Katalog

DUNYA Savaş muhabirine havaalanında ‘ekipman’ gözaltısı Tayland’da bir Britanyalı gazeteci yanında savaş muhabirlerinin standart ekipmanı kurşun geçirmez yelek ve gaz maskesi taşıdığı için “silah bulundurmak” suçlamasıyla havaalanında gözaltına alındı. Anthony Cheng’in Bangkok havaalanında dün Alman serbest fotomuhabir Florian Witulski ile Türkiye üzerinden Irak’a gitmek isterken durdurulduğu belirtildi. Cheng’in Çin yayın kuruluşu CCTV İngilizce için çalıştığı kaydedildi. İslamcı lidere suçlama Endonezya’da başkent Cakarta’nın eski Hıristiyan valisinin “Kuran’a hakaret” iddiasıyla hapse atılmasına yol açan protestoların arkasındaki isim İslami Savunucular Forumu lideri Habib Riziek hakkında porno paylaşımından soruşturma açıldı. Çarşamba 31 Mayıs 2017 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Sınırda gerilim hattı 13 Suriye sınırına ulaşan Iraklı Şii milislerin Esad güçleriyle birleşme çabasına ABD ‘saldırırız’ tepkisi verdi. ÖSO’ya silah veren ABD, Kürtlere silah dağıtımına da başladı Suriye hükümet güçlerinin Irak, İran destekli Iraklı Şii milislerin ve ÜrdünSuud aracılığıyla aldıklarını anlatan ÖSO’cu Tlass Salameh, “Haşdi Şabi’nin BağdatŞam (Haşdi Şabi) de Suriye sınırı otoyolunu açmasına izin verme na ulaşmaları, ABD yönetimini miz mümkün değil” dedi. alarma geçirdi. Daha önce Suriye hükümet güçlerine iki kez İran’a karşı savunma hava saldırısı düzenlemesine Kürt bölgesindeki “Asayiş” de rağmen Haşdi Şabi ile buluş Haşdi Şabi’nin Rojava sınırına Dondurma kuyruğunu ma yolunu kapatamayan ABD ordusu, Suriye’nin Irak ve Ürdün sınırındaki Tanf kasabasına yaklaşan Esad güçlerine bu kez havadan bildiri attı. ulaşmasına verilecek yanıtla ilgili acil toplantı düzenledi. “Asayiş” Genel Komutanı Ciwan İbrahim, Rojava’da “İran projesine karşı” kurulacak bir savunma hedef aldılar ‘Kapışma sahası’ sistemini gündeme getirdi. Ardından Pentagon sözcüsü Adrian Irak’ın başkenti Bağdat’ta önceki gece iftar sonrası düzenlenen iki bombalı saldırıda en az 27 kişi öldü, 115 kişi yaralandı. IŞİD’in üstlendiği saldırılardan il Financial Times, Bild gibi gazeteler sınır geçiş kapısının bulunduğu Tanf kasabasının uluslararası kapışma sahasına dönüşebileceğine dikkat çekti. Bölgede Batılı güçlerle destekledikleri Kürtlerin liderliğin Haşdi Şabi güçlerinin Suriye sınırına ulaştıklarını gösteren fotoğraflar yayımlandı. (DHA) RankineGalloway, Rakka operasyonu için Kürt savaşçılara (YPG) dün sabahtan itibaren silah ve zırhlı araç dağıtımına başladıklarını açıkladı. YPG’yi “terör örgütü” olarak gören Ankara, silah dağıtımına da karşı çıkmıştı. ki Karrada semtindeki bir deki Suriye Demokratik Güç Suriye’nin Irak sınırına uzanan dondurmacının önünde leri (SDG) ve ÖSO’ya bağlı ba yan bir komutan ise Reutes’e “Şii hila doğu bölgesi petrol zenginliğiyle gerçekleşti. 16 kişinin ya zı gruplar üslü durumda. Pazar gü lini durduramazlar” dedi. dikkat çekiyor. Sınırın yarısı SDG’nin şamını yitirdiği saldırının nü atılan Amerikan bildirisinde Esad Bu durumda ABD Başkanı Donald kontrolünde. Diğer sınır geçiş kapısı kurbanlarının çoğu, çocuk güçleri “Tanf’a ilerlemeniz saldırı sa Trump’ın nasıl bir yanıt vereceği me nın bulunduğu Bukamal’ı IŞİD kont larıyla birlikte dondurma yılacaktır. Güvenli bölgeyi derhal terk rak konusu. Dün ÖSO’ya bağlı grup rol ediyor. Hem EsadHaşdi Şabi hem kuyruğunda olan ailelerdi. edin” diye uyarıldı. Bir ayda bölgede 8 lar, ABD ile müttefiklerinin TOW, de ABDSDG’nin amacı Bukamal’ı alıp İdlib barut fıçısına bin kilometrekare toprak ele geçiren Esad yanlısı güçlerden Suriyeli olma ağır ve zırhlı araç yardımını artırdı petrol zengini Deyr ez Zor’a yürüyüp ğını söyledi. Yardımı CIA, Pentagon IŞİD’in kalesi Rakka’yı kurtarmak. Sokaklar durulmuyor döndü ABD’nin Washington Post gazetesi, Suriye’de Kai Ekonomik krizin pençesindeki Venezüella’da sağ muhalefetin, solcu Devlet Başkanı Nicolas Maduro karşıtı protestoları sürüyor. Önce de kolu Nusra’nın kontrolünde ki günkü eylemlerde muhalefet lider olan ve son aylarda diğer bölge lerinden Henrique Capriles ve Carlos lerden tahliye edilen cihatçılarla Paparoni’nin güvenlik güçlerinin mü doldurulan İdlib vilayetine dik dahalesi sırasında yaralandıkları sa kat çekerek “Suriye’nin en kanlı muharebesi yolda ve 1 milyon sivil de tehlike altında” başlığını kullandı. İdlib’de önemli sonuçları olacak büyük bir savaş verileceğini savunan haber analizde cihatçıların son kalesinin Türkiye sınırında bulunduğuna, ancak sınırın kapalı olduğuna ve buradaki kamplara 1 milyon sivilin yığıldığına dikkat çekildi. Yer kalmadı... Venezüella’da nisan ayının başından bu yana çıkan olaylarda en az 60 kişi yaşamını yitirdi. Maduro, vunuldu. Öte yandan Amerikan Wall Street firması Goldman Sachs’ın, petrol zengini ülkenin kamu petrol şirketi PDVSA’dan 2.8 milyar dolarlık tahvil aldığı haberleri de tartışma yarattı. Goldman Sachs, “tahvillerin ikinci el piyasasında bir broker aracılığı ile alındığını ve hükümetle bağlantı kurulmadığını” belirtti. Muhalefet liderlerinden ise anlaşmaya protestolar yükseldi. Meclis Başkanı Julio Borges, Goldman Sachs’ı hüküme Rusya, Türkiye ve İran arasında ABD’yi protestoların arkasında olmakla suçluyor. te yardım etmekle suçladı. varılan “çatışmasızlık bölgeleri” anlaşmasıyla İdlib ve üç bölgede daha ateşkesin sağlanmış gözüktüğünü, ama bozulması halinde Esad güçlerinin gözlerini İdlib’e dikeceğini, sivillerin de arada ka May, kaçak güreşiyor lacağını ileri süren gazetenin ko nuştuğu Kasım Kadur isimli sığınmacı şu ifadeleri kullandı: “Suriye savaşı başladığından beri 9 kez yerimizden olduk. Buraya gidecek başka yer kalmadığı için geldik. Ama sınır kapalı ve rejim de geliyor.” İdlib sakinleri bölgede tek bir boş yer kalmadığını, dairelerin tümüyle dolu, kiraların astronomik boyutta olduğunu, pek çok ai Britanya’da 8 Haziran’da gerçekleşecek erken genel seçimler için geri sayım sürerken iktidardaki Muhafazakâr Parti ile ana muhalefetteki İşçi Partisi arasındaki mücadele kızışıyor. Geçen hafta Manchester’da 22 kişinin yaşamını yitirdiği intihar saldırısı ile sarsılan ülkede, güvenlik ve AB’den (Brexit) çıkış konuları siyasi partilerin işaretle kötü bir anlaşmaya evet demeyeceğini, gerekirse uzlaşı olmadan birlikten kopuşun gerçekleşeceğini söyledi. Corbyn ise kazanması halinde Brexit konusunda AB ile nihayetinde bir anlaşmaya varacağını savundu. Tartışmada güvenlik konusu da bir diğer önemli unsurdu. Zira muhalif cephe, May’in İçişleri Bakanlığı döne lenin çadır, çamurdan ev ve hatta mağaralarda yaşadığını anlattı. Nusra dehşeti ana gündem başlıklarından. Son anketlere göre Jeremy Corbyn liderliğindeki İşçi Partisi, Başbakan Theresa May’li Muhafazakârlar’la aralarında olan farkı minde yaptığı polis bütçesi ve sayısından kesintilerin Manchester saldırısına kapı açan nedenlerden olduğu eleştirisini getiriyor. May, devraldıkla SERT KAPIŞMA... Washing ton ile Berlin’in karşılıklı açıklamalarıyla müttefiklik krizi tırmanıyor. Alman Başbakanı Angela Merkel’in eleştirileri ABD merkezli Yüzyıl Vakfı’nın 6 puana kadar indirmiş durumda. rı ekonomik durum karşısında hükü ne Twitter’dan yanıt veren ABD Başka Suriye uzmanı Sam Heller de Nusra’nın bölgede zor kullanarak baskı uyguladığına dikkat çekerken Dubai merkezli Al Aan kanalı Nusracıların ana yollara kontrol noktaları kurduklarına, kamyonlara doldurdukları esirleri “şeriat mahkemeleri”ne veya yeraltı zindanlarına götürdüklerine dair görüntüler yayımladı. Nusra bölgeye gönderilen insani yardımları gasp etmekle de suçlanırken gazeteye konuşan bir başka fraksiyon militanı “İnsan kaçırıyorlar, yardımları gasp ediyorlar. Burada hep aşırılıkçılar var. Biz Suriye böyle olsun diye mi mücadele ettik, kardeşlerimizi kaybettik” dedi. Yüz yüze tartışmadı Öte yandan önceki gece iki rakip televizyona çıkarak kampanya vaatlerini anlattı. Ancak gündeme May’ın rakibiyle yüzyüze tartışma programına katılmayı kabul etmemesi damgasını vur du. İkili ayrı ayrı programa çıktı. Sky News ve Channel 4 kanallarından yapılan özel yayına çıkma sırası yazıturayla belirlendi. Başbakan May, AB ile çıkış sürecine Corbyn metin Britanya’nın imkânları doğrultusunda ayakta kalmaya çalıştığını savundu. Öte yandan Corbyn’e ise geçmişte Kuzey İrlanda konusunda takındığı tutumla ilgili de sorular yöneltildi. Bir izleyici IRA üyeleri için dü zenlenen anma törenine katılmakla suçladı. Corbyn ise 1970 80’li yıllarda “diyalog” arayışında olduğunu ve katıldığı öne sürülen törenin “Kuzey İrlanda’da yaşamını yitiren herkes için” bir saygı duruşu olduğunu belirtti. May ABD’nin kullanıp hapse attığı diktatördü... nı Trump, “Almanya ile devasa bir ticaret açığımız var, artı NATO için gerekenden daha az ödüyorlar. Bu durum değişecek” dedi. Merkel ise Hindistan lideri Modi’yi ağırlarken Avrupa’nın kaderini kendi ellerine alması gerektiğini yineledi. Merkel’in seçimdeki rakibi, Sosyal Demokrat Parti lideri Martin Schulz, Trump’a “tüm Batı değerlerini yok ediyor, engel olunmalı” diye çıkıştı. SPD’li Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, Merkel’e bira çadırından, Trump’a Twitter’dan konuşmama tavsiyesinde bulundu. Trump’ın ekibinde fire Rusya ile bağlantıları iddiaları ve Beyaz Saray sızıntıları nedeniyle zor günler geçiren ABD Başkanı Donald Trump’ın iletişim direktörü Mi Panama’nın eski diktatörü Noriega öldü. Orta Amerika ülkesi Panama’nın eski diktatörü Manuel Antonio Noriega 83 yaşında öldü. ABD’nin 1903’te inşasına başladığı ve 2000’e dek yönettiği Panama Kanalı’ndan ötürü uzun süre Amerikan vesayeti altında kalan ülkede 1950’ler den beri CIA’nın maaşlı elemanı olan general Noriega, 1981’de solcu lider ve komutan Omar Torrijos’un şüpheli uçak kazasında ölümünün ardından, CIA desteğiyle riega, aynı zamanda önde gelen kokain kaçaksıydı. Muazzam servet edinen Noriega’nın Panama’da muhaliflere yönelik suikastlarının kitlesel protestolarla karşılanması, başka ülkelerin istihbarat servislerine de çalışması ve 1989 seçim sonuçlarını iptal etmesi sonunu hazırladı. ABD Başkanı George H.W. Bush, Vietnam sonrasının en büyük operasyonunu 1989’da Panama’ya düzenledi. CIA’nın yıllardır izin verdiği uyuşturucu kaçakçılığı ve ka ke Dubke, göreve gelmesinden üç ay sonra istifasını açıkladı. Politico sitesinin haberine göre, arkadaşlarına konu hakkında elektronik posta yollayan Dubke “Ayrılık nedenlerim kişisel. Ancak Başkan Trump’a hizmet etmek büyük bir onurdu” dedi. İstifanın ilk yurtdışı ziyaretinden dönen Trump’ın, aralarında Rusya iddiala 198389 arası diktatörlük yaptı. Ama ABD ordusunun müdahalesiyle devrildi. İktidarı sırasında CIA’nın Latin Amerika’daki solcu hareketler ve yönetimlere karşı kontra operasyonlarına silah ve para taşıyan No ra para aklama faaliyetlerinden ABD’de uzun yıllar hapis yattıktan sonra 2011’de iade edildiği Panama’da cinayetler ve kayıplar nedeniyle hapse atılan Noriega, bu yılı beyin tümörü ameliyatları ve beyin kanaması nedeniyle hastanede geçirdi. rını püskürtmek için düşünülen “savaş odası”nın da olduğu yeni fikirleri gerçekleştirmeyi planladığı döneme denk gelmesi dikkat çekti. Zbig’li Amerika Sadece bizde değil Batı’da da ‘ölünün arkasından konuşulmaz’ deyişi vardır. Bizden daha iyisini yaparlar, özellikle tarihe mal olmuş şahsiyetler hakkında yazarlar. İşte onlardan birisi 1998’de Le Nouvel Observateur’la söyleşisinde, “Dünya tarihinde hangisi daha önemli? Taliban mı yoksa Sovyet İmparatorluğu’nun çöküşü mü? Bazı heyecanlı Müslümanlar mı, yoksa Orta Avrupa’nın kurtuluşu ve Soğuk Savaş’ın sonu mu” demişti. ‘İslamcı terörizmi yaratmaktan pişmanlık duyup duymadığı’ sorulunca “Saçmalık! Batı’nın İslamla ilgili hep küresel bir politikası olduğu söylendi. Bu aptalca. Küresel İslam yoktur” yanıtını vermişti. Eh şimdi var olmak durumunda. Zaten bu tespitten dört sene sonra İkiz Kuleler iniverdi, Pentagon’un bir kenarı yamultuldu. 21’inci yüzyılda ABD hegemonyasının siyasal İslam yatırımı da, krizleri de bitmedi. Bugün IŞİD ve El Kaide ‘Suriak’tan ses veriyor, yankısı Sina, Libya, Filipinler, Manchester, Paris ve Berlin’den işitiliyor. Bu sözlerin sahibi ABD dış politikasının duayenlerinden Zbigniew Kazimierz Brzezinski ise 89 yaşında öldü. HHH Keskin zekâ ve eğitim; Brzezinski’de hepsi vardı. Ömrünü Soğuk Savaş jeopolitiğinde Amerikan hegemonyasını tesisle geçirdi. Demokratlar’ın, Cumhuriyetçilerin Henry Kissinger’ına karşı çıkardığı adamdı. Realistti. Polonya asıllı Brzezinski’nin baş düşmanı Sovyetler ve komünizmdi. Kennedy’yle de Johnson’la da çalıştı. David Rockefeller’in 1973’te kurduğu ‘Üçlü Komisyon’un ilk direktörüydü. Jimmy Carter’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak çalkantılı yıllarına damgasını vurdu: l Afganistan: Yüzü Moskova’ya dönük seküler Afgan yönetimini Pakistan, Şah İran’ı ve Suudilerle birlikte istikrarsızlaştırıp CIA’nın örtülü ‘Tufan Operasyonu’ ile Sovyetler’i tuzağa çeken müdahalenin yolunu açtı. Sonradan “müdahale olasılığının arttığını biliyorduk” demişti. Mevzu ‘hür dünyaya’ ‘işgale direnin kahraman mücahitler’ olarak sunuldu. 1987’de James Bond ve güzelleri Afgan dağlarında mücahitlerle beyazperdede at biniyordu. Bugün Taliban’la savaş sürüyor. IŞİD’e karşı ‘bütün bombalarının anası’ patlatılmakta. l Çin: Brzezinski, Carter’ın Dışişleri Bakanı Cyrus Vance’in ABDÇin ve Sovyetler arasında güç dengesi politikasını küçümsedi; Çin hattını zorladı. 1978’de normalleşmenin yolunu açtı. SinoSovyet kırılması eşliğinde Soğuk Savaş’ı etkiledi. l Doğu Avrupa: Aynı zamanda ‘şahsi meselesiydi’. Sovyetler’i ideolojik savunmaya çekmek için insan haklarını merkeze aldı. Papa John Paul, Radio Free Europe ve Polonya’daki Dayanışma ile çalıştı. Ona göre, “Rusya, Ukrayna olmaksızın Avrupa’ya ait olamayacaktı”. 2014’te Kiev’deki aşırı sağ soslu darbe, vizyonunun devamının göstergesi. l İran: 1979’da Ortadoğu’ya Batı karşıtı ilk siyasal İslamcı yönetimin armağan edilmesinde rolü eksik olmadı. İslam Devrimi’ni kontrol edebileceklerini zannetti. Lakin Carter’ın kararsızlığı, Humeyni’nin dönüşüyle birleşti. Nisan 1980’de Amerikalı rehineleri kurtarmak için faciayla biten ‘Kartal Pençesi’ operasyonu, olayı geç öğrenen Vance’ın kendisi için ‘şeytan’ diyerek istifasıyla sonuçlandı. Mısır’la Camp David barışında rol oynayarak ABD’nin Ortadoğu’nun merkezine konumlanmasına katkı yaptı. HHH Soğuk Savaş’ın savaşçısı, ABD dış politikasında etkisini hiç yitirmedi. 1990’da Körfez Savaşı’na itiraz etti, Balkanlar’daki müdahaleler ve NATO’nun genişlemesini destekledi. 2003’teki Irak işgalini ‘akılsızca’ buldu. Obama’nın ise ‘akıl hocasıydı’. Suriye ve Libya’da ‘vekil güçlerle’ müdahale onun izini taşır. Trump’tan hazzetmedi, insicam yoksunu buldu. Brzezinski, 1998’de ‘Büyük Satranç Tahtası’nı yayımladığında, Batı’nın üstünlüğü ve ABD’nin tek küresel güç olarak yükselişini ilan etmişti. Son dönemde Amerikan gücündeki düşüşe hayıflanıyordu. Kanlı ‘Satranç Tahtası’nda bugün Amerika’nın jeopolitik aparatı cihatçı selefi İslamcılık, ‘iblisleştirilmeye’ devam edilen Rusya ve yükselişine ket vurulmaya çalışılan Çin var. FARC’a 20 gün ek süre Kolombiya’da hükümet ve FARC (Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri), örgüte silah bırakması için ek süre verilmesi konusunda anlaştı. Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, örgüte silahlarını teslim etmesi için 20 gün ek süre verildiğini söyledi. Geçen yıl imzalanan anlaşma kapsamında, örgütün elindeki tüm silahları dün itibarıyla Birleşmiş Milletler görevlilerine teslim etmiş olması gerekiyordu. C MY B