Katalog

Salı 16 Mayıs 2017 EDİTÖR: NECDET ÇALIŞKAN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Seferberlik ‘işi’ tutmadı ekonomi 9 Onca teşviğe ve istihdam seferberliğine rağmen şubatta işsiz sayısı ancak 85 bin geriledi. Sanayi seferberliğe katılmazken, işsizlik oranındaki düşüş 0.4 puanda kaldı Ne istihdam seferberliği ne işverene verilen destekler ne de İşssizlik Fonu’ndan karşılanan maliyetler, işsizliğe çare olabildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 7 Şubat’ta çağrısı, yaptığı istihdam seferberliğinin ilk ayında işsiz sayısı ancak 85 bin düşürülebildi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı İşgücü İstatistiklerine göre Şubat 2017’de işsizlik oranı yüzde 12.6 oldu. Ocak 2017’de yüzde 13’e kadar çıkan işsizlik oranındaki düşüş, teşviklere ve “istihdam seferberliği” adı altında yürütülen kampanyalara rağmen 0.4 puanda kaldı. 2016’nın şubat ayında yüzde 12.7 olan tarım dışı işsizlik oranı da Ocak 2017’de ulaştığı yüzde 15.2’lik değerin ardından şubatta ancak yüzde 14.8’e geriledi. Ocak 2017’de 3 milyon 985 bin olan işsiz sayısı Şubat 2017’de 3.9 milyona geriledi. Bir önceki aya göre 85 bin kişi azalan işssiz sayısı, bir önceki yılın şubat ayına göre ise 676 bin arttı. İstihdam sayısı 284 bin artışla 26 milyon 956 bine çıkarken, genç nüfusta işsizlik oranı 4.7 puanlık artış ile yüzde 23.3 oldu. Yıllık bazda bakıldığında ise Şubat 2016’da işsizlik oranı yüzde 10.9, işsiz sayısı ise 3 milyon 224 bin kişi idi. Sanayi seferber olmadı TÜİK’in açıkladığı verilere göre istihdam seferberliğinin başlatıldığı şubat ayında sanayi kesimindeki istihdam bir önceki aya göre 23 bin azaldı. Şubatta sektörel olarak en büyük istihdam artışı ise 143 bin ile tarımda görüldü. Tarım kesimindeki istihdam 5 milyonu aştı. Erdoğan’ın çağrısı ile başlatılan seferberlik kapsamında verilen destekle birlikte asgari ücretle bir işçi çalıştıran işverenin maliyeti 773 TL azalarak 1404 TL’ye gerilemişti. Paketin maliyeti 12.3 milyar TL olarak öngörülürken, bunun yaklaşık 11 milyar TL’sinin ise İşsizlik Fonu’ndan karşılanması öngörülmüştü. l Ekonomi Servisi Gerçek işsiz sayısı 7 milyonu buldu İşsizlik verilerini değerlendiren Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü’nün (DİSKAR) tespitleri şöyle: 4 Bir yılda 676 kişi işsizler ordusu na katıldı, 715 bin işsiz iş bulma ümidini kaybetti. Resmi işsiz sayısı 3.9 milyon, gerçek işsiz sayısı 7 milyon. Resmi işsizlik oranı yüzde 12.6, gerçek işsizlik oranı yüzde 20.9. 4 TÜİK’in işsizlik oranı tarım ve tarım dışı, cinsiyet ve yaş farkı gözetilmeksizin ortalama işsizliği yansıtıyor. Oysa işsizlik, kentsel alanlarda, gençlerde ve kadınlar da daha yüksek. 4 Veriler, hükümet tara fından “istihdam seferberliği” adı altında yürütülen ve işsizlik sigortasından büyük kaynakların aktarıldığı kampanyanın henüz kayda değer bir etki yaratmadığını ortaya koyuyor. 4 TÜİK verileri ile SGK verileri arasında ciddi bir çelişki yaşanıyor. l Ekonomi Servisi Hedef 1.5 milyondu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 7 Şubat’ta çağrısını yaparak başlattığı istihdam seferberliği ile 1.5 milyon kişinin iş sahibi yapılması, buna ek olarak 500 bin kişiye işbaşı eğitimi ile istihdam sağlanması öngörülüyordu. Bu kapsamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre istihdam seferberliği destek ve teşviklerinin etkisiyle yılbaşından mayıs ayı başına kadar 750 binin üzerindeki kısmı özel işyerlerinde 4/A kapsamında sigortalı olmak üzere 1 milyonun üzerinde ek istihdam sağlandığını söylemişti. İstihdam seferberliğinin ve reformların, istihdam üzerindeki ilk olumlu etkilerinin şubat ayı işsizlik verilerinde görülmeye başlandığını ifade eden Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci “İlk veriler umut verici” dedi. İş cinayetleri önlenemiyor CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin bir türlü önlenemeyen işçi ölümlerini TBMM gündemine taşıdı. Gürer, iş cinayetlerinin Türkiye’nin kanayan yarası haline geldiğini belirterek önergesinde 20142016 yıllarını kapsayan 3 yıl ve 2017 yılının ilk üç ayında iş kazalarında hayatlarını kaybedenlerin sayısını yıllar bazında ayrı ayrı sordu ve iş kazalarındaki artışın nedenlerinin yanıtlanmasını istedi. Gürer, iş kazalarının her geçen yıl arttığına dikkat çekerek, iş cinayetlerini önlemek için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bir çalışma yapıp yapmadığını da sordu. l Ekonomi Servisi Gıda fiyatlarında yükseliş sürecek Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Ta rım ÜFE), nisanda bir önceki aya göre yüzde 2.05 yükseldi. Üretici fiyatlarındaki artış yüksek maliyetten kaynaklanırken, ÜFE bir sonraki dönem tüketici fiyatlarına da yansıyor. Bu da gıda fiyatlarındaki artışın süreceğini gösteriyor. Nisanda gıda ve alkolsüz içecekler grubunda TÜFE (tüketici fiyat endeksi) aylık yüzde 1.23, yıllık bazda yüzde 15.63 yükselmişti. Enflasyona en büyük etkiyi yükselen gıda fiyatları yapmıştı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun dün açıkladığı verilere göre Ta rım ÜFE, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 17.25 artış gösterdi. l Ekonomi Servisi Kastamonu Entegre İtalyan üreticiyi aldı Kastamonu Entegre, İtalyan Gruppo Trombini’yi satın aldı. İtalya’nın üçüncü büyük yonga levha üreticisi olan Gruppo Trombini, yıllık 800 bin metreküp kapasiteye sahip. İtalya’da yüzde 20 pazar payı hedefleyen Kastamonu Entegre, bu tesisleri 2018’de devreye alacak. Yurtiçi ve yurtdışında 16 fabrikası olan Kastamonu Entegre’nin bu yatırımla birlikte yurtdışı yatırımları 800 milyon Avro’yu aşıyor. l Ekonomi Servisi Bu daha başlangıç güncellemeye devam! Dünyayı etkisi alında alan WannaCry (Ağlamak İstiyorum) adlı fidye yazılımının bulaştığı ülke sayısı 150’yi, bilgisayar sistemi sayısı ise 200 bini buldu. 12 Mayıs gecesi başlayan siber saldırıdan en çok açık ara Rusya etkilenirken, Türkiye 150 ülke arasında 14. oldu. Siber saldırı nedeniyle 13 Mayıs Cumartesi günü saat 03.00’te endüstriyel faaliyetlerin durdurulduğu Oyak Renault’un Bursa Fabrikası’nda üretim dün sabah tekrar başlarken, Microsoft Türkiye de bilgisayar kullanıcılarını sistemlerini güncel tutması konusunda uyardı. Şirketin blog sayfasında, “Tüm müşterilerimizi korumak için beklenenin ötesinde bir adım atarak, özel destek politikasına tabi olan Windows XP, Windows 8 ve Windows Server 2003 platformları için de bir güvenlik güncellemesi yayımlıyoruz” denildi. Özel sektör borca batık Özel sektörün dış borcu yılın üç ayında 1 milyar 919 milyon dolar arttı Özel sektörün mart ayında yurtdı Toplam 203.9 milyar dolarlık uzun va de 52’sini finansal kuruluşların, yüzşından sağladığı kısa vadeli kre deli kredi borcunun yüzde 60.9’u do de 48’ini ise finansal olmayan kuruluş di borcu 15.1 milyar dolar, uzun vade lar, yüzde 33.1’i Avro, yüzde 4.2’si ların borcu oluşturdu. Kısa vadeli top li kredi borcu ise 203.9 milyar dolar ol Türk Lirası ve yüzde 1.8’i ise diğer dö lam kredi borcunun yüzde 82.9’unu fi du. Toplam borç 219 milyar dolara çıktı. viz cinslerinden oluştu. nansal kuruluşların, yüzde 17.1’ini ise Merkez Bankası’nın Mart 2017’ye ait Kısa vadeli kredi borcunun da yüzde finansal olmayan kuruluşların borcu verilerine göre, özel sektörün uzun va 51.9’u dolar, yüzde 30.8’i Avro, yüzde meydana getirdi. deli kredi borcu martta geçen yılın so 17.1’i Türk lirası ve yüzde 0.2’si ise di Bir yıl içinde gerçekleştirilecek olan ana nuna göre 1.1 milyar dolar, kısa vade ğer döviz cinslerinden oldu. para geri ödemeleri toplam 65.7 milyar li kredi borcu 819 milyon dolar arttı. Uzun vadeli kredi borcunun yüz dolar tutarında oldu. l Ekonomi Servisi Mavi Jeans halka açılacak Mavi markasını bünyesinde bulunduran Mavi Giyim Sanayi’ye ait yaklaşık yüzde 50 hisse halka arz edilecek Bünyesinde Mavi markasını bulunduran Mavi Giyim Sanayi, yaklaşık yüzde 50 hissesini Borsa İstanbul’da halka arz etme kararı aldı. Şirketten yapılan açıklamaya göre Turkven’in yönettiği Turkish Private Equity Fund II ile Akarlı ailesinin sahip olduğu Blue International Holding BV’ye ait yaklaşık yüzde 50 hisse halka arza konu olacak. Gelen talebe bağlı olarak sermayenin yüzde 15’i aş mayacak şekilde ek hisse de halka arz edilebilecek. Mavi Giyim’in 2016 mali yılında konsolide gelirleri 1.3 milyar lira, faiz, amortisman, vergi öncesi kârı (FAVÖK) ise 170.2 milyon lira olarak gerçekleşmişti. Halka arzın global koordinatörü Goldman Sachs olarak belirlenirken, yurtiçinde koordinatörlüğü İş Yatırım üstlenecek. l Ekonomi Servisi Stratejik ortaklık BOP’suz olmaz mı? Siz bu yazıyı okuyana kadar Beyaz Saray’da olası sonuçlarına yönelik herkeslerin mezheplerine göre yorumlarla, güreş peşrevine benzer tartışmaları aylardır yaptıkları zirvenin görüşme sonuçları dünya kamuoyunda olduğu üzere bizlere de ulaşmış olabilir.. Kişisel kanımı sorarsanız zirve öncesi tartışmaların gerçeklerden kopuk, toplumları güdüleme, siyasetlerin mezheplerine göre yorumlama, sonuç çıkarmalarda çok da farklı tablolar ortaya çıkmayacak.. Biliyorum iki ülke çıkarları adına TrumpErdoğan zirvesi gerçekleşmeden önce, siyaseten mezhebine, çıkarlarına göre gerçekdışı yorumların abartısı daha bir kolaydı. Madde madde gündemdeki sorunların masaya taşınması, verilebilecek net yanıtlar, sonuçlar sonrası, kendi siyasi çıkar hesapları doğrultusunda çarpıtmalar sanki biraz daha zor. Ancak çıkarlar öncelikli gerçeklerin çarpıtılmayacağı, toplumların yalanlarla güdülenmesi ortadan kalkacak gibi bir sevdaya hiç kapılmayalım.. Çağımızda kitlelerin medya güdülemesi ile yalanlara inandırılmalarına kolay kolay noktanın konulamayacağı, insan haklları, demokrasiden kopuşta ağır travmaların yaşandığı bir sürecin içindeyiz. İnsan hakları, demokrasi, gerçekçi hukuk devleti düzeni işleyişi, farklı rejimlerin hepsinde birden, seçmen çıkarlarının, farklı kimlikleri için sonuna kadar kullanılabilecek güçlü örgütlenmelerin varlığını zorunlu kılıyor. Uluslararası sorunlar için de uluslarası örgütlenmelerin var oluşu yaşamsal. Medya güdülemesinin silahlı güçten daha etkili, ucuz olduğunun keşfedilmesinden bu yana, silahlı güç kullanmaktan vazgeçilemeden de olsa, para, siyaset, yalanlar gücüyle sonuç alma alıp başını gitti. Odağında kirli siyaset, medya gücünün etkin kullanımı, ele geçirilmesi, yolsuzluk, rüşvetler, yalanlar, yalanlar var.. HHH Çok uzattım. Sadede gelelim.. Başkanlık rejimlerinde demokrasi çarklarının işletilebildiği örnekler az. En başarılı modellerde örnek Amerika’da bile medya gücü, yalanlarla toplumsal güdüleme hem kolay, hem de işlevsel. Irak işgali gerekçesinin büyük yalanı sonradan ortaya çıksa da atı alan Üsküdar’ı geçmiş oluyor. Günümüz gündeminde de “stratejik ortak, NATO müttefikliği” söylemleri korunarak, BOP projesinin gerçek kapsamı, Ortadoğu halklarının tümünün çıkarlarına aykırı, iç savaşlar çatışmacılık bataklığı, Türkiye’nin de içine çekilmesi gündemde. Zengin kuzey dünyasının çarklarının ayakta tutulabilmesi adına öncelikli yoksul dünyasını kasıp kavuran, sonra da zengin kuzey dünyasındaki çoğunluk için de ötekileştirmeyi, yoksullaştırmayı getiren sürecin sorunlar yumağı katlanıyor. Yoksul güney dünyasında başkanlık rejimleri paravanasında, otoriterleşme, diktatörlükler almış başını gidiyor. Zengin kuzey dünyasında yerini alabilen otoriterleşmiş başkanlık modellerinde ise demokrasi çarkları işlemeyince, kuralsız çalıştırmada emek sömürüsü, sosyal damping, alt kimlikler adına insan hakları gaspı başını almış gidiyor. Doğaldır ki emperyal sermaye gücünün siyaseti kolayca ezebildiği koşullarda, çoğunluk haklarının örgütlü, demokratik siyasal, sendikal örgütlülüklerinin güç kaybetmeleri ile orantılı hak kayıpları, ötekileştirmeler yoğunlaşıyor. İyi ki yaşam gerçeğinin çıkar çatışmalarında, iç savaşlar bataklığının acımasız öğretisi çok çarpıcı, öğretici. İnsanın yaşam, sağlıklı yaşam hakkını savunma güdüsü öylesine öncelikli, belirleyici ki.. Irak, Afganistan, Suriye, Libya bataklıkları, Batı’nın içinde Yugoslavya’nın iç savaşta parçalanmasında akıtılan kan, yaşamda kalanlara ödetilen bedeller öylesine öğretici ki.. Benim teröristim, benim adıma savaşacak tuzağında, ülkelerin bütününde, barış içinde birlikte yaşamı bitirme oyunları, tuzağı kırılıyor, Türkiye’nin BOP projesi planlarını kırma şansının anahtarı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurtuluş, kuruluş, Atatürk devrimleri, laik parlamenter rejiminin içinde, birikimlerinde.. n10 bankanın kârı yüzde 68 arttı: Borsa İstanbul’da işlem gören 10 mevduat bankasının net kârı bu yılın ilk çeyreğinde 2016’nın aynı dönemine göre yüzde 68 artarak 9 milyar 43 milyon lira olurken, ortalama öz kaynak kârlılığı da yüzde 15.3 seviyesinde gerçekleşti. n Yapı Kredi Leasing’e 25 milyon dolar: Yapı Kredi Leasing, The European Fund for Southeast Europe (EFSE) ile 25 milyon dolar tutarında kredi anlaşması sağladı. Şirketten yapılan açıklamaya göre alınan kredi öncelikle Türkiye’nin “Kalkınmada Öncelikli Yöreler”indeki mikro ve küçük işletmelerin desteklenmesi amacıyla kullanılacak. C MY B