Katalog

Pazartesi 23 Nisan 2018 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Her daim emekçi ekonomi 9 2 milyon çocuk, tarlada, sokakta, fabrikada ev bütçesine katkı sunmak için iş hayatında. Çocuk işçilerin yüzde 80’i güvencesiz. 2017’de 60 çocuk çalışırken hayatını kaybetti Bugün 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı. Ancak bugü nü bayram hava sında kutlaması gereken milyon larca çocuk ya fabrikalarda, ya sokaklarda men ŞEHRİBAN dil satarak, ayak KIRAÇ kabı boyayarak ya da tarlada ça lışarak geçiriyor. Türkiye’de 2 milyonu aşkın çocuk aile ekonomisine katkı sunmak için güvencesiz şekilde emekleri sömürülerek günün en az 89 saati çalışmak zorun da. Dünyada ise 517 yaş ara lığında 151 milyon 600 bin ço cuk işçi var. Bunların 73 mil yonu yani neredeyse yarısı teh likeli işlerde çalışıyor. Türki ye’deki 80 milyonluk nüfusun yaklaşık yüzde 30’unu 017 yaş grubundaki çocuklar oluşturu yor. 2016 Türkiye İstatistik Ku rumu verilerine göre çocuk işçi lerin yüzde 78’i kayıt dışı çalışı yor. 2016’da 1517 yaş arası ço cuk işçi sayısı 708 bin. Bu ço cukların 558 bini kayıt dışı ça lıştırılırken, 150 bini sigortalı. Yani çalışan her 10 çocuktan 8’i güvencesiz çalıştırılıyor. Strateji gerekiyor Başbakanlık bu yılı ‘Çocuk İşçiliği ile Mücadele Yılı’ ilan etse de bu alanda atılmış bir adım yok. Çocuk işçiliği, yoksulluk ve güvencesizlik zemininde yükselen istihdam stratejilerinin yapısal olarak ürettiği bir sonuç olarak görülmeli. Dolayısıyla çocuk işçiliği ile mücadele bu strateji ile mücadeleden geçiyor. Haftada 54 saat mesai Türkiye genelinde ekonomik işlerde çalışan çocukların haftalık ortalama fiili çalışma süreleri son derece yüksek. 617 yaş grubundaki çocukların haftalık ortalama fiili çalışma süresi 40 saatti bulurken, bu süre 1517 yaş grubundaki çocuklar için 45.8 saattir (ortalama haftalık fiili çalışma süresi 614 yaş grubundaki çocuklar için 28 saat). Erkek çocuklar haftada ortalama 43.2 saat çalışırken, kız çocuklar 33 saat çalışıyor. Ancak en trajik süreler okula devam etmeyen çocuklar için görülüyor. Haftalık ortalama fiili çalışma süresi okula devam etmeyen çocuklar için 54.3 saati bulunuyor. DİSKAR’a göre, 2012’de yasalaşan 4+4+4 yasası ile zorunlu ilköğretim yaşı 613 yaş aralığına çekildi. Bu durumda ortaokulun bitiş yaşı aynı zamanda çocuk işçiliğinin yaygınlaşma yaşını fiilen 13’e düşürdü. Yine esneklik başlığı altında evden ve uzaktan çalışmayı yasal hale getirme çabası ev içinde çalışan 8 milyon çocuğu doğrudan ilgilendiriyor. İş cinayetine kurban GİDİYORLAR Çocukların iş hayatında güvencesi olmadığı gibi iş cinayetlerine de kurban gidiyorlar. İş kazalarında hayatını kaybeden çocuk sayısı her geçen yıl artıyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) verilerine göre, 18’i 15 yaş altında olmak üzere 60’ı çocuk işçi, geçen yıl iş kazalarında hayatını kaybetti. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun çıktığı 2013’ten beri ise en az 260 çocuk işçi can verdi. SGK verilerine göre, Türkiye’de büyük çoğunluğu 1518 yaş arasında olan yaklaşık 1 milyon 200 bin çırak işçi bulunuyor. Öte yandan turizm sektöründe çalıştırılan stajyer ve çıraklar ile 15 yaş altı mevsimlik tarım işçileri de resmi olarak “çocuk işçi” sayılmıyor. Türkiye’de çocukların yoksulluk oranı yüzde 25.3 iken, AB’ye üye ülkelerle karşılaştırıldığında yoksulluk oranı en fazla olan ülke konumunda. Betam’ın, 2016 verilerine göre Türkiye’de yaklaşık her üç çocuktan biri, başka bir deyişle 7 milyon 510 bin çocuk şiddetli maddi yoksunluk çeken hanelerde yaşıyor. 2015’ten 2016 yılına Batı Anadolu, İstanbul, Orta Anadolu, Doğu Karadeniz ve Akdeniz bölgelerindeki çocuk ların yoksunluk oranlarında büyük artışlar göze çarpıyor. Bu artışlar büyük oranda ısınamama, kısmen de beslenme ihtiyaçlarını giderememe ve beklenmeyen harcamaları karşılayamamaktan kaynaklanıyor. Güneydoğu Anadolu’da çocukların yüzde 47’si, Ortadoğu Anadolu’da yüzde 37.3’ü, Akdeniz’de ise yüzde 36’sının yaşadıkları haneler yeterince ısınamıyor. İş güvenliği eğitimi şart Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, iş güvenliği eğitimlerini göstermelik olarak, sadece kâğıt üzerinde yapılmış gibi gösteren işverenlerin sorumluluktan kurtulamayacağına karar verdi. Bir kömür ocağında çalışan işçi, kesmeli bacaya malzeme taşırken taşıdığı maden direğinin demir bağlara çarpması sonucu dengesi bozularak dizlerini demiryolu raylarına çarptı. Ağır yaralanan işçi hastanede tedavi altına alındı. Sigortalı işçiye Sosyal Güvenlik Kurumu geçici iş göremezlik ödeneği ve tedavi masrafını ödedi. SGK, 1. İş Mahkemesi’ne açtığı davada, kurum zararının işverenden rücuan tahsiline karar verilmesini istedi. Kazanın gerçekleşmesinde yüzde 50 işçinin kusurunun, yüzde 50 oranında da kaçınılmazlık olgusunun olduğunu kabul eden mahkeme, kazada işverene atfedilebilecek bir kusurun bulunmadığının kabulüyle davanın reddine hükmetti. l Ekonomi Servisi Yüksek borç büyüme için risk IMFDünya Bankası Bahar Toplantıları kapsamında düzenlenen 37. Uluslararası Para ve Finans Komitesi Toplantısı’nın sonuç bildirisi yayımlandı. Bildiride geniş tabanlı küresel büyümenin artan yatırımlar ve ticaretle güçlenmeye devam etmesine rağmen birkaç çeyrek sonrasına yönelik risklerin aşağı yönlü olduğu belirtildi. Artan finansal kırılganlıklar, ticaret ve jeopolitik gerilimlerin yanı sıra rekor seviyelere yükselen borç seviyesinin küresel büyüme için risk teşkil ettiği vurgulandı. Bildiride, “Ticarette daha fazla diyaloğa ve eyleme ihtiyaç var” denildi. l Ekonomi Servisi C MY B