Katalog

Pazartesi 27 Mart 2017 EDİTÖR: NECDET ÇALIŞKAN TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Kuzey Koreli ‘hacker’lar finans devlerine saldıracak ‘şf1k7iean0blda0eerıkkmdeişaseiliivnrkkainehr’azhidcebkddaeinears’ ı Kuzey Kore’yle bağlantılı hacker’ların, aralarında Dünya Bankası, Avrupa Merkez Bankası ve Bank of America’nın bulunduğu 100 kadar mali kuruluşu ‘hack’leme peşinde olduğu iddia edildi. Geçen yıl 20’den fazla Polonya bankasına saldıran siber saldırganların (hacker) geride bıraktığı izleri inceleyip, analiz eden güvenlik uzmanlarının New York Times’a verdiği bilgilere göre, Kuzey Koreli hacker’lar henüz söz konusu hedeflerden para sızdırmamış olsalar da bu yeteneklere sahip. Kuzey Kore’nin 1700 kişilik hacker şebekesi, 5 bin kişilik eğitimci, süpervizör ve di ğer destekleyici elemanlardan oluşan bir ağla takviye ediliyor. Ülke içinde yetiştirilen bu hacker’lar daha sonra Çin, Güneydoğu Asya veya Avrupa’ya gönderilerek faaliyetlerini buralardan sürdürüyor. Siber güvenlik firması Symantec, Polonya saldırısının arkasındaki hackerların, Bangladeş merkez bankasından 81 milyon dolar çalınması ve 2014’te sinema dünyasını sarsan Sony Pictures saldırılarından da sorumlu olduğunu belirtti. Kuzey Koreli hacker’ların Polonya saldırısında bıraktığı izler ise aralarında ABD Merkez Bankası’nın da bulunduğu 31 ülkeden 100’e yakın kuruluşa saldırı hazırlığında oldukları 5.4 milyar Avro yanlış adrese Alman devlet bankası KfW’nin yanlışlıkla 4 farklı bankaya 5.4 milyar Avro transfer ettiği ortaya çıktı. Bloomberg’in haberine göre şubat ayında gerçekleşen yanlış para transferi teknik bir hatadan kaynaklandı. Bu hata yüzünden bir kere yapılması gereken bir ödeme birkaç kez tekrarlandı. KfW yetkilileri, kısa süre içerisinde hatanın farkına vardıklarını ve yanlışlıkla transfer edilen parayı geri aldıklarını açıkladı. KfW bankası, 2008 yılında da iflasını açıklayan Lehman Brothers bankasına yanlışlıkla 300 milyon dolar transfer etmişti. nı gösterdi. Listede Rusya, Venezüella, Meksika, Şili ve Çek Cumhuriyeti’nin merkez bankalarının bulunduğu da açıklandı. Kuzey Kore hükümeti iddiaları reddederken, Seul Kore Üniversitesi bilgi güvenliği profesörü Kim Seungjoo “Geçmişte hükümet sitelerine saldırarak propogandayı amaçlardı. BM yaptırımları sıkılaştıkça artık bankalara ve özel şirketlere saldırarak para kazanma peşindeler” dedi. Türk çiftçisine saç baş yolduracak proje!SAÇURÖDAAZNÜNIYM’DOAR ‘Tarımda ithalat patladı’ diyen Umut Oran: 3.5 milyon hektar tarım arazisinin yok olmasına göz yumdular, şimdi de tarım ürünü ithalatı için Sudan’da teşvik veriliyor Sosyalist Enternasyonel Genel Başkan Yardımcısı CHP’li Umut Oran, AKP iktidarının çiftçinin durumu iyileştirip aracıları ortadan kaldıracak önlemler almak yerine Sudan’da 8 milyon dönüm araziyi kiralayarak ucuz tarım ürünü ithal etmeyi planlamasını eliştirdi. “Sudan’da tarıma teşvik, AKP’nin Türk çiftçisine saç baş yolduracak zihni sinir projesidir” diyen Oran, son 14 yılda AKP’nin Türkiye’de 3.5 milyon hektar tarım arazisinin yok olmasına göz yumduğunu ifade etti. TİM’i de alet ettiler Türkiye tarımında yaşanan küçülmeyi verilerle ortaya koyan Oran, “AKP’nin Türkiye İhracatçılar Meclisi’ni de kendisine alet ederek geçmişte hazır giyim ve tekstil sektörünün Mısır’a taşınarak orada kuracağı OSB’de üretim yapmasını teşvik eden milli tavırını(!) da unutmamak gerekir” dedi. Oran açıklamasında, “Hükümetin, sayıları 6 milyonu bulan Türk vatandaşlarının işsizliğini önlemek için, ülkemizde bulunan 4 milyon Suriyeliyi çalıştıracak işverenleri asgari ücret üzerinden vergiden muaf kılacak bir çılgın projeyi daha yaşama geçirerek ‘yerli ve milli tavrını’ sürdürmesi bizleri şaşırtmayacaktır!” ifadelerine yer verdi. l Ekonomi Servisi Dış ticaret nereden nereye geldi? 4 TÜİK verilerine göre “Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık Sektörü” ihracatının 2002’de 1.7 milyar dolar olan tutarı yüzde 208 artışla 2016’da 5.4 milyar dolara çıkarken, ithalat yüzde 314 artışla 7 milyar doları geçti. 4 Söz konusu ürünlerin toplam ihracat içinde 2002’de yüzde 4.9 olan payı 2016’da yüzde 3.3’e düştü. 4 Balıkçılık ürünlerinde yıllık ihracat 20022016 arasında yüzde 705; ithalat ise yüzde 4.569 (46 kat) artış gösterdi. TÜRKİYE’DEKİ Tarım alanları neden küçülüyor? Umur Oran’ın analizinden öne çıkan çarpıcı veriler şöyle: 4 İşlenen tarım alanlarının 2002’de 23.9 milyon hektar olan büyüklüğü, 2016’da 20.4 milyon hektara geriledi. 4 Bu alanlar 14 yılda yüzde 14.5 oranında (yaklaşık 35 milyon dönüm) küçüldü. 4 Çayır ve meralar da dahil edildiğinde 2002 sonu itibarıyla 41.2 milyon hektar olan toplam tarım alanı, yüzde 6.8 küçülmeyle 38.4 milyon hektara indi. 4 Tarım alanlarının kentleşmeye ve sanayi tesislerine dönüştürülmesi, tarım alanlarının azalmasındaki en büyük neden. 4 1. sınıf sulamaya uygun tarım arazileri imara açılarak sanayi ve yerleşim yeri yapıldı. 4 Şehir, ilçe ve beldelerde tarım arazileri imara açıldı, üzerine konutlar yapıldı. 4 Kentsel yapılaşma, kaliteli tarım arazileri üzerinde yoğunlaştı, tarım yapılan alanlar ise daha düşük nitelikli arazilere doğru kaydı. 4 Sanayinin, çoğunlukla verimli araziler üzerinde kurulması ve çevresindeki şehirleşme, üstün vasıflı tarım ara zilerinin niteliklerinin bozulmasına yol açtı. 4 Kentlerde sanayi, turizm gibi ekonomik faaliyetler arazi kullanım biçimini belirlediği için tarım dışı kullanım özellikle verimli tarım arazilerinin bulunduğu yerlerde yoğunlaştı. 4 Şehir planları, ülke tarımının geleceği düşünülerek yapılmadı. 4 Arazilerin bir kısmı kabiliyetlerine uygun kullanılmadı. Umut Oran ‘Peynirimiz çok ama satışı yok’ Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, toplam 26.8 milyar dolarlık dünya peynir piyasasında Türkiye’nin 162 milyon dolarlık peynir ihraç edebildiğini, bunun ülke potansiyelinin çok altında olduğunu söyledi. Bayraktar, “Şu ana kadar tespit edilen 193 çeşit peynir üretimiyle adeta bir peynir cenneti Türkiye, peynir üretimini 23 katına, ihracatını ise peynir çeşitlerini dünyaya tanıtarak en az 810 katına çıkarabilir” dedi. Şemsi Bayraktar, 661 bin tonluk peynir üretimiyle dünyada 8’inci sırada yer alan Türkiye’nin peynir ihracatında ise aldığı yüzde 0.6 pay ile ancak 24’üncü olabildiğinin altını çizdi. Üzüm üreticilerinin Avrupa korkusu Bir yandan don tehlikesiyle sıkıntılı günler geçiren Manisalı üzüm üreticileri, bir yandan da ürünün yüzde 85’ini ihraç ettiği Avrupa ülkeleriyle yaşanan gerginlikler nedeniyle tedirgin. Rusya ile yaşanan uçak krizi sonrası geçen yıl sofralık üzüm ihracatında ciddi kayıplar yaşadıklarına dikkat çeken Manisa Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı İbrahim Demran, “Dış politikada yaşanan gerginlikler, tamamen ihracata bağlı olduğu için, üzüm sektörünü tedirgin ediyor. Ürettiğimiz kuru üzümün yüzde 8085’ini İngiltere, Almanya, Hollanda, Fransa başta olmak üzere Avrupa ülkeleri tüketiyor. Üzümde iç tüketim toplam üretimin yüzde 10’u bile değil. Politik gelişmelere kurban edilmemeli” dedi. ‘ÖTV indirimi sürerse, 650 bin çiftçi evlenir’ Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, düğün sezonu ile birlikte piyasaların hareketleneceğini belirterek, “2015 yılında 602 bin 982 çift evlenirken 2016 yılında 594 bin 493 çift düğün yaparak beklentinin altında kaldı. Günümüzde en düşük maliyet li düğün 20 bin lirayı buluyor. ÖTV indiriminin yıl sonuna kadar devam etmesi halinde 2017 düğün sezonunda 650 bin çiftimizin evlenmesi ve 13 milyar lira ekonomiye katkı sağlaması bekleniyor” dedi. Mobilya, beyaz eşya ve ev aletleri vb. sektörlerde yapılan ÖTV indirimin devam etmesinin hem esnaf hem de evlilik hazırlığındaki çiftler için faydalı olacağını belirten Palandöken, “Maddi harcamalar sebebiyle aile hayatına adım atacak genç çiftlerin yaşadıkları zorlukların üstesinden gelebilmeleri için verilen devlet destekli evlilik kredileri uzun vadeli ve sıfır faizli ya da oldukça düşük faizli olmalıdır” şeklinde konuştu. ekonomi 9 ‘Evet’ bir güvenlik riskidir Dünyada, özellikle bölgemizde, birçok kriz eğiliminin kesiştiği bir dönemde ülke yönetimini, güvenliğinizi, realiteyle bağları çoktan kopmuş, yalnızca kendi bekasını düşünen bir kadroya teslim etmek istemiyorsanız “Hayır” diyeceksiniz. Büyük resim Birleşmiş Milletler uyardı: Dünya 1945’ten bu yana en büyük insanlık kriziyle karşı karşıya. Yemen, Güney Sudan, Somali, Nijerya’da 20 milyondan fazla insan kuraklık ve açlıkla yüz yüze. Bu krizin arkasında küresel ısınma, istikrarsız ve despotik rejimler, İslamcı terör ve İslam içi mezhep savaşları var. Demokratik rejimlerin yerlerini başarısız, despotik rejimlere bıraktığı ülkelerde, bu tür krizlerin olasılığı artıyor. Kuraklık ve açlık krizleri de kaynak savaşlarını kışkırtıyor, göçleri hızlandırıyor. Dünyada toplam göçmen sayısı 250 milyon kişiye ulaşmış durumda... Yukardaki dört ülkeye bakıp orası “Afrika, bize ne” demeyin. Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Ortadoğu’da ulaşılabilir tatlı su kaynaklarının, geçen 40 yıl içinde yüzde 75 azaldığına işaret ediyor. Yeni bulgular, Ortadoğu’nun önümüzdeki 30 40 yıl içinde yaşanamaz bir duruma gelebileceğini gösteriyor (InterPres 14/03/2017). Hızla ağırlaşan su kıtlığı sorunu bölgenin hızla artmaya devam eden nüfusun, içme suyu, tarım, besin kaynaklarını tehdit ediyor. FAO, bu su kaynaklarının da 2050’ye kadar yüzde eli daha azalmasını bekliyor. Bu bölgedeki ülkelerin çoğunun su kaynaklarının sınır ötesinden geliyor olması da su, gıda kıtlığı sorununa jeopolitik riskleri ekliyor. Jeopolitik riskler de savaşları, göçleri gündeme getiriyor. Suriye’de iç savaşın arkasında, dış müdahalelerin yanı sıra, ondan daha önce, kuraklık, tarımsal üretim krizleri vardı. Savaş büyük bir göç dalgası yarattı. Yeni risk algısı Mali piyasaların siyasi risklere ilgi göstermeye başladığını daha önce vurgulamıştım. Geçen haflarda CitiGroup’un, geçen hafta da fon yöneticisi Bridgewater’ın yayımladığı iki rapor, mali piyasaların artık ekonomik risklerden daha çok, siyasi risklere odaklanmaya başladığını gösteriyor. Ana ilgi konusu da toplumsa muhalefette “popülizm” olarak tanımlanan yükseliş. Yakın zamana kadar popülizm azgelişmiş, bağımlı ülkelerin sorunu olarak görülürken artık ABD ve Avrupa’da nüksetmesi küresel riskleri artırıyor. Bridgewater’un raporu 1930’ların faşizmlerini irdeledikten, bugünkü popülizm dalgasıyla benzerliklerini vurguladıktan sonra şu sonuca varıyor: Toplumsal yapı bu popülist dalgayı asimile edecek kadar esnekse pek bir sorun yok. Eğer toplum, bu dalganın basıncı karşısında esneyemez, kırılırsa, faşizm ve ardından savaşlar... AKP ülkeyi yukardaki tüm riskleri içeren, siyasi riskleri artıran bir noktaya getirdi, bu referandumla, daha da öteye götürmeye çalışıyor. Örneğin ülke, daha şimdiden kişi başına düzen 1.52 metreküp kullanılabilir su miktarı ile su yoksulu kategorisindeyken, bu miktarın 2030’a kadar 1.12 metreküpe düşmesi beklenirken, İslamcı rejim vatandaşlarından daha fazla çocuk yapmalarını istiyor, iktidara geldiğinden bu yana ülkede bir ağaç kırımı yaşanıyor. HES projeleri ekosistemi allak bullak ediyor, kentsel dönüşüm, kentlerin su gereksinimini artırıyor. AKP rejimi, son yıllardaki dış politika maceralarıyla Ortadoğu pazarını kaybetti şimdi de Avrupa pazarını kaybetmek üzere. Ülke ekonomisi de tüketime ve dış krediye, inşaata bağımlı, sürdürülemez bir yavaş büyüme hattına oturmuş durumda. Suriye macerası ülkeyi IŞİD’in serbestçe örgütlendiği bir yol geçen hanına çevirmişti. Şimdi Batı’da kimi analistler, bu durumun yakın zamanda yaratabileceği riskleri, İncirlik’teki nükleer bombalar bağlamında tartışmaya başladılar. Siz, bu durumda, devleti, dolayısıyla güvenliğinizi, geleceğinizi “akıtılacak çok kanımız var” diyen bir şahsın eline teslim edecek bir anayasaya “evet” der misiniz? TOKİ’nin gözü kentsel dönüşümde Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Mehmet Ergün Turan, 2017’de 65 bin, 7 yıl içinde ise 425 bin konut üretme hedeflerinin bulunduğunu söyledi. Uludağ Ekonomi Zirvesi’nin son gününde konuşan Turan, kentsel dönüşüm projelerine değinerek, “Önümüzde, 5.56 milyon civarında dönüşmesi gereken konut var. Önümüzdeki dönemde de her yıl ürettiğimiz konutun yüzde 25’ini kentsel dönüşüm kapsamında yapacağız” dedi. C MY B