Katalog

Cuma 4 Mart 2016 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Sezon indirimiENFLASYONDA ekonomi 9 Giyimde sezon indirimleri enflasyondaki yükselişe set çekti. Tüketici fiyatları geçen ay yüzde 0.02 gerilerken giyim ve ayakkabı grubu yüzde 6.2 düştü. Yıllık TÜFE yüzde 8.78’e indi Türkiye’nin yumuşak karnı olarak görülen tüketici fiyatları enflasyonu (TÜFE) şubat ayında giyim ve ayakkabı grubundaki mevsimsel fiyat indirimlerinin etkisiyle on binde 2 (yüzde 0.02) geriledi. Özetle neredeyse yerinde sayan enflasyonu geçen ay sezon indirimleri kurtardı. Aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup indirimler nedeniyle yüzde 6.16 ile giyim ve ayakkabı oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre TÜFE’de yıllık artış ocak ayındaki yüzde 9.58’den şubatta yüzde 8.78’e geriledi. Bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 1.80 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 7.97 artış gerçekleşti. Vergi etkisi Verilere göre üretici fiyatları (YİÜFE) da şubatta yüzde 0.2 düşerken, yıllık artış yüzde 4.47 oldu. Tüketici fiyatlarında en yüksek artış yüzde 1.8 ile sağlık grubunda gerçekleşirken, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1.31, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 1, lokanta ve otellerde yüzde 0.78 ve ulaştırmada yüzde 0.77 artış gerçekleşti. Hükümet 1 Ocak’tan itibaren tüm alkollü içkilerde asgari maktu vergi tutarı yüzde 1215 ara sında, tütün ürünlerinde asgari maktu vergi yüzde 5, maktu vergi ise yüzde 25 arttırmıştı. Odeabank raporunda gıda fiyatlarının ocaktaki sert yükselişin ardından şubatta aşağı yönde düzeltme yaparken, giyim ve ayakkabı grubundaki gibi mevsimsel fiyat indirimlerinin enflasyonun geri çekilmesinde etkili olduğu belirtilerek, “Gıda fiyatlarındaki yüksek oynaklığa ek olarak beklentiler ve fiyatlama davranışlarındaki bozulma nedeniyle, yıl içinde enflasyon görünümünde iyileşmenin sınırlı kalabileceğini düşünüyoruz. Bu gelişmeler ışığında yıl sonunda enflasyonun yüzde 8.5’te kalabileceği tahminimizi koruyoruz” denildi. Hedeften uzak Garanti Yatırım Başkekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, çekirdek enflasyonun yükseldiğini ancak geçen yıl güçlü baz etkisi olduğunu söyleyerek, “Verinin ardından enflasyon beklentilerinde bozulma duracaktır, bu da Merkez Bankası’nı kısmi rahatlatır. Yine de enflasyon hedeften çok uzak. Bu ortamda Merkez Bankası’nın herhangi belirgin bir politika değişikliği için çok alanı varmış gibi gözükmüyor. Sadeleşme ise tamamen rafa kalmış durumda” dedi. l Ekonomi Servisi ÇEKİRDEK YÜKSELİYOR Çekirdek enflasyonda ise yıllık bazda yükseliş sürerken, bu da düşüşün geçici olduğunu gösteriyor. Çekirdek “H” (işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içki ler, tütün ürünleri ve altın hariç) şubatta yıllık olarak yüzde 9.49, “I” (enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler, tütün ürünleri ve altın hariç) yüzde 9.72 arttı. ERKEN SEVİNDİLER Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, enflasyon rakamlarına ilişkin yaptığı değerlendirmede, “TÜFE yıl sonu artış hızı yüzde 7.5 hedefine ulaşacaktır. Bu hedef asgari ücret artışının etkisini de kapsıyor” dedi. Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Yılmaz, TL’nin dolar karşısında değer kaybının yavaşlamasının önümüzdeki dönemde TÜFE üzerindeki baskıyı da azaltacağını belirtti. Maliye Bakanı Naci Ağbal ise enflasyonun daha da düşmesini önemsediklerini belirterek, “Enflasyon inşallah önümüzdeki aylarda bizim alacağımız tedbirler çerçevesinde daha aşağı giden bir patika izler” dedi. Ağbal, Ekonomi Muhabirleri Derneği’nde (EMD) gerçekleştirdiği sohbet toplantısında, “Tarım Bakanlığı ile koordinasyonlu çalışıyoruz, kısa sürede açıklama yaparız. Gıda kaynaklı bir katılık var, Tarım Bakanı’nın çalışması var, gıda fiyatlarını aşağı çekmemiz lazım” dedi. TOBB’dan İran çıkarması Türk iş dünyası, uluslara rası ambargoların kaldırılmasının ardından bütün dünyanın dikkatini çeken İran pazarı için atağa geçti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığındaki TOBB heyeti İran’ı ziyaret etti. Hisarcıklıoğlu, “İran hem komşumuz hem de doğal ticari partnerimiz. Türk ve İran şirketleri daha fazla ticaret, yatırım ve üçüncü ülkelerde birlikte iş yapabilir. Tekstilden otomotiv yan sanayine, gıdadan mobilyaya kadar çok farklı alanlarda İran’da yatırımlarımız var. Türk firmalarının bu alanlarda iş hacimleri büyüyecek. Müteahhitlik başta olmak üzere birçok alanda da yeni pazarlar ortaya çıkacak” dedi. Yol haritası TOBB ile ve İran Ticaret, Sanayi, Madenler ve Tarım Odası arasında stratejik ortaklık kurulmasını planladıklarını vurgulayan Hisarcıklıoğlu, “Bir yol haritası hazırlamak istiyoruz. Bu amaçla bu hafta TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Memiş Kütükçü’nün başkanlığında bir heyet, Tahran’da gidecek. ICCIMA yetkilileri ile bir araya gelerek, ayrıntılı bir iş planı hazırlayacak” diye konuştu. Olumlu geçen ziyarette İran tarafı da “Birlikte çalışmalıyız” mesajını verdi. l Ekonomi Servisi AVM’de 90 milyar harcadık Türkiye’de Alışveriş Merkezlerinden (AVM) 2015’te 90 milyar TL ciro elde edildi. 2016’da ise bu rakamın 110 milyar TL olması bekleniyor. 8. AVM Yatırımları Konferansı’nda konuşan Multi Turkey Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Kaya, “bu yılın geçen yılla benzer bir yıl olacağını ifade ederek, asgari ücretteki artış, kurdaki beklenti ve yüksek enflasyona rağmen bu yılın iyi bir yıl olmasını beklediğini” vurguladı. l Ekonomi Servisi SURİYE’YE GİDİYOR BM listelerinde resmen yasaklı ve radikal dinci örgütlere destek sağladığı iddia edilen bazı isimlerin Türk bankalarında hesap açtığı ve para transferi yaptığı iddia edildi. Buna göre açılan hesaplardan çekilen paralar Kapalıçarşı’daki bazı dükkânlardan Suriye sınırına yakın illerdeki bazı kuyumculara transfer ediliyor. Üç bankaya terör uyarısı ABD Hazine Bakanlığı’nın, üç Türk bankasının uluslararası terörizmin finansmanına destek olduğu gerekçesiyle Türkiye’yi uyardığı öne sürüldü ABD’den Türkiye’ye bankacılık sektörüyle ilgili şok bir uyarı geldiği iddia edildi. Buna göre Amerikan Hazine Bakanlığı kaynaklı, Washington yönetimi imzalı uyarı, terörizmin finansmanı merkezli bir tartışmayı yeniden başlatabilir. Gazeteci Metehan Demir, uluslararası konularda etkili bir diplomatın anlattıklarını köşesine taşıdı. İddiaya göre Amerika’nın Türkiye’ye resmi diplomatik kanallardan şubat ayında gönderdiği uyarı belgesinde şok ifadeler yer aldı. Ankara, açıkça uluslararası terörü destekleyen, BM listelerin de resmen yasaklı ve radikal dinci örgütlere destek sağladığı öne sürülen bazı isimlerin Türk bankalarında hesap açması, para transferi yapması konusunda uyarıldı. Bu hesap hareketliliğinin tespit edildiği üç Türk bankası da bizzat ismen verildi. Bu bankaların özellikle ikisi çok büyük ve işlerini ticari itibarlarına zarar gelmeyecek şekilde iyi yapmaları ile tanınıyor. Üçüncü banka da ciddi bir sicile sahip. Yaptırım istendi İddia edilen belgeye göre, bu bankalarda açılan hesaplardan çekilen paralar Kapalıçarşı’daki bazı dükkânlardan Suriye sınırına yakın illerdeki bazı kuyumculara transfer ediliyor. Bu şekilde gelen paraların da, IŞİD ve benzeri yapılara iş yapılıyor maskesi ile gönderildiği savunuluyor. Güvenilir diplomatik kaynaklardan gelen bilgilere göre, belgede Washington, BM Güvenlik Konseyi kararları kapsamında BM tarafından terörist olarak belirlenmiş ve haklarında yaptırım kararı olan şahıslara gerekli yaptırımın uygulanmasını istedi. Bu şahısların hesap açmamaları, pa ra transferlerinin engellenmesi ve açılmış hesaplarının dondurulması istendi. Aksi takdirde konunun çeşitli şekillerde tedbirlerle de gündeme getirileceği belirtildi. Metehan Demir, söz konusu bankalara sakıncalı kişilerle ilgili uyarının Ankara’da ilgili kurumlarca yapıldığını da aktardı. Ziraat Bankası, 2014’te ABD Merkez Bankası Fed’in ‘kara para’ denetimine takılmıştı. Banka bu nedende New York şubesindeki kişisel bankacılık faaliyetlerini bir süre durdurmak zorunda kalmıştı. l Ekonomi Servisi AAlği aoğlu: Maç oynanırken kural değişmez Kentsel dönüşümde yasal boşluklardan dolayı yaşanan sıkıntıların altını çizen Ali Ağaoğlu, “Kuralı baştan koyun biz de kuralına göre oynayalım. Maçın doksanıncı dakikasınAli Ağaoğlu da kural değişmez. Malımızı mundar etmeyin” dedi. Maslak 1453 projesi kapsamında yer alan ofis blokunda satışlar başladı. Toplam 258 adet ofisin yer aldığı projede metrekare birim fiyatları KDV dahil 3 bin 500 dolardan başlıyor. Yüzde 10 peşinatla ofis sahibi olunabilen projede yüzde 0,99 faiz oranı ile taksit imkanı sunuluyor. Projede yüzde 90 oranında satışların tamamlandığına dikkat çeken Ali Ağaoğlu, “Bu yılın 6. ayından itibaren teslimlerimiz de başlayacak. Cadde mağazalar 9. ayda hizmete girecek” dedi. Mal mundar oluyor “Fikirtepe ve Bağdat Caddesi bu ülkedeki kentsel dönüşü mü anlatan en iyi örnektir. Fakat yıllardır işin içinden çıkamıyorlar. Yeni kuralla yarısından fazlası sıkıntıya düşecek. Fikirtepe’den 500’den fazla kişi ofisime geldi. Bölgeye girmemi istiyorlar ama biz kuralsızlığı sevmiyoruz. Bu ortamda girmem, sonra malımız mundar oluyor” dedi. l Ekonomi Servisi Sizin kültürünüz, bizim kültürümüz Türkiye gelir eşitsizliğinin çok yüksek olduğu, sosyokültürel uçurumun giderek derinleştiği bölünmüş bir toplum. OECD’nin sosyal uyum (social cohesion) endeksi tabloyu net şekilde önümüze koyuyor. 150 ülke arasında 120. sıradayız. Siyasi kutuplaşma ise bildiğiniz gibi bölünmüşlüğü daha da güçlendirdi. TEPAV İcra Direktörü Güven Sak “Sosyal uyumun güçlü olmadığı toplumların işi daha zor oluyor. Sosyal uyum zayıfsa, insanlar birbirine güvenmiyorsa ülkenin işi daha zor” demiş. Ve eklemiş, “Bölünmüşlük, toplumsal çeşitliliğin iyi yönetilememiş, farklı sosyal grupların topluma dahli sağlanmamış, grup içi dayanışmanın gruplar arası kavgaya dönüşmüş halidir” (19 Şubat Radikal). Peki, doğru kültür politikaları bu bölünmüşlüğün azaltılmasına pozitif katkı yapabilir mi? UNESCO’nun Aralık 2015 tarihli Cultural Times Raporu’na göre kültür ve yaratıcı endüstriler 2013 yılında küresel ekonomiye 2.25 trilyon dolarlık katkı yapmış. Ekonomik, sosyal ve çevre boyutları ile birlikte sürdürülebilir kalkınmanın dördüncü ayağı kültür. Bu bilgileri paylaştıktan sonra İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın (İKSV) hazırladığı “Yerel Yönetimler İçin Kültürel Planlama” raporundan biraz bahsetmek istiyorum. Rapor yerel yönetimlere, kültür odaklı planlama anlayışının geliştirilmesi için bir yol haritası sunuyor. İKSV Kültür Politikaları Direktörü Özlem Ece ile çalışmayı konuştuk. Ece, “Kültür politikalarının belediyelerin planlama süreçlerine en başta dahil edilmesi gerekiyor. Bu sadece bir bütçe sorunu değil onu nasıl kullanacağın önemli. Göç almışlık, azınlık gruplar, engelliler. Onların da kültürel etkinliklerin içinde yer alacağı mekanizmalar” önemli diyor. “Tüm dertler bitsin kültüre sıra gelir” anlayışı ile bu iş olmuyor. Aslında önümüzde güzel örnekler var. İçlerinden biri, bu işe kendini adayan iki güzel insanın, Selim Bakiler ve eşi Yeliz’in Edirnekapı’da kurduğu Barış İçin Müzik Vakfı. Göç alan yoksul bir semte, çocukları sayesinde ailelerin de klasik müzikle tanışması, sevmeleri, müzikle değişen hayatlar... Semtte suç oranının ciddi şekilde düşmesi... O çocukların kalkıp Viyana’da, Salzburg’da Atina’da konserler verir hale gelmeleri... Neden bu tür modeller çoğalmasın? Anlayacağınız iş sadece bir kültür sarayı inşa edip sonra orayı düğün salonu olarak kullandırmak değil pek çok belediyede olduğu gibi... Doğru politikalar ve planlama ile bir kentte sağlıklı bir sosyal dönüşüm gerçekleştirebilmek mümkün. Tepeden inme politikaları benimsemiyor insanlar. Kendi yerel dinamiklerinden çıkmalı. Ece, raporu alan kimi belediyelerin kendileri ile temasa geçtiklerini söylüyor. Umarız rafta kalmaz, en azından kültürü demokratikleştirmeye bir yerlerden başlayabiliriz... Faruk Eczacıbaşı: Yaratıcı enerjiye geçmeliyiz Türkiye Bilişim Vakfı geçenlerde 20. yılını kutladı. Vakfın Başkanı Faruk Eczacıbaşı vakfı ilk kurduklarında internetin yeni çıktığını bugün ise yaşamların her alanını dönüştürdüğünü vurguladı. Tehdit ve fırsatın iç içe geçtiği bir dönemin içindeyiz. Eczacıbaşı, “Yaratıcı enerjiye geçmeliyiz” diyor. Evet, ama bu kutuplaşma içinde nasıl? Türkiye gençliği kesin çizgilerle birbirinden ayrışıyor. İKSV’nin raporunu okurken Eczacıbaşı’nın sözleri kafama takıldı. Kültür “yaratıcı enerji”nin ortaya çıkarılmasında bizim ülke dinamiklerimiz içinde en sorunsuz araç gibi gözüküyor. Neden değerlendirmeyelim? KISA...KISA n Digiturk’ün yüzde 100’ünü geçen yıl kasım ayında satın alan Katarlı BeIN Media Group, şimdi de film şirketi Miramax’ı satın aldı. Anlaşmanın büyüklüğünün 1 milyar dolar olduğu iddia edildi. n BP’nin yürüttüğü küresel olarak stratejik olan iki projesinin de Türkiye’de gerçekleştirildiğini vurgulayan BP Türkiye Ülke Başkanı Fackrell, “Türkiye’den çıkmak veya bunu planlamak gibi bir gündemimiz kesinlikle yok” dedi. n TMSF, Bank Asya Genel Müdürü Aydın Gündoğlu ile Yönetim Kurulu Üyesi İdris Turan İlter’in görevlerinin sona erdirilmesine karar verdi. n Volkswagen’in eski yönetim kurulu başkanı Martin Winterkorn’un emisyon testlerinde zehirli gaz miktarını düşük gösteren bilgisayar programının dizel motorlu araçlara yüklendiğinden 2014’te haberdar olduğu öğrenildi. C MY B