Katalog

Kiliseden çıkanlara saldırı Rusya’nın Dağıstan Özerk Cumhuriyeti’nde Ruslara ait bir dini kutlamadan dönenlere açılan ateş sonucu 4 kişinin yaşamını yitirdiği, 5 DUNYA kişinin de yaralandığı bildirildi. Rus medyasına konuşan kaynak, Dağıstan’ın Kızılyar şeh rinde Rusların Maslenitsa kutlamalarının yapıldığı kiliseden dönen bir gruba ateş açıldığını ve yaralananlardan 3’ünün güvenlik görevlisi olduğunu söyledi. Saldırıya ilişkin soruşturma başlatırlırken kimi yorumda dikkatlerin bölgede “uyuyan cihatçı örgüt hücrelerine” çevrildiğine işaret edildi. Münih’te restleşme12 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Pazartesi 19 Şubat 2018 İsrail ve İran arasında Suriye ekseninde alevlenen gerilim, dün Münih Güvenlik Konferansı’nda yeni bir boyuta ulaştı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu kürsüden, Tahran yönetimine geçen hafta İsrail’in düşürdüğü İran’a ait olduğu öne sürülen insansız hava aracının (İHA) bir parçasını göstererek yüklenirken İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de Netanyahu’nun konuşmasını “sirk” diye nitelendirdi ve konuşmanın bir cevabı hak etmediğini savundu. ‘Vururuz’ çıkışı Almanya’nın Münih kentinde gerçekleşen konferansın son gününde yaptığı konuşmada İran Dışişleri Bakanı Zarif’e hitap eden Netanyahu, elinde tuttuğu İHA parçasını göstererek “Sayın Zarif bunu tanıdınız mı? Size ait. İran’ın tiranlarına şu mesajımla Tahran’a dönebilirsiniz: İsrail’in kararlılığını test etmeyin” dedi. İran’ın Suriye’deki askeri varlığını genişletmesine izin vermeyeceklerini söyleyen Netanyahu, “İran’ın bize tehdit oluşturacak yeni bir terör üssü kurmasına izin vermeyeceğiz” ifadesini kullandı. İsrail’in gerekli olması halinde sadece İran’ın “vekillerine” değil, bizzat kendisine de saldırabileceği çıkışını yapan Netanyahu’nun, bu sözleriyle Suriye’de Beşşar Esad hükümetine destek veren Hizbullah’ı kastettiği belirtiliyor. Konuşmasında İran’ın nükleer programına da değinen Netanyahu, uluslararası anlaşmaya rağmen Tahran’ın “dünya için en büyük tehdit olmaya devam ettiği” iddiasını yineledi. ‘Çizgi film komedisi’ Netanyahu’nun ardından söz alan İran Dışişleri Bakanı Zarif ise Netanyahu’nun İran’a sert mesajlar veren konuşmasıyla ilgili “Sizler bu sabah bir çizgi film komedisine benzeyen sirkin izleyicileriydiniz. Kendisi (Netanyahu) bir yanıtı hak etmiyor” dedi. İsrail’i Ortadoğu’da savaşa sebep olmakla suçlayan Zarif, “Geçen birkaç gün içinde yaşananlar, İsrail’in yenil Münih Güvenlik Konferansı’na dün, İsrail Başbakanı Netanyahu ile İran Dışişleri Bakanı Zarif’in karşılıklı salvoları damga vurdu. Netanyahu ‘Bizi sınamayın’ derken, Zarif de İsrail’i ‘saldırganlıkla’ suçladı. mezlik mitinin çöktüğünü ve paramparça olduğunu gösteriyor. İsrail komşularına karşı saldırgan bir siyasi tavır izliyor” diye konuştu. İki ülke arasında Suriye eksenli gerilim, Suriye’de savaşın patlak verdiği 2011 yılından bu yana giderek yükseliyor. Suriye’de Esad hükümetine destek veren İran’ın bölgedeki askeri varlığını birçok kez hedef almış olan İsrail, 10 Şubat’ta Suriye’den İsrail topraklarına geçtiğini savunduğu İran’a ait bir İHA’yı düşürmüş, buna karşılık Suriye de İran’a ait hedeflere hava saldırısı düzenlendiğini açıklamıştı. Ardından Şam yönetimi, İsrail’e ait bir F16’yı vurduklarını duyurmuştu. İsrail’in kuzeyinde düşen F16’dan İsrailli pilotlar yaralı olarak kurtulmuştu. NETANYAHU’DAN POLONYA’YA TEPKİ Polonya’da çıkan tartışmalı Holokost (Yahudi Soykırımı) yasası, Münih Güvenlik Konferansı’nın bir başka gündem maddesiydi. Holokost nedeniyle Polonya’ya sorumluluk atfeden söylemlere cezai yaptırımı öngören yasaya ilişkin eleştirilere yanıt veren Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki’nin sözleri, yeni bir tartışma daha başlattı. “Holokost’un Ukraynalı, Rus ve Yahudi faillerinin yanında, Polonyalı faillerinin de olduğunu reddetmiyoruz” diyen Morawiecki, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan sert tepki gördü. Morawiecki’nin Holokost’un failleri arasında Yahudilerin de olduğunu ima eden sözlerini “şoke edici” olarak tanımlayan Netanyahu, “Varşova’nın tarihi anlama yeteneğinden yoksun bir görüntü sergilediğini” söyledi. Irak’ta 11 Türk’e idam cezası Irak’ın başkenti Bağdat’ta mahkeme, geçen yıl Irak güçle IŞİD’lilerin eşleri Barince öldü tı ülkelerinde de rülen IŞİD’li yargılanıyor. lerin eşleri olan 11’i Türk 12 kadın hakkında idam cezası kararı verdi. AFP’nin haberine göre geçen yıl IŞİD’den alınan Musul ve Telafer’de gözaltına alınan 12 kadın dün üçüncü kez mahkemeye çıktı. Karar duruşmasında idam cezası kararının verilmesiyle birlikte 11’i Türk, biri ise Azeri 12 kadın gözyaşlarına boğuldu. Kadınlar, Irak’ta zorla tutulduklarını ve şiddet olaylarına karışmadıklarını savundu. Azeri kökenli Angie Omrane, mahkemedeki ifadesinde, “Kocamla internet üzerinden tanıştım. Türkiye’de kalacağımızı düşünmüştüm ancak kendimi önce Suriye’de, daha sonra Irak’ta buldum” dedi. Temyiz süreci var Leyla adlı kadın ise “Kocam beni Irak’a götürmeye zorladı ve kabul etmezsem iki yaşımdaki çocuğumu beraberinde götürmekle tehdit etti” diye konuştu. 12 kadın arasında sadece biri, IŞİD’in kontrol ettiği topraklara isteğiyle gittiğini söyledi. İsmi belirtilmeyen kadın, “Tükiye’yi terk etmek zorundaydık çünkü kocam aranıyordu. Şeriat kurallarının geçerli olduğu İslami bir devlet altında yaşamayı tercih ettim” ifadesini kullandı. Kararın ardından kadınların temyize gitmeleri için önlerinde bir ay süre bulunuyor. Irak’ta 300’ü Türk olmak üzere 509 yabancı kadının toplam 813 çocukla birlikte gözaltında tutulduğu söyleniyor. İran yastaydYaüoşşlcatumü,uı6nçı6ayğkitıiişridi Sivil havacılık tarihinde en az uçak kazasının yaşandığı 2017 yılının ardından 2018 felaketlerle başladı. İran’da başkent Tahran’dan Yasuc’a gitmekte olan Aseman Havayolları’na ait ATR72 model uçağı İsfahan eyaletine bağlı Semirom kenti yakınlarındaki dağlık alana düştü. Havayolu şirketinin Meharabad Havalimanı’ndan yerel saatle 08.00’de kalktıktan 45 dakika sonra radardan kaybolduğunu bildirdiği uçakta 60 yolcunun yanı sıra 6 da personel bulunuyordu. İran Sivil Havacılık Örgütü Sözcüsü Rıza Caferzade IRNA ajansına verdiği demeçte, Fransızİtalyan ortaklığındaki ATR firması tarafından üretilmiş çift motorlu ATR72 tipi uçağın Mehrabad Havalimanı’ndan sorunsuz şekilde kalkış yaptığını ancak 120 km. mesafedeki Semirom bölgesinde düştüğünü açıkladı. Caferzade uçağın düşme nedenine ilişkin soruşturmanın başlatıldığını da sözlerine ekledi. ZagrosDena dağlarına çarptığı öne sürülen uçağın düştüğü bölgedeki hava koşulları nedeniyle yardım helikopterlerinin olay yerine gitmesinde zorluk yaşandı. İran Kızılayı yetkilileri 120 kişilik kurtarma ekibinin bölgeye gönderildiğini duyurdu. Geçen pazar günü de Rusya’da 77 kişinin yaşamını yitirdiği bir uçak kazası yaşanmıştı. Yaptırımlar nedeniyle uçaklar yenilenemedi Yaptırımlar nedeniyle yolcu uçaklarını yenilemekte zorluk yaşayan Uçağın düştüğü haberinin duyulmasıyla birlikte acılı yolcu yakınları Tahran’daki Mehrabad Havalimanı’na koştu. İran’ın dini lideri Ali Hamaney yolcu aileleri için taziye mesajı yayımladı. İran’da mollaların iktidara geldiği 1979’dan bu yana 15’ten fazla ölümcül yolcu uçağı kazası meydana gelirken 2 binden fazla kişi de yaşamını yitirdi. İran’la Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi daimi üyeleri (ABD, Rusya, Çin, Fransa, İngiltere) ve Almanya arasında imzalanan nükleer anlaşmanın (JCPOA) önemli maddelerinden biri de yolcu uçağı satışlarına uygulanan ambargonun kaldırılmasıydı. Düşen uçağı 25 yaşında olan Aseman Havayolları, 2015’teki JCPOA anlaşmasının ardından Haziran 2017’de Boeing fir masıyla 30+30 uçak alımı için bir anlaşma imzalamıştı. Netanyahu’dan taziye Münih Güvenlik Konferansı’nda İran yönetimine karşı sert açıklamalar yapan İsrail Devlet Başkanı’ndan uçak kazası nedeniyle İran halkına taziye mesajı geldi. Netanyahu, “bizim İran halkıyla herhangi bir sorunumuz yok” diyerek kazada yaşamını yitirenlerin yakınlarına başsağlığı diledi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de kaza nedeniyle bir taziye mesajı yayımladı. ‘Fırat’ın doğusunda üsse izin vermeyiz’ İran’ın dini lideri Ayetullah Hamaney’in başdanışmanı Ali Ekber Velayeti önceki gün Irak’ın başkenti Bağdat’ta temaslarda bulundu. Irak Devlet Başkan Yardımcısı Nuri el Maliki ile görüşmesinin ardından Velayeti, “Tahran liderliğindeki bölgesel gücün, Fırat’ın doğusunda ABD üssü kurulmasına izin vermeyeceğini” söyledi. Eş Şark El Asvat’ın İran ajansı Tasnim’e dayandırdığı haberine göre, Velayeti “Fırat’ın doğusundaki ABD güçlerinin kademeli olarak bölgeden çıkarılması gerektiğini” kaydetti. İHA’nın haberine göre de Velayeti, Ortadoğu’nun en önemli sorununun ABD olduğunu savundu. “ABD Dışişleri Bakanı Tillerson’ın bölge ziyareti Washington’ın bölgedeki İslami ülkelere karşı askeri ve siyasi komplolarının yenilgiye uğramasından dolayı gerçekleşti” ifadesini kullandı. Silah karşıtları isyanda: UTANIN! ABD’nin Florida eyaletinde geçen hafta bir liseye düzenlenen saldırıda 17 kişinin hayatını kaybet mesinin ardından bireysel silahlanma tartışması yeniden alevlenirken, silah satışının sınırlandırılmasını isteyenler önceki gün Gonzalez sokaklara çıktı. Saldırının düzenlendiği Broward County kentinde “Silah Şiddetine Karşı Eylem Yürüyüşü” adı altında gerçekleşen gösteride, silah lobisine olan desteğiyle bilinen ABD Başkanı Donald Trump karşıtı sloganlar atıldı. Diğer yandan yaşamını yitirenler için düzenlenen anma törenine, saldırıdan sağ kurtulmayı başaran lise öğrencisi Emma Gonzalez’in (18) konuşması damga vurdu. Gonzalez, “Ulusal Tüfek Birliği’ne bağış yapan tüm politikacılar, kendinizden utanın” diye konuştu. Trump’ın gündeminde ise saldırıya dair istihbaratı ihmal ettiği gerekçesiyle eleştirilen FBI vardı. Trump, FBI’ın Rusya soruşturmasıyla çok zaman harcadığını söyleyerek kurumu ‘asıl işine dönmeye’ çağırdı. İsrail tankları Gazze sınırına konuşlandı. Gazze’ye ölümcül ateş İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nde açtığı ateşte iki Filistinli gencin öldüğü belirtildi. Bölgede tansiyon önceki gün, Gazze’den İsrail güçlerinin bulunduğu alana yönelik bombalı saldırıda dört askerin yaralanmasının ardından daha da artmıştı. İsrail, saldırı sonrasında önceki akşam Hamas yönetimindeki Gazze’ye yönelik hava saldırısı düzenlemiş, “18 hedefin vurulduğu” açıklamasını yapmıştı. Filistinli kaynaklar, İsrail bombardımanında en az iki kişinin yaralandığını duyurdu. Dün ise Refah yakınında İsrail kontrol noktası yakınında askerlerin açtığı ateşte 17 yaşındaki iki Filistinlinin yaşamını yitirdiği haberi gündeme düştü. İsrail ordusu ise ölümcül olaya ilişkin “bir grup Filistinlinin sınırdaki tel örgülere şüpheli şekilde yaklaşması üzerine uyarı ateşi açıldığını” belirtti. ‘Liberman’a saldırı planı’ Öte yandan, İsrail iç istihbarat servisi Şin Bet, Savunma Bakanı Avigdor Liberman’a saldırı düzenlemeyi planlayan 6 Filistinlinin yakalandığı açıklamasını yaptı. Sputnik’in haberine göre, Şin Bet raporunda “Filistinli grubun, Batı Şeria’da Liberman’ın geçeceği güzergâha patlayıcı madde yerleştirmeyi planladığı” istihbaratı yer alıyor. İslami Cihad örgütü üyesi olduğu iddia edilen 6 Filistinlinin Beytullahim’de gözaltına alındığı kaydedildi. Diğer yandan Başbakan Binyamin Netanyahu’nun başı, yolsuzluk soruşturmasıyla ağrımaya davam ediyor. Netanyahu, Münih Güvenlik Konferansı için yurtdışındayken dün polisin ülkedeki ana komünikasyon şirketlerinden birine yönelik soruşturmada yeni gözaltılar yaptığı haberi gündeme yansıdı. İsrail medyası, bu yeni soruşturmanın Netanyahu ile bağlantılı olabileceğine işaret edildi. ‘CIA, seçimleri manipüle etti’ Rusya’nın 2016 ABD Başkanlık seçimlerine müdaha le ettiği iddiaları soruşturulmaya devam ederken Washignton’ın da dünyanın farklı yerlerindeki seçimleri etkilemeye dönük Woolsey çabaları daha fazla irdelenmeye başlan dı. Amerikan Fox televizyonuna konuşan Merkezi İstihbarat Teşkilatı’nın (CIA) eski başkanlarından James Woolsey, ABD’nin de başka ülkelerdeki seçimlere karıştığı itirafında bulundu. ‘Komünistlere karşıydı...’ Özel Yetkili Savcı Robert Mueller’in 13 Rus vatandaşı ve 3 Rus kuruluş hakkındaki suç duyurusuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Woolsey’e, benzer bir müdahalenin ABD tarafından da yapılıp yapılmadığı soruldu. Woolsey yanıt olarak, “Muhtemelen evet ancak komünistlerin iktidara gelmesini engellemek için, sistemin iyiliği içindi. Demokrasinin menfaatine, sadece iyi bir amaç içindi” ifadelerini kullandı. ABD’nin başka ülkelerdeki başkanlık veya cumhurbaşkanlığı seçimlerine müdahalesine ilişkin 2016’da bir araştırma yayımlayan Carnegie Mellon Üniversitesi’nden Dov Levin, 19462000 yılları arasında 81 seçimin manipüle edilmeye çalışıldığını tespit etmişti. Los Angeles Times’ta 2016 sonunda çıkan habere göre, bu rakama ABD’nin beğenmediği adayların seçilmesini takiben askeri darbe ve rejim değişikliği çabaları dahil değil. ABD’nin müdahale ettiği seçimler arasında, 1986 Haiti, 1990 Nikaragua, 1996 İsrail ve 2000 Yugoslavya seçimleri dikkat çekiyor. ‘Saakaşvili dönsün’ eylemi Eski Gürcistan Devlet Başkanı ve Ukrayna’nın Odesa kentinin eski valisi Mihail Saakaşvili’nin Ukrayna’dan sınır dışı edilmesi binlerce kişinin katıldığı bir gösteriyle protesto edildi. Başkent Kiev’de dün Saakaşvili’nin başında olduğu “Yeni Güçler Hareketi” tarafından organize edilen gösteride ABD ve AB bayrakları taşındı, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko’nun istifası istendi. 12 Şubat’ta gözaltına alındıktan sonra Ukrayna’dan sınır dışı edilen Saakaşvili’nin ülkeye dönmesi çağrısı yapıldı. Başsavcılığın “Hükümeti devirmek için eski Devlet Başkanı Viktor Yanukoniç’e bağlı bir çeteden para alma” şüphesiyle hakkında soruşturma yürüttüğü Saakaşvili geçen hafta ülkeden sınır dışı edilmişti. C MY B