. (Ankaralı olmayan okurlarımıza bir hatırlatma: Tarihi Ankara Garı uzun süredir atıl durumda. YapİşletDevret yöntemiyle CengizKolinLimak’a yaptırılan Yüksek Hızlı Tren Garı kullanılıyor. Muhtelif garantiler burada da var.) HHH Müze ve sanat galerisi bu yazıyla birlikte, geçen hafta 25 Mayıs’ta kapatıldı. Çok hassas düşünen bürokrasi, kapatma için Müzeler Haftası’nı seçmişti. (Kampus içindeki tarihi Gar Lokantası zaten daha önce kapatılmıştı.) Bu öyle bir yazı ki, insan: Cumhuriyetin önde gelen temsil mekânlarından biri olan (1937) Ankara Garı’ndaki tarihsel yapıların artık kamuya yasak olmasına mı, Kente girişin kapısı niteliğindeki Gar sahasının parsel parsel parçalanmasına mı, İçinde her bakımdan paha biçilmez parçalar bulunan müzenin “şak” diye kapatılmasına mı, Sanat galerilerinin azaldığı bir dönemde bu kadar değerli bir kamusal sanat galerisinin kullanımaz hale gelmesine mi, Bu tescilli yapılar ile birlikte 50 dönüm arazinin TOKİ tarafından kim bilir kimlere, nasıl satılıp tahsis edileceğinini bilememeye mi üzülsün, karar veremiyor. Üçlü protokol Maliye Bakanlığı, TCDD ve TOKİ arasında 13 Mart 2018’de imzalanmış, üçlü protokolden söz ediyoruz. Bu protokol, Ankara’nın tam ortasında, hem maddi, hem de Cumhuriyet miras ve hafızası için manevi bakımdan değerli bu alanı kamusal bir mekân olmaktan çıkaracak “rant ruhu” taşıyor. TCDD 50 bin metrekareyi Maliye Bakanlığı’na devrediyor. Bu devir karşılığında da TOKİ, TCDD’ye SincanEtimesgut’ta bulunan (TCDD’nin mülkiyetindeki) arazisine konut ve işyerleri yapmayı taahhüt ediyor. Cumhuriyet hafızasıyla özdeş Ankara Garı’nın bulunduğu alan ile Etimesgut’taki arazilerin kıyaslanmasına bakar mısınız? Dahası da var. Ankara Gar alanını devretmesi karşılığında, TOKİ’nin TCDD’ye inşaat, hizmet binası, kreş ve cami yapacağı Etimesgut’taki arazi de 60 yıl önce bambaşka bir amaçla TCDD’ye devredilmiş. Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) parçası olan bu arazi, 1959 yılında, TCDD’ye “sadece ikince demiryolu güzergâhı yapılması için” yasayla devredilmiş. İkinci demiryolu güzergâhı yapılsın diye yasayla devredilmiş AOÇ arazisine hizmet binası, kreş, misafirhane ve cami yapılması, hukuka bayağı uygun.(!) Bu devir birkaç gün önce yargıya taşındı. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, kapsamlı bir dilekçeyle idare mahkemesine başvurarak yürütmenin durdurulması talebinde bulundu. Maliye, TOKİ, TCDD öyle bir tasarrufta bulunuyor ki, hepimizin Ankara Garı’nın bulunduğu bu alanın, talan edilmeyeceğinin yakın gelecekte falanca şirkete, şirketlere, rant alanı olmayacağının hiçbir garantisi yok. Cumhuriyet mirasını darmadağın edip hafıza yıkmak bu kadar kolay olmamalı. Söz konusu olan, Cumhuriyet değerlerine bağlı hepimizin yurttaşlık hakkıdır. ASELSAN’da talep toplanmaya başladı Halka arz edilecek payların yüzde 60’ını yurtiçine tahsis eden ASELSAN’da talep toplama dönemi başladı. Şirketin açıklamasına göre, 1 milyar TL olan ödenmiş sermayesini 1 milyar 140 milyon TL’ye çıkarmak üzere toplam 140 milyon TL nominal değerli paylarını, mevcut ortakların yeni pay alım hakkını (rüçhan hakkını) kısıtlamak suretiyle halka arz ederek bedelli sermaye artırımı yapan ASELSAN, yurtiçine ayırdığı payların yarısını bireysel yatırımcılara ve diğer yarısını da kurumsal yatırımcılara ayırdı. l Ekonomi Servisi C MY B