Katalog

DUNYA Paşinyan’dan Türkiye mesajı Ermenistan parlamentosunda önceki gün yapılan oylama sonucunda başbakanlık görevine getirilen Nikol Paşinyan, Türkiye ile hiçbir önkoşul sunmadan diplomatik ilişkiler kurmaya hazır olduklarını söyledi. Paşinyan, “Türkiye ile önkoşulsuz diplomatik ilişkiler kurmaya hazırız ancak Ankara, tıklı değil. Zira bu, üçüncü bir ülkeyle (Azerbaycan) ilişkilere dayanıyor” dedi. Bununla birlikte Paşinyan, “Ermeni soykırımının” uluslararası toplum tarafından tanınması için çalışacaklarını belirterek “bunun yeni soykırımların önlenmesi için gerekli olduğunu”savundu. Başbakan Serj Sarkisyan aleyhindeki protesto gösterilerinin lideri olan Paşinyan, Paşinyan Dağlık Karabağ’la ilgili önkoşul sunmamalı. Bu tutum man Sarkisyan’ın istifasının ardından göreve gelmişti. Perşembe 10 Mayıs 2018 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ İran’ın gözü AB’de 7 Olağan şüpheli İsrail ABD ve kimi Körfez ülkeleriyle birlikte Tahran üzerindeki baskıyı artırma politikası izleyen İsrail’in ABD Başkanı Trump’ın nükleer anlaşma kararını duyurmasının hemen ardından Suriye’de İran’ın askeri mevzilerine yönelik bir saldırıda bulunduğu iddia edildi. Londra merkezli, muhalefete yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nden yapılan açıklamada, önceki gece Şam yakınlarındaki Kisve bölgesinde İran’ın askeri faaliyetlerinin hedef alındığı saldırıda 8’i İran vatandaşı olmak üzere 15 kişinin yaşamını yitirdiği bildirildi. Saldırının İsrail ordusu tarafından gerçekleştirildiği iddia edildi. İsrail 9 Nisan’da da Suriye’ye bir saldırıda bulunmuş, İran ajansları 7 İran vatandaşının yaşamını yitirdiğini duyurmuştu. Öte yandan, Suriye devlet ajansı Şam’a düzenlenen bir roket saldırısında 4 kişinin yaşamını yitirdiğini bildirdi. Saldırının Şam’ın güneyinde konuşlu IŞİD militanları tarafından düzenlendiği öne sürüldü. Trump’ın nükleer anlaşmadan çıkmasının ardından Tahran hükümeti Avrupa Birliği’nin tutumuna göre kararını verecek ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) taahhütlerin İran tarafından uygulandığını teyit eder” ifadesini kullandı. Bu arada Trump Beyaz Saray’daki ka çekilmesi ve bu ülkeye yönelik yeni bine toplantısında İran’a yönelik yeni ekonomik yaptırımlar uygulanacağını ekonomik yaptırımların “çok kısa süre açıklaması sonrasında ilk tepkisi “an içerisinde” başlayacağını duyurdu. Yeni laşma 5 ülkeyle devam ediyor” olan anlaşma müzakere etmeye hazır oldu Tahran, Avrupa Birliği’nin tutumuna ğunu da söyledi. İran’ın uranyum zen göre tavır belirleyecek. Beyaz Saray’ın kararına karşı çıkan Avrupa’dan ise Meclis’te ABD bayrağı yakıldı ginleştirmeye başlaması halinde ise bunun “çok sert sonuçları olacağı” uyarı anlaşmaya bağlılık mesajları gelirken daha geniş kapsamlı bir anlaşma için açık kapı bırakıldı. JCPOA’nın akıbetiyle ilgili Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un İranlı mevkidaşı İran meclisinde dün ABD’ye tepki vardı. Vekillerin ABD bayrağının resmi bulunan bir kâğıdı ve JCPOA’nın bir kopyasını yaktıkları görüntüler gündeme düştü. sında bulundu. Britanya Başbakanı Theresa May, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel “ortak güvenliğimiz için önemli” de Hasan Ruhani ile görüştüğü, Britanya, tek veren Suudi Arabistan’ın Veliaht dikleri JCPOA’ya bağlı olduklarını Almanya ve Fransa Dışişleri Bakanları Prensi Muhammed bin Selman’ı kas duyurdu. AB’ye üye 28 ülkenin dün nın gelecek hafta bir araya gelmesinin tederek, “Suudi Arabistanlı akılsız yaptığı ortak açıklamada ise “İran planlandığı da duyuruldu. bir genç ABD’ye ‘siz İran’a saldırın nükleer anlaşma taahhütlerine bağ ‘Aptalca konuşma’ biz savaşın masraflarını karşılayalım’ teklifinde bulundu ancak saldı lı kaldığı sürece, AB anlaşmaya bağlı kalacak. Yaptırımların askıda kalma Tahran’da bir üniversiteyi ziya rıya cüret edemediler” dedi. Devrim ya devam etmesinin sağlanması taah ret eden İran’ın dini lideri Ali Ha Muhafızları Ordusu Komutanı Mu hüdünü vurguluyoruz” denildi. Mer maney öğrencilere yaptığı konuş hammed Ali Caferi de Avrupa ülkele kel dün, halihazırda devam eden an mada Trump’ın açıklamasını “aptal ri için “Onlar ABD’ye bağımlı olduk laşmanın sorgulanmaması gerektiği ca ve yüzeysel” olarak nitelendirdi. ları için bağımsız karar alamıyorlar” ni belirttikten sonra, “Daha geniş bir Trump’a “Sen bir hata yaptın” diye ifadesini kullandı. anlaşma için çalışılabileceği” değer seslenen Hamaney, ABD Başkanı’nın konuşmasında “10’dan fazla yalan” UAEK: İran uyuyor lendirmesinde bulundu. Britanya’nın Dışişleri Bakanı Boris Johnson ise olduğunu savundu. “Nükleer anlaş Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu JCPOA’nın özünü gözeten ancak mayı kabul ettik ama İran’a yöne (UAEK) Başkanı, İran’ın, dünyanın en Washington’ın kıtalararası balistik lik düşmanlık bitmedi” diyen Hama kapsamlı nükleer doğrulama programı füzelerle ilgili kaygılarını karşılaya ney, “Avrupa ülkelerinin ticari ilişki na tabi olduğunu vurgulayarak “Bugün bilecek bir “devam anlaşması” yapı ler konusunda somut güvenceler su (dün) itibarıyla UAEK, nükleer kaynaklı labileceği çıkışını yaptı. nacağından şüphe duyduğunu ve bu olmadan anlaşmada kalmayı sürdüremeyeceklerini” ifade etti. İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ise ABD’nin yaptırım kara Obama eleştirdi İran’la nükleer anlaşmayı imzalayan eski ABD Başkanı Obama, halefi Trump’ın kararını “ciddi bir hata” olarak yorumladı. er silah sahibi İran arasında baştan kaybedilmiş bir seçim yapmak zorunda kalır” yazdı. JCPOA’nın taraflarından Moskova ve Pekin de anlaşmaya bağlılıklarını bir kez daha teyit etti. Öte yandan Birleşik Arap rını “ekonomik savaş” olarak değerlendirdi. Trump’a des Twitter hesabında “Anlaşma olmadan ABD Ortadoğu’da yeni bir savaş ya da nükle Emirlikleri’nden Trump’ın kararını olumlu karşıladıkları açıklaması geldi. ‘Mınbiç’te yeni Amerikan üssü’ Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Suriye’nin kuzeyinde Afrin’den sonra hedef olarak gösterdiği Mınbiç’te ABD’nin yeni bir üs kurduğu öne sürüldü. Reuters ajansının fotoğrafını yayımladığı üs hakkında ajansa bilgi veren bir Kürt kaynak, üç ay önce kurulduğunu iddia ettiği askeri merkezde ABD askerlerinin yanı sıra Fransız birliklerinin de konuşlandığını savundu. Kürt kaynağa göre, ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyon, TSK öncülüğündeki Afrin harekâtının ardından Mınbiç sınırını gözlemek ve korumak üzere üssü inşa etti. İdlib’e bir gözlem noktası daha Türkiye, Rusya ve İran’ın Astana Süreci’ndeki uzlaşılarının ardından TSK’nin Suriye’nin İdlib bölgesine konuşlanması sürüyor. TSK birlikleri, Halep’in batısındaki Raşidin bölgesine 5 Nolu gözlem noktasını da kurdu. Türk birlikleri bu amaçla önceden yapılan keşif sonucu dün bölgedeki konuşlanmasını tamamladı.Bu konuşlanmayla birlikte gözlem noktası sayısı 10’a ulaştı. İdlib’de muhaliflerle Esad yönetimi kontrolündeki bölgenin sınırlarına toplam 12 gözlem noktası oluşturulacak. TSK, İdlib bölgesine geçen ekim ayından itibaren gözlem noktaları oluşturmaya başladı. l ANKARA/Cumhuriyet Netanyahu, Kızılordu’nun 2. Dünya Savaşı’nda Nazi güçlerine karşı kazandığı zaferin 73. yıldönümü kapsamında düzenlenen törenlere katıldı. İsrail Başbakanı akşam yemeğinde de Putin’e eşlik etti. Netanyahu’dan Putin’i ikna ziyareti ABD’nin İran ile nükleer anlaşmadan çekilmesinin en büyük destekçilerinden olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya geldi. Netanyahu, ziyaretinden önce yaptığı açıklamada, “Suriye’de yaşananlar ışığında İsrail ile Rusya’nın askeri işbirliğinin önemine” dikkat çekti. Haaretz’in haberine göre İsrail Başbakanı ikili görüşmede ise Putin’e “Bölgesel konuları konuşma, krizleri çözme girişimi ve tehditleri sorumlu bir şekilde ortadan kaldırma fırsatı için teşekkür etti.” Netanyahu görüşmenin ardından “Putin’e İran saldırganlığı karşısında İsrail’in kendini savunma ihtiyacını ve hakkı olduğunu anlattığını” aktardı. Kremlin’den yapılan açıklamada, Putin’in Trump’ın anlaşmadan çekilme kararından dolayı derin endişe duyduğu belirtilmişti. Aktiviste sınır dışı kararı İsrail hükümeti, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) İsrail ve Filistin direktörü Ömer Şakir’in “İsrail’i boykot” kampanyasına destek verdiği gerekçesiyle sınır dışı edilmesine karar verdi. İçişleri Bakanlığı, ikamet iznine son verme kararı aldıkları Şakir’e ülkeyi terk etmesi için iki hafta verildiğini açıkladı. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden yapılan açıklamada iddialar yalanlandı, yasal olarak itirazda bulunulacağı kaydedildi. Haspel: İşkence yapmayacağım ABD’de Mike Pompeo’nun Dışişleri Bakanlığı’na getirilmesinin ardından boşalan Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Başkanlığı için aday gösterilen Gina Haspel dün göreve başlama onayı almak için Senato İstihbarat Komitesi’nin karşısına çıktı. Pompeo’nun baş kan yardımcılığı görevini yürüten Haspel, Tayland’da 2002 yılında CIA adına gizlice yönettiği bir hapishanede mahkumların işkenceye maruz kaldığı suçlamasıyla karşı karşıya. Haspel, komite üyelerine yaptığı konuşmada ise “Bu ülkenin bağlı kalmaya karar verdi ği yüksek ahlaki düzeyi desteklediğini, asla ve asla CIA’yı teknik olarak yasal olsa da sert sorgu, esir alma ve işkence programına geri döndürmeyeceğini’’ savundu. Salonda Haspel’i protesto eden göstericiler ise “İşkenceyi durdur, Gina’yı durdur”, “Guantanamo’yu kapat” sloganları attı. Bazı eylemciler polis zoruyla karga tulumba dışarı çıkarıldı. ‘ABD vatandaşları serbest’ Nükleerden arınma ve barış görüşmeleri trafiğinin arttığı Kore Yarımadası’nda önemli bir gelişme daha yaşandı. Eski Amerikan Merkezi Haberalma Örgütü (CIA) Başkanı, yeni ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun dün Pyongyang’a yaptığı ziyaretten Kuzey Kore’nin serbest bıraktığı üç ABD vatandaşıyla birlikte döndüğü duyuruldu. ABD Başkanı Donald Trump, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun tutuklu bulunan üç ABD vatandaşıyla birlikte Kuzey Kore’den dönüş yolunda olduğunu duyurmaktan memnunluk duyuyorum. Onlarla buluşmak için herkes sabırsızlanı Pompeo, geçen ay Kuzey Kore’yi ziyaret etmişti. yor. Hepsinin de sağlık durumu iyi” ifadesini kullandı. Pompeo’nun bu ay sonunda ya da gelecek ay başında gerçekleştirilmesi beklenen ABD Başkanı Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jongun zirvesi ile ilgili ayrıntıları netleştirmek amacıyla gerçekleştirdiği ziyarette üst düzey liderlerle görüştüğü kaydedildi. Trump daha önce Twitter’dan, “Zirvenin tarihi ve mekânı belli oldu” mesajını paylaşmış, ayrıntılara değinmemişti. Güney Kore’den çağrı Güney Kore Devlet Başkanlığı ofisinden yapılan açıklamada ise ABD vatandaşlarının serbest bırakılmasının KimTrump zirvesine olumlu katkıları olacağı belirtilirken, Kuzey Kore’de tutuklu bulunan 6 Güney Korelinin de serbest bırakılması talep edildi. Husiler Riyad’ı hedef aldı Yemen’de başkent Sanaa’yı büyük oranda elinde tutan Husi milisler dün Suudi Arabistan’a füze saldırısı düzenledi. Husilere karşı uluslararası koalisyonun lideri Riyad hükümeti, iki balistik füzeden birini hava savunma sistemleri ile imha ettiklerini, diğerinin ise Riyad’ın güneyinde ki çöllük araziye düştüğünü duyurdu. Husi milislerin düzenlediği füze saldırılarının çoğu Suudi hava savunma sistemleri tarafından engelleniyor. Suudi Arabistan ile müttefikleri 2015’te Şii Husi milislerine karşı, Hadi hükümetine destek için yanında çatışmalara müdahil olmuştu. Afgan güçleri geniş güvenlik önlemleri aldı. Kâbil’de 2 ayrı intihar saldırısı Afganistan’ın başkenti Kâbil dün yine kanlı saldırılara hedef oldu. İki polis merkezine düzenlenen bombalı saldırıların ardından silahlı saldırganlarla polis arasında çatışmalar yaşandı. IŞİD’in üstlediği ilk patlamadan sonra çatışmalar sırasında en az 7 sivilin öldüğü 17 kişinin yaralandığı kaydedildi. AFP ajansı Afgan güvenlik güçlerinin ikinci saldırıyı düzenleyen saldırganlara karşı operasyonu sürerken bölgeden bir patlama sesi daha geldiğini aktardı. Diğer yandan Taliban militanlarının, Afganistan’ın kuzeyindeki Baglan vilayetinin Talau Barfak ve Faryab vilayetinin Bilçirag ilçelerine eşzamanlı saldırı düzenlediği bildirildi. Baglan Valisi Abdul Hay Nemati, militanların, ilçe merkezine saldırdığını söyledi. Saldırının ardından güvenlik güçlerinin çekildiğini ifade eden Nemati, ilçe merkezinin örgütün kontrolüne geçtiğini belirtti. Son aylarda Kâbil, IŞİD ve Taliban’ın şiddetli saldırılarına sahne oldu. Geçen hafta IŞİD’in üstlendiği iki intihar saldırısında 9’u gazeteci 25 kişi ölmüştü. Taliban 25 Nisan’da da ‘bahar saldırılarını’ başlattığını duyurmuştu. Gazetecilerden ‘satış’ tepkisi Kamboçya’da bağımsız gazeteciliğin son kalelerinden biri olarak görülen ve Başbakan Hun Sen ile bağlantıları olan bir halkla ilişkiler şirketine satılan The Phnom Penh Post’ta çalışan 13 yabancı gazeteci istifa etti. İstifa edenler arasında bulunan ABD’li gazeteci Andrew Nachemson, “Gazetecilik onurumuzu korumak için yapmamız gerekeni yaptık” diye konuştu. İngilizce yayın yapan gazetenin 29 Haziran’da yapılacak genel seçimler öncesinde ülkeyi 33 yıldır yöneten Hun Sen’e yakın Malezyalı bir işadamının şirketine satılması, muhalefet tarafından eleştirilmiş, ülkede basın özgürlüğüyle ilgili kaygıları artırmıştı. Diğer yandan Birleşmiş Milletler (BM), “vatana ihanet ve casusluk” suçlamalarından tutuklu bulunan ana muhalefet lideri Kem Sokha’nın serbest bırakılması çağrısında bulundu. BM Keyfi Gözaltılar Çalışma Grubu’ndan yapılan yazılı açıklamada, “Sokha, siyasi fikirleri nedeniyle özgürlüğünden yoksun bırakılmaktadır” denildi. C MY B