Katalog

Pazar 18 Haziran 2017 16 söyleşi EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK BİR KÜLTÜR POLİTİKASI SEFİLLİĞİ: Primadonnalar 70 TL’ye sahneye çıkıyor! Semiha Berksoy Opera Ödülleri yarın veriliyor. Zeliha Berksoy, operanın, yönetimlerden kaynaklanan bir engelleme döneminden geçtiğini söylüyor. CEREN ÇIPLAK Yarın Opera Ödülleri verilecek, onlarca yıldız sanat dünyasına katılacak... Peki, biliyor musunuz o yıldızların bir kültür politikası sefilliğinin içinde olduklarını... İlk Türk opera sanatçısı Semiha Berksoy adına kurulan Semiha Berksoy Opera Vakfı’nda şan dersleri alan öğrencilerin sesleri eşliğinde sohbet ederken Zeliha Berksoy çar Adalet yürüyüşü çok önce başlamalıydı n Bir yandan da Adalet Yürüyüşü devam ediyor... Doğru bir duruş. Ama çok acılar yaşandı... Keşke Ergenekon davaları sırasında, “Gezi” zamanında başlasaydı bu yürüyüş. Geç kalındı ama hiçbir şey yapılmamasından iyidir. n Bir Brecht yorumcusu olarak onun en çok hangi söylemi sizi yakaladı? Brecht’in “sanat, sanat içindir” gibi romantik bir bakıştan değil, somut gerçekliğin içinden görmesi ve anlatması beni çok etkiledi. Büyük bir eleştirel tarafı var. Başka bir dünya, keskin bir dünya... Aynı şey Nâzım’da da var. operası var ki... Atatürk, köy köy dolaşılıp özgün Türk melodilerini kayda geçirtti. Muzaffer Sarısözen’ler köy köy dolaşıp türküleri dinleyip notalara çektiler. Muazzam bir arşiv yapıldı. Bu temalardan Türk müziğini yükseltmek istediler. n Opera şu an duraksama dönemini mi yaşıyor? Türkiye’de opera hiç durmadı. Yönetimler para vermiyor. Opera binaları elden çıkarılıyor. Yönetimlerden kaynaklanan bir pıcı bilgiler paylaşıyor... engelleme döneminden geçiyo n Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2016 istatistikleri Kadro yok... ruz. 40’lı 50’li yıllarda çok güzel operalar oynandı. 70’ler, 80’ler ve 90’larda dünya çapında opera sanatçılarımız yetişti. Hâlâ da ne göre opera ve bale izleyicisi azaldı. Ama gösteriler özellikle Süreyya Operası’ında kapalı gişe izleniyor! Dolayısıyla seyirci var, sahne yok. Bu verilerin gerçeği yansıtmadığını söyleyebilir miyiz? Kesinlikle. İstanbul’da şu an bir tek Süreyya Operası var. AKM kapalı, sahne sıkıntımız var. Opera sanatı Osmanlı’da da vardı. Ermeniler yabancı eserler oynuyordu. Opera meselesi Cumhuriyet’ten sonra başlıyor. Yıldız Sarayı’nın küçük bir opera sahnesi vardı. Padişah, o dönem ünlü opera eserlerini sahnelettiriyordu yabancılara. Fa Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Devlet Konservatuvarı Opera Ana Sanat Dalı öğretim görevlisi Ece İdil de opera sanatçılarının kadro ve ücret konusuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Kadrosuz bir opera sanatçısına gün başına 70 TL civarı bir ödeme yapılıyor. Bu ödeme de sürekli olmuyor, eğer rolü oluyor, sadece eser sahnelenirken. Bir eser de bir sezonda iki üç ay sahneleniyor. Gelecek sezon rol almayabiliyor... Eser sahnelenirken aylık 2 bin TL civarında bir ödeme yapıyorlar. İdari kadro ücretleri kendi inisiyatifleriyle yukarıya çekmeye çalışıyorlar. Kadro da açılamıyor sanatçılara çünkü emekli olmak istemiyor diğerleri. Eğer emekli olurlarsa maaşları üçte bire düşüyor. Öte yandan, kadrosuz primadonna oyuncuları da var.” yetişiyor. Opera sanatçılarımız Berlin’e, Strazburg’a gidiyorlar. Ben çok onurlanıyorum. Ama yönetimler operayı kısırlaştırıyor. Buna rağmen sanatsal olarak hiç durmadık, artistler oynamaya devam ediyor. n Biz opera alanında bugün hangi noktadayız? Hiçbir yerde değiliz. Bugün bir Türk operası, İstanbul operası diye bir şey var mı? Yok, ama Paris operası diye bir şey var. İstanbul’un nüfusuna bakınca en az beş tane opera binasına ihtiyacımız var. n Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “AKM’yi yıkacağız, yeni ihtişamlı bir opera binası yapacağız” açıklaması için ne dersiniz? İstanbul’a kaç tane köprü, havalimanı yapıldı? Büyük projeler yapıldı ama AKM 9 senedir onarılamadı! AKM’ye sıra gelmedi! Toplum, sanatsız kaldı. Türk halkı öğrenmeye açık, görmek istiyor. Ama siz ne veriyorsunuz? Merdiven altı Kuran kat Cumhuriyet’ten sonra Atatürk operayı çok ciddiye alıyor ve kurumlaşmaya gidiliyor. O sırada da İran Şahı Türkiye’yi ziyarete geliyor. Bu nedenle Atatürk, İran Şahı’nın şerefine Adnan Saygun’a opera besteletiyor. 19 Haziran’da “Özsoy” operası bugünkü Resim Heykel Müzesi’nde sahneleniyor... n “Özsoy” operası bizim musiki ve sahne sanatları alanında nasıl bir dönüm noktası? O dönem gazetelerde bunun sahne sanatları alanında bir inkılap hareketi olduğunu yazıyor. Atatürk o dönem şeker, demir fabrikaları kuruyor, bir yandan da sanatçıları eğitim için yurtdışına gönderiyor. Türkiye’yi yüz BSemiha Berksoysı başlıyor... Semiha Berksoy Opera Ödülleri yarında ilk Türk kadın opera sa natçısı oluyor. n Operanın hep bizim kültüre ait olmadığı vurgusu yapılır, buna ne dersiniz? O zaman ülkemiz enternasyonal bir ülke değil. O zaman telefon, araba da almayalım. Dünyadaki nimetlerden faydalanıyorsun da kültürel ilerlemede enternasyonal olmaktan mı çekiniyorsunuz? Opera sanatı bize aykırı bir sanat değil. Enternasyonal dünyada yer alacaksa kursları. Dinsel olarak da doğru bir yerde eğitmiyorsunuz. n AKM’nin 9 yıldır kapalı ol rtrastöebiphiltuVrrnykaöoieinylşeayetrnnldkaneıeaclsifenmnOeoyoSı gi2akgenrnpslır.0umeiuceeılUni1nırğr6ihçolshacusueealsaua2nasyrkısa0’nadBknlıutell1aeead17o9ş2dsnragtpkÖ0üHdei“Dser.zÖd0araioelreçeüvz0azynneielcms’rlidlkOeaeztoeıellBnrkzeyipi.ıa”şSnetöunaüdnkrüil ması ne kaybettirdi? Toplum hayatında sanatsal anlamda çok büyük bir deprem oldu. AKM’yi tadilat gerekçesiyle kapatacakları zaman “hemen boşaltılsın” dendi. Bütün o piyanolar, dekorlar, kostümlerle birlikte bütün herkes kendini birden sokakta buldu. Çok yazık! Bizde böyle bir destek yok. Ama sonuçta ne oldu? İnsanlar vahşileşti. Bugün eğer sokakta kadınlar nız mutlaka sanattan bir şeyler ğıy öldürülüyorsa, insanlar en ufak öğrenmelisiniz. Kendi kültürün la düşünsel ve ruhsal bir şeyde öfke saçıyorsa bu sa de Japonya çok tutucudur ama olarak ileriye gider. Beyni, zihni natsız kalmanın sonucudur. Biz bugün Japon operası dünyanın açılır, sorgulamaya başlar. Beğe sanatsız bırakılıyoruz. belli başlı operalarından. Türk ni düzeyi yükselir. Ama biz hal n Opera sanatçıları bugün yıl sıçratmak istiyor. Özsoy ope halkı meraklı, ilerlemelere uyum ka 70’lerden itibaren ne verdik? varlığını nasıl sürdürüyor? rasının müzik temaları Türk ka sağlayan bir halk. Arabesk! Arabesk de bizim kül Dünya çapında opera sanatçı rakterindedir. Bu bakımdan çok n Peki, neden halk ile opera türümüz değil, tamamen Arap larımız var ama kadro verilmi önemli. Operanın librettosu da arasında soğuk bir duvar var? ritmi. Arabeskin bize ne faydası yor. Kadrosuz opera sanatçıları Atatürk’e ait. Türk Operası adı Ben böyle olduğuna inanmı var? Arabesk, halkın zevkini çok gün başına 70 TL alıyor. Aylık 2 na çok büyük bir hareket. Öz yorum. Siz halka ne verirseniz başka yerlere götürdü... bin TL ücret alıyorlar. Ama unut soy operası ile artık Türk opera halk onu alır. Halk, sanat aracılı O kadar çok bestelenen Türk mayalım ki bir eserde rol aldık larında bu ücreti alıyorlar sade Opera: Seslerin rolleri... ce!Biresersezoniçinde23defa oynanıyor, toplam 56 temsil yapılıyor. Yazın zaten opera ka palı. Hatta kadrolu olamayan pri n Opera diğer sanat dallarının bir parçası mıdır yoksa bütünü mü? Operada insan sesinin inişleri çıkışları beni etkiler. Tüm sanatların birliğidir. Şarkı söyleyen bir tiyatro sanatçısı gibi düşünmek lazım. Bunun içinde dramatik bir örgüsü ve aksiyon var. Opera, konuşmalı müzik ya da müzikli konuşma. İşte dramatik olarak bir gerilim sahnesi olduğu zaman müzik birdenbire yükseliyor. Seste de iniş çıkışlar oluyor. Opera komple bir sanattır. Bütün bir sa lerde ona göre repertuvar oluyor. Bütün operalarda bu seslerin rolleri vardır. Semiha Berksoy’un talihsizliği daha hafif operalarda rol alması. Kendi şanını oynayamıyor. O zaman yüksek dramatik opera sahneye konmuyor. Ama şimdi sahnelenmeye başladı. n Opera dünyası kendi içinde nasıl bir dünya? Opera içinde de büyük bir rekabet ve çekememezlik vardır. Semiha Berksoy’u çok engellediler. Vasat artistler, düşük sesler kendi aralarında n Arşivde, Semiha Berksoy’un ve sizin ayrı zamanlardaki söyleşilerinizi okuduğumda aynı cümleye rastladım: İnsan aşkı yoktur, sanat aşkı vardır... Bu, annenizden size geçen bir cümle mi? İnsana duyduğun aşk geçici olabilir ama sadık olan sanat aşkıdır. Sen sanat yaptığın müddetçe geçici olmaz. Bir defa sanatı çok ciddiye almak lazım. Elden geldiğince geniş çaplı bir sanatçı olmak için emek verirseniz sanat sizi öyle bir yukarı çıkarır madonnalar var ve onlar da günlük olarak 70 TL ücret alıyor. Yani yaklaşık 20 Avro... Yurtdışındaki primadonnalar binlerce Avro’ya sahneye çıkıyor. Ve kadrolular. Ayrıca her oynadığı gece için yüksek ücret alıyorlar. Bizim opera sanatçılarımız için böyle bir durumun olması onur kırıcı. İstismar ediliyorlar. n Nasıl geçiniyorlar? Aile desteği ile. Yurtdışında orta deneyimliler 20 25 bin Avro alıyor. 100 bin Avro’ya özel kontratlarla sahneye çıkan starlar da var. Diyeceğim şu ki Türk operası geliştirilmedi yönetimlerce. nattır. Lirik dramatik sopra bir grup oluşturuyor ve si ki, pırıl pırıl parlarsınız. Yete n Bu durum bir kültür politi no, yüksek dramatik sopra zi istemiyor. Semiha Berksoy rince sanata değer vermez kası sefilliği değil midir? no gibi ses aralıkları var. Me opera çevresinde çok dışlan seniz o da sizi parlatmaz. Sı Kesinlikle, tam bir kültür poli sela Semiha Hanım yüksek dı. Annemi daha çok tiyatro radan olabilirsiniz. Geçer gi tikası sefilliği... Kültür Bakanlığı dramatik soprano. Bu ses cular severdi. dersiniz. ve opera yönetimi adına utanıla cak bir durum. TELEVİZYONEDİTÖR: DEMET YALÇIN Yayın Akışı 09.00 İşimiz Estetik 10.00 Haftasonu 11.05 Şeffaf Oda 13.20 Teknoloji Her Yerde 16.05 Başarıya Doğru 17.50 Ramazan Tadları 20.00 Para Dedektifi 21.00 Haber 22.00 Gündem Özel 01.00 Gece Haberleri 09.00 Burası Haftasonu 12.10 AirPort 13.44 Spor Bülteni 16.00 Haber Bülteni 18.00 Ana Haber 20.00 Ajanda 20.45 Şampiyonluk Kutlamaları 21.00 Teke Tek 24.00 Haber Bülteni 02.15 Ajanda 09.15 Tam Zamanı 10.00 Haber Bülteni 11.15 Bildiğiniz Gibi Değil 12.15 Yaşasın Hayat 13.00 Haber Bülteni 17.00 Haber Bülteni 19.10 Tam Zamanı 20.00 Ana Haber 22.50 Zum 02.00 Gece Haberleri 09.30 Film: Cesur Horoz 11.15 Anne 13.45 Dizi: Söz 16.45 Film: Cehennem Melekleri 2 15.45 Fazilet Hanım ve Kızları 19.00 Star Haber 20.00 Türk Malı Aile Komedisi 23.00 Film: Kafes 06.45 Akasya Durağı 08.45 Sahrap’la Lezzetli Sofralar 09.45 Magazin D 13.00 Film: Yakın Koruma 15.45 Arka Sokaklar 18.45 Haber Bülteni 20.00 Bodrum Masalı 23.30 19 01.15 Sahur Vakti 08.30 Kendine İyi Bak 10.00 Pazar Sürprizi 13.00 İftar Yolculuğu 17.00 Çocuktan Al Haberi 18.45 Ana Haber 20.00 Film: Kapımdaki Casus 22.00 Film: Kıyamet Günü 02.00 İslamiyetin Doğuşu 08.00 Basının Gündemi 12.00 Şimdiki Zaman 14.00 Hafta Sonu Haber 18.00 Halk Sofrası 19.00 Ana Haber Bülteni 21.00 Zamanın Ruhu 24.00 Gece Bülteni 08.00 Çalar Saat 10.45 Kalbimdeki Deniz 13.00 Benden Söylemesi 15.45 Savaşçı 19.00 Ana Haber 20.00 Savaşçı 23.45 Kalbimdeki Deniz 10.00 Film: Doğaya Karşı 11.30 Dizi TV 12.55 Seni Kimler Aldı 15.50 Kırgın Çiçekler 19.00 Ana Haber 19.45 İftar 21.00 Seni Kimler Aldı 00.15 Kim Milyoner Olmak İster 07.20 Beni Böyle Sev 10.00 Film: Sınır Kâşifi 11.50 Enine Boyuna 13.10 Altın Petek 14.40 Komşum Benim 19.00 Ana Haber 19.55 Spor 20.40 Lise Devriyesi 23.45 Kur’anı Kerim’i Güzel Okuma Yarışması 01.45 Sahur Bereketi 10.00 Çocukça 11.00 Başkent’te Sağlık 15.00 Genç Düşünce 16.00 Angara Havası 17.00 Sağlıklı Formda Sohbetler 18.00 7 Gün 19.00 Doğru Seçim 19.30 İftira Doğru 21.00 Yurdun Sesi 23.00 Bilimin Yıldızları 07.40 Günün Dosyaları 10.00 Film: Muhteşem Gatsby 14.00 Çalışma Yaşamı 15.05 Dünyanın Öteki Yüzü 16.30 Günün Dosyaları 20.10 Beşinci Boyut 22.00 Dünya Turu 01.30 Günün Dosyaları 08.15 Maşa ile Koca Ayı 10.15 Survivor Panorama 13.15 Arda’nın Ramazan Mutfağı 15.15 İşte Benim Stilim 18.30 Kadıköy’de Çimlere Veda Maçı 20.00 Survivor 2017 00.15 Sahur 09.20 Next Great Baker 11.00 Country House Rescue 12.45 Tanked 14.25 Last Alaskans 17.50 Wheel: Survival Games 20.05 Don’t Blink 21.00 Doctor Who 22.50 Battle Bots 00.35 Body Bizarre 09.05 Forward Thinking 13.55 Hello World 14.50 Video Fashion News 2016 16.40 Around The World In 80 Ways 19.05 Akustikhane 20.00 Her Şey Bu Masada 22.50 HT Life 02.15 Master Chef 09.15 Film: Omamamia 11.15 Pati 13.45 Film: Bir Tutam Cennet 17.00 Film: G.D.O Karakedi 20.30 Film: Hayatımın En Kötü Gecesi 22.15 Film: Karışık Kaset 00.30 3. Sayfa 09.00 Film: Yaz Kampı 10.45 Film: Amador 14.15 Film: 7. Kat 16.00 Film: Saldırı 18.00 Film: Kimsem Yok 20.00 Film: Beijing, Newyork 23.15 Film: Kulübe 01.15 Film: Ölümcül Geçmiş BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Dibi tutturularak 1 hafif yanık kokusu verilmiş muhallebi. 2/ 2 Bir ilimiz... Boyutlar. 3/ Yabancı paraların ulusal para cinsinden 3 4 değeri... Bir pamuk cinsi. 4/ Tümör... Bir 5 çeşit açılır kapanır perde. 5/ İnsana uyku hastalığı 6 7 aşılayan sinek... Havadan elde edilerek 8 ışık araçlarında 9 kullanılan bir element. 6/ Şiddetli 1 2 3 4 5 6 7 8 9 belirtilerle başlayıp kısa sürede ağırlaşan hastalıklar için kullanılan sözcük... Kuzu sesi. 7/ İspanya’da içkilerle birlikte servis edilen küçük meze 1 MÜB A D E L E 2 ÜRET İ M TA 3 NEY BEC İ K 4 T NALÇA B tabaklarına verilen ad... İçine 5 E S AME RUA sulu şeyler koymaya yarayan kap. 8/ Osmanlı Devleti’nde taşradaki nüfuzlu ailelere verilen unvan... Düzyazıda yapılan uyak. 9/ Kar ve pekmezle, bazen de 6 HAM İ AD B 7 İ Z L ADOGA 8 R AMA Y ANA 9 NAZAR FA şerbetle yapılan kar helvası. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Şeftali, kayısı gibi meyvelerin çekirdeklerinin sert kabuğu... Şenliklerde caddelere kurulan süslü kemer. 2/ Buğday, nohut, fasulye ve çeşitli yemişlerle pişirilen tatlı... Avuç içi. 3/ İnce deri ya da ince kabuk... Takadan büyük bir tür Karadeniz kayığı. 4/ Bir renk... Filmin kurgu açısından bir bütün oluşturan plan dizisi. 5/ Satrançta bir taş... Akıl. 6/ Ödenmiş ya da ödenecek olan hesapların dökümü... Samaryum elementinin simgesi. 7/ Bir anlatımı oluşturan sözcüklerin tümü... Eski Mısır İmparatorluğunun en parlak dönemindeki başkenti. 8/ Tatlı bir gıda maddesi... Asma kütüğü. 9/ Verme, ödeme... Doku. C MY B