Katalog

İZMİR’DE yüz güldüren dönüşüm İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kentsel dönüşüm modeli ve tarımda uyguladığı projeler, Türkiye’ye örnek oldu KÖYDEN göç tersine döndü İzmir, ulaşımdan çevreye, sosyal ve sportif tesislerden sanat merkezlerine kadar güçlü bir altyapıya kavuştu. Başta tarım ve fuarcılık olmak üzere ekonominin birçok sektöründe ülke ortalamalarının üzerinde bir performansla büyüyen İzmir, artık yeni bir döneme girdi. Başkan Kocaoğlu’nun “yerelde kalkınma” hedefiyle hayata geçirdiği uygulamalar yerel yönetim literatürüne “İzmir Modeli” olarak geçti. Bir zamanlar Türkiye’nin en borçlu belediyelerinden biri olan İzmir Büyükşehir Belediyesi bugün Türkiye’nin en güçlü, Türkiye’nin en büyük yatırımcı kurumlarından biri haline geldi. 14 yılda daha yeşil bir kent, daha mavi bir körfez, yaşam kalitesi daha yüksek bir İzmir yaratıldı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin “kentsel dönüşüm” ve “tarımsal kalkınma” hamleleri Türkiye’ye örnek oldu. İzmir tarımı Türkiye tarımından kat kat hızlı büyürken, yerinde, adil, uzlaşmaya dayalı “kentsel dönüşüm” modeliyle Türkiye’de bir ilk hayata geçirildi. Bünyesinde tarım daire başkanlığı kurarak Türkiye’de bir ilke imza atan İzmir Büyükşehir Belediyesi, “yerelde kalkınma” hedefinin temel taşı olarak gördüğü tarımın des İlk hak sahipleri, yeni teklenmesi konusunda örnek çalışmalara imza attı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kırsala verdiği destek 869 milyona ulaştı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin verdiği des evlerine hayran kaldı teklerle İzmir tarımı son 14 yılda Türkiye ortalamasının 2.5 katından fazla büyüdü. Süt kuzuları büyüdü İzmir Büyükşehir Belediyesi Süt Kuzusu Projesi ile üretici kooperatifinden alım yapıyor, her gün onlarca ekiple, yüzlerce mahallede süt dağıtıyor. 15 yaşları arasındaki miniklerin evlerine ücretsiz süt götürülüyor. İzmir’de 131 bin 500 çocuk düzenli süt içiyor. Proje ile bugüne kadar 55 milyon litre süt dağıtıldı. Önce “Okul Sütü” ardından “Süt Kuzusu” projeleriyle 2006 yılından beri İzmir’in çocukları sağlıklı sütle büyüdü. Üretim arttı, tesisler çoğaldı İzmir, İzmirli çiçek üreticilerinin emeğiyle renklendi. Bayındır’dan, Bademli’den alı da büyürken, İzmir’de bu büyüme yüzde 5.5 olarak gerçekleşti. Kooperatiflerin üye sayıları Örnekköy: Yaklaşık 6 bin kişinin yaşadığı 180 bin metrekare büyüklüğündeki alan için 1. etap yapım ihalesi gerçekleştirildi. Kentsel dönüşümde İzmir modeli Neler yapıldı? İzmir Büyükşehir Belediyesi, yerinde, adil, uzlaşmaya dayalı dönüşüm prensibiyle Türkiye’de kentsel dönüşüm çalışmalarına örnek olacak uygulamalara imza attı. “Komşun aynı, evin yeni olsun” diyerek sürdürülen çalışmalar, ilk meyvesini Uzundere’de verdi. Afete maruz bölgede yer alan eski sağlıksız konutların bulunduğu üç alanda; Kadifekale, Yeşildere ve Gürçeşme’de ise yüzde 100 uzlaşıyla alanlar kamulaştırıldı. Hak sahipleri yeni evlerine geçti. İzmir ise yeni yeşil alanlara kavuştu. Kentte hayatı değiştiren en önemli adımlardan biri de başarılı, sağlıklı dönüşüm çalışmaları odu. 3’ü afete maruz bölge, 7’si yerinde dönüşüm olmak üzere İzmir’de toplam 4700 hektarlık alanda kentsel dönüşüm çalışmaları uygulanıyor. Uygulanan “yerinde ve uzlaşmaya dayalı dönüşüm” modeliyle sadece İzmir’de değil, Türkiye’de de merakla beklenen Uzundere Kentsel Dönüşüm Projesi’nin ilk hak sahipleri, evlerine kavuşacakları yaz aylarını sabırsızlıkla beklemeye başladı. 25 senedir gecekonduda yaşadıklarını söyleyen Kuaför Uğur Aydoğmuş, yeni evini gezerken heyecanını şu sözlerle ifade etti: “Caminin orada evim vardı. Buraya kentsel dönüşümü getiren ve kalitesini artırıp nezih bir aile ortamı oluşturan İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne çok teşekkür ediyoruz. Yeni binalarımız 21. yüzyıla göre tasarlandı ve deprem yönetmeliğine uygun yapıldı. Gezdik, gördük ve çok beğendik. Burada oturacak nuyordu. Gezdiği her köşeye yerleştireceği eşyaların planlarını yapan Sultan Hanım, “Eski evimiz gecekonduydu. Sobalıydı, çatımız akıyordu, merdivenlerimizden sular geliyordu. Yeni evimizde kalorifer, asansör her şey var. Telaşımız mutluluktan. Yapılan kentsel dönüşümden çok memnunum. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’na özellikle teşekkür ediyorum” dedi. Yeni binalarını çok sevdiklerini kaydeden Sultan Aydoğmuş, “Çevre düzenlemesi de olduğunda, çocuk alanları, parklar, yeşil alanlar olduğunda, daha da rahat edeceğiz ve mutlu olacağız. İzmir’in her gecekondu bölgesine böyle kentsel dönüşümün girmesini diliyorum” dedi. nan fidanlar İzmir’in dört bir yüzde 161, çalışan sayısı yüz insanlar çok şanslı. Ulaşım ola Eski evlerinin kışın çok so yanına dikildi. Yine Türkiye’nin ilk ve tek laboratuvarı olan Toprak ve Yaprak Analiz Laboratuvarı’nı kente kazandırıldı. Eğitimler verilerek üretici desteklendi. Türkiye’de ilk kez uygulanan “sözleşmeli üretim” modeli, üreticiye alım garantisi sağlarken, kooperatiflerin altyapılarını ve üretim tekniklerini geliştirip üretim kapasitelerini arttırdı. Türkiye’de ta de 616, toplam ürün yelpazesi yüzde 225 arttı. Süt alınan Tire’de üretim yüzde 440 çoğaldı, çiçek alınan Bayındır’da beş yılda 314 yeni işletme kuruldu, ihracat başladı. Gıdaların korunması, paketlenmesi ve dünya pazarlarına sunulmasında Küçük Menderes bölgesine hizmet veren Ege’nin en büyük meyvesebze işleme ve soğuk hava tesisi Depo Efes, Uzundere: Uzundere Kentsel Dönüşüm Projesi’nde yüzde 100 uzlaşılan alanlarda yerinde dönüşüme başladı. İlk etap kapsamında 9 blok, 280 konut 33 işyerinin inşaatı hızla devam ediyor. Uzlaşmaların tamamlandığı 2. etabın ihalesi gerçekleşti. Örnekköy: 180 bin metrekare büyüklüğündeki alan için 1. etap yapım ihalesini gerçekleştirildi. Kadifekale ve Yeşildere: İzmir Büyükşehir Belediyesi, Bakanlar kurulu tarafından “Afete Maruz Bölge” ilan edilen, Kadifekale sırtlarındaki 10 mahalleyi içine alan ve yaklaşık 20 bin kişinin yaşadığı 460 bin metrekare büyüklüğündeki alanda 2 bin 300 yapıyı boşaltarak heyelan etkisinin doğuracağı can ve mal tehlikesini önledi. İzmir’in simgesi olan Kadifekale’nin güney ve güneybatı siluetini ortaya çıkardı ve kent merkezinde ‘Kent Ormanı’ yeşermeye başladı. 2300 yapı 20 bin ağaca dönüştü. Ege Mahallesi: 70 bin metrekare büyüklüğündeki bölge de ‘Yerinde Dönüşümü’ sağlamak hedefleniyor. Alanda yaşayanların talep ve beklentilerini karşılayan yeni yaşam alanları tasarlanan proje halk ile paylaşıldı. Bu doğrultuda başlayan uzlaşma görüşmeleri halen devam ediyor. Projenin ilk etabını gerçekleştir mek üzere hazırlıklarını tamamlandı. Gaziemir Aktepe Emrez mahalleleri: 1 milyon 220 bin metrekare büyüklüğündeki proje alanı için kentsel tasarım ve mimari çalışmalarını kapsayan ulusal çapta “Kentsel Tasarım ve Mimari Fikir Proje yarışması” düzenlendi. İzmir Büyükşehir Belediyesi eş değer ödül alan projelerden ve vatandaşlardan gelen taleplerle bir master plan çalışması ve mimari avan çalışması sürdürüyor. Bayraklı: 600 bin metrekare büyüklüğündeki alanı kapsıyor. Halkın projeden beklentileri doğrultusunda hazırlanan kentsel ta sarım ve mimari projeler, halk ile paylaşıldı ve hak sahipleri ile görüşmelere başlandı. Görüşme ve sözleşme süreci alandaki iletişim merkezinde halen devam ediyor. Ballıkuyu: Yaklaşık 35 bin kişinin yaşadığı 480 bin metreka re büyüklüğündeki proje alanının 1. etabı için hazırlanan kentsel tasarım ve mimari projeleri hak sahipleri ve kamuoyuna tanıtıldı. Ballıkuyu İletişim Ofisi’nde görüşmelere başlandı. Güzeltepe: 210 bin metrekare büyüklüğündeki alanda durum tespitine ve proje hazırlanmasına yönelik çalışmalar yürütülüyor. rak her yere çok yakın.. Şehir merkezi 17 dakika, Havalimanı 10 dakika, Balçova ve Gaziemir 5 dakika, yeni yapılan fuar alanı 3 dakika.. İzmir Büyükşehir Belediyesi sayesinde kaliteli bir semt oldu burası.. Oturmaya değer bir yer haline geldi.” Yeni evlerini eşi ile birlikte gezen Sultan Aydoğmuş’un mutluluğu ise gözlerinden oku ğuk olduğunu söyleyen başka bir hak sahibi Selami Dinçer ise, eski evlerinin kışın çok soğuk olduğunu hatırlatarak şunları söyledi: “Bir tarafımız ısınırken diğer tarafımız donuyordu. Şimdi her şey çok güzel, tertemiz oldu. Allah Büyükşehir Belediyesi’nden ve Başkanımızdan razı olsun. Yeni evimize bayıldık, bayıldık.” rım sektörü yüzde 2.1 oranın Selçuk’ta hizmete girdi. İZMİR’DEN Hollanda’ya çiçek ihracatı İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle adeta “kanatlanan” Bayındırlı çiçek üreticileri, dünyanın çiçek devi Hollanda’yla imzaladıkları tohum alım sözleşmesinden sonra, şimdi aynı ülkeye ihracata başladı. “Çiçeğin başkenti” olarak anılmaya başlanan Bayındır, artık sadece Türkiye’de değil dünyada da konuşulur hale geldi. Bayındırlı çiçek üreticilerinin kurduğu ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin desteklediği Bayındır Çiçek Üreticileri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi (BAYÇİKOOP), dünya çiçek devi Hollanda’yla yaptığı çiçek tohumu alım sözleşmesinden sonra, bu ülkeye süs bitkisi ihracatına da başladı. İhraç ürünü bitkilerle dolan TIR’a ilk yüklemeyi, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu yaptı. Yerelde kalkınma hedefiyle yola çıktıklarında, bugünlere gelmeyi hayal ettiklerini, ancak bu kadar kısa sürede bu noktaya ulaşabileceklerini ve İzmir’in adının dünya devleriyle kıyaslanabileceğini düşünmediklerini söyleyen Başkan Aziz Kocaoğlu, “Bugün geldiğimiz noktada Bayındırlı üreticilerimiz Hollanda’yla işbirliği içinde hem ihracat yapıyor, hem de onlar adına yeni bitki türü üretimi gerçekleştiriyor. BAYÇİKOOP sayesinde Türkiye’ye has yeni ürünler, Türkiye patentli ürünler üretiliyor. Bayındır’daki çiçek üretiminde mik tar ve kalitede ciddi artışlar yaşanırken, ARGE çalışmalarıyla da örnek olunması bize büyük gurur veriyor” dedi. Başarıyla uyguladıkları “Yerelde kalkınma” modelinde ilk hedeflerinin “İzmirlilerin lokmasını büyütmek” olduğunun altını çizen Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, “Görüyoruz ki, herkes mutlu. Biz bu konuda başarılı olduk ama durmak yok! Daha çok çalışacağız, daha çok üreteceğiz, daha çok pazarlayacağız, daha çok ihracat yapacağız ve daha hızlı kalkınacağız” şeklinde konuştu. Sözleşmeli üretimle Dünya çiçek ihracatında yüzde 49’luk paya sahip olan Hollanda’da İzmir’in ve BAYÇİKOOP markasının tanınırlığının giderek arttığını söyleyen Bayındır Çiçek Üreticileri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi (BAYÇİKOOP) Yönetim Kurulu Başkanı Ersoy Sümerkan ise, 17 senedir aktif olarak çalışan kooperatifin, 2007 yılından itibaren İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin verdiği sözleşmeli üretim desteğiyle ayağa kalktığını hatırlattı. Sümerkan, “Gördüğümüz bu destek sayesinde sadece Bayındır’da konuşulmakla kalmadık, Türkiye bizi konuştu. Şimdi ise dünya çiçek devleri ünümüzü duydu ve bizlerle işbirliği yapmaya başladı” dedi. Beydağlı mısır üreticileri balıkçı oldu Önce süt ve çiçekle başlayan tarımsal kalkınma hamlesi; sınırların büyümesi, eğitimlerin artması, üreticilerin kooperatifleşmeye sahip çıkması ve sistemin tanınmasıyla giderek yaygınlaştı. Toprakları, tarlaları baraj gölü altında kalana kadar mısır, pamukla uğraşan Beydağlı üreticiler kooperatif kurdu. Büyükşehir malzeme desteği verdi, gölde balıkçılık başladı. Hanımları ise açılan “Balık Ağı Örme Kursu”na katıldı; ağ dokuyup tamir etmeye başladı. Kiraz’da daha önce gündelik işlerde yevmiye usulü çalışan kadınlar, Büyükşehir Belediyesi’nin desteğiyle kooperatif kurup istiridye mantarı üretmeye başladı. Artık yurtdışından bile talep almaya başladı. Büyükşehir modeli uygulanacak Almanya’da katıldıkları bir fuarda Hollandalı firmalarla yaptıkları görüşmeler sonucunda bu ülkeye süs bitkisi pazarlamaya başladıklarını belirten Sümerkan, “Firma yetkilileri Bayındır’a gelip ürünlerimizi gördü, kalitemizi beğendi. Şimdi ise Hollanda’ya süs bitkisi gönderecek ilk TIR’ımızı yolladık. Firma ile anlaşmamız ilk etapta 2 bin 500 adet ve 100 çeşit çalı grubu üzerine. Ancak firma yetkilileri gelecek senelerde de bizimle çalışacaklarını söyledi” diye konuştu. Kooperatif Başkanı şöyle devam etti: “Hollandalılara kendi çalışma modelimiz olan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin geliştirdiği mevsimlik çiçekte sözleşmeli üretimi anlattık. Bu sistemi çok beğendiler. Seneye İzmir’de, tıpkı Büyükşehir Belediyesi ile yürüttüğümüz model gibi, kendileri için çalı grubu üretmemizi tek lif ettiler. İzmir modeli sadece Türkiye’de değil, Hollanda’da da benimsendi. Bu yolu İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu açtı. Bize de Avrupa’ya adım adım koşmak düştü.” Hollanda için tohum üretimi Süs bitkisi ihracatının yanısıra, 30 yıldır siklamen çiçeği tohumu üreten Hollandalı bir firmayla 5 yıllık alım sözleşmesi de imzalayan BAYÇİKOOP, önemli bir ARGE çalışması sonucunda geliştirdiği siklamen tohumlarını Hollandalılar için hazırlamaya başladı. Dünyanın en büyük çiçek ihracatçı ülkesi olarak pazarda ezici bir üstünlüğü bulunan Hollanda’yla yapılan bu anlaşma, hem Bayındırlı çiçek üreticileri hem de Türkiye çiçekçilik sektörü için de tarihi bir dönüm noktası oldu. Umut mantarları Hülya Yorulmaz, Yüksel Sezer, Zübeyde Duyar, Reyhan Yıldırım, Seçil Turna, Pınar Kandemir, Fatma Yıldırım, Şehriban Palaz, Güler Özen, Fidan Kart ve daha niceleri... Onlar İzmir’in merkeze en uzak ilçesi Kiraz’da son dönem hızla yaygınlaşan istiridye mantarı üretiminin öncüleri. Evlerinin bir köşesinde oturup yokluktan dert yanmak yerine birlik olup aynı yola baş koyan Kirazlı kadınlar, ilçede adeta birer kahraman haline geldi. aydınlık bir gelecek İstiridye mantarı üretme fikri, ekonomik sıkıntılardan bir çıkış yolu arayan kadınların Büyükşehir Belediyesi’nin ilçedeki “Yerel Hizmetler Müdürlüğü” ile temasa geçmesinin ardından oluştu. Tarım yapabilecek geniş arazileri, birikmiş sermayeleri yoktu. Bu nedenle kendilerine sunulan seçenekler arasından istiridye mantarı üretimine yönelmeyi tercih ettiler. Ardından İzmir Büyük şehir Belediyesi Meslek Fabrikası, Kiraz Yerel Hizmetler Müdürlüğü ve Kiraz Halk Eğitim Müdürlüğü işbirliğiyle “İstiridye Mantarı Yetiştirme Eğitimi” başladı. Eğitimde aldıkları bilgiler doğrultusunda, evlerin karanlık odalarında, depola rında, kısacası bulabildikleri her uygun ortamda ilk tohumlar ekildi. Heyecan ve sabırla beklemeye başladılar ektikleri umut tohumlarının yeşermesini. Sonuç beklediklerinden de iyiydi. İlk ürünleri kısa sürede pazarlarda satarak gelire dönüştürdüler. Şimdilik aile bütçesine küçük bir katkı sağlayacak miktarda üretim yapsalar da hedefleri büyük. Bu nedenle Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun önerisi doğrultusunda “Kırköy Mahallesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi”ni kurdular. Şu anda 60 ortağı bulunan kooperatifin faaliyete geçmesi ile birlikte istiridye mantarına olan talep katlanarak artmaya başladı. İzmir ve çevre illerin yanı sıra yurt dışından bile alıcıların ilgi alanına girdiler. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin açtığı yolda azim ve inançla yürüyerek gelir sahibi olan Kirazlı kadınlar, şimdi gelecek günlerden daha da umutlu.. Bakın duygularını nasıl paylaşıyorlar: Güler Özen (Kırköy Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı): “Kiraz’da iş olanakları kısıtlı olduğu için kadınlarımızın da çalışması gerekiyor. Bu projeyle kendilerine güvenleri geldi. Artık bizim de bir kazancımız var. Eğitimlere katılmak isteyen herkese de yardımcı oluyoruz. Kadınlarımız çok sevinçli, üretmeye başladılar. Her sabah kalkıp heyecanla mantarlarına koşuyorlar. Şu an herkes evinin bir odasına üretim yapmaya çalışıyor.” Fatma Yıldırım (Üretici): “Bu projeye başlamadan önce köyümüzde iş imkanı olmadığı için dışarıya yevmiyeli olarak çalışmaya gidiyorduk. İki küçük kızımı evde bırakıp gitmek zorunda kalıyordum. Bu proje geldiğinde çok mutlu oldum. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne böyle bir projeye öncülük ettiği için çok teşekkür ediyorum. Bizim için bir umut oldu. Samanların içine umut tohumu ektik. İnanıyorum ki, birlik olarak bir yerlere geleceğiz ve başaracağız. Çok güzel şeyler olacağına inanıyorum.” Zübeyde Duyar (Üretici): “Bizde genellikle kadınlar tarla işçiliğinde çalışır. Ben ve birkaç arkadaşım düğünlere bulaşık yıkamaya giderek hayatımızı kazanıyoruz. Çocuklarımızı bu şekilde okutmaya çalışıyoruz. Tarlamız yok, suyumuz yok, gelirimiz yok. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bize sunduğu seçenek ler arasında bize en uygunu istiridye mantarı yetiştiriciliği geldi. Eğitim aldıktan sonra evlerimizde kendi imkanlarımızla küçük çapta üretime başladık. Evlerimizin odalarında, depolarımızda mantar üretiyor, gelir elde ediyoruz. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne çok teşekkür ediyor, desteklerinin devamını diliyoruz.” Şehriban Palaz (Üretici): “Kadınlarımızın ek gelir için bir arayış içinde olması bize böyle bir yol açtı. Evlerimizde küçük ölçekli alanda yetiştirilecek, maliyeti en uygun olan istiridye mantarı projesi üzerinde çalışmaya başladık. Sağ olsun İzmir Büyükşehir Belediyesi her konuda olduğu gibi bize burada da yardımcı oldu. Biz de kadınlar olarak kooperatifimizi kurduk. Evlerde şu an basit usul saman kaynatarak kompostlarımızı hazırlıyoruz. Büyükşehir’in bize verdiği desteklerle daha aktif bir şekilde üretime geçeceğiz.” Adnan Özen (Kırköy Muhtarı): “Kadınlarımızın bireysel anlamda öz iradelerini kullanarak erkeklerin yaptığı her işi başarabileceklerine inanıyorduk. Onlar da bizi mahcup etmedi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne verdiği hizmetlerden dolayı öncelikle teşekkür ediyorum. Biz kırsalda yaşıyoruz. İş imkanlarının kısıtlı olmasından dolayı istihdam sağlanması açısından istiridye mantarı projesi başlatıldı. Başkanımız Aziz Kocaoğlu’nun oluruyla bu işe girdik. Evlerde yavaş yavaş üretim başladı. Projenin en başından itibaren yanımızda olan İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne teşekkür ediyoruz.” Üreticiye destek Üreticiye 869 milyon liralık destek verildi. Sözleşmeli üretimle 379 milyon liralık alım yapıldı. 2 bin kişiye istihdam sağlandı. Kırsal kalkınmayı sağlamak için 5 bin 500 kilometre ova yolu yapıldı. 7 bin 891 küçükbaş hayvan, 3 milyon 500 bin meyve fidanı, 572 üreticiye kovan, 572 takım arıcılık seti dağıtıldı. 1100 arı üreticisine eğitim verildi. BU BİR İLANDIR C MY B C MY B