Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO 2.9940 1.4 kuruş 3.3620 2.2 kuruş FAİZ BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 9.76 1.13 puan 77.077 601 puan 853.45 3.3 lira 127.30 50 kuruş Türkiye rekabette8 EDİTÖR:ŞEHRİBANKIRAÇ TASARIM:SERPİLÜNAY Cuma 30 Eylül 2016 dört basamak düştü Dünya Ekonomik Forumu 20162017 raporuna göre Türkiye 138 ülke arasında 55. sıraya geriledi. Uluslararası ticarette açığın azalması büyümeyi tehdit ediyor Rekabet gücü sıralamasında yer alan 138 ülke arasında ilk üç sırayı bu sene de İsviçre, Singapur ve ABD aldı. Türkiye ise dört basamak gerileyerek 55. sırada yer aldı. Türkiye ile ilgili verilerin 15 Temmuz darbe teşebbüsünden önce toplandığına vurgu yapıldı. İsviçre’de yerleşik olan Dünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum), Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu REF ile çalışmalarını ortak yürüttüğü, 2016 2017 Küresel Rekabetçilik Raporu’nun sonuçlarını kamuoyuna açıkladı. Raporda Türkiye ile ilgili şu tespitlere yer verildi: 4 Türkiye bir önceki yıl 140 ülke arasında 51., ondan önceki yılda ise 144 ülke arasında ise 45. sırada konumlandı. Son iki yılda olduğu gibi Küresel Rekabetçilik Endeksi’nin içinde bulunan bileşenler arasında en iyi performans 17. sırada yerini koruyan Pazar Büyüklüğü kaleminde gösteriyor. 4 Son iki yılda en ağır düşüş Mali Piyasaların Gelişmişliği, İnovasyon, Kurumsal Yapılanma, Sağlık ve İlköğretim ve Mal Piyasalarının Etkinliği endekslerinde gerçekleşti. 4 Geçen yıllara göre en belirgin yükseliş ise Makroekonomik Ortam endeksinde gerçekleşti. Altyapı, Yükseköğretim ve İşbaşında Eğitim endekslerinde de 5 basamak artış meydana geldi. Reform şart 4 Komşu ülkelerin istikrarsız jeopolitik durumu ve göç baskıları (Suriyeli mültecilerin yüzde 56’sının Türkiye’de kayıtlı olduğu hatırlatılıyor) göz önüne alındığında ülke ekonomisinin esnek olduğu göze çarpıyor. 4 Daha dinamik bir iş ortamı yaratmak için, mal piyasalarında etkinliğin artması gerekiyor. Türkiye’nin küresel değer zincirlerinde yükselmesine yardımcı olması için, yenilik ekosistemini geliştirecek yatırımlara ihtiyaç var. Kamu kurumlarının daha etkin ve saydam olması için reformlar yapılmalı. 4 Türkiye 2015 itibarıyla satın alma gücü paritesine göre 733.6 milyar dolarlık bir GSYİH büyüklüğüne, kişi başına düşen 9437.4 dolarlık bir gelire sahip. Türkiye GSYİH’sinin dünya toplamında yüzde 1.40’lık bir payı bulunuyor. l Ekonomi Servisi Öncelikler değişiyor Dünya Ekonomik Forumu 20162017 Küresel Rekabetçilik Raporu’na göre, parasal genişleme, rekabet gücü yüksek olan ülkelerde rekabet gücünün düşük olduğu ülkelere göre büyümeye daha olumlu etkide bulundu. Gelişmekte olan ekonomilerin öncelikleri değişiyor; güncellenmiş iş uygulamaları ve inovasyona yatırım, en az altyapı, beceriler ve etkin pazarlar kadar önemli hale geliyor. Rapora göre İsviçre, Singapur ve ABD dünyanın en rekabetçi ülkeleri olarak yerini korudu, Hindistan da 16 basamak tırmanarak (39. sıra) yükselen ekonomiler arasında en üst sırada yer aldı. Avrupa ülkeleri ekonomileri sıralamada ilk 10’a hâkim olmaya devam ederken, İspanya bir puan yükseliş göstererek 32. sıraya yükseldi. İtalya bir puan düşerek 44. olurken, Yunanistan ise 5 basamak geri giderek 86. sırada yer aldı. Fransa bir basamak tırmanarak 21. sıraya çıktı. Corendon Grup 2017’den umutlu Turist sayısı yarıya indi Türkiye’ye Hollanda, Belçika ve Almanya pazarından turist getiren Corendon Grup’un Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Karaer, Avrupalı tur operatörlerinin 2017’de Türkiye’ye yönelik kapasitelerini daralttığını vurgulayarak, buradaki açığı Türk tur operatörlerinin kapatacağını söyledi. Karaer Antalya’da düzenledi ği basın toplantısında “2016’da Hollanda, Belçika ve Almanya pazarında bir önceki yıla oranla yüzde 30 kayıp yaşadık ve 350 bin kişi getirdik. 2016’da yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen 2017’ye dönük gelen rezervasyon talepleri de gösteri Yıldıray Karaer yor ki 2016’da kaybı kapatacağız. Bu nedenle biz grup olarak hem uçak hem de paket satışlarımızda kapasitemizi artırdık. 2017’de Hollanda, Belçika pazarında 500 bini aşkın turisti Türkiye’ye getirmeyi hedefliyoruz” dedi. Karaer, bu yıl Türkiye’ye gelmekten imtina eden Avrupalı turistlerin İspanya, Portekiz ve Yunanistan gibi pazarları tercih ettiğini anlatarak, “Ancak orada özellikle çocuklu aileler bekledikleri hizmeti alamadılar. Özellikle bu grup 2017’de yine Türkiye’ye gelecekler” diye konuştu. Grubun Türkiye’de dört oteli var. Ayrıca Amsterdam’da iki, İspanya İbiza ve Endülüs’te de birer oteli bulunuyor. Corendon, 2018’de Amsterdam’da, 2019’da da Barselona’da toplam bin 700 yataklık ilave otel açacak. l ANTALYA GE 20 milyon TL’ye akıllı fabrika kURDU General Electric (GE) Gebze Güç Transformatörleri Fabrikası 20 milyon liralık yatırımla ‘akıllı fabrika’ya dönüştürüldü. Fabrika bünyesinde test laboratuvarının da açılışı yapıldı. 50 yıldır Türkiye’de havacılık, ulaşım, enerji, sağlık sektörlerinde faaliyet gösteren ve yatırımları bulunan GE Gebze Güç Transformatörleri Fabrikası’nın ‘akıllı fabrika’ ya dönüştürülmesi ile üretim tamamen dijital hale getirildi. GE Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Canan Özsoy, “Bugün Türkiye’de 8 ayrı lokasyonda 2 binin üzerinde çalışanımız ile ülkemizin öncelikli iş alanlarına yönelik faaliyet göstermekte, yerel üretim, inovasyon, ihracat ve istihdama katkı sağlamaktan gurur duyuyoruz. GE Türkiye ekonomisine yüksek katma değer sağlayan bir fabrikadır ve öyle de olmayı sürdürecek” dedi. GE Şebeke Çözümleri Başkanı Reinaldo Garc da, Türkiye’nin sanayide dijital dönüşümü gerçekleştirebildiği takdirde rekabet anlamında öne çıkabileceğini belirterek, “GE’nin dünyadaki ilk akıllı güç transformatör fabrikası olan Gebze’deki fabrikamız üretimde verimlilik açısından hem Türkiye’ye, hem de dünyaya örnek olma özelliği taşıyacak” dedi. l Ekonomi Servisi Canan Özsoy Turizm Bakanlığı tarafından açıklanan ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alınan geçici verilere göre 2016 yılı Ağustos’ta Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37.96’lık azalışla 3 milyon 183 bine geriledi. Ağustos ayında gelen 3 milyon 183 bin yabancı ziyaretçinin 83 bin 865’ini günübirlikçiler oluşturdu. 2016 yılı OcakAğustos döneminde Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 31.81 azalış göstererek 17 milyon 391 bin kişiye geriledi. Rusya’dan gelen turist sayısı ise sekiz ayda yüzde 88 düşüş kaydetti. Damat’ın hedefi yurtdışı Orka Holding’in Patronu Orakçıoğlu, 70’i aşkın ülkede mağazalarının bulunduğunu belirterek, yurtdışı odaklı büyüyeceklerini söyledi. Damat, Tween, D’S Damat markalarının sahibi Orka Holding, büyümede ağırlığı yurtdışına verdi. Bu yılbaşında 50 olan yurtdışı mağazası sayısını sene sonunda 100’e ulaştırmayı planlayan şirketin bir yılda yurtdışı yatırımı ise 8 milyon dolara yaklaştı. Orka Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, “Avrupa’dan Ortadoğu’ya, Rusya’dan Afrika ve Avustralya’ya dokunmadığımız yer kalmadı. Uzayda yaşam varsa, bu gidişle yakında uzaylıları da ilk biz giydireceğiz. Moody’s, biz Türk girişimcilerin ve firmaların heyecanını görseydi ve bizi dinleseydi, notu düşürmezdi” ihracat yapıyoruz. Bu yılı yüz diye konuştu. de 15 büyüme, 500 milyon TL Orakçıoğlu, düzenlediği ba ciro ve 35 milyon dolar mar sın toplantısında, 15 Temmuz kalı ihracat ile kapatacağız. darbe girişimi sonrası kendi 2017’de ise 100 olan yurtdışı lerinin de ekonomik bir mü mağazayı 150’ye, yurtiçi ma cadele verdiklerinin altını çi ğazayı da 220’ye çıkaracağız zerek “Erkek giyimde ve toplam sayı 370 olacak. gerek markalı ihra Ciro hedefimiz 600 milyon catta gerekse pazar TL, ihracat hedefimiz de çeşitliliğinde şampi 50 milyon dolar” dedi. yonuz. Türkiye’nin Orakçıoğlu, 2016 için ihracat kilogra yurtiçinde yüzde mı 1.5 dolar 20’lik büyüme he iken, biz ki deflediklerini an logram başı cak bunun yüzde na 100120 1315 civarında dolar ara gerçekleşeceğini sında bir öngördüklerini katma de anlattı. l Ekono ğer ile Süleyman Orakçıoğlu mi Servisi Gıda üretimi neden alarm veriyor? 7yıl önce nar üretiminde yılda 100 bin ton ile İran ve Hindistan’ın ardından dünya üçüncüsüydük. Birden nara ilgi arttı. Çiftçi nar yetiştiriciliğine soyundu ve hızla 3 yıl içinde 500 bin tona çıktı dünya ikinciliğine yükseldik. Güzel değil mi? Hayır değil. Nar bahçelerinde tüccarın insafına kalıp sonra da çürümeye bırakılan narları görünce siz de aynı tepkiyi verirsiniz. Küçük bir yaz sonu kaçamağı için Antalya Adrasan’da o güzelim nar bahçelerini görüp çiftçi ile konuşunca üstelik bu, TÜSİAD’ın “gıda üretimi alarm veriyor” diyerek hazırladığı tarım raporunun yayımlandığı güne denk gelince yazının da konusu nar üzerinden tarıma yöneldi. Nar deyip geçmeyin. 5 bin yıllık bir kültürü bünyesinde barındırıyor. Eski Mısırlılar tarafından dünyanın ilk meyvesi olarak kabul edilmiş; semavi dinlerin vazgeçilmezi; bolluk ve bereketin sembolü... Narın, meyvesi dışında gövdesi, kabukları, odunu ve kökleri birçok değişik alanda kullanılıyor. Farsça ateş, kırmızı anlamına gelen nâr sözcüğünden türemiş. HHH Türkiye’de kullanılan en önemli boya bitkilerinden biri aynı zamanda. Çünkü narın kökünden, gövdesinden, çiçeğinden ve meyvesinden farklı renkler elde etmek mümkün. Nar çekirdeği yağı ise kozmetikte hayli revaçta. Hal böyle iken ne yazık ki nar, birçok tarım ürününde olduğu gibi hem plansızlık hem de Rusya kurbanı. Uzmanlar aslında 2008 yılında uyarmaya başlamışlardı: “Nara olan bu ilgi azalır ve nar meyve pazarındaki popülaritesini kaybederse, stoklanan tonlarca nar, piyasaya sürülemeden çiftçinin elinde kalabilir” diye. Bunun üzerine, bir de en fazla ihracatın yapıldığı Rusya alımı durdurunca olan oldu. Adrasan’da nar yetiştiriciliği yapan Ahmet Atıcı ile küçük bir hesap yaptık. 1 ağaç ortalama 60 kilo nar veriyor. 500 ağaçlık bir bahçeden 30 ton ürün elde ediliyor. Kilo başı fiyat yıllar içinde düşe düşe 60 kuruşa kadar gerilemiş. Yılda üretici bir bahçeden 20 bin lira brüt gelir elde ediyor. Maliyet, işçilik derken ancak yılda 10 bin lira kazanıyor. Üstelik fiyat tamamen tüccarın insafına kalmış durumda. Konu tabii ki sadece nar değil. Plansız üretim. Tarla bitkilerinde gelir getirecek ürünler azalınca, üreticiler meyveye yöneldiler. Çiftçi Ahmet Bey, “Birçok çiftçi köklemeye başladılar bile” diyor. Yani nar ağaçının köklerini söküp ve bahçeye başka bitki dikmeye başlamışlar. Onca emekle yetişen ağacı yok edecekler.... HHH Gelelim TÜSİAD’ın bunlarla örtüşen raporuna.... TÜSİAD Başkanı Cansen Başaran Symes, “Yapısal Sorunlar Perspektifinden Verimlilik ve Gıda Enflasyonu” konferansında “Gıda üretimi alarm veriyor. Ülke olarak bir gıda sanayi stratejisi oluşturmalıyız” dedi. Raporu kısaca özetleyeyim: Gıda fiyatlarındaki artış, sektörün dolaylı ve doğrudan etkilediği diğer sektörlerle birlikte ele alındığında yol açtığı enflasyon toplam enflasyonun yüzde 30’una denk geliyor. 2014 başından beni dünyada gıda fiyatları düşme trendine girdi oysa Türkiye’de tam tersi. Ve dünya gıda fiyatları ile arasındaki makas giderek de açılıyor. Peki neden? Üstelik bundan en çok etkilenen orta ve dar gelirli, çünkü gelirlerinin büyük bölümü gıda harcamalarına gidiyor. Fiyatların artmasının çeşitli nedenleri var. 1 Üretim maliyeti artıyor: Çünkü tarımsal girdi kullanımında yani gübre, tohum, yem ve mazotta dışa bağımlılığı artıyor. 2 Verim düşük: Yetersiz kalitesiz sulama, düşük kaliteli girdi ithalatı. (Özellikle biyogüvenlik kanununun uygulamaya girmesinden sonra) 3 Tarımsal araziler tarım dışı amaçlarla kullanılıyor. 4 Ürün zincirlerinde eksik ve aksak örgütlenme. Adrasan’daki nar sadece örneklerden biri. Narı kaldırın yerine pamuğu, buğdayı, mısırı, pirinci koyun... O ya da bu şekilde sorunların kökünde plansızlık yatıyor. Ve o plansızlık bugün bir yandan gıda enflasyonunu körüklerken öte yandan üreticiyi yoksullaştırıyor... Bharara’dan Erdoğan’ın iddiasına bir yanıt daha Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, ABD’de tutuklanan işadamı Rıza Sarraf hakkındaki iddianameyi hazırlayan New York’taki Başsavcı Preet Bharara’ye dönük suçlamalarını Bharara “Saçmasapan” diyerek yanıt verdi. Bharara Gülen Cemaat’i tarafından Türkiye’de ağırlandığı ve yemek yedirildiği iddiasına karşılık, Türkiye’ye hiç gitmediğini belirterek kelime oyunu yaptı ve “Türkiye’ye en yakınlaştığı zamanın Şükran Günü hindi (Turkey) yerken olduğunu” söyleyerek karşılık verdi. C MY B