Katalog

DUNYA Rusya: Hicab’ın istifası olumlu Suudi Arabistan’ın Suriye muhalefetini şekillendirme girişimleri son dönemde yeniden hız kazanırken Riyad destekli şemsiye örgüt Yüksek Müzakere Konseyi Koordinatörü, eski Suriye Başbakanı Riyad Hicab’ın oluşumdan istifa haberi dikkat çekti. Rusya bu gelişmenin olumlu karşılandığı açıklaması yaptı. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, “Radikal fikirli muhalefet isimlerinin başrol oynamayı bırakması, karmaşık iç ve dış muhalefetin gerçekçi, yapıcı bir platformda birleşmesini mümkün kılacaktır” dedi. Riyad’ın muhalefeti birleştirme çabalarını destekleyeceklerini de belirtti. Tuzhurmatu’da pazaryerine bomba Irak’ın kuzeyinde Selahaddin’e bağlı Tuzhurmatu kentinde dün bomba yüklü araçla düzenlenen intihar saldırısında en az 24 kişi yaşamını yitirdi. Bir pazar yerinde gerçekleşen saldırıda 60 kişi de yaralandı. Saldırının, geçen hafta Irak’ta hâkimiyetini tamamen kaybeden IŞİD’e bağlı gruplar tarafından yapıldığı düşünülüyor. Çarşamba 22 Kasım 2017 dishab@cumhuriyet.com.tr EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Üçlü zirveye RUSYA’YA TEŞEKKÜR Esad’ın görüşmede kendisi ve ülkesi adına Putin’e, Rusya’nın desteğine yönelik teşekkürünü ilettiği duyuruldu. 7 Esad’lı hazırlık Soçi’de Erdoğan ile Ruhani görüşmesi öncesinde Putin’in konuğu Suriye Devlet Başkanı oldu. Askeri operasyonlarda sona gelindiğini söyleyen ikiliden siyasi çözüm vurgusu geldi Suriye krizinin çözümüne yönelik Soçi’de bugün RusyaTürkiyeİran’ın liderler düze Rusya’yı ziyaret ettiği açıklaması gel Suriye’yi “bir devlet olarak koruduğu” diği belirtildi. “Siyasi barış sürecinde di. Moskova, Soçi’de önceki gün ger yönündeki açıklamasına da vurgu ya isteyen herkesle diyalog kurmaya haçekleşen görüşmeyi bir gün gecikme pıldı. Putin’in, “askeri operesyonlar zırım” şeklindeki sözleri dikkat çeken yinde gerçekleşecek zirve öncesin li olarak kamuoyuna duyurdu. da sona gelindiği konusunda Esad’la Esad, Rusya’nın Suriye’yi kurtardığı de gündeme Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önceki gün Suriye İki yıl sonra ilk ziyaret benzer düşünceleri paylaştıkları”, ikilinin artık siyasi çözüm süreci görüşünü dile getirdi. Esad’ın ziyaretinde Putin’e tablo hediye ettiği ge Devlet Başkanı Beşşar Esad’ı ağırla Bunun, Esad’ın Rusya’nın Suriye’ye ne odaklanılması gerektiğinin önemi len bilgiler arasında. ması damga vurdu. IŞİD’e karşı ge askeri olarak sahada da destek ver ne atıf yaptığı kaydedildi. Putin’in gö Bu arada Putin, Esad’la buluşması rek Suriye gerekse Irak’ta nihai ope meye başlayıp savaşın gidişatını rüşmede ayrıca Esad’a bugün Soçi’de hakkında bilgilendirmek üzere ABD rasyonlarda sona gelinirken siyasi Şam’dan yana değiştirmesine yol açan Türkiye ve İran Cumhurbaşkanları Başkanı Trump ve Katar Emiri El çözüme yönelik hamleler her geçen 2015’teki Moskova ziyaretinden bu Erdoğan, Ruhani ile bir araya gelece Tani ile telefon görüşmesi yapaca gün yoğunlaşıyor. Gözler Suriye’de yana kamuoyuna açıklanan ilk dış ge ğini hatırlattığı aktarıldı. ğını da söyledi. Kremlin Sözcüsü Di çatışmasızlık bölgeleri uzlaşısına va zisi olduğu belirtiliyor. rılan Astana sürecinin garantör ülke EsadPutin görüşmesinin yakla ‘Diyaloğa hazırım’ mitri Peskov, Putin ve Esad’ın bugün Türkiye, Rusya ve İran arasında dü leri Rusya, Türkiye ve İran’ın lider şık dört saat sürdüğü duyuruldu. Te Kremlin açıklamasında, Putin’in zenlenecek üçlü zirvede alınacak ka ler düzeyinde bugün Soçi’de Putin’in masın ardından Kremlin’den yapılan “En önemli konu tabii ki Suriye’de rarların hayata geçirilebileceğinden evsahipliğinde bir araya gelmesine açıklamada, tarafların birbirlerini te uzun vadeli barış sürecine geç emin olmak için görüştüğünü belirtti. çevrilirken dün Kremlin’den Esad’ın rörle mücadeleye yönelik ortak çaba mektir” dediği, BM’nin Bugünkü üçlü zirvede ele alınma lardan, elde edilen başarılardan dolayı bu çerçevede aktif sı beklenen, Rusya’nın farklı grup genelkurmay başkanları buluştu tebrik ettiği kaydedildi. Putin’in Rusya ordusunun katılımınının beklendiğini söyle ları bir araya getirme hedefiyle Suriye Ulusal Diyalog Kongresi hazırlıklarının PutinEsad görüşmesinde Türkiye, Rusya ve İran liderlerinin Rusya’nın Soçi kentinde Suriye zirvesi öncesinde bu ülkelerin genelkurmay başkanları dün bir araya geldi. Soçi’de Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın mevkidaşlarıyla görüşme gündeme gelmiş olabileceği belirtiliyor. Ankara’nın terör örgütü gördüğü YPG/PYD’nin toplantıya çağrılmasına yönelik sert muhalefeti biliniyor. Öte yandan Suriye’de siyasi sü rece geçiş çabaları ile birlikte dik sinde Afrin’deki YPG varlığı, ABD’nin katler de Esad’ın rolüne, görevde silah desteği ile önceki gün İdlib’de Türk gözlem gücüne havan topu saldırısını da masaya getirmesinin beklendiği gündeme yansımıştı. Sputnik’in haberine göre, Rusya Savunma Bakanlığı üç ülkenin genelkur kalıp kalmayacağına çevrili. Putin cephesi Esad’ın geleceğine karar verecek olanın Suriye halkı olduğu vurgusunu sık sık yapıyor. Ancak Moskova’nın Suriye’de devlet may başkanlarının “IŞİD ve Nusra’ya kurumlarına dokunulmaması kar bağlı teröristlerin varlığına son vermek için somut adımlar üzerinde anlaştıklarını” duyurdu. Toplantıda ayrıca, Suriye’nin İdlib bölgesindeki gerilimi azaltma bölgesinde koordinasyon seviyesini artıracak önlemler üzerinde anlaşıldığı da kaydedildi. SDG’ye yine ABD silahı Türkiye’nin terör örgütü gördüğü YPG’nin ana bileşenini oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’ne ABD’den ağır silah akışı hız kesmiyor. Sputnik’e konuşan bir SDG’li, ABD’nin Suriye’yi kan gölüne çeviren altı yılı aşkın süredir devam eden savaşta en az 330 bin kişinin yaşamını yitirdiği, milyonlarca kişinin evlerini, yurtlarını terk etmek zorunda kaldığı belirtiliyor. Soçi zirvesiyle hızlanan diplomasi trafiğinde gözler 28 Kasım’da BM liderliğinde Şam ve muhaliflerin de katılımıyla yapılacak Cenevre görüşmelerinde. şılığında Esad’ın görevde kalmasında ısrarcı olmayacağı iddiaları da dikkat çekiyor. TahranMoskova’nın Esad ittifaklığına karşın Ankara’nın tersi tutumu biliniyor. Kimi yorumda ise Türkiye’nin Esad’ın devlet başkanlığından ayrılması şartını yumuşatmasının siyasi çözüm ihtimalini artırdığı görüşlerine vurgu yapılıyor. Deyr ez Zor operasyonu kapsamında önceki gün kendilerine ağır silahlar ile 120 Hummer araç gönderdiğini savundu. Haberde, ABD’nin bugüne dek 1900 TIR’la SDG’ye ağır silah ve zırhlı araçlar gönderdiği belirtildi. Lübnan’da İsrail alarmı Nijerya’da camiye saldırı Nijerya’nın kuzeydoğusunda yer alan Mubi kasabasında bir camide düzenlenen intihar saldırısında en az 50 kişi yaşamını yitirdi, onlarca kişi yaralandı. Adamawa eyaletine bağlı Mubi’de sabah namazı için camide toplanan kalabalığı hedef alan, bu yıl içinde gerçekleşen en fazla can kaybına yol açan saldırının arkasında radikal İslamcı Boko Haram örgütünün olduğu sanılıyor. Kimi görgü tanığı intihar eylemcisinin 17 yaşlarında olduğunu anlattı. Bölge daha önce de Boko Haram’ın cami ve pazarları da hedef alan kanlı eylemlerine sahne olmuştu. Nijerya’da bu yıl içinde gerçekleşen saldırılarda en az 278 kişinin yaşamını yitirdiğine dikkat çekiliyor. Mugabe pes etti Ordunun geçen hafta yönetime el koyduğu Zimbabve’de 93 yaşındaki Devlet Başkanı Robert Mugabe’nin günlerdir beklenen istifası dün akşam saatlerinde duyuruldu. Parlamento Sözcüsü, Mugabe’nin görevden azlini görüşmek için toplanan oturumda istifa mektubunu okudu. Mektupta, Mugabe’nin “Ülkede sorunsuz şekilde iktidar değişikliğinin sağlanabilmesi ve halkın esenliği konusundaki kaygısından dolayı kendi isteği ile” görevinden istifa ettiğini yazdığı belirtildi. İstifa haberinin ardından parlamento çevresinde toplanan halk, sevinç gösterileri yaptı. Suudi Arabistan’da açıkladığı sürpriz istifasıyla kriz yaratan Lübnan Başbakanı Saad Hariri’nin bugün ülkesine dönmesi beklenirken Lübnan Genelkurmayı’ndan dün İsrail alarmı yükseldi. Lübnan Genelkurmay Başkanı Joseph Aun “Düşman İsrail’in tehdit ve ihlallerine cevap vermek için” ülkenin güney sınırında “tam kapasite hazır olunması” emri verdi. Aun, İsrail sınırındaki “istikrarın korunması” için 1701 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararının “düzgün şekilde uygulanması” adına teyakkuzda olma çağrısı yaptı. BM’nin 1701 sayılı “çatışmaların sona ermesi” kararı, 2006’da İsrail ile Lübnan’ın İran destekli askeri ve siyasi Hizbullah hareketi arasında yaşanan şiddetli savaşa son vermişti. Reuters’e konuşan ismi açıklanmayan bir yetkili Aun’un çağrısı için “Safsata” yanıtını verdi. İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, Suudi Arabistan ile ülkesinin İran’a karşı ortak endişeler taşıdığını ve bu nedenle “gizli iletişim halinde olduğunu” söylemişti. İsrail Genelkurmay Başkanı Gadi Eisenkot da geçen hafta Suudi Arabistan’ın “İlaf” gazetesine verdiği röportajda, “İran’a karşı Suudi Arabistan ve diğer ılımlı Arap ülkeleriyle tecrübe ve istihbarat paylaşmaya RUHANİ: IŞID’İ YENDİK İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, devlet televizyonunda Suriye ve Irak’ta IŞİD’e karşı zafer kazanıldığını ilan etti. Press TV’ye konuşan Ruhani, Irak ve Suriye’de IŞİD örgütünün bittiğini söyledi. İran Devrim Muhafızları’nın haber sitesi Sepah News de, Devrim Muhafızları Kudüs Gücü komutanı Tümgeneral Kasım Süleymani’nin dini lider Ayetullah Hamaney’e gönderdiği bir mesajda, IŞİD’in sona erdiğini duyurduğunu aktardı. Bu arada Ruhani, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı telefon görüşmesinde Tahran yönetiminin Ortadoğu’ya hükmetmeye çalışmadığını söyledi. İran Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Ruhani, “Irak ve Suriye’deki varlığımız bu ülkelerin hükümetlerinin terörle mücadele için daveti üzerinedir” dedi. Lübnan Başbakanı Saad Hariri’nin istifa açıklamasının ardından İran, Fransa’yı Ortadoğu’da gerilimi körüklemekle, Paris de Tahran’ı Ortadoğu’da üstünlük kurmaya çalışmakla suçlamıştı. İran medyasının aktardığına göre ise Ruhani bölge ülkelerinden “İsrail’in tuzağına düşmemelerini” istedi. Ruhani “Hizbullah Lübnan halkının bir parçası,silahları sadece savunma amaçlı” dedi. İran Cumhurbaşkanı’nın “Bazı bölgesel prenslerin maceraperestliği Ortadoğu’ya zarar verecek” sözleri de dikkat çekti. hazırız” ifadelerini kullanmıştı. Hariri Kahire’de Öte yandan Hizbullah hareketinin lideri Hasan Nasrallah ise önceki akşam yaptığı açıklamada, “Lübnan’ın İsrail tehdidiyle karşı karşıya olduğunu, İsrail’i durdurmak için en önemli gücün Hizbullah olduğunu” vurgula mıştı. Nasrallah, Hariri’nin Lübnan’a dönüşünü beklediklerini söyleyerek “Her türlü diyaloğa açığız” demişti. Öte yandan Hariri’nin dün akşam saatlerinde Paris’ten Mısır’ın başkenti Kahire’ye gittiği duyuruldu. Hariri’nin Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi ile bir araya geleceği daha önce gündeme yansımıştı. Berlin’de uzlaşı çağrıları artıyor Merkel ve yeni dönemde CDU ile koalisyona katılmama kararı alan SPD’nin lideri Schulz dün meclis oturumundaydı. Almanya’da Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU), kardeş partisi Hıristiyan Sosyal Birlik (CSU), Hür Demokratlar (FDP) ve Yeşiller arasındaki koalisyon görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasıyla başlayan siyasi kriz sürüyor. Almanya Cumhurbaşkanı FrankWalter Steinmeier dün parti liderleriyle yapacağı görüşmeler öncesinde “Bir hükümetin kurulmasını mümkün kılmak için herkesin müzakereye açık olmasını bekliyorum” dedi. Alman Meclis Başkanı Schäuble de koalisyon görüşmelerini yürüten par tilere uzlaşmaya istekli olmaları çağrısı yaptı. “Taviz vermek, zayıflık göstergesi değildir” dedi. Bu arada Merkel’in sağ kolu Peter Altmaier, partilere çağrı yaparak üç hafta içinde istikrarlı bir hükümet kurarak ülkeyi siyasi kördüğümden çıkarmalarını istedi. CDU Genel Başkanı ve Başbakan Angela Merkel ise erken seçimlerin olması halinde yeniden partisinin liste başı adayı olacağını savundu. İki ay önceki genel seçimlerde birinci çıktıklarını hatırlatarak çekilme kararı almasının “komik” olacağını söyledi. RusyaGate Yıllardır Batı kaynaklı dünya haberlerlerinin sunumunu (narrative) izleyip süzmekle iştigal eden biri olarak Amerika’daki ‘RusyaGate’ vakasına baktığımda ben bile hayrete düşüyorum. Trump’ın başkanlık koltuğuna kurulmuş olmasından ötürü Amerikalıları bir yere kadar anlayışla karşılamamak elde değil. Ama histerinin boyutları ibretlik hale geldi. Mevzu ‘RusyaGate’ oldu mu, Amerikan ana akım medyasının da bizim yandaş medyadan farkı yok. Olgular ve kanıtların öne çıktığı gazetecilik faaliyeti ve rasyonel aklın çok ötesinde bir ‘toplumsal mühendislik’ vakasıyla karşı karşıyayız. HHH Ana tema ‘Rusya Federasyonu’nun ABD’de 2016’da Hillary Clinton’ın Donald Trump’a yenildiği başkanlık seçimine müdahale ettiği’. Geçen sene seçim öncesinde Demokratik Parti Komitesi’nin (DNC) bilgisayarları hack’lenmiş ve 20 bin kadar eposta WikiLeaks tarafından sızdırılmıştı. Clinton’ın rakibi Bernie Sanders’ı ekarte etmesi dahil rezilliklerini içeren ifşaatın seçilmesine mal olduğu ve Trump’ın kendisine yardım eden Rusya’ya ABD’yi ‘altın tepside sunduğu’ öne sürülüyor. ‘Rusların Amerikan demokrasisinin sonunu getirdiği’ melodramı sahnelenmekte. DNC sunucuları ne hikmetse FBI değil özel bir şirket üzerinden incelenmiş. Bir de eski Britanya casusu Christopher Steele’e hazırlatılan Trump ekibinin Rusya bağlantılarına dair şaibeli bir rapor var. Rusya iddiaları yalanlıyor. WikiLeaks kurucusu Jullian Assange, kaynağın DNC içinden olduğunda ısrarcı. Ortada dijital kanıt yok. O zaman iş ‘propaganda ve komplolara’ kalıyor. Üstelik mevzu Atlantik’i aşıp Avrupa’ya sıçradı. Rusya Brexit’ten Katalonya’daki ayrılıkçı referanduma uzanan gelişmelerin müsebbibi oluverdi. Batı’da bir hoşnutsuzluk mu oldu, ‘Ruslar yapmıştır’ deyin gitsin! HHH ABD vakası için ocakta 17 istihbarat kurumundan sadece üçü olsa bile ‘istihbarat toplumu’ denilerek hepsine mal edilen CIA, FBI ve NSA’nın değerlendirmesi sunulmuştu. NSA Direktörü James Clapper’ın ‘titizlikle seçilmiş analistler’ diye andığı bu şahıslar kesin hükme varmasa da tezleri şu: ‘Rus propagandası seçimi etkilemiş olabilir.’ Peki nasıl? Misal Russia Today (RT), ABD’de ‘kara listeye’ alınmış muhalifler, dışlanmış liberterler ve yeşillerin görüşlerine yer vermiş. Sonra meşhur ‘Occupy Wall Street’ hareketi dahil ABD’deki toplumsal hareketliliği yayınlarında işlemiş. Böylece Amerikan demokrasisini ‘büyük tehlikeye atmışlar’. Kongre geçen aralıkta Rus propaganda ve dezenformasyonuyla mücadeleye 160 milyon dolar ayırdı. Düşünce kuruluşları ve akademisyenler seferber edildi. Algoritmalar üzerinden cadı avı başlatıldı. Sonuç: Rusya bağlantılı birileri Twitter ve Facebook’ta çok etkin. Öyle ki Amerikalılar ve hatta Britanyalılar ve hatta Katalanlar Kremlin’in gizli rehberliğinde. Ortaya milyonlarca ‘kullanışlı aptal’ çıkıvermiş! Örnek olarak Rusların 27 milyar dolarlık reklam geliri olan Facebook’a verdiği 100 bin dolarlık reklam gösteriliyor. Tuhaf olanı bunun yarısı zaten ABD seçiminden sonra yayımlanmış. Aynı şekilde son olarak saygın Wired’ın ‘İşte Rusya’nın Twitter’ı Brexit’i etkilemek üzere kullandığının ilk kanıtı’ başlıklı yayını. Bir bakıyorsunuz sözü edilen gönderimler Brexit oylamasından sonra yapılmış. Olsun varsın! Hepsi ‘sansür’ hamleleri için iyi malzeme. ‘Demokrasimizi yitirdik’ diye haykırıp dururken somut olgu ve kanıtları sorgulamayan medya sağ olsun. HHH Dünyada trendler ve tercihleri belirleme hakkını kendinde görmek lüksü doğrusu paha biçilmezmiş, orası kesin. Kesin olan bir şey de ABD merkezli neoliberal müesses nizamın, içine sindiremediği Trump üzerinden jeostratejik oyunları. ‘RusyaGate’, Moskova ile işbirliğinin önünde engel. Kafalarını diplomasinin yıkıcı değil yapıcı kullanımı için çalıştıran bağımsız gazeteci ve analistler de öyle. Oysa onlar olmasa, ana akımın resmi söylemi sunan şuursuz liberallerine kalsalar hayat bayram olacak! O vakit Suriye’deki rezillikleri, kimyasal silah yalanlarını yahut Ukrayna’daki neofaşist soslu darbeyi kimsenin ruhu duymayacak. ABD’ye Filistin tepkisi Filistin yönetimi, ABD’nin Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) Washington bürosunun faaliyet ruhsatını uzatmayı onaylamayı reddetmesi ile başlayan krizde ABD ile ilişkileri dondurma kararı aldı. ABD, Filistin’in İsrail’e karşı Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne sunduğu şikâyeti geri çekmemesi ve İsrail’le doğrudan müzakerelere katılmaması durumunda, örgütün Washington’daki temsilciliğinin ruhsatının onay süresinin uzatılmayacağını açıklamıştı. Filistin Yönetimi’nden ise “Büro kapatılırsa ABD ile ilişkileri dondururuz” resti gelmişti. C MY B