Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 2.9480 1.3 kuruş 3.1970 2.5 kuruş 10.89 0.08 puan 75.955 141 puan 8 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ Geçim yüzde 9 zorlaştı ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 782.38 3.63 lira 116.85 55 kuruş Çarşamba 2 Mart 2016 İstanbul’da perakende fiyatlardaki yıllık artış yüzde 9’u aşarken Türkiye genelinde de enflasyon artışındaki önemli kalemler arasındaki gıda fiyatı artışı da yüzde 2.87 oldu. Gelirler artışlarının büyük oranda enflasyonun altında kaldığı ülkede fiyat artışları son hızla yükselmeye devam ediyor. İki gün sonra ülke geneli için açıklanacak enflasyon öncesinde açıklanan İTO verileri, İstanbul’da yaşayanlar için hayatın ne kadar zorlaştığını ortaya koydu. Üstelik iş durum ücretliler için daha vahim durumda. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) verilerine göre, İstanbul’da şubatta perakende fiyatlar yüzde 1.29, toptan fiyatlar ise yüzde 0.62 arttı. Bu artışlarla, Şubat ayı itibarıyla perakende fiyatlardaki yıllık artış şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9.30’u bulurken toptan fiyatlar da yüzde 6.66 arttı. Yıllık artışlar ocakta perakendede yüzde 8.68 ve toptan fiyatlarda yüzde 7.21 düzeyindeydi. İTO 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi 2016 Şubat ayı itibarıyla yıllık ortalama yüzde 9,15, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise yıllık ortalama yüzde 8,23 artış gösterdi. Sağlık yüzde 5 arttı Şubat 2016’da perakende fiyatlar bir önceki aya göre; sağlık ve kişisel bakım harcamalarında yüzde 4.92, diğer harcamalar grubunda yüzde 4.31, gıda harcamalarında yüzde 2.87, ulaştırma harcamalarında 2.07, kültür, eğitim ve eğlence harcamalarında yüzde 0.59, ev eşyası harcamalarında yüzde 0.09, konut harcamalarında yüzde 0.01 arttı. İndirimli satışlar nedeniyle giyim harcamalarında yüzde 6.65 azalma görüldü. Şubat ayı itibarıyla toptan fiyatlar ise aylık bazda; madenler grubunda yüzde 2.78, kimyevi maddelerde yüzde 2.71, işlenmemiş maddelerde yüzde 0.29 ve gıda maddeleri grubunda yüzde 0.21 artış gerçekleşti. İnşaat malzemeleri grubunda yüzde 0.63 ve yakacak ve enerji maddeleri grubunda yüzde 0.61 azalış meydana geldi. Gerileme yüzde 10.8 Dışsatım, 14 ayın ardından ilk kez artışa geçti. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre şubat ayında önceki yılın aynı dönemine göre ihracat yüzde 3.1 artışla 10 milyar 790 milyon dolar olurken kilogram bazında da yüzde 26 yükseldi. Yılın ilk iki ayında ihracatta yüzde 16.9 kayıpla 20 milyar 387 milyon dolar oldu. Ancak ihrcatta son 12 ayda gerileme yüzde 10.8 düşüş ile 139 milyar 735 milyon dolar oldu. TİM Başkanı Büyükekşi de ihracat artışının önemine değinerek ihracatçının moral bulduğunu aktardı. İbmüaylüamttae yavaşladı 5 cHidSBdCi r’iysek göreİmalatsanayisatınalmayöneti cisi endeksi (PMI) şubat ayında 50.3’e düşerek büyümenin hızının gerilediğini gösterirken sektörün üretim ve yeni siparişlerindeki artış da zayıfladı. Markit tarafından İstanbul Sanayi Odası (İSO) için hazırlanan imalat PMI, ocakta bulunduğu 50.9 düzeyin den 50.3’e gerilerken, dört aydır büyümeye işaret eden 50’nin üzerinde bulunuyor. Markit Kıdemli Ekonomisti Trevor Balchin, yaptığı değerlendirmede, “Yavaşlamanın bölgede yaşanan jeopolitik gelişmelerin dış talebi olumsuz etkilemesinden kaynaklandığı görüldü” dedi. lnrçedmaoarainmgnsşHryö2tHöFiehisöS0rıySnarMieBn1nlsBz6ebCleia2ıüCn’:rditl0lri,Clarsbaa1irTn6sEkeraMüa”kEiplilrnlçeaMbieokşibta“nrEreiaTiaşnAnhğTkülşeıiaüoıklrErıdzkvlrnkıbtkıeieroyroaeilğayaemrynşepaed:uoifrorKıskeıl.inesiaankknroiındir444l4iensGRAMaienüşrBtfiıvrmo’eneı rrmianmntsleaipıdklleilaaegmrsaeilıegnnpsıiiorlşiilllıeietgnmikedaeliisşşıemhleeamşRytl4ıöaaakryprPitılloseıoeşır;nlmaiitldgiagkaillöaiborrpelıeaavlsirdrelısairği2meze0lfeirk1e6n:vr’taBenonaırnidşilçekuikiranminndd.ceeiki Sektörel bazda şubatta en fazla ihracatı 1 milyar 986 milyon dolarla otomotiv endüstrisi gerçekleştirdi. Bunu 1 milyar 425 milyon dolarla hazırgiyim ve konfeksiyon, 1 milyar milyar 145 milyon dolarla kimyevi maddeler ve mamulleri sektörleri takip etti. Şubat ayında en fazla ihracat artışını yüzde 41.4 ile Savunma ve Havacılık Sanayi sek törü yakalarken bunu yüzde 24.3 yükselişle Süs Bitkileri ve Mumülleri sektörü izledi. TİM verilerine göre şubatta da ihracatta parite etkisi 128 milyon dolarlık negatif etki yaptı. En fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke yüzde 13.1 artış ile Almanya’ya, yüzde 15.7 yükselişle İtalya’ya, yüzde 12 büyümeyle Fransa’ya yapıldı. l Ekonomi Servisi 3s4bş4e.ii3nYvbB0iı9ayul. ş8esyıo3snılinandbuedoünülçyadşıürakemoadncleaogaclykeaa,ürlkiszrk.iednuperdue2et3.1d8,.0ke0ildld4yad4ooürEe,DllzYkaad8dıorırşlö.e,4nostvc,oloi1iaac0pzmnrraoairuöriekalenniStzçtdgteieıkakaaörrahvçvr2emiüıfls9ğnealiid.ıfrin2zli4üai1enm0.s0diy.2ni7lioylmddmnaieri.iyllydyüaaozrr Mavi, Rusya’da Çifte kilit açmazı Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) DündarGül başvurusunda verdiği hak ihlali kararı, sadece iktidarda değil, rejim içi güç ve dengelerde de sarsıntı yarattı. Gerilimi yükselten; Dündar ile Gül’ün ölene dek cezaevinde kalmasını isteyecek kadar kişiselleştirdiği konuda, Erdoğan’a rağmen (!) karar çıkması değil sadece. Mesele sadece “Ne haddine böyle karar almak”ta düğümlense, bu kadar gürültü kopmazdı bile. Öfkenin dizginlenemeyişi, kararı hemen etkisiz kılamamakta düğümleniyor. Zira anayasa gereği, bu karar aynı anda hem kesin, hem de bağlayıcı. Kesinlik: Son durak. Taşınacak başka istasyon yok. Bağlayıcılık: Hiç kimsenin “ben uymuyorum” deme olasılığının olmayışı. HHH Dikkat ederseniz, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ hukukçu olduğu içinCumhurbaşkanı gibi, “14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin direnmesi gerekir” tezine sarılmadı. Davayı gören mahkemenin, AYM’nin “hak ihlali” kararına direnmesinin olanaklı olmadığının, doğaldır ki farkında. Böyle bir talebin sürreel olacağının da. Ama nedir, bunun yerine iç hukuk yollarının tüketilmediği ve AYM’nin davayı görecek asıl mahkemeyi etkilediği gibi iki itiraz noktası geliştirdi. Oysa Bozdağ, bireysel başvuru içtihatlarının, ülkemizde her özgün olayın niteliğine göre yeni yeni geliştiğini biliyor. Yalnızca hukukçu kimliğiyle bakabilse, hak ihlaline konu edilen konusunun “tutukluluk” olduğu bir dosyada, “iç hukuk yollarının tüketilmesi”nin, söz gelimi bir kamulaştırma davasındaki “iç hukuk yolarının tüketilmesi” gibi ele alınamayacağını görebilecek konumda. 26 Kasım 2015’teki tutuklama kararının ardından, reddedilmiş en az üç iti planını askıya aldı Türk denim markası Mavi’nin Üst Yöneticisi (CEO) Cüneyt Yavuz, Rusya’da faaliyette olan şirketlerinin son krizin ardından sıkıntı yaşadığını söyledi. Yavuz, “Maalesef orada planları bir müddet askıya al dık. Bu yıl Rusya’da 20 yeni mağaza hedefliyorduk ancak oradaki yatırımları 6 ay dinlenmeye bıraktık. Rusya’da büyümek istiyoruz. Halen 8’i bize ait 25 de franchise mağaza var” dedi. Mavi, 25’inci yaşını kutlu yor. 80 dolar ve üzeri fiyata sahip premium jean pazarında dünyada ilk 5 marka arasına giren Mavi, 25’inci yaş hedefi olan 1 milyar TL ciroyu aştı. Geçen yıl 1.2 milyon TL ciro yapan şirket, 1 milyar dolar ciro hedefi koydu. 45 yeni mağaza Toplam yüzde 18 pazar payı bulunan Mavi, yurtdışında 10’a yakın mağaza, Türkiye’de de 45 mağaza açmayı ve 2016’da 440 mağazaya ulaşmayı hedefliyor. 50 ülkede faaliyet gösterdiklerini ifade eden Yavuz, yeni girecekleri ülkeler arasında Kuzey Afrika ülkelerinin olabileceğini, Balkanlar’da büyüyeceklerini ve İran’ın da potansiyelinin büyük olduğunu kaydetti. Yavuz, “Bir taraftan mağaza kiraları diğer taraftan da artan asgari ücret var. Önümüzdeki bir iki yıl zor olabilir” dedi. l Ekonomi Servisi Cüneyt Yavuz Kasap Döner ‘denizaşırı’ yayılıyor Global Restoran Yatırımları, 5 yılda 15 milyon dolar yatırım yaptığı döner markası zinciri Kasap Döner’in, KKTC’deki ikinci şubesini Girne’de açtı. Marka, bu yıl içinde İngiltere, Katar ve ABD’de de şubeleşecek. Kasap Döner’in şu an 33 restoranı bulunuyor. Girne’deki restoran açılışında konuşan Global Restoran Yatırımları Genel Müdürü Bahar Özürün, franchise taleplerinin büyük bölümünün dönerlerinin tadına bakan yatırımcılardan geldiğini belirterek, “Ortadoğulu bir üniversite öğrencisi dönerimizi yemiş ve çok sevmiş. Gelip bizden ülkesi için master franchise istedi” dedi. KKTC’de Ka (Belirli bölgelerde franchise açma ve verme hakkı), Chateau Lambousa Hotel, Camelot Restaurant, Barn Kebap, Prestige Brands Corporation ve Girne Amerikan Üniversitesi’ni bünyesinde bulunduran gruba ait. Grup, Kasap Döner’i bu yıl İngiltere’ye de götürecek. 2015’te toplam 400 ton döner sattıklarını belirten Özürün, “2014’te 12 milyon lira ciro yapmıştık. 2015’te bu rakamı 36.5 milyon liraya yükselttik. İstanbul’da artık bizi bilmeyen yok. Artık Anadolu’ya açılmayı planlıyoruz. Nisan ayı içinde Katar’daki şubemizi açacağız. En büyük idealimiz ABD’de bu yıl sonunda şube açmayı planlı Kapatmanın ardından işten çıkarılanlara tazminatlarının ödeneceği söylendi. Ancak ekimde çıkarılanlar, işverene başkaldırıdan atıldığından işsizlik maaşı da alamadı. 500 çalışan hükümetin elinde oyuncak oldu İpek Medya şirketlerinin hükümete yakın isimlerle kadrosunun değiştirildiği, TV’lerin değerini düşürmek için Turksat’tan çıkarıldığı ve böylece tasfiye sürecinin hazırlandığı savunuluyor. Yaklaşık dört ay önce kayyum atanan Kanaltürk, Bugün TV, Bugün gazetesi, Millet gazetesi ve Kanaltürk Radyo’yu barındıran İpek Medya Grubu önceki gün iti barıyla faaliyetlerine son ve rirken, konuya yakın kay naklar bu sürecin aslında 17 Aralık 2013’ten itibaren planlandığına dikkat çekiyor. Önce reklam ların kesildiği ni sonra şirket lere vergi dene PELİN ÜNKER timi ve ardından polis bas kını yapıldığını hatırlatan kaynaklar, görevi sıkıntılı süreçleri yönetmek olan kayyumun ise teknik ekipten yazıişleri kadrosu ve çaycısına kadar yapıyı ta mamen değiştirdiğini, bunu kendilerine yakın kadrolara alan açmak adına kullandık larını, dolayısıyla da şirket lerin yapısını daha da bozdu ğunu belirtiyor. Verilen bilgi ye göre yeni gelen ekip uçuk rakamlarla işbaşı yaparken, 4 kişi yerine 9 kişi alındı. Kayyum zamanında çalışan Erdoğan’a ayrı ekip Kayyumdan sonra Bugün gazetesine iki ekip geldi. İşin ilginç olanı ilk ekibin ikinci ekip tarafından tasfiye edilmesi. Kaynaklara göre ilk ekip Star gazetesi üzerinden gelmişti ve Başbakan’a yakındı. İkinci ekip ise Takvim ve Sabah Gazetesi’nden geldi. Enerji Bakanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’a yakınlığıyla bilinen ikinci ekip, özetle Cumhurbaşkanı’na yakındı. Başbakana yakın ekip Millet gazetesine kaydırıldı. Bugün gazetesi ise Cumhurbaşkanı’na odaklandı. ların yüzde 90’ı değişti. 200 milyon dolar Diğer yandan TV kanallarının kayyum atamasından sonra Turksat’tan düşürülmesi de şirketlerin değerinin düşürülüp satılmaya çalışıldığı iddiasını güçlendiriyor. Kayyumdan önce kapatılan medya şirketlerinin 200 milyon dolar mali değeri vardı. İki gazete 2 TV ve 1 radyodan oluşan İpek Medya Grubu’nda toplam 500 kişi çalışıyordu. Koza Altın, İpek Enerji ve Koza Madencilik, Kayyuma kadar Türkiye’nin en kârlı şirketleri sıralamasında hep ilk 10’da yer alıyordu. Bugün gazetesi kayyuma 120 bin tirajla teslim edildi. Bir haftada 67 binlere düştü. En son 23 bine kadar indi. Kapatılan iki TV ve iki gazetenin yer aldığı İstanbul Mecidiyeköy’deki binanın kirasının da üç aydır ödenmediği öğrenildi. Satışa izin çıkmadı Kaynaklara göre, Koza İpek Yönetim Kurulu Başkanı Akın İpek, gruba ait şirketler kapatılmadan önce, ‘kayyum atamalarından sonra zarar eden basın yayın şirketlerine grubun diğer şirketlerinden para aktarılıyor’ diye mahkemeye başvurdu. Bunun üzerine kayyum yönetimindeki şirketten ‘satalım’ yanıtı geldi. Akın İpek satışa karşı çıktı. Ardından kapatma kararı geldi. raz dilekçesi varken, Adalet Bakanı’nın, hâlâ iç hukuk yollarının tüketilmediğinden söz etmesi, henüz ilk duruşması bile yapılmamış bir davada “Sen yargılama bitinceye kadar tutuklu kal, eğer alacaklı çıkarsan düşünürüz”den başka bir anlama gelmiyor. Diğer yandan tutukluğun, ceza muhakemesinde, peşinen bir ceza değil de yalnızca “tedbir” olduğunu eğer unutmazsanız, AYM kararının asıl mahkemeyi etkileyecek nitelik taşımadığını da görürsünüz. HHH Hak ihlali kararının kesin ve bağlayıcı olma niteliği; iktidarı hemen hamle yapamayacağı bir “çifte kilit” açmazına sokmuş durumda. Düşünün ki, elinde öncesinde benzer durumlar için kullandığı bir tomar anahtar var: Yer değiştirme, atama, sürgün, torba kanun, Bakanlar Kurulu kararı, Başbakanlık genelgesi vs... Beğenilmeyen bir işlemle karşılaştığında, illa ki o anahtarlardan biri, kilidi açardı. Ama son olayda, “hak ihlali”ni hemen geçersiz kılabileceği, taktik hamle geliştirebileceği bir anahtar bulamıyor. Daha açık anlatımla, kısa dönemde sonuca etki edecek bir değişiklik mümkün görünmüyor. AYM kompozisyonunu değiştirmek görev süreleri nedeniyle olanaklı değil. Buna karşılık, geçen yazıda da değindiğimiz, bireysel başvuru yolu bir yasa değişikliğiyle kısmen daraltılabilir. Nitekim iktidar partisi bu seçeneği tartışmaya başladı. Ne var ki bu seçenek de bünyesinde ironi barındırıyor. Anayasa değişikliği yapmaksızın, bireysel başvuruyu kısıtlayacak bir yasa değişikliğini Meclis’ten beş dakikada geçirseniz bile süreç pek kolay yürümeyecek. Kanun değiştirmek kolay olmayacak. Kendi yetkisini daraltacak bir kanun değişikliği, eninde sonunda bir iptal başvurusuyla yine Anayasa Mahkemesi’nin önüne gelecektir. KISA... KISA... l Katar merkezli yatırım bankası The First Investor Üst Yöneticisi Yousef Al Obaidan, Türkiye’de gayrimenkul, eğitim, sağlık ve yiyecekiçecek sektörlerine yatırım için görüşmeler yaptıklarını söyledi. Al Obaidan, Körfez bölgesindeki mevcut yatırımlarının proje başına 100150 milyon dolar arasında olduğunu, Türkiye’de bu tutarın üzerine çıkabileceklerini söyledi. l Türk Hava Yolları 2015’te tarihinde ilk defa 1 milyar dolar barajını geçerek 1 milyar 69 milyon dolar net kâr elde etti. Esas faaliyet kârı da yine rekor bir seviyede 895 milyon dolar olarak gerçekleşti. l Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, görevine ikinci kez sap Döner’in master franchise’ı yoruz” dedi. l Ekonomi Servisi atandı. C MY B