Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 2.9790 3.3270 8.92 76.020 1.4 kuruş 0.3 kuruş 0.08 puan 1034 puan Babam sağ olsun8 EDİTÖR:PELİNÜNKER TASARIM:SERPİLÜNAY ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 844.20 9.25 lira 125.90 1.4 lira Cumartesi 17 Eylül 2016 ABD merkezli Peterson Institute’ye göre elde ettikleri servetle dünyada 16. sırada yer alan Türk milyarderlerin neredeyse yarısının zenginlik kaynağı miras İş dünyasına adım atan çoğu yeni mezun, genç yöneticinin hayali finansal açıdan yük sek imkânlara sahip olmak. An cak gençlerin zengin olma hayali kurarken, milyarderlerin zengin lik kaynağının ne olduğunu sor ması gerekiyor. Washington merkezli Peterson Institute for International Econo mics, dünyadaki mil yarderlerin haritası nı çıkardı. Kurumun hazırladığı rapora göre mirastan siya si bağlantılara, giri PELİN ÜNKER şimcilikten yöneticiliğe ve finansal piya salara kadar pek çok farklı etkiyle zenginler servetlerine servet katmış. Servetin kaynağı ise ülkeden ülkeye değişiklik gösteri yor. Örneğin Rusya’da milyarder ler yüzde 64 ile en fazla siyasi iliş kileri sayesinde servet elde etmiş. Türkiye’de ise servetin kaynağı da ha çok mirasyedilikten geliyor. Girişimcilik ikinci Rapora göre milyarderlerin en fazla olduğu ülke ABD. Ülkedeki milyarder sayısı dünyadaki milyarderlerin yüzde 30.2’sini oluşturuyor. Listede son sırada yer alan ülke ise milyarderleriyle toplamdan binde 1 pay alan Nepal. Türkiye de milyarderleriyle dünyadan yüzde 1.4 pay almış. Ülkedeki milyarderlerin parasının kaynağı yüzde 45.9 ile en fazla mirasyedilikten geliyor. Servetin kaynağı yüzde 29.2 ile şirket kuruculuğu yani girişimcilik, yüzde 8.3 ile şirket sahibi olma ve yöneticilik, yüzde 8.3 ile siyasi iliş kiler ve yine yüzde 8.3 ile finans sektörü olarak sıralanıyor. Özetle Türkiye’de sosyal hayatta karşımıza çıkan ‘babam sağ olsun’ ifadesi hâlâ geçerli. Türkler 16. sırada Araştırmaya dahil olan 67 ülkede milyarderlerin serveti, ortalama olarak yüzde 30.4 ile mirastan, yüzde 27.7 girişimcilik ten, yüzde 9.3 yöneticilik ve şirket sahipliğinden, yüzde 11.3 siyasi ilişkilerden ve yüzde 20.3 finans sektöründeki kazançlardan kaynaklanıyor. Siyasi ilişkileri nedeniyle milyarder olan Türkler, oransal olarak ortalamanın altında kalsa da Türkiye, bu oranla 67 ülke içinde 29. sırada bulunuyor. Türkiye, servetinin kaynağı şirket sahip liği ve yöneticilik olan milyarderler dikkate alındığında 25. sırada. Şirket kurucusu milyarderlere göre 17’nci, finansal kazançlara göre 43, mirasyedilere göre ise 20. sırada. Türk milyarderler dünyadaki milyarderlerin yüzde 1.4’ünü oluştururken, bu oranla Türkiye 67 ülke arasında 16’ncılığa yerleşiyor. Siyasi ilişkiler devrede BnBRANiskFssemCuomkTenseaieednaumseaagiyrüpirrelzlvermnhznavyoalaauıkenarzineasallnpiüvce,aiatylyğdrtyyleluMils.ndiiekneeıiranaYilytyeeyarifadrr,vinaieiantdrrlkaniKGeevaıll’nysaev.eidayakrmeüiioLüSernrdazütZilirzvaylaesteşezvcKiiedavşsmöakidrneiurizlsakeielinskaensıvitgnikUleeneltşyaaeeayyeagdttinünyrzraülniaai.k,cdzat’rzdn,e’kivntlvadeeteeçearn..’,da Askyuar’ducauşliarrkıet ÇksçJkyAfKuaoaAokpuaaüiçşksyrosprakvdrrlizuyoiayaaeınukyorrrsdlücdneykknaa’ulncındıseuze’ındün’pudaifdyoeesdylatşdiağa6saaanerelüekü.aımruk’vık’3arddzılRkrmuyoeı.ai4nalmiadaiüalgüMrntllo0sykieaeunryiizıdiensra’yilarscıGardyaönaa7erAsoaeşukandeke4nüüysişmrklazrrleu..elnleayidm2tkey4krereğreöedekeen’nçldiiereğuyldreritarıgeilaaükokrnileitğçleiil.sıiandlnerymıvıarki’löardonderiıdkiaynnnaraek.ohnra. İsrail, ticarette yüzleri güldürdü Akdeniz Ağaç Mamüller ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği’nin (AKAMİB) ağustos ayı ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 artışla 52 milyon dolar oldu. Özellikle İsrail ilişkilerinde yaşanan olumlu gelişmeler ihracata pozitif yansıdı. Geçen yıl İsrail’e 11.5 milyon dolar ihracat yapan AKAMİB ihracatçıları, ağustos itibarıyla 11.7 milyon dolar ihracat ile bu rakamı geçti. AKAMİB Başkanı Bülent Aymen, “2010 sonrasında İsrail’e yaptığımız ihracat 7 milyon dolarlara kadar düşmüştü. İsrail özellikle mobilya ihracatı için önemli bir pazar ve ilişkilerin olumluya dönmesiyle şimdiden geçen yılın 12 aylık rakamını geçtik” dedi. l Ekonomi Servisi Arife ve bayramda cep telefonuyla hem konuşup hem mesajlaşanlar rekor kırdı. Cepten 45 milyon saat bayramlaştık Vodafone müşterileri 1.2 milyar, Turkcell aboneleri 1.5 milyar dakika konuştu. Bayramda sevdikleriyle akıllı telefon üzerinden hasret gideren Turkcell ve Vodafone aboneleri toplam 45 milyon saat konuştu. Turkcell’den yapılan açıklamaya göre, şirketin aboneleri arife ve bayram günlerini de kapsayan beş gün boyunca toplam 8.5 milyon GB data kullanarak Şeker Bayramı’ndaki rekor trafiği aşarken, geçen yılki Kurban Bayramı verilerini de neredeyse ikiye katladı. Turkcell müşte rileri, bayram süresince 1.5 milyar dakika (25 milyon saat) konuştu ve 900 milyon SMS gönderdi. Vodafone aboneleri ise yine arife günü ve Kurban Bayramı’nı kapsayan beş günde yaklaşık 1.2 milyar dakika (20 milyon saat) ses, 527 milyon SMS ve 5 milyon GB mobil internet kullanımıyla yeni bir rekora imza attı. Vodafone’luların mobil internet kullanımı geçen yıla göre tam 2 kat arttı. l Ekonomi Servisi Geçen kasım ayında Türkiye tarafından bir Rus savaş uçağının düşürülmesi üzerine Rusya, bazı ürünlerin Türkiye’den ithalatına ve Türkiye’ye yönelik charter uçuşlarına yasak getirmişti. Gıdada faturaREUTSKYİSAİ 407 milyonu geçti Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Rusya’nın tarım ve gıdada Türkiye’ye uyguladığı ambargonun faturasının ağustos sonu itibarıyla 407.5 milyon dolara ulaştığını söyledi. Bayraktar, iki ülke ilişkilerinde gözlenen düzelmeyle birlikte ambargonun da bir an önce kaldırılması gerekti ğini vurguladı. Bayraktar’ın açıklamasına göre, Rusya’nın 1 Ocak 2016’dan itibaren domates, salatalık, kuru soğan, kırmızı lahana, brokoli, portakal, mandalina, nektarin, elma, armut, kayısı, şeftali, erik, üzüm, çilek, tavuk ve hindi eti, tuz ve karanfil ithalatını yasaklaması, ürünlerin kalitesi ve karantina şartlarına bağlı olarak biber, nar, patlıcan, marul, kıvırcık, kabak ve balkabağı ithalatını geçici olarak durdurmasıyla birlikte ocakağustos döneminde Rusya’ya tarım ürünü ihracatı sert geriledi. Bu dönemde Türkiye’nin Rusya’ya yaş sebze meyve ihracatı miktar bazında yüzde 81.5 düşüşle 132 bin 224 tona, değer bazında yüzde 79.7 düşüşle 103.8 milyon dolara geriledi. l Ekonomi Servisi ‘Credit Europe’u satmayacak’ Özyeğin, Rus ekonomisinin ve TürkiyeRusya ilişkilerinin düzelmesi nedeniyle Rusya’daki bankasını satmaktan vazgeçti. Rusya ile Türkiye arasında yaşanan kriz döneminde basında sürekli satışı ile ilgili haberler çıkan Fİ BA Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin’in Rusya’daki bankaHüsnü Özyeğin sı Credit Europe Bank’ın kesinlikle satılmayacağı Rusya Merkez Bankası’na bildirildi. Credit Europe Bank Rusya Başkanı Haluk Aydınoğlu, “Opsiyonlara baktık sermayedara sunduk, o da ‘bu koşullarda satmayı düşünmüyoruz, ekonominin de düzeldiği ni görüyoruz, ilişkilerin düzeleceğini görüyoruz ve ben devam etme kararı aldım’ dedi. Merkez Bankası’na da ‘böyle bir süreç vardı biliyorsunuz, biz bu süreçten bu kararı alarak çıktık’ diye haber de verdik” dedi. l Ekonomi Servisi ‘Değişen Karadeniz’i Anlamak’ Pazartesi günü sadece okullar açılmıyor. O gün, millete küfredenMehmet Cengiz’in sahibi olduğu Cengiz Holding’in işletmek istediği Cerattepe’deki altın madenciliğine karşı açılan davanın karar duruşması da yapılacak. Rize İdare Mahkemesi’nde, 19 Eylül’de görülecek duruşma, bir duruşmadan çok fazlası. Türkiye’nin en geniş katılımlı çevre davası olma özelliğini taşıyan dosyanın duruşması, çeyrek yüzyılı aşkın süren bir mücadelenin dönemeci olacak. Keşif yapmaya giden bilirkişi heyetini 1.5 km uzunluğunda insan zincirinin karşıladığı, madene itiraz eden bölge halkına soruşturmaların açıldığı bir projeden söz ediyoruz. Neoliberal dönüşüm Cerattepe’de, nispeten daha güncel ve kapsamlı örneğini izlediğimiz Karadeniz halkının kendine özgü “itiraz kültürü”, çok önemli bir boşluğu dolduran bir kitapta, derinlemesine ele alınıyor. “Değişen Karadeniz’i Anlamak” (2016, Phoenix Yayınevi) kitabını siyaset bilimci akademisyenler Dr. Deniz Yıldırım ve Dr. Evren Haspolat hazırlamış. AKP’nin en yüksek oy oranına ulaştığı Karadeniz’i, iktidar partisinin “sert çekirdeği” olarak niteleyen Deniz Yıldırım’ın şu tespiti kayda geçmeli: “Bu bölgeyi, bu bölgedeki sosyal, siyasal ve ideolojik dönüşümleri ve bu çerçevede de artan oranlı AKP desteğini anlamadan, AKP’yi ulusal düzeyde anlamak, pek de mümkün değildir.” Üç ana bölüm altında, toplam 21 makaleden oluşan derlemede, Karadeniz Bölgesi’nde yaşanan değişim ve dönüşümün, siyasal, ekonomik, sosyal ve toplumsal mücadele boyutları ele alınıyor. Veriler ve mülakatlar ile zenginleştirilmiş saha çalışmaları içeren makalelerin, her biri alanında uzman bilim insanlarının emek yoğun çabalarıyla kaleme alınmış. İtiraz kültürü Siyasi dinamikleri inceleyen ilk bölümde hegemonya üretme modellerine “içeriden” bir bakışı, diğer yandan Karadeniz’in Türkiye siyasetinde kazandığı ağırlığı AKP’deki Karadeniz olgusuyla tartışmayı içeriyor. Bölgenin, çay, fındık, balıkçılık gibi temel geçim kaynaklarında yaşanan neoliberal dönüşümün, nasıl işsizlik, mülksüzleşme, topraksızlaşma ve göçe dönüştüğü aktarılıyor. Kitabın kıymetli bir önermesi var. Karadeniz merkezli toplumsal mücadele deneyimlerini anlatan son bölümle ilgili olarak Yıldırım, Karadeniz’in sustuğu yorumlarının doğru olmadığını; dinsellikle harmanlanmış milliyetçilik ideolojisi ekseninde yoksul emekçi halk kitlelerinin denetlenmesi anlatılırken denklemin yanlış kurulduğunu söylüyor: “Karadeniz’in itirazsızlığı nedeniyle değil, tam tersine, bu siyasal dönüşümler, ideolojik tahakkümler geçmişten bu yana itiraz pratikleri ürettiği için yaşandı. Siyasal davranışları yüzünden itirazsız değil, geçmiş itirazları nedeniyle siyasal ve ideolojik açıdan çok daha fazla denetleniyor.” Gerçekten de “itiraz kültürü”nün durakları olarak anılan Alpagut, Yeni Çeltek, büyük madenci yürüyüşü, Fatsa, Hopa, Sinop, Gerze, Murgul, Fındıklı, Terme tek tek hatırlandığında (kitaptaki makaleler bunu sağlıyor) Cerattepe direnişi, 26 yıl sonra daha da berraklaşıyor. Yazarların belirttiği gibi, sayılan bütün bu “itiraz kültürü” durakları, demokratik, haklı ve meşru bir çizgide “yaptırmama” iradesinin ne demek olduğunu, yaşam alanlarına dönük saldırılara karşı duruşun anlamını hepimize gösteriyor. Fiat Chrysler 1.9 milyon aracını geri çağırdı İtalyanAmerikan otomobil üreticisi Fiat Chrysler, dünya genelinde 1.9 milyon aracını yazılım hatası nedeniyle geri çağırdı. Şirketten yapılan yazılı açıklamada, hatalı bilgisayar yazılımından kaynaklanan sorunun, hava yastıkları ve emniyet kemerlerinin kaza anında işlevlerini kaybetmesine yol açabildiği belirtildi. l Ekonomi Servisi Ülke tahvili alan vatandaşlığı kapıyor Küresel ekonomide yaşanan sorunlar nedeniyle yabancı yatırımcı çekmekte zorlanan bazı Avrupa ülkeleri, dar boğazı tahvil karşılığında vatandaşlık vererek aşmakta buldu. Macaristan 300 bin Avro, Bulgaristan ise 512 bin Avro karşılığında kendisinden devlet tahvili alan yatırımcılara vatandaşlığın yolunu açıyor. l Ekonomi Servisi C MY B