Katalog

Cumartesi 6 Ağustos 2016 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: SERPİL ÜNAY Krizden çıkış reçetesi ekonomi 9 Turizmciler, sektörde istihdam kaybının önüne geçilmesi için başta kısa çalışma olmak üzere işletmelerin SGK ödemelerinin faizsiz ertelenmesini istedi Türkiye turizmi tarihinin en büyük krizini yaşıyor. Antalya, yılın 7 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre 2 milyon 523 bin turist kaybına uğradı. Sadece Antalya’da 2016 Nisan ile 2015 Nisan ayında 52 bin sigortalı işini kaybetti. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Timur Bayındır ve beraberindeki heyet Kültür ve Turizm Bakanı Prof. Dr. Nabi Avcı’yı makamında ziyaret ederek, konaklama sektöründeki sıkıntıların aşılması için önerilerini sundu. Bayındır, çok sayıda tesisin yüksek sezon olmasına karşın faaliyetine ara verdiğine, istihdam kaybı yaşandığına işaret ederek şu noktaları dile getirdi. 4 Yüksek sezona karşın çok sayıda konaklama tesisinin kapalı olduğu, gerek kapatılan gerekse faaliyetini sürdürme gayreti içerisinde olan tesislerde birçok çalışanın iş akitlerinin sonlandırıldığı ve işsiz kaldıkları görülüyor. Destek işe yaramadı 4 Hükümetin 7 aylık süreçte açıkladığı desteklerin, konaklamada işletmelerin artan maliyetlerinin azaltılmasına ve hizmetin aynı kalitede sürdürülmesine, istihdamda istikrara katkısı olmadı. 4 Bu durum, yılın ilk 6 ayına ait ülkemize gelen turist sayısında, turizm gelirinde, kongre ve kruvaziyer turizminde, dolayısı ile istihdamdaki önemli düşüşlerle net şekilde görülüyor. Birliğimiz tahminleri ve öngörüleri düşüş trendinin yıl sonuna kadar süreceğini gösteriyor. 4 Sektörümüzü ve istihdamı koruyup, rekabet koşulları çerçevesinde mücadele edilmesini sağlayacak önlemler acilen alınmalı. Akraba evinde tatil Ödemeler ertelensin 4 Sektördeki istihdam ve işletme altyapısını ayakta tutmak üzere acil Kültür ve Turizm Bakanlığı belgeli konaklama işletmelerinin; Tahakkuk eden/edecek SGK ve Muhtasar ödemeleri 2018’e kadar faizsiz ertelenmeli. 4 2016 ve 2017 Kurumlar Vergisi ödemeleri 1 Temmuz 2018 tarihine kadar faizsiz olarak ertelenmeli, ödemelerin takip eden yıldan itibaren yapılandırılmalı. 4 Mevcut borç stoku ve sermaye akışının normale dönmesinin sağlanması için düşük faizli ve uzun vadeli işletme kredilerinin kullandırılması sağlanmalı. Konaklama çalışanlarına ilişkin olarak başta ‘kısa çalışma’ seçeneği olmak üzere esnek çalışma modeli en kısa süre içerisinde hayata geçirilmeli. 4 Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda tek elden ilgili her bir ülke bazında o ülkeden gelebileceklerin beklentilerini öne çıkaran tanıtım/pazarlama sağlanmalı. l Ekonomi Servisi Timur Bayındır Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre bu yılın birinci çeyreğinde yurtiçinde ikamet eden 10 milyon 393 bin kişi seyahate çıktı. Seyahate çıkanların bir ve daha fazla geceleme kaydıyla ülke içinde yaptıkları toplam seyahat sayısı, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 9.1 azalarak 12 milyon 690 bin olarak gerçekleşti. Seyahate çıkış amacı olarak ‘yakınları ziyaret’ yüzde 73.6 ile ilk sırada yer aldı. Bunu yüzde 10.2 ile ‘sağlık’, yüzde 8.2 ile ‘gezi, eğlence, tatil’ izledi. Söz konusu dönemde seyahate çı kanlar 84 milyon 620 bin geceleme sayısı ile en çok ‘arkadaş, akraba evinde’ kaldı. Yılın ilk üç ayında seyahat harcamaları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.8 artarak 4 milyar 204 milyon lira oldu. Seyahat harcamaları, kişisel veya paket tur harcamaları olarak yapıldı. Yurtiçi turizm harcamasının yüzde 96.6’sını (4 milyar 59 milyon 295 bin lira) kişisel, yüzde 3.4’ünü (144 milyon 716 bin lira) ise paket tur harcamaları oluşturdu. Antalya’da tarihi çöküş Antalya, 7 ayda, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48 düşüşle 2 milyon 523 bin turist kaybına uğradı. Kaybın 1 milyon 875 bin kişisini Ruslar ve Almanlar oluşturdu. Antalya’nın en büyük iki pazarından Rusya’dan geçen yılın 7 aylık döneminde 1 milyon 460 bin 721 turist gelirken, bu yıl yüzde 97.6 oranındaki düşüşle bu sayı 35 bin 456’da kaldı. Rusya pazarında 1 milyon 425 bin turist kaybı oluştu. Bu kayıp 1 Ocak31 Temmuz tarihlerini kapsayan 7 ayda yüzde 47.8 oldu. Antalya Havalimanı verilerine göre, geçen yıl temmuzda 1 milyon 738 bin 508 turistin geldiği Antalya’ya, bu yıl aynı dönemde yüzde 50.7’lik gerileme ile 857 bin 777 ziyaret etti. Antalya’nın en büyük iki pazarından Rusya’dan temmuzda yüzde 98.2’lik kayıp yaşandı. Geçen yıl temmuz 573 bin 980 Rus turistin geldiği kente bu temmuzda sadece 10 bin 90 kişi geldi. Temmuz ayında Antalya, Rus pazarından 563 bin 890, Alman pazarından ise 100 bin 33 olmak üzere sadece bu iki ülkede 664 bine yakın turist kaybı yaşadı. 50 liranın altındaki borca af ‘Takvime takılmayın’ Moody’s İletişim Stratejisti Jones, ülke kredi derecelendirme takviminde yalnızca potansiyel işlemlerin tarihlerinin belirtildiğinin göz önünde bulundurulmasını istedi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Londra’daki genel merkezinden İletişim Stratejisti Abi Jones, Türkiye’nin değerlendirme takvimine ilişkin olarak bir kez daha takvimin “gösterge niteliğinde” olduğunu vurguladı. Moody’s’in İletişim Stratejisti Abi Jones, “Moody’s herhangi bir derecelendirme işlemini düzenleyici sorumluluklara uygun olarak duyurur. Moody’s ülke kredi derecelendirme takviminde yalnızca potansiyel işlemlerin tarihlerinin belirtildiğini lütfen göz önünde bulundurun” ifadelerini kullandı. Moody’s, Türkiye’deki son gelişmelerin etkilerini değerlendirmek için 25 Temmuz’da yatırımcılara açık bir telekonferans düzenlemiş, telekonferans sonrasında bazı kaynaklar, 18 Temmuz’dan itibaren “90 günlük bir izleme süreci içerisinde nihai bir kararın verilebileceğinin” vurgulandığını belirtmişti. Pas geçebilir Ekonomistler, kanlı darbe girişiminin ardından Türkiye’nin “Baa3” ile “yatırım yapılabilir” seviyedeki kredi notunu negatif izlemeye alan uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s’in yarınki not değerlendirmesini pas geçebileceğini belirtti. Odeabank Ekonomik Araştırma ve Stratejik Planlama Direktörü Ali Kırali, “Moody’s herhangi bir açıklama yapmayabileceği gibi, kısa bir notla turizm sektöründeki sorunların yayılma riski ve dış finansman ihtiyacı üzerindeki risklere dikkati çekerek, değerlendirme sürecinin devam ettiğini belirtebileceğini dile getirdi. İş Portföy Başekonomisti Nilüfer Sezgin de “Büyüme konusunda net bir yargıya varmak için daha fazla beklemek gerekmektedir. Moody’s’in eldeki veri setiyle alelacele karar alması eleştirileri artıracaktır” yorumunu yaptı. l Ekonomi Servisi Vergi affına ilişkin ayrıntıları açıklayan Ağbal, af kapsamı konusunda 29 milyon dosyanın elden geçirileceğini, A’dan Z’ye af geldiğini anlattı Naci Ağbal Faizle 442 liraya çıkmış trafik para cezası, taksitli ödeme seçeneğinde 183 liraya iniyor. İlk taksit Kasım’da ödenecek Yapılandırma 2016 Haziran sonu ve önceki dönemlerini kapsıyor. Temmuz ayındaki borçlar bu yasa kapsamında yer almayacak. 4 Borçları peşin ve taksitli olmak üzere iki yöntemle ödenebilecek. 4 Son başvuru tarihi 31 Ekim. 4 İlk taksit ödemesi kasımda başlayacak. Sosyal güvenlik primlerinin ilk taksidi aralıkta başlayacak. 4 Vatandaş 691218 taksitte iki ayda bir ödeme yapılabilecek. Peşin ödemede büyük kolaylık sağlan masının yanı sıra iki kez geç ödeme olanağı getiriliyor. Ancak bu sınır aşılırsa borç eski tutarına dönüyor. Yurttaşın kasım ve ocaktaki taksitleri mutlaka ödemesi gerekiyor. Prime yapılandırma 4 67 milyar TL’lik prim borçları yeniden yapılandırılacak. Sağlık sigortası kapsamında 5.9 milyon vatandaşın 10.3 milyar TL borcu bulunuyor. 4 Vatandaşlar borcun aslını öderse, gecikme zammı almaktan vazgeçiliyor. Burada yurtiçi ÜFE üzerinden tutar yeniden belirlenecek. 4 Devam eden vergi ince lemeleriyle ilgili de kolaylık getiriliyor. Süren vergi incelemeleri 1 ayda bitmezse incelemeler sona erdirilecek. 4 Türkiye’ye yurtdışından getirilen herhangi bir varlıktan vergi istenmeyecek. Yurtdışındaki paralara da vergi incelemesi yapılmayacak, ceza kesilmeyecek. Ayrıca, yurtiçinde olup da işletmeye kayıtlı olmayan para, döviz altın vb. işletmeye kaydedilecek. Bu varlıklardan da da herhangi bir vergi istenmeyecek, vergi incelemesi yapılmayacak. Maliye Bakanı Naci Ağbal, vergi ve vergi cezaları, gecikme faizleri, gümrük vergileri, SGK ve belediye alacaklarını yeniden yapılandıran “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” hakkında bakanlıkta bir basın toplantısı düzenledi. Kanuna ilişkin ayrıntıları açıklayan Bakan Ağbal, 2011 ve önceki dönemlere ilişkin 50 liranın altındaki tüm borçların silineceğini belirterek, “Her ne şekilde vergi dairesine bir borcunuz varsa ve bu borcun tutarı 50 liranın altındaysa, Maliye olarak bu borcu siliyoruz. Bu kapsamda yaklaşık 29 milyon dosya var. Bütün bu dosyaları da işlemden kaldırıyoruz” dedi. Vergi affının ayrıntıları özetle şöyle: n Taşıt vergileri: 6.3 milyon borçludan 3.9 milyon yurttaşın borcu motorlu taşıtlardan geliyor. n Trafik para cezaları: Borç yapılandırma ile Nisan 2013’te 150 liralık trafik para cezası bugün 442 liraya ulaşıyor. Başvuru ile taksitli rakam 183 liraya düşüyor. Peşin ödemede 167 liraya iniyor. n Öğrenim kredileri: 580 bin öğrencinin 1.4 milyar lira öğrenim kredisi borcu düşük tutarlarla ödenebilecek. n Emlak vergisi borçları: Belediyelere olan emlak vergisi borçları ve çevre temizlik vergisi de kapsamda. n 50 liranın altındaki borçlar: 50 lira ve altındaki vergi borçları silinecek. Bu kapsamda 29 milyon adet dosyaya ait 1.2 milyar liralık kamu alacağından vazgeçiliyor. l Ekonomi Servisi Apple’dan sürpriz hamle ABD’li Federal Enerji Düzenleyici Komisyonu’nun (FERC), Apple’ın alt kuruluşu Apple Energy’nin elektrik iletimi için yaptığı başvurunun onaylandığını açıkladı. Açıklamada, Apple Energy’nin başvurusunun, komisyonun piyasa tabanlı fiyat oran koşullarına uyduğu ifade edilerek, şirketin yarından itibaren elektrik iletimine başlayabileceği bildirildi. Apple Energy, geçen yıl Kaliforniya’nın San Francisco şehrinde 130 megavatlık bir güneş enerjisi santralına 850 mil yon dolarlık yatırım yapmıştı. Şirket ayrıca Nevada eyaletinde, Nevada Power Company, Arizona’daki Salt River Project’de ve California Bağımsız Sistem Operatörü’nde de elektrik üretiyor. Apple, güneş enerjisinden ürettiği elektriği kendi ofislerinin, data merkezlerinin ve altyapısının enerji ihtiyacını karşılamak için kullanıyor. ABD Feto’yu nasıl verebilecek? Yazıya başlarken sıcak haber gelişmelerinin spot başlığı, Kılıçdaroğlu’nun Yenikapı mitingine yapılan baskı boyutunda çağrılara olumlu yanıt vermesi; dünyaya ülke çıkarları, darbelere karşı ortak duruşun simgesi olabilecek güçlü yanıtın, Yenikapı’dan anlamlı bir fotoğraf karesi ile verilebilmesiydi... Ülkemizin geleceği, en anlamlısı insan hakları, demokrasi, hukuk devleti düzeni, laik Cumhuriyet; “Kurtuluş Savaşı”, “Atatürk devrimleri ile laik Cumhuriyetin kuruluş” destanlarının yazılması kazanımlarının tehdit altında olduğu çok kritik bir dönemeçte, yaşadığımız birbirinden anlamlı, belirleyici gelişmeler içinde, tek başına bir ayrıntı sayılabilecek bir soruya neden takıldığıma, yanıt aradığıma gelince... Gerçekleri algılayabilme, yanlış adımlar atmama kaygısı, dahası tehditlerin boyutları karşısında paranoyaya saplanmama arayışları içinde... Öncelikle çoğunluk sorumluluk sahibi, ancak bilinçli, örgütlü güç oluşturamamanın moral değerler çöküşünde, panik, kaçış duygularının baskısında, uzun yıllardır haberleri dinlemekten vazgeçmiş çoğunluğun, en azından önemli bir kesiminin, kaçış, dizilere sığınma eylemlerinden vazgeçmiş olarak, reyting rekorlarını haberler ve açık oturumlara çevirmiş olmalarının satır arası haberinden aldığım keyfi sizlerle paylaşarak, yazı başlığı yaptığım sorgulamaya geçmek istiyorum... “ABD’nin Feto’yu nasıl verebileceği...” sorusunun yanıtını vermenin çok zor olduğunu bile bile öne çıkarılmasının, İktidarları cephesinin, CumhurbaşkanlığıHükümet kanadının bilinçli, kendileri açısından başarılı bir siyasi taktik aracı adı olduğunun altını çizmek isterim... Dahası, çok basit, haklı bir hukuksal işlem olmasının çok ötesinde, Fethullah Gülen teslim edilse de edilmese de, ABD’nin dünyanın en güçlü İktidarları, siyasal güç cephesi kimliğinin başarı hanesine, etkisi küçük bile olsa, her şıkta eksi olarak yazılacak, bir adım olacağı gerçeğini anımsatarak... HHH Yakın tarihte en çok yoksul Güney dünyası, İslam ülkeleri, Ortadoğu’da oynanan kirli, bir o kadar büyük çıkar dengeleri hesaplarında yaşatılan çok kanlı ırklar, mezhepler üzerinden iç savaşlar, oluşturulan dev bataklıklarda... Artık Afganistan, Pakistan, Irak, Suriye gibi ülkeler için barış içinde insanca yaşam koşullarının yaratılabilmesi düşlerinden bile söz edebilmek çok zor. Çok kolay ve ukalaca; “Libya diye bir ülke kalmadı, Afrika, Güney Amerika’da insanca yaşam koşullarının oluşması insanlık için çok uzak düşler” diyebiliriz... Ekonomik, siyasal çıkarlar adına, silah gücünün de acımasız kullanılabilirliği bağlantılı yoksul Güney dünyasını yakan çözülme, göç dalgaları, ölümüne duvarları aşma trajedileri başta, zengin Kuzey dünyasını da kaosa, iç çatışmacılığa, terör paranoyasına çekmiş bulunuyor... Yaşanan tarihleri çok yakın, insanlığı sarsan trajedik sonuçların üst üste gelmesiyle belleğimize kazınmaları, daha doğrusu beterlerinin gelişi ile gündem dışına düşme hızlarıyla başlığa aldığım ayrıntı soru üzerinden anımsatma yapmam gerek... ABD’nin dünyanın geleceği üzerinde kehanetleri ile ünlü bankeri Soros’un ülkemize dönük, “Sizin en değerli malınız TSK’niz” dediği günden bugüne kaç yıl geçti ki? AKP çiçeği burnunda, Ecevit koalisyon iktidarları ABD’nin terör travması odaklı Türkiye üzerinden Irak işgaline desteği reddetmesiyle, kuruluşuna büyük destek verilen, Fazilet içinden koparılmış particik... AKP, ilk seçimde gökten zembille inmişçesine güçlü tek partili iktidar oluvermişti... Elbette siyasal İslam kimlikli, cemaat ortaklı, İslam dünyası, Ortadoğu’ya yönelik “yeni Osmanlıcılık, ılımlı İslam projeleriyle, stratejik ortak” ilan edilmiş olarak... Meclis’ten 1. tezkerenin geri dönmesi henüz ayrıntı sayılabilecek bir sorun, kolay işgal edilen Irak’ın en büyük savaş ganimetleri kanlı petrolün önlenemez fiyat yükselişi ile zengin Kuzey dünyasının büyük ekonomik krizini tetiklemesi, Bush projesinden vazgeçme adına Obama liderliğinde doğrudan işgallerle savaş stratejilerinden geri dönülmesi... İşte Soros’un TSK’yi Türkiye’nin en değerli ihraç malı olarak ilan etmesi süreci... Bölgede emperyal, küresel çıkarlar adına savaşacak fedai, silahlı güç arayışları... İşte tam da o tarihlerde Soros’un piyasalar sermaye gücü adına, Cemaatin siyasal İslamcılar adına, kardeş kardeş, bölgede sorun yaşanması istenen ülkelerdeki sivil çalışmaları paylaşmaları dikkatimi çekmişti... ABD, Feto’yu nasıl verebilecek? Yukarısı bıyık, aşağısı sakal... Dört kişilik ailenin açlık sınırı 1504 lira Temmuzda, dört kişilik ailenin açlık sınırı 1504, yoksulluk sınırı da 4 bin 232 lira olarak tespit edildi. MemurSen tarafından çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak amacıyla yapılan “açlık ve yoksulluk sınırı araştırması”nın temmuz sonuçları açıklandı. Buna göre, dört kişilik ailenin açlık sınırı 1504, yoksulluk sınırı da 4 bin 232 lira olarak tespit edildi. Temmuzda bir önceki aya göre gıda fiyatları ortalama yüzde 2.66 arttı. l Ekonomi Servisi C MY B