Katalog

BULMACA 14 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 27 Ağustos 2017 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Güneşe Yolculuk”, “Pandora’nın Kutusu”, “Tereddüt” gibi filmleriyle tanınmış sinema yönetmenimiz... Yan yana getirilmiş iki borudan oluşan üflemeli bir halk çalgısı. 2 Meksika’da, Azteklerden beri oynanan bir top oyunu... Yalnızca İzlanda atlarında görülen dinamik bir koşu şekli... Dişi deve... Romanya’nın plaka imi. 3 Zehir... Sergilerde çeşitli firmalara ayrılmış yerlerin her biri... BosnaHersek’in para biriminin uluslararası döviz piyasasındaki adı... Gönderme, yollama. 4 Çıkar yol, çare... Kocasının ölümünden sonra tahta çıkan ve on yıl hüküm süren, Çağatay ulusunun dördüncü hükümdarı... Yapma, etme. 5 Bir iskambil oyunu... Bingöl’ün Karlıova ilçesinde bir mağara... Diyarbakır yöresine özgü, sütle yapılan bir hamur tatlısı. 6 İki tarla arasındaki sınır... Pulculuk... Hindistan kökenli bir bekçi köpeği cinsi. 7 Bir haber ajansının kısa yazılışı... Çayın etkin maddesi... Bir nota... İsrail yapımı bir tür tabanca... “Elinde gâh oldu gâh mar kalem” (Fuzuli). 8 “Dehri arasan binde bir âdem bulamazsın / Âdem görünen ’ları âdem mi sanırsın” (Ziya Paşa)... Yunan abecesinde bir harf... Hint inanışında Buda’nm lakabı... Alp Dağları’nda, yüksekte bulunduğu için kışın gidilemeyen çayırlara verilen ad. 9 Aşınma, erozyon... Kurutulmuş kökü halk hekimliğinde kullanılan otsu bir bitki... Rus, Leh, Sırp, Hırvat, Bulgar ve Çek halklarına dillerindeki yakınlık nedeniyle verilen ortak ad... İlaç. 10 Kilise çanı... Umman’ın plaka imi... Denizcilikte sancağı, yelkeni ya da sereni direkten aşağı alma... Bu haftaki bulmaca ödülü Türkiye’de ve Dünyada Ekonomik Bunalım, 20082009 Bağımsız Sosyal Bilimciler Yordam Kitap 13 AĞUSTOS 2017 1637 KAZANANLAR: Behter Akyol, İbrahim Ormancı, İZMİR, Önder Aslan, Sebahattin Kılıç, AYDIN, Zafer Algan, KOCAELİ, Sevinç Bengi, SAMSUN, Orhan Canlı, AFYONKARAHİSAR, Tamer Durmuş, MERSİN, Gür Karasu, BURSA, Kurtuluş Acan, ORDU, Akın Kumaş, Kayhan Karaçal, Ömer Bülent Hayırlı, ANKARA, Zekeriya Bölükbaşoğlu, BOLU, Meltem Tiregal, Ali Özçelik, İSTANBUL, Hamdi Kirman, BALIKESİR, İbrahim Kargıtuğ, MUĞLA, Fehime Küçükaydın, DENİZLİ, Ayşe Ergün, ANTALYA, Türkan Çakır, ZONGULDAK, Tarık İnam, İZMİT, Erdal Barın, SAKARYA, Ulaş Çobanoğlu, GİRESUN, Ekmel Hakkı Yalçın, KIRKLARELİ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle aycin@cumhuriyet.com. tr veya (0212) 343 72 64 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 13.08.2017 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Nikolay Ostrovski’nin Fırtına Çocukları (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 G ENCOE RKAL Ş İ P POYAK İ 2UŞ İ KRAL ADADA MA L AK 3 S F İ A POR OH TAN A L O 4TA Ç İ T İ NEK İ B İ B İ K AN 5AP T E ROS Z U R NU K U L AMA 6 V İ O L A AME R İ KA AM İ RA 7 KAR Dİ ANABAT İ K NATO 8L AÇEVE L E AY KOLO F AN 9 İ PKA İ RA A T AMAN FA İ 10 M A S T İ G O F O B İ E İ P O T E K 11 T N A L İ ANE AF İ TAB US 12 D O L M E N A S İ L A B İ İ BR İ 13 H A R B İ N ET B AHAN E EOS 14 E L UN AK HAÇ İ N 15 K ÖRÜK REA AR 16 S U L U C A G Ü M B E T S 17 A S NUB E SAR I CA 18 G A G MR Dİ SK EV 19 O R A N AME L E ABA 20 N E V Z İ N E ET İ KET Osmanlı donanmasında kullanılmış bir savaş gemisi. 11 Şamanizmin din adamlarına verilen ad... Havyarı değerli bir mersinbalığı türü... “Hawaii kazı” da denilen bir kuş... Uzun tüylü bir süs köpeği. 12 Antik Yunan tragedyalarında kahramanı felakete götüren aşırı gurur, küstahlık ve kendini bilmezlik hali... Eski Türklerde yağmur yağdırıp yel estirdiğine inanılan büyü taşı... Kumarda ortaya sürülen para... Baş. 13 Satrançta bir taş... Kurak bölgelerde yalnızca sel suları ile beslenen, çoğu zaman kuruyan akarsulara verilen ad... Bir dilden başka bir dile olduğu gibi çevrilen deyim... Rüzgâr aşındırmasıyla üzerinde oluk ve çukurlar açılmış, yumuşak kayaç yüzey alanı. 14 AleviBektaşi törenlerine verilen ad... Sivas’ın Şarkışla ilçesinde bir kaplıca... Tanrıtanımaz. 15 Asur Krallığının başkenti... Prensip. 16 Neodim elementinin simgesi... Bir nota... Yüksek bir makama sunulan mektup ya da dilekçe... Arjantin’in plaka imi. 17 Bir yeri daha önce görmüşlük ya da bir olayı daha önce yaşamışlık duygusu... Çabuk davranmak, acele etmek. 18 Eskiden kokulu maddelerin miskle karıştırılıp dövülmesiyle yapılan güzel koku... Hafif ve ince yağmur... Olağanüstü yeteneği ve yaratıcı gücü olan kimse. 19 Aydın ilinde, “ulusal park” kapsamına alınan bir yarımada... Aynı adlı mantarın yol açtığı ekin hastalığı. 20 İspanyolların sevinç ünlemi... “Gösterişli, çalımlı” anlamında argo sözcük... Yedirip içirme, besleme. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Serçe”, “Elveda Bonaparte”, “Altıncı Gün” gibi filmleriyle tanınmış Mısırlı sinema yönetmeni... Güney Amerika’da büyük çiftlik sahiplerine verilen ad. 2 Kimi ağaçlardan elde edilen kokulu bir reçine... Müslüman olmayan yangın tulumbacılarının giydiği bir tür ipekli mintan... Zayıf yapılı, güçsüz. 3 Gürültü, patırtı... Osmanlılarda padişahın maiyetinde bulunan görevlilere verilen ad... Manganez 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... elementinin simgesi... Kadınların bluz üzerine giydikleri yelek. 4 Belli bir anlamı olan iz... Dünya işlerini hoş gören, kalender kimse... İzmir yöresinde susamlı sandviçe verilen ad... “Helali” de denilen ve giysi yapımında kullanılan yarım ipekli bir kumaş. 5 Soğurma, emme... Bir şeyin özünü oluşturan ana öğe... Anton Çehov’un bir tiyatro oyunu... Babillilerin sıvıları ölçmekte kullandıkları hacim ölçüsü. 6 Tellür elementinin simgesi... Eylem... Kürkü değerli bir yaban kedisi... Sınır boyu. 7 Kırmızı bir elma cinsi... Kat kat çakıl ve kumdan oluşmuş yer kıvrımı... “Ben gelmedim için / Benim işim sevi için” (Yunus Emre)... Hindiye verilen bir ad. 8 İzmir’in Ödemiş ve Tire ilçelerine özgü bir tür pide... “Antilkayısısı” da denilen bir meyve... Bir mandalina cinsi. 9 Boğa takımyıldızının en parlak yıldızı... Tavana yakın küçük pencere... Acele, tez. 10 Bilgisiz, kültürsüz kimse... Eskiden “niçin, nasıl” anlamında kullanılan bir sözcük... Fiyat düşmesini önlemek amacıyla ürünlerin piyasaya sürülmeyip tahrip edilmesi. 11 Dümeni kullanmak için baş tarafına takı lan kol... “Ağaç yaprak verir vermez rüzgâra” (C.S. Tarancı)... Bir renk... Eskiden şairi bilinmeyen şiirlerin altına yazılan sözcük. 12 Bir nota... İpekli bir tafta cinsi... Yağmur suyunun biriktiği çukur yer... Ticari değer taşıyan yaprak tütünlerin düşük kaliteli olanı. 13 Mimarlığın kent düzeni ile uğraşan kolu... Hayvan yiyeceği... Kastamonu yöresinde yufka ekmeğine verilen ad... Çekirdekli kayısı kurusu. 14 Vanuatu’nun para birimi... Afyonkarahisar’ın bir ilçesi... Işığı yansıtan araç. 15 Eskiden Trabzon’da üretilen bir cins şarap... Aldatma işi, hile... “En sinsi bir gibidir geçmeyen zaman” (Y.K. Beyatlı). 16 En kısa zaman süresi... Hindistan’da dokunan bir cins kumaş... Gümüş elementinin simgesi... Utanma, hayâ. 17 “ ve Siyah”: H.Z. Uşaklıgil’in romanı... Eskiden yolların güvenliğini sağlayan görevlilere verilen ad. 18 İki yılda bir düzenlenen gösteri... Asya’nın güneydoğusunda yaşayan bir geyik. 19 Uzak... Anlam bakımından, özünü ifade ederek. 20 Spartakistler adlı örgütün kurucularından olan ünlü Alman kadın devrimci. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com Dünya Takım Şampiyonaları SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Enterzonal Venice Cup Dünya Kadın Takımlar Şampiyonası olan yarışmaya sadece bölgelerinde dereceye giren 22 ülke katılabiliyor. 13 gün süren yarışmayı finalde altı devre sonunda İngiltere’yi 206107 yenen Çin takımı kazandı. d’Orsi Senyor Tropy Milli takımımızın da katılıp 11. olduğu turnuvayı yine altı devre sonunda İtalya’yı 169145 yenen Amerika 2 takımı kazandı. Haftanın Problemi İmp Zonsuz D:Güney ¦ AD743 ¦ D3 ¦ A10973 ¦4 K BD G ¦2 ¦ ARV10987 ¦ D65 ¦ A6 Batı Kuzey Doğu Güney 1¦ Kontr 1¦ Pas 4¦ Herkes pas Atak trefl 3’lü, Doğu Ruayı koyuyor. Nasıl oynarsınız? (Biliyorsunuz ikilide her fazlanın önemi var. Dolayısıyla mümkün olduğu kadar fazla yapmaya çalışacağız.) Analiz ve Çözüm: 26 puanımız var, Doğuda da ilk elde üç puan göründü, öyleyse geride kalan 11 puan Batıda olmalı. Belki aklınıza “11 puanla kontr atan 10 puan la da kontr atar, öyleyse şu karo Damını oynayalım, Doğudan tek Vale gelirse hiç el vermeyiz” diye bir düşünce gelebilir. Ancak buna hiç gerek yok, çünkü 1011 puanla kontr attıysa Batı’da en az üçlü pik olmalı. (Daha uzunsa canımıza minnet!) Atağı alıp hemen bir trefle büyük kozla çakıyoruz. Beş koz çekip –yerden üç karo bir pik atalım pik empası yapıyor, As pike bir karo atıp pike çakarak ele geliyoruz. Durum: ¦7 ¦ ¦ A10 ¦ ¦V ¦ ¦ RV ¦ K BD G ¦ ¦ ¦8 ¦ 97 ¦ ¦8 ¦ D6 ¦ Şimdi son kozu çektiğimizde Batı göz göre göre piki sağlatmamak için karo defos ediyor, biz de artık görevini tamamlamış olan piki atarak kalan elleri alıyoruz. İşte diğer eller: ¦ RV96 K ¦5 ¦ RV42 B D ¦ D1085 G ¦ 1085 ¦ 642 ¦8 ¦ R97653 Haftanın Problemi İmp DB zonda D:Doğu ¦ 862 ¦ RV104 ¦ A74 ¦ 652 K BD G ¦ A954 ¦ AD762 ¦2 ¦ AR3 Batı Kuzey Doğu Güney 2¦ 3¦ Pas 4¦ Herkes Pas Atak: Rua. Doğuda en az bir karo varsa kontratı garantiye alabilir misiniz? İyi bir hafta sonu diliyoruz. FİDE Dünya Kupası, 227/ Eylül/2017 tarihleri arasında Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te yapılacak. Adaylar Turnuvasına oyuncu verecek mahiyetteki eleme usulü turnuvaya statüdeki boşluktan yararlanan Dünya Şampiyonu Norveçli GM Magnus Carlsen de katılmakta. 2000’li yıllarda İlyumjinov tarafından yeniden başlatılan Dünya Kupaları şimdi dünya şampiyonunu belirleyecek yolun mihenk taşı. Oyuncular önce kendi federasyonları tarafından nomine edilip, kıta şampiyonalarından seçilerek Dünya Kupası’na katılma hakkı kazanıyorlar. İkinci Dünya Savaşı sonrası vücuda getirilen Dünya Satranç Şampiyonası Sisteminde Dünya Kupası’nın yerine Enterzonaller vardı. Yine federasyonlarının nomine ettiği satranççılardan zonallerde hak kazananlar, enterzonallerde oynarlardı. Kelimesi kelimesine bölge ve bölgelerarası turnuvalara dayanan sistemde zon yani bölge coğrafi olmak zorunda olmadığı gibi SSCB, ABD ve Kanada tek başlarına bölgeydiler. Gelmiş geçmiş en başarılı enterzonal performansları 1952 yılında İsveç’te yapılanı 16,5/20 ile kazanan Sovyet GM Alexander Kotov ve 1970’de İspanya’da olanı 18,5/23 ile kazanan Amerikalı GM Robert James Fischer’e aitti. Her iki başarının da ortak noktası en yakın takipçilerle farkın 3,5 puan, başka bir deyişle +7 gibi devasa boyutta oluşu! İkiliden Fischer dünya şampiyonluğuna giderken, Kotov bir kez daha Adaylar Turnuvasının tabelasının tam ortasında yer aldı. Bu durumu yaratan nedenlerden biri de Kotov’un kendisi gibi dünya şampiyonu adayı olanlara karşı enterzonalde bocalamasıydı: GM Laszlo SzaboGM Alexander Kotov, Saltsjöbaden 1952 1.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 a6 6.Fe2 e6 7.00 Vc7 8.f4 Ac6 9.Fe3 Fe7 10.Ve1 00 11.Vg3 Ad4 12.Fd4 b5 13.a3 Fb7 14.Şh1 Kfd8?! (Kotov bu klasik tabyada kendi manevrasını uy gulamaya hazır: Kfd8,Ae8,Ff6. Günümüzde teori 14...Kad8 15.Kae1 Kd7 16.Fd3 Ke8 üzerine kurulu.) 15.Fd3 Ae8 16.Kae1 Ff8 (Beyaz 16...Ff6 17.Ff6 Af6 18.e5! için hazır.) 17.Vh4 Ve7 18.Vh3 g6 19.f5! e5 20.Fe3 Ac7 21.f6 Ve8 22.Vh4! (Fikir 23.Kf3h3.Szabo rakibinin 22.Fh6?! Fh6 23.Vh6 Ae6 24.Ad5?! Fd5 25.ed5 Vf8! ile kötü taşlarından kurtulmaya çalıştığını anlıyor.) d5! Kotov 23.Fb6?! de4! 24.Fc7 ed3 25.Fd8 Kd8 26.cd3 Kd3 ile doğru bir kalite fedasına hazır. Fakat...23.Kf3!? d4 24.Kh3 h5 25.g4 Fc8! (25...de3? 26.gh5 g5 27.Vg5 Şh7 28.h6 Ae6 29.Vf5 Şh8 30.Vg4! ve tehdit 31.Vg7!!) 26.Kg3 hg4? (26...Fg4! 27.h3 Fe6 28.Kg5 de3 29.Kh5 Fg7! 30.fg7 gh5 31.Vh5 f6 32.Vh6 Şf7 33.Kf1 Şe7 kritik.) 27.h3 gh3 28.Kg5? (Szabo gibi bir taktisyenin 28.Ad5! Ad5 29.ed5 de3 30.Kee3! Kd5 31.Kh3! ile kazancı kaçırması sürpriz.) de3 29.Keg1 Fe6 30.Şh2!? (30.Kh5 Fg7 31.fg7 gh5 32.Vh5 f6 33.Vh6 (Tehdit 34.Fe2h5) Şf7! ve bu konumda 34.Ad5 Ad5 35.ed5 Fd5 kişle geldiğinden Szabo Şh2 oynuyor ama 34.g8V Vg8 35.Kg8 Kg8 36.Ve3 h2! Siyaha şans tanır.) Kd6? (30...Kd3 31.cd3 Vd8! 32.Kh5 Fg7 33.fg7 Vh4 doğru savunmaydı.) 31.Kh5 Fg7 32.fg7 gh5 33.Vh5 f6 34.Vh6 Şf7 35.Ad5! Fd5 36.ed5 e4? (36... Vg8! 37.Fh7 Ad5 38.Fg8 Kg8=) 37.Vh7?? (37.g8V Vg8 38.Vh5! kazanır.) Vg8?? (Zeitnot oyu nun kalitesini etkiliyor. 37...Ve5!) 38.Vh5?? (38.Vg6 Şe7 39.Ve4 Şd7 (39...Şd8? 40.Vf4 ve tehdit 41.Fh7) 40.Vg4 hamle tekrarıyla beraberlik verirdi.) Şe7 39.Fe4 Ad5 40.Fh7 Ve6 41.g8V Kg8 42.Fg8 ve Beyaz 42...Ve5’i beklemeden terk etti.01 ‘Bobby’ ise Aday Maçlarındaki rakiplerini daha enterzonalde domine etmeye başlamıştı: GM Robert James FischerGM Mark Yevgenyeviç Taymanov, Palma de Mallorca 1970 1.e4 c5 2.Af3 Ac6 3.d4 cd4 4.Ad4 e6 5.Ab5 d6 6.c4 a6 7.A5c3 Af6 8.Fe2 Fe7 9.00 00 10.Aa3!? b6 11.Fe3 Fd7!? (Taymanov b5 hazırlayan sistemini oynuyor.) 12.Kc1 Vb8 13.f3! Ka7 14.Ac2 Kd8 15.Ve1 Fe8 16.Vf2 Kb7 17.a4 a5!? 18.Ad4 Ad4 19.Fd4 Ad7 20.Vg3 Ff6 21.Ff6 Af6 22.Kfd1 e5 23.Vh4 h6 24.Kd2 Ad7 25.Fd1 Ac5 26.f4! ef4 27.Vf4 Ae6 28.Vg3 Vc7 29.Ad5 Vc5 30.Şh1 Fc6 31.Kc3 Ag5 32.Fc2 Fd5 33.Kd5 Vc7 34.e5 de5 35.Ve5 Kdb8 36.Ff5 Ve5 37.Ke5 g6 38.h4 Ah7 39.Fg4 Af6 40.Ff3 Fischer meşhur Filiyle a geçeri yaratmaya çalışıyor. 40...Kd7? (40...Kc7 41.Kb5 Ad7!) 41.Kb5 Kd4? (41...Kdd8!) 42.c5! Kh4 43.Şg1 Kb4 44.Kb4! ab4 45.Kc4 bc5 46.Kc5 (a geçeri çok tehlikeli.) Şg7 47.a5 Ke8 48.Kc1! Ke5 49.Ka1 Ke7 50.Şf2 Ae8 51.a6 Ka7 52.Şe3 Ac7 53.Fb7 Ae6 54.Ka5 Şf6 55.Şd3 Şe7 56.Şc4 Şd6 57.Kd5 Şc7 58.Şb5! (58.Şb4? Ad8!=) Terk 10 C MY B