Katalog

Çarşamba 1 Şubat 2017 Karın ağrısı2 [email protected] deyip geçme sağlık EDİTÖR: SİBEL BAHÇETEPE Ameliyat sonrası karın ağrısı, şişkinlik, mide bulantısı ve kusma varsa bağırsaklarınız yapışmış olabilir. Tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir Ameliyat sonrası bağırsakların yapışması ölümcül olabiliyor. Bağırsakların fark lı nedenlerle birbirine veya karın da yerleşen farklı komşu organla ra yapışması, düzenli hareket ve kan akışının bozulması olarak bili nen hastalık, karın ağrısı, bulantı, kusma, karında şişlik ve kabızlık şikâyetleriyle ken dini gösteriyor. Uz manlar ise uyarıyor: “İlerlemiş durumlar da ateş ve hatta bi linç kaybına yol aça SİBEL BAHÇETEPE bilmektedir.” Dünyada yapı lan çalışmalara gö re ameliyat sonrası bağırsak ya pışıklığının görülme sıklığı yüz de 1 ile 3 arasında. Ülkemize yapı lan çalışmalarda ise bu oran 2.5 ile 2.8 arasında. Yeni Yüzyıl Üniversi tesi Tıp Fakültesi Gaziosmanpaşa Hastanesi’nden Genel Cerrah Op. Dr. Elbrus Zarbaliyev ile ameliyat sonrası bağırsak problemleri hak kında konuştuk. n Bağırsak yapışıklığı nedir? Bağırsak yapışıklığı, bağırsakla rın farklı nedenlerle birbirine veya karında yerleşen farklı komşu or ganlara yapışarak düzenli hareket ve akışının bozulmasıdır. Doğum sal ve sonradan etkili olabilen fak törler nedeniyle gelişebilmektedir. Bulantı ve kusma olur n Hangi ameliyatlardan sonra ortaya çıkar? Belirtileri nedir? Her türlü karın ameliyatlarından sonra görülebilmesi mümkündür. Özellikle alt karın ve pelvik (yumurtalık) bölge ameliyatlarından sonra görülmektedir. Hastalar bize bu durumda karın ağrısı, bulantı, kusma, karında şişlik, kabızlık şikâyetleriyle başvuruyor. İlerlemiş durumlarda ateş ve hatta bilinç kaybına yol açabilmektedir. n Ülkemizde görülme sıklığı nedir?  Bu sorunun  farklı nedenlere bağlı olarak görülme sıkılığı günü Yatkınlık önemli n Bağırsak yapı mamen önle şıklığında genetik yici tedbirler yatkınlık etkili mi? alması müm Bu tür ameliyatın kün değildir. ardından hasta ne Ama erken lere dikkat etmeli? ameliyat son Bu sorunun teme rası döne linde sıklıkla geçirilen de hastala ameliyatlar görülse de bazı hasta gruplarında  yatkınlık oldu Dr. Elbrus Zarbaliyev rın aktif hareket etmeleri, yatağa ba ğu tespit edilmiştir. Özel ğımlı kalamamaları, kabız likle genç yaşlarda ve lıktan kaçınmaları ve düz tekrarlayan bağırsak ya gün yemek yeme alış pışıklığı geçiren hastalar kanlıklarının olması bağır da bu faktörün rolü be sak düzeni ve alışkanlıkla lirgindir. Bu tür ameliyat rı üzerinde olumlu etkiler ları olan hastaların maa yapmakta ve riski tama lesef bağırsak tıkanıklığı men olmasa da bir mik nın gelişmemesi için ta tar azaltmaktadır. müzde yapılan ameliyat ve muayene teknikleriyle gittikçe azalmaktadır. Farklı klinik çalışmalarda, ameliyat sonrası bağırsak tıkanıklıklarının görülme sıklığı yüzde 13 arası görülmektedir. Ülkemize yapılan çalışmalarda ise bu oran ortalama yüzde 2.52.8 civarında görülmektedir. Yapılan klinik çalışmalarda, ülkemizde bağırsak tıkanıklığının nedeni olarak ilk sırada kalın bağırsak ameliyatları, ikinci sırada jinekolojik, üçüncü sırada yapılan fıtık ameliyatları ve apendektomi (apandisit) ameliyatları görülmektedir. Enfeksiyon riski n Tedavi edilmezse nelere yol açar?  Bu hasta grupları tedavisi özellikle dikkat edilmesi gereken hasta grubudur. Hastaların ilk olarak karın ağrısı ve kusma şikâyetlerinin başlaması nedeniyle yemek yiyememe gibi ciddi bir sorunla karşı karşıya kalırr. Ciddi sıvı ve elektrolit kaybı gelişiyor. Bunu takiben hastanın enfeksiyon riski ve hatta tedavi edilmezse bilinç kaybı ve ölüme neden olabilmektedir. n İlaç ve ameliyat tedavisinin başarı oranları nedir?  Ameliyat sonrası gelişen bağırsak tıkanıklıklarında tedavi seçeneğinin belirlenmesi için farklı görüntüleme yöntemleri kullanılır ve buna göre karar verilir. Bu hastaların öncelikle sıvı mineral dengesi ile beslenme durumunun düzeltilmesi gerekir. İlaç tedavisi ile yüzde 1015 hastada başarı yakalansa da hastaların büyük kısmına cerrahi müdahale gerekmektedir. Kapalı ameliyat şansı n Tedavide ne tür bir ameliyat tercih edilir? Eskiden bu ameliyatların neredeyse tümü açık ameliyatla tedavi edilirken, günümüzde tek nolojinin ilerlemesiyle bu ameliyatlar laparoskopik (kapalı) yöntemlerle yapılmaktadır. Yapılan her açık karın ameliyatlarının kendisinin daha çok bağırsak yapışıklıklarına neden olduğu düşünüldüğünde laparoskopik ameliyat yöntemleri daha çok kabul görmüş ve yaygınlaşmıştır. Beslenme önemli n Laparoskopik ameliyatın ardından hastanın dikkat etmesi gereken hususlar nelerr? Tedavi amaçlı laparoskopik yapışıklık ameliyatı sonrasında hastaların bu gibi şikâyetlerin tekrarlama ihtimaline karşı öncelikle uyanık olmaları, ağrı ve kusma şikâyetleri gelişmesi halinde doktoruna başvurması önerilmektedir. Düzenli beslenme, sulu gıdaların diyet düzeninde eksik olmaması, bol posalı diyet, varsa zararlı alışkanlıklarının terk edilmesi önemlidir. 78 bin kişiye ücretsiz sağlık Maltepe Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğü, 2016 yılında 78 bin 558 kişiye ücretsiz sağlık hizmeti sundu. Hizmetler kapsamında 821 çocuk sünnet edilirken, 5 bin 534 kişi ücretsiz diş hekimliği hizmetinden faydalandı. Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç, “Çok önemsediğim evde sağlık ve bakım hizmeti kapsamında da 15 bin hastamıza ulaştık. 2017’de bunu daha da arttırmayı hedefliyoruz” diye konuştu. Şekerli içeceğe kısıtlama geldi Fransa, obeziteye karşı önlem almak için restoranlarda sınırsız şekerli içecek satışını yasakladı. Artık restoranlarda ve diğer yeme içme mekânlarında sabit bir fiyata sınırsız şekerli içecek satılmayacak. Yeni çıkarılan yasayla alkolsüz şekerli içeceklerin, şekerli spor içeceklerinin ve tatlandırıcı içeren içeceklerin de fazla tüketiminin yasaklandı. Karnındaki damar balonu patlayacaktı Karnında, patlamaya hazır anevrizma ile yaşayan 82 yaşındaki Hüsnü Tunç, sağlığına kavuşmanın mutluluğunu yaşıyor Hüsnü Tunç, ne zaman patlayacağı bilinmeyen kar nındaki anevrizmayla (baloncuk) yaşamını sürdüren bir hastay dı. Kendisi bu gerçeği, ta ki kar nındaki şişlik ve artan bel ağrı sı şikâyetleriyle doktora gittiğin de öğrenendi. İlerleyen yaşı, za yıf kalbi ve geçirdiği ameliyat lar ne açık, ne de kapalı ameliya tı mümkün kılıyordu. Tunç’un içi su dolu bir balon gibi gün geçtik çe büyüyen damarı, “Endovaskü ler Aort Tamiri” adı verilen ope Hüsnü Tunç, ameliyatın ardından kendini çok iyi ve enerjik hissettiğini söyledi. rasyonla söndürüldü ve Tunç sağ na başladı ve Acıbadem Interna ancak yine de ameliyat edilmesi lığına kavuştu. tional Hastanesi Kardiyovaskü gerektiğini söyledi. 10 yıl önce yaşadığı sağlık so ler Cerrrahi Uzmanı Doç. Dr. Fa Dr. Egemen Duygu ise Tunç’a runları nedeniyle midesinin ruk Hökenek’e başvurdu. “Endovasküler aort tamiri” yap dörtte üçü ve kalınbağırsağının tamamı alınan Tunç, iki yıl önce 1 saatlik işlem tıklarını ni anımsatarak, şunları kaydetti: karnında bir şişlik hissetti. Her geçen gün daha da artan şişlik, kilo artışı, bel ağrısı ve nefes Hökenek, Tunç’un kendilerine geldiğinde yüksek risk taşıdığını “Bu işlem bir saat gibi kısa sürüyor. Ölüm ve komplikasyon riski, cerrahi müdahaleye göre çok Ani ölüm sebebidarlığına yol açıyordu. Doktora gittiğinde, karnında patlamak üzere olan 8 cm büyüklüğünde bir damar balonu (anevrizma) olduğunu öğrendi. Ameliyatla anevrizması gi v Bir damar hastalığı olan ve en sık karın bölgesinde görülebilen anevrizma; özellikle yüksek tansiyonu olan, ileri yaştaki hastalarda ani daha az, hastanede kalma süresi daha kısa. Uyguladığımız işlemde iki kasık damarından giriyoruz, genişlemenin başladığı yerden genişlemenin bittiği yere kadar içinde metal konstrüksiyonu derilebilirdi ancak dok ölümlere neden olabiliyor. 65 yaş üzerindeki olan sentetik bir hortum yer torlar, gerek açık gerekse kapalı ameliyatın çok riskli olduğunu söylediler. Tunç, başka doktor arayışı hastaların yüzde 10’unda görülebilen karın anevrizması, patladığı zaman hasta hastaneye yetişemeyebiliyor. Yetişse dahi hayatta kalma oranı yüzde 40 olarak ifade ediliyor. leştiriyoruz. Böylelikle balonlaşmayı hastanın dolaşımından ayırıyor, patlama riskini ortadan kaldırıyoruz.” Sorun yatakTürk Dahili ve Cerrahi sayısı değil,Bilimler Yoğun Bakım Derneği: istismar‘Yatakları siyasetçiler kapatıyor!’ ŞEYMA PAŞAYİĞİT Hastanelerin yoğun bakım ünitelerindeki yatakların yetersiz olduğuna ilişkin tartışmaların ardından yoğun bakım uzmanları, sorunun yatak sayısında değil; ünitelerin olumsuz kullanımı, uzman yetersizliği ve yatak dağılımındaki dengesizlikten kaynaklandığını açıkladı. Yoğun bakım ünitelerinde yatak kalmadığı iddialarına ilişkin Sağlık Bakanı Recep Akdağ’ın “Öyle bir durum yok. Yoğun bakım ünitelerinde yatak sayımız yeterli. Yatakların uygunsuz kullanımıyla karşı karşıyayız” ifadeleri yeni bir tartışma açtı. Ücret farkı Türk Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Derneği, yoğun bakım yatakları ile ilgili sorunların altında yatan nedenleri irdeledi ve özetle şu tespitlerde bulundu: l Yataklar istismar ediliyor: Yoğun bakım yataklarına, yoğun bakım endikasyonu olmayan hastalar çeşitli nedenlerle yatırılıyor. Bu istismar, siyasetçi ve bürokratlardan hastane sahip veya yöneticilerine kadar çeşitli kademelerde yaşanıyor. l Yatakları amaca uygun kullanılmıyor: Doluluk oranları yüksek olan yataklara, uygun hastaların yatışları yapılmıyor veya geç yatırılıyor. öneriler Dernek, tüm bu sorun lar karşısında öncelikle hastanelerde yoğun bakım üniteleri tek çatı altında toplanmasını isterken, yoğun bakımın anadal olup, bakım uzmanlarının tam zamanlı çalışmaları sağlandığı takdirde sorunun büyük bölümünün çözüleceğini söylüyor. l Uzmanlar yetersiz: “Tam zamanlı yoğun bakım uzmanları” tarafından yönetilmeleri gereken yoğun bakım ünitelerinde, uzman sayısının yetersizliği nedeniyle oluşan açık, anadal hekimleri tarafından “kısmi zamanlı” çalıştırılarak kapatılıyor. l Yoğun bakım, bağımsız olmalı: Gelişmiş ülkelerde, yoğun bakım uzmanlığı tam zamanlı yürütülen, zaman alıcı ve zor bir alan iken, Türkiye’de bağımsız bir dal olamıyor; bazı yoğun bakım uzmanları yoğun bakım ünitelerinde çalıştırılmıyor. Yatak sayısı dengesiz: Toplam 31 bin yatağın yüzde 43’ü özel hastanelerdeyken yüzde 40’ı devlet hastanelerinde, yüzde 17’si ise üniversite hastanelerinde bulunuyor. Özel ücret farkı istenmemesi gereken yoğun bakım hizmetlerinden fark isteniyor. Masrafı çok olan hastalar, devlet ve üniversite hastanelerinde aşırı yığılma sorunu yaşıyor. l ANKARA Stresten kilo alıyoruz Uzmanlar kilo artışının en önemli sebebinin stres olduğuna dikkati çekiyor. “Neden şişmanlıyoruz” sorusuna 5 ayrı risk faktörü sıralayan uzman diyetisyen Banu Topalakçı Salman, “Bunlar; strespsikolojik faktörler, yaşam şekli, genetikhormonalmetabolik faktörler, uyku düzeni ve yaş olarak karşımıza çıkıyor” diyor. ‘Her Kadın Güzeldir’ Estetisyen Filiz Çekin, “Her Kadın Güzeldir Projesi” kapsamında başlattığı sosyal sorumluluk projesi ile kemoterapi gören, bu süreçte kaşlarını kaybeden kadınlara ücretsiz kaş; meme ucunu kaybetmiş kadınlara da ücretsiz meme ucu protezi yaparak kanser hastası kadınların umudu oldu. Çekin, tüm dünyaya örnek olmak istediklerini belirterek “Şu ana kadar kanser hastası 78 kadına kıl tekniği ile kaş yaptık. Kanser tedavisi gören insanların ilk ilacı moraldir, motivasyondur” dedi. l DHA Bebeklerde de katarakt olabiliyor Bebeklerde de katarakt olabiliyor. Göz doktorları, doğuştan olan kataraktların, annenin gebelik sırasında geçirdiği enfeksiyonlara, kullanılan ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkabildiği gibi hiçbir nedene bağlı olmadan da meydana gelebildiğini söylediler. Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Nigar Hüse, bir gözbebeğinin diğerinden farklı renkte olması veya gözde kaymanın konjenital (doğumsal) kataraktın belirtisi olabileceğini belirterek, bu belirtilerin görülmesi durumunda vakit kaybetmeden bir uzma na gidilmesi gerektiğine dikkat çekti. Doğumsal kataraktın görmeyi engellediğini, özellikle tek taraflı ise teşhis edilir edilmez ameliyat edilmesi gerektiğini vurgulayan Hüse, şöyle devam etti: “Tedavi FAKO yöntemiyle yapılmak ta ve yaşı uygunsa göz içine katlanabilir mercek yerleştirilmekte. Tedavide en önemli bölüm ameliyattan sonra yapılacak olan göz tembelliği ile mücadeledir. Eğer hekim ile işbirliği yapılamazsa erken yapılan ameliyatın hiçbir faydası olmaz.” l İHA C MY B