Katalog

Cuma 23 Eylül 2016 EDİTÖR: SERKAN OZAN Alternatif Nobel C’e Dünyanın en saygın ödüllerinden biri olarak kabul edilen Doğru Yaşam Ödülü, ‘tüm baskılara karşın, gerçekleştirdiği bağımsız, korkusuz yayıncılık, araştırmacı gazeteciliğe ve fikir özgürlüğüne verdiği önem nedeniyle’ gazetemize verildi “Alternatif Nobel Ödülü’ bu yıl Cumhuriyet gazetesine verildi. Cumhuriyet ödülü, “tüm baskılara karşın, gerçekleştirdiği bağımsız, korkusuz yayıncılık, araştırmacı gazeteciliğe ve fikir özgürlüğüne, kadın haklarına ve çevre sorunlarına verdiği önem nedeniyle” değer görüldü. Ödül, Cumhuriyet Vakfı Başkanı Orhan Erinç’e verilecek. Alternatif Nobel Ödülü, dün Right Livelihood Vakfı İcra Kurulu Başkanı Ole von Uexkull ve Kurul Üyesi Ma 125 ADAY VARDI Alternatif Nobel ödüllerini kazanan isimler uzun bir inceleme sonunda belirleniyor. Bu yıl ödüle 50 ülkeden 125 kişi ve kurum aday gösterilmişti. Bu kapsamda Türkiye’ye gelen bir heyet çok sayıda kişi ve kurumla Cumhuriyet’le ilgili görüşmeler yaptı. Dünyaca ünlü sanatçılar Zülfü Livaneli ile Fazıl Say, Cumhuriyet’le igili heyete şu değerlendirmeleri yaptı: Demokratik kuşaklar rianne Andersson tarafından açıklandı. Bu yıl ödüle 50 ülkeden 125 kişi ve kurum aday gösterilmişti. Ole von Uexkull yaptığı açıklamada “Ülkedeki insanlarının geçirdiği bu zor dönemde, büyük riskleri göze alan Cumhuriyet gazetesi, Türkiye’de ifade özgürlüğünün bayrağını taşımaktadır. Right Livelihood (Doğru Yaşam) Ödülü, Cumhuriyet’in Türkiye’de ve tüm dünyada basın özgürlüğüne sunduğu katkıyı alkışlarken gazetenin araştırmacı gazeteciliğe verdiği önemin de altını çizmektedir” diyerek Cumhuriyet’i kutladı. Right Livelihood Vakfı tarafından yapılan açıklamada ise “Türkiye’de ifade özgürlüğünün giderek tehlikeye girdiği bir zamanda Cumhuriyet çok önem Right Livelihood Vakfı, ödül kazananları sosyal medya hesabında yayımladığı görselle duyurdu. li haberlerle ulusal ve uluslararası kamuoyunu etkilemektedir” denildi. 4 kişi ve kurum paylaştı Alternatif Nobel Ödülü bu yıl dört kişi ve kuruma verildi. Cumhuriyet gazetesinin yanı sıra, “Suriye’deki sivilleri savaş felaketinden kurtarmak için gösterdikleri olağanüstü cesaret ve merhametlerinden dolayı” Beyaz Kasklılar Örgütü, “şiddet, suiistimal ve ayrımcılık ortamında kadınların haklarını savunan” Nazra adlı dernek ve derneğin kurucusu Mısırlı kadın hakları savunucusu Mozn Hassan ile kurduğu ‘Halk Yardımı’ adlı örgütle göçmenlere, mültecilere ve etnik azınlıklara yardım eden Rus insan hakları savunucusu Svetlana Gannuşkina bu yılki ödüle layık görüldüler. l Haber Merkezi Türkiye’ye 3. kez Right Livelihood (Doğru Yaşam) Ödülü, dünyanın en saygın insan hakları ödüllerinden biri. Ödül, 1980 yılından beri insan hakları, fakirlikle mücadele ve çevre sağlığı için örnek çalışmaları olanlara veriliyor. “Alternatif Nobel Ödülü” olarak bilinen ödüle bugüne dek 68 ülkeden 166 kişi değer görüldü. Türkiye’den daha önce altın madencilerinin verdiği zararlara karşı Ege kıyılarını korumak amacıyla HAYIR adlı derneği kuran çevreci Birsel Lemke 2000 yılında, TEMA Vakfı Kurucu Onursal Başkanı Hayrettin Karaca da 2012 yılında Alternatif Nobel’i kazanmıştı. Dünyadan Alternatif Nobel Ödülü’nün Cumhuriyet’e verilmesi dünyada yankı yarattı. Siyasetçiler, basın ku tebrik ruluşları ve örgütleri tebrik mesajları yayımladı: l Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı ABD Tem silcisi Daniel Baer: Can Dündar, Beyaz Kasklılar ve yağdı Svetlana Gannushkina’ya tebrikler. l Spiegel Online: Cumhuriyet gazetesine ‘Doğ ru yaşam ödülleri için’ tebrikler. l Sınır Tanımayan Gazeteciler Doğu Avrupa ve Merkez Asya Bürosu: Cumhuriyet gazetesine Alternatif Nobel Ödülü için en içten tebriklerimizi sunuyoruz. lAlmanya Yeşiller Partisi Federal Milletvekili Mehmet Kılıç: Doğru karar! l Alman Sol Parti Federal Milletvekili Dietmar Bartsch: Alternatif Nobeller, Cumhuriyet gazetesi, Can Dündar ve Türkiye’deki tüm insan hakları için. Erdoğan susturamayacak. Alternatif Nobel’İN ANLAMI VE ÖNEMİ için okul işlevi üstleNdi ZÜLFÜ LİVANELİ: Türki ye kadar çalkantılı ve karışık dönemlerden geçen; darbelerle, diktatörlüklerle, iç savaş dene meleriyle sarsılan bir ül kede, referans alabileceğiniz, güvenilir kurumlara ihtiyaç duyulur. Benim kuşağım için bu Zülfü Livaneli kurumların başında Cumhuriyet gazetesi gelmektedir. İnsan haklarına ve gerçeğe saygılı bir gazete olarak, hayatımızdaki yeri çok önem lidir. Askeri cezaevlerinde, sıkıyönetim dönemlerinde, yurtdışındaki sürgün dönemimizde Cumhuriyet gazetesi sesimiz oldu. Baskılara, ekonomik zorluklara, hatta katledilen, hapsedilen yazar larına rağmen sistemin ezdiği insanların yanında olmaktan vazgeçmedi. Her zaman insan haklarına, hukukun üstünlüğüne, demokrasiye, laik devlet yapısına saygı gösterdi. Türkiye’deki demokra tik, aydınlık kuşakların yetişmesinde bir okul işlevi üstlendi. Bu yüzden Cumhuriyet gazetesiyle her zaman gurur duyduk ve hep ‘’bizim gazetemiz’’ olarak benimsedik. Bugün de ‘’İyi ki Cumhuri yet var’’ diyoruz. Aydınlık ve çağdaş Türkiye’yi temsil eder FAZIL SAY: Cumhuriyet gazetesi, aydınlığı ve çağ daş Türkiye’yi temsil eder. Sanırım 1213 yaşımdan beri her gün Cumhuriyet okurum, zaten bizim eve giren tek gazeteydi on yıl larca. Hâlâ da öyledir. Ken dim de büyük bir gururla ve büyük bir ait hissediş Fazıl Say ile Cumhuriyet’e makale, anı, araştırma yazıları yollarım, bunların belirli bir günü yoktur, ben yazmak iste diğimde, bir konunun önemli olduğunu düşündüğüm bir dönemde yazarım. Çoğunuz Nadir Nadi’nin nefis kitabı “Dostum Mozart”ı hatırlarsınız. Bir nesil için ne kadar önemli bir yol gösterici, iş tahlandırıcı bir kitaptı değil mi? Cumhuriyet’in benim için diğer tüm gazetelerden ayrıcalıklı tarafı, yıllardır geniş ve kapsamlı bir kültür sanat bö lümü olması, insanları bu konuda bilinçli ve pozitif bir şekilde yönlendirmesi, sa nat dallarında eleştirmenleri ve makale yazarları olmasıdır. Bu önemli bir ayrıca lıktır. Batı’daki bütün önemli gazetelerin de bu özelliği vardır. Günümüzde Cum huriyet gazetesinde çalışan tüm dostla rımıza, habercilere, köşe yazarlarına de mokrasi adına teşekkür borçluyuz. Doğru yaşam felsefesinin ifadesi haber 11 Basın Özgürlüğü Yoksa Demokrasi de Yoktur “Alternatif Nobel” olarak bilinen Doğru Yaşam Ödülü (Right Livehood Award) her yıl daha iyi bir dünya için çaba harcayan kurum ve kişilere veriliyor. Ağırlıklı olarak da insan hakları, özgürlükler, çevre ve barış için savaşım verenler arasında bir değerlendirme yapılıyor. Bu nedenle 2016 yılında, gazeteciliği bir yaşam biçimi olarak benimsemiş olanların yayımladığı Cumhuriyet gazetesinin ve Cumhuriyet Vakfı Başkanı olarak benim ödüle değer görülmem onur ve gurur verici bir sonuç. Hemen belirtmeliyim ki bu ödülü 92 yıllık yayın yaşamında Cumhuriyet gazetesine emek ve katkı verenlerden biri olarak ve onlar adına aldığımın bilincindeyim. Bu ödülü, Türkiye’den 2012 yılında alan TEMA Vakfı Kurucusu Sayın Hayrettin Karaca’nın ardından almak beni daha da mutlu ediyor. Cumhuriyet gazetesi, Türkiye Cumhuriyeti ile yaşıt sayılabilecek tek yayın organı. Kurucumuz Yunus Nadi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün çalışma arkadaşı. Kurtuluş Savaşı ile sonrasındaki kuruluş ve devrimler dönemlerinde yanı başında yer almıştı. Kurtuluş Savaşı yıllarında Anadolu’da yayımlanan gazetesinin yayınına İstanbul’da yeniden başlaması ve adının Cumhuriyet olması da Atatürk’ün isteğiydi. Cumhuriyet’i ikinci başyazarımız Nadir Nadi kurumsallaştırmış, Berin Nadi ile üçüncü başyazarımız, ustamız, ağabeyimiz İlhan Selçuk Cumhuriyet Vakfı’nı kurarak yaşamını güvence altına almışlardır. Kurucu ve ilk başyazarımız Yunus Nadi’nin, Cumhuriyet’in 7 Mayıs 1924’teki ilk yazısında vurguladığı yayın ilkeleri, bugün Cumhuriyet Vakfı’nın kuruluş belgesinin “Başlangıç” bölümünde yer alıyor: “Cumhuriyet bağımsız bir gazetedir. Cumhuriyet yalnız Cumhuriyet’in, bilimsel ve yaygın anlatımıyla demokrasinin savunucusudur. Cumhuriyet ve demokrasi fikir ve esaslarını yıkmaya çalışan her kuvvete karşı mücadele edecektir. Cumhuriyet, Atatürk devrim ve ilkelerinin açtığı ‘Aydınlanma’ yolunda laiklik ilkesinin toplumca benimsenmesi için çaba gösterecektir. ‘İnsan Hakları ve Temel Özgürlükleri Bildirgesi’ni demokrasinin evrensel anayasası olarak benimseyen Cumhuriyet, amaçlarına ancak Atatürk’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığı ve bütünlüğü kapsamında ulaşılacağını temel ilke sayar.” Özetlediğim ilkeler, 92 yıl boyunca kuşaktan kuşağa sahiplenildi, ödün verilmemesine özen gösterildi. İnsan haklarına, kadın haklarına, düşünce ve basın özgürlüğüne, laiklik ilkesine en fazla önem veren gazete olma özelliğini koruyageldi. Bu çabalar nedeniyle yazarlarımız öldürüldü, hapislere atıldı, saldırılara uğradı, can güvenlikleri tehlikeye girdi. Darbeler, darbe girişimleri, sıkıyönetimler, olağanüstü haller yaşadık. Ama okurlarımızın bilgilenme hakkının kısıtlanmasına izin vermedik. Ben gazetecilik yaşamımın 59’uncu, Cumhuriyet’e gelişimin de 53’üncü yılındayım. Bu sürenin toplam 45 yılı gazetecilik örgütlerinde yöneticilik yaparak da geçti. Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nde (TGC) 8 yıl genel sekreterlik, 12 yıl başkanlık, Türkiye Gazeteciler Sendikası’nda da (TGS) 6 yıl genel başkanlık yapma onurunu yaşadım. Ne yazık ki Türkiye, yasaların sınırlaması nedeniyle sansür, siyasal ve ekonomik baskılar nedeniyle de otosansür sürecinden kurtulamadığı gibi her yıl daha da geriye düşüyor. Basın özgürlüğü olmayan ülkede demokrasi olduğunu ileri sürenlerin varlığı ise trajikomik bir görüntü yaratıyor. Cumhuriyet ve ben, yayın yaşamımızda ödüller aldık. Fakat daha iyi bir yaşam için çaba harcayanlara verilen “Doğru Yaşam Ödülü”nün çok çok özel bir önemi var. Şu da bir gerçek ki özverili okurlarımız olmasaydı bu ödülü alamazdık. Doğru Yaşam Ödülü’nün orjinal adı Right Livelihood. Ha Bu bilgelerden biri savaş sırasında Almanya’dan vasını soluduğu, suyunu içtiği, İsveç’e göç etmiş bir gaze toprağında gıdasını ürettiği yer tecinin oğlu Jacob von Uex küreye, doğaya saygı duyan es kull. Oxford’da siyaset, fel ki bilgelerin kullandığı bir ifade sefe, iktisat okudu. Dün “Right Livelihood”. Dünyaya yük olmadan, kaynakları israf etmeden yaşamayı ifade ediyor. Yani suyu kirletmeyen, havayı, top OSMAN İKİZ yanın gidişatından, bir süre sonra yaşanmaz hale gelecek diye endişe ediyordu. Nobel Vakfı’na başvurarak, rağı zehirlemeyen, doğaya saygılı çevre konusunda duyarlılık doğru yaşam felsefesinin ifadesi. Eski yaratan, topluma alternatif yaşam biçim ler toplumda cingözlerin ortaya çıktığı leri sunan hümanist projeleri geliştiren nı görünce uyarmak için söylemiş olma ler için de bir ödül konulmasını önerdi. lılar bu bilgece sözü. Ama görüyoruz ki Nobel Vakfı öneriyi ciddiye almadı. Zen ne dün kulak asılmış bilgelerin söyledik gin bir pul koleksiyonu olan Jacob von lerine ne de bugün aldıran var. Aldırma Uexkull başka çare kalmadı diyerek pul dılar ama dünyayı da felaketin eşiğine larını satıp elde ettiği bir milyon dolar ile getirdiler. Şimdi felaketi nasıl önleriz di Right Livelihood Vakfı’nı kurdu. İlk ödü ye çırpınıp duruyorlar. Bilgeler ise uyar lü 1980’de verdi. Medya girişimi kuş maya devam ediyor: Doğru yaşayın! kuyla karşıladı. Bazı gazeteciler “Bun da CIA’nın, KGB’nin parmağı vardır” gibi yorumlarda bulundular. Jacob von Uexkull atılan çamurlara aldırmadı. Ödül için uluslararası bir jüri oluşturarak yoluna devam etti. Birkaç yıl içinde herkesin övgüsünü kazandı. Çevre, barış, silahsızlanma, doğal kaynakların korunması, sürdürülebilir bir yaşam, insan hakları gibi küresel sorunlara hümanist yaklaşımla, insanlığın çıkarına modellerin ödüllendirilmesi zamanla Alternatif Nobel tanımlamasının doğmasına yol açtı. Medya tarafından yakıştırılan bu isim herkes tarafından benimsendi. Alternatif Nobel muhafazakâr Nobel Vakfı’nı bile etkiledi. Nobel Barış Komitesi, milyonlarca ağacın dikilmesine öncülük ettiğinden 1984’te Alternatif Nobel Ödülü’nü kazanan Afrikalı Wangari Maathai’ye 2004’te Barış Ödülü’nü vererek çevre sorunlarına duyarsız olmadıklarını göstermek istediy se de bunun arkası gelmedi. Tartışmalara ve eleştirilere yol açan barış ödülleriyle eski yollarına devam ettiler. Şövalye ruhlu kahramanlar Alternatif Nobel, bütün kıtalarda doğru yaşamı savunan, hayatlarını bu mücadeleye adayan Hayrettin Karaca gibi, Birsel Lemke gibi şövalye ruhlu kahramanları bulup ödüllendirerek, insanlığın tek kurtuluş yolu olan doğru yaşam için duyarlılık yaratmaya çalışıyor. Alternatif Nobel Ödülü jürisinin, adını Mustafa Kemal Atatürk’ün verdiği Cumhuriyet gazetesinin 92 yıllık yayın yaşamını değerlendirdiğinden kuşku yok. Cumhuriyet gazetesi demokrasi, insan hakları, ifade özgürlüğü ve çevre konularında duyarlı yayın politikasıyla bu ödülü hak ederek kazandı. Gazetenin çalışanları da, okurları da bundan gurur duymalı. l STOCKHOLM Gözler Emlak Konut’ta Gazetemiz muhabiri Coşkun yargıç karşısında Cumhuriyet muhabiri Canan Coşkun’un Yargıda Birlik Derneği üyesi hâkim ve savcılara indirimli lüks konut satışına ilişkin haberi nedeniyle yargılandığı davaya İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. TGS ile DİSK Basınİş temsilcileri ve gazeteci meslektaşları Coşkun’a destek olmak için duruşma salonunda yer aldı. Mahkeme, dosyada yer alan Emlak Konut GYO’nun sitesindeki fiyat çizelgesi ile sonradan dosyaya yollanan çizelge arasında fiyat farklılığı olduğundan çelişkinin nedeninin sorulmasına hükmederek, duruşmayı 20 Ekim’e erteledi. l İSTANBUL / Cumhuriyet C MY B