Katalog

DUNYA 6 lmanya Başbakanı Angela Merkel gibi müttefikler başta olmak üzere tüm dünya liderlerinin görüşmelerini dinlediği ortaya çıkan ABD’nin Ulusal Güvenlik Kurumu’nun (NSA) yeni foyaları ifşa edildi. Eski NSA analisti Edward Snowden’ın 2013’te sızdırdığı belgelerin ardından bu kez WikiLeaks’in paylaştığı yeni belgeler, NSA’nın gizlice dinlediği liderler arasında BM Genel Sekreteri Ban Kimun’u da gösteriyor. WikiLeaks’e göre Ban ile Merkel’in yeryüzünü iklim değişikliğinden kurtarmak için yaptığı görüşmeler, ABD’nin büyük petrol şirketlerinin çıkarlarını korumak için dinle Guantanamo planını açıkladı ABD Başkanı Barack Obama, Guantanamo Hapishanesi’ni kapatmak için kapsamlı bir plan açıkladı. Kongre’ye sunduğu planda, tutukluların 13 farklı hapishaneye gönderileceği belirtiliyor. Kabul edilirse bu yıl 35 kişi ABD’den başka ülkelerdeki hapishanelere transfer edilecek. dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Apple’a destek büyüyor Barack Obama ABD’de Federal Araştırma Bürosu’nun (FBI) iki teröristin cep telefonu şifresini kırma talebini reddeden Apple’a Facebook CEO’su Mark Zuckerberg’den destek geldi. Ülke çapında Apple’a destek gösterileri planlanıyor. Microsoft’un kurucusu Bill Gates ise FBI’nın talebini haklı buldu. Çarşamba 24 Şubat 2016 ABD Birleşmiş Milletler’i bile dinlemiş ABD istihbarat kurumlarının dinlediği liderler arasında BM Genel Sekreteri Ban Kimun’un da olduğu ortaya çıktı. Belgeleri WikiLeaks yayımladı A niyor. 10 Aralık 2008 tarihli dinlemeye göre, “Ban, Merkel’e, iklim değişikliğiyle mücadelede AB’nin liderlik rolünü devam ettireceğine dair garanti vermesinin tüm dünyanın beklentisi olduğunu, aksi takdirde BM’nin taahhütte bulunamayacağını belirtti. İkili, tam niyetini öğrenmek için Obama yönetimiyle görüşmeyi kararlaştırdı.” AB’deki mevkidaşlarıyla görüşmeleri de dinlenen Merkel, NSA’nın en sıkı takibe aldığı lider gibi gözüküyor. Bu ifşaat karşısında BM’nin sessiz kalmamasını isteyen WikiLeaks kurucusu Julian Assange, “ABD, bırakın Genel Sekreter’i, BM’yi bu tür gizli dinleme faaliyetlerine dahil etmeyeceğine dair anlaşma imzalamıştı” hatırlatması yaptı. Assange “Genel Sekreter’in dinlenmesi bile cezasız kalacaksa dünya liderinden çöpçüye kadar herkes tehlikede” diye meydan okudu. Yine dinlemeye takılanlardan eski İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, 2010’da İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’dan “ABD Başkanı Barack Obama ile başa çıkmaya yardım” sözü alıyor, eski Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin ise İtalyan bankacılık sistemi Büyükelçi çağrıldı nin yakın zamanda “mantar tıpa gibi havaya fırlayacağı” uyarısına maruz kalıyor. AB ve Japonya ticaret bakanlarının Dünya Ticaret Örgütü ile ilgili pazarlıkları, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin bölgesel direktörlerinin telefon konuşmaları da NSA’nın kapsamında. Netanyahu Merkel Suriye 27 Şubat’ta başlaması umulan ateşkese uyacağını açıkladı. Ancak sahadan gelen tepkiler ateşkesi uygulamanın zor olacağını gösteriyor BD Başkanı Barack Obama ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in üzerinde uzlaştığı Suriye’de ateşkes anlaşmasının, tarafların uymayı teyit etmelerinin ardından 27 Şubat’ta nasıl yürürlüğe gireceği soru işareti. Ateşkes, BM listesindeki IŞİD ve Kaide kolu Nusra gibi “terör örgütü” olarak kabul edilen grupları kapsamıyor. Ankara ile Riyad, Nusra ile bağlantılı pek çok cihatçı grubu destekliyor. Bugüne dek bunların Rusya’nın bombardımanına uğramasına Türkiye’den YPG’ye top atışını da kapsayan bir dizi misilleme gelirken ateşkes hayal olmuştu. Nitekim yeni anlaşmayı “katliamları durdurmak için gerçek bir şans” diye niteleyen Putin, IŞİD, Nusra ve benzerlerini vurmaya devam edeceklerini söyledi. Ardından Suriye Dışişleri Bakanlığı anlaşmayı kabul ettiklerini açıklarken IŞİD, Nusra ve bunlarla bağlantılı diğer örgütlere operasyonları durdurmayacağını belirtti. “Terör örgütlerinin ateşkesten faydalanarak güçlenmemesi gerektiği, böyle bir durumda ateşkesin zarar göreceği” uyarısı yapan hükümet, ateşkes sırasında silahlı örgütlere yardımların ve sınırlardan militan geçişinin durdurulmasını talep etti. Diğer yandan Reuters’in konuştuğu “ılımlı” addedilen muhalifler, ateşkes anlaşmasının Nusra’yı kapsamamasından ötürü uygulanamayacağını, çünkü Nusra ile Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) iç içe geçmiş olduğunu itiraf etti. ÖSO’ya bağlı Yarmuk Ordusu siyasi büro şefi Beşar Zubi “Rusya ile rejim ‘Nusra’yı vuruyoruz’ bahanesiyle bu bölgeleri hedef almaya devam edecek. Bu bölgelerde grupların ne kadar iç içe geçtiğini herkes biliyor” dedi. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu Başkanı Halit Hoca da AteSkes zor A “Kritik nokta, ÖSO ya da sivillerin ‘Nusra’yı vuruyoruz’ bahanesiyle hedef alınması” diye konuştu. AnkaraRiyad destekli Suriye Muhalefeti Müzakere Yüksek Komitesi de Esad ateşkese ancak şartlı evet dediğini duyurdu. Komite tüm ablukaların kalkmasını, insani yardımlara izin verilmesini, gözaltındaki muhaliflerin serbest bırakılmasını ve sivilleri hedef alan tüm bombardımanların sonlandırılmasını istedi. ABD Dışişleri’nin “Türkiye’nin YPG’ye topçu ateşini kesmesi, herkes gibi ateşkese uyması” çağrısına ise Ankara’dan garanti gelmedi. Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, ateşkes olsa bile Türkiye’nin kendini savunmak için Kürtleri Suriye’de vurma hakkı olduğunu duyurdu. Ateşkesin ilk etapta 2 hafta süreyle uygulanması, tarafların uyması durumunda sürenin uzatılması gündemde. Moskova ile Washington, hangi tarafların ateşkesi kabul ettiği ve bu grupların konumu konusun AİHM İtalya’yı suçlu buldu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Mısırlı imam Ebu Ömer’in 2003’te CIA tarafından kaçırılması ile ilgili davada İtalya’yı mahkum etti. Mahkeme, imamın yurtdışına kaçırılmasından İtalya’nın haberdar olduğunun saptandığını açıkladı. İTALYA da sürekli bilgi alışverişinde bulunacak ve güncel haritaları paylaşacak. İki ülke arasındaki koordinasyon, operasyonlarda işbirliğini de artıracak. Ateşkesi denetlemek üzere ABD ile Rusya’nın başkanlığında bir Görev Gücü oluşturulacak. Bu kapsamda ABD ile Rusya arasında kırmızı hat kurulacak. Öte yandan Birleşmiş Milletler kaynakları İsviçre’nin Cenevre kentinde yarın yapılması planlanan Suriye barış görüşmelerinin teknik nedenlerle ertelendiğini bildirdi. ABD İHA’larına yeşil ışık yaktı İtalya, Libya’da operasyon düzenleyecek ABD’ye ait insansız hava araçlarının Sicilya’daki hava üssünden kalkmasına yeşil ışık yaktı. Libya’da 2011 yılında NATO güçleri tarafından da kullanılan Sigonella Hava Üssü’nden kalkacak araçlar, Libya’daki hedefleri vuracak. LİBYA ‘Vurmaya devam’ ‘TÜRKİYE YOLCUSU KALMASIN!’ S Kurtardıklarını geri gönderecek Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi’nde konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO’nun Ege Denizi’nde kurtardığı sığınmacıların Türkiye’den geldiklerinin belirlenmesi halinde geri gönderileceklerini söyledi. NATO Nusra muamması uriye’deki çatışmalardan kaçan sığınmacılar yaşama doğru çıktıkları yolculukta bu sefer de açgözlü insan kaçakçılarının eline düşüyor. Fransız haber ajansı AFP, Türkiye’nin Kilis’te Öncüpınar kapısını kapatmasıyla kaçakçıların eline düşen sığınmacılar ile görüştü. Halep’ten minibüslerle 15 saatlik yorucu bir yolculuk sonrası sınıra varan Fatima el Ahmet, kaçakçıların “Türkiye! Kim Türkiye’ye gitmek istiyor?” diye bağırdığını anlattı. 27 yaşındaki Ahmet, sınırdan geçmek için kaçakçıların anlaştığı Türk askerlerinin nöbet saatini beklediklerini, orman kanunlarının hüküm sürdüğü bölgede hızlı yürüyemedikleri için hamile kadınların bile şiddete maruz kaldıklarını da söyledi. Bu yıl İtalya ve Yunanistan’a 100 binden fazla sığınmacının ulaştığı belirtilirken Avrupa’nın kuzeyine geçmek sığınmacıların geçiş güzergâhı üzerindeki Slovenya, Hırvatistan sınırındaki güvenlik önlemlerine yardımcı olması için orduyu harekete geçirdi. Parlamento Başkanı Milan Brglez, başkent Ljubljana’da yaptığı açıklamada tezkerenin büyük oyçoğunluğuyla kabul edildiğini duyurdu. Kürtler İsveçli kızı kurtardı Kürt güçleri geçen hafta Musul’da düzenledikleri baskında IŞİD’e katılan İsveçli kızı kurtardı. Genç kızın şu anda Irak Kürdistan Bölgesi’nde bulunduğu ve ülkesine teslim edileceği ifade edildi. 16 yaşındaki kızın İsveç’ten Suriye’ye gelerek IŞİD’e katıldığı açıklandı. IRAK NATO’ya Ankara şikâyeti Yunanistan Savunma Bakanı Panos Kammenos, Türkiye’yi NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e bir mektupla şikâyet etti. NATO’yu Ege’de sığınmacı akınını durdurma planını ugulamaya çağıran Kammenos, Türkiye’yi planı çökertmeye çalışmakla suçladı. YUNANİSTAN Makedonya’da sınırı geçmek için bekleyen binlerce kişi arasında dün üç çocuklu bu kadın da vardı. AP rtık salt retorik olarak değil, kelimenin tam manasıyla ‘komşularla sırf sorun’ diyebilecek hale geldik! Ankara’daki siyasi heyet, dengeli ilişkiler kurabildiği son komşumuz Bulgaristan’da da “ortalığı karıştırmayı” başardı. Aylardır Türk diyasporası üzerinden yürütülen politikalar, Türkleri bir kez daha bölüyor. Sofya ile diplomatların karşılıklı ‘istenmeyen adam’ ilan edilmesine varıldı. Peki neden? Ne oldu? Havuz medyasının saldırgan retoriği, komşumuzla ilişkileri tehlikeye atan adap ve üslubu da, “Ankara soslu Bulgaristan dramasında” niyetleri örtmekte. Ve kriz Rus uçağının kasımda düşürülmesinden çok önceye dayanıyor. Anlatalım… HHH Öncelikle belirtmeli, Bulgaristan’da merkez sağcı Başbakan Boiko Borisov’un Türkiye ile ilişkileri bozmakta çıkarı da, niyeti de yok. 275 km’lik sınırda sığınmacı krizi var. Üstelik Ankara’dan “sınırı açma tehditlerini” işitiyorlar. Lakin Sofya’nın AB ve NATO üyesi olsa da Rusya ile dengeyi tutturmasını doğal karşılamalı. Yıllarca aynı sistemi paylaştılar. Doğalgazda Rusya’ya işbirliğine bakıyorlar. Moskova ile 2014’te Ukrayna kriziyle Güney Akım projesi dondurulmuşken ekonomik işbirliği komitesi yeniden toplandı. Bizden kaçan Rus turistlere vize kolaylığı getiriyorlar. HHH Hepimizin malumu, 1989’daki asimilasyon ve göçte büyük mücadeleler vermiş Bulgaristan Türkleri, Ahmet Doğan liderliğinde Haklar ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) ile ülkelerinin siyasetinde etkili konuma gelmişti. Ancak HÖH 2012 sonunda bölündü, içinden Kasım Dal liderliğinde Ankara’nın desteklediği “Müslüman Demokrat” kimlikli Hürriyet ve Şeref Halk Partisi (HŞHP) çıkartıldı. HÖH 2014 seçiminde düşüş yaşarken, HŞHP de başarılı olamadı. Doğan 2013’te aktif siyaseti bırakıp onursal başkan olurken, yerine Lütfi Mestan geçti. Ankara Erdoğan’la görüşmediği için Doğan’dan hazzetmezken Mestan farklı yol tuttu. Erdoğan’ın uzattığı ele “iki elle sarıldı”. 25 Kasım’da Rus uçağının düşürülmesinde Moskova’yı eleştirip Ankara’nın yanında saf tuttu. Doğan ise Mestan’ı “gaf yaptığı” gerekçesiyde eleştirdi: “Ya bir yangın çıkarsa, ne yapacağız? Potansiyel husumetlerin çevresindeyiz. Ben Bulgaristan’ın kurban olmasını istemiyorum” dedi. Kızılca kıyamet koptu! Mestan 24 Aralık’ta HÖH’ten ihraç edilirken, şaibeli biçimde korumaları çekildi, anma etkinlikleri için Türkiye büyükelçiliğine ancak gönderilen araçla ulaşabildi. Bizim yandaş medya Doğan’ı Bulgar devletiyle geçmiş ilişkilerine dair iddialardan ötürü “KGB ajanlığıyla” suçladı. Mestan hakkındaki aynı iddialara elbette değinmediler. Ankara, şubat ortasında Ahmet Doğan ve HÖH liderliğine Türkiye’ye giriş yasağı koydu. İşe Borisov bulaştırıldı, parlamentoda Türkiye liderliğinin Mestan’ın tarafını tutması için kendisine büyük baskı yaptığını söyledi, “Ne Rus yanlısıyız ne de Türk yanlısıyız. Sadık komşular olmak istiyoruz” tavrını koydu. HHH Sonunda Sofya, Burgaz Başkonsolosluğumuzda görevli “müftülük ihtisaslı” sosyal işler ataşesi Uğur Emiroğlu’nu “istenmeyen kişi” ilan ederek ülkeyi terk etmesini istedi. Gerekçe “Viyana Konvansiyonu’nu ihlal eden faaliyetler”. Bulgar basını Emiroğlu’nun Türk toplumunda Mestan’ı destekleyen dini soslu istişarelerini yazıyor. Parlamento HÖH’ün önerisiyle Türkiye’nin içişlerine karıştığı iddialarını araştıracak. Ankara da dün mütekabiliyet çerçevesinde Bulgaristan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda Konsolos Zarnitsa Petrova Apostolova’yı “istenmeyen kişi” ilan etti. HHH Özetle mini diplomatik krizimiz var. Kasım Dal projesi başarısız olmuştu. Şimdi Mestan 27 Şubat’ta Dost Parti ismiyle üçüncü Türk partisini kuruyor ama yüzde 4 barajını aşıp aşamayacağı meçhul. Türkiye’deki göçmen dernekleri rahatsız. Komşuda parti liderliğini dini eğilimleri ve biatlarına göre biz seçecek değiliz. Hedef farklı siyasi görüş, kimlik ve hayat tarzındaki soydaş ve akraba toplulukları kucaklayıp etkinliklerini sağlamak olmalı. Ama bakıyoruz “Sofya’dan Şam’a, Bağdat’a, hatta malum ‘Batı’da Kızılderili kabilelerine kadar Türkiye her yerde”… Hakikaten öyle! Bulgaristan’la dinli biatlı kriz A Esad seçim için tarih verdi BM’den sınırları açın çağrısı uriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, milletvekili seçimleri için 13 Nisan’a tarih verdi. Esad’ın genel seçim kararı ABD ve Rusya’nın Suriye’deki ateşkesin cumartesi günü başlayacağını açıklamasının ardından geldi. 250 üyeden oluşan Suriye Halk Konseyi üyelerinin be S lirlenmesi için son seçimler 2012’de gerçekleştirilmişti. Esad, dönemin tarım bakanı Riad Hijab’ı başbakan olarak işaret etmiş, yurtdışına kaçan Hijab ise muhalefet hareketinin liderlerinden biri olmuştu. Yasama organı olan Konsey’in üyeleri 4 yılda bir belirleniyor. irleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı Jan Eliasson şiddetin tırmandığı Suriye’nin Halep şehrinden kaçan ve sayıları yüz bini bulan sığınmacıları kabul etmesi için, Türk yetkililerle sınırı açmaları konusunda görüştüklerini bildirdi. Eliasson, Öncüpınar B kapılarına dayanan sığınmacıları kastederek “Umarım bulundukları yerde güvendedirler” dedi. Türkiye’nin üzerindeki yükü ve endişeleri anladığını vurgulayan Eliasson, “Ancak bir yandan da Türkiye’nin cömertliğinin devam etmesini umuyoruz” açıklamasını yaptı. Ezidi kadınların kurtarıcısı IŞİD’in seks kölesi olarak kullandığı kadınları tedavi eden Türkiye kökenli Ezidi psikolog Jan İlhan Kızılhan, Uluslararası Kadın Hakları Ödülü’ne layık görüldü. Kızılhan, Kuzey Irak’ın Dohuk kentinde Almanya’nın Ezidi kadınların tedavisi için başlattığı 100 milyon dolarlık projeyi yönetiyor. ırak ABD’li gazeteciden nükleer tehdit iddiası merikalı gazeteci Robert Parry, TürkRus gerginliğiyle ilgili ilginç bir iddia ortaya attı. Parry, Moskova’nın Suriye’ye bir TürkSuudi saldırısı durumunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı, “taktik nükleer silah kullanmakla” tehdit ettiğini ileri sürdü. Parry, ABD Başkanı Barack Obama’nın araya girerek tansiyonu düşürmeye çalıştığını iddia etti. A C M Y B