Katalog

Çarşamba 17 Şubat 2016 Küçük Armutlu sakinlerinin çoğu Etiler bölgesinde simitçilik ve temizlik işçiliği yapıyor... EDİTÖR: MÜNEVVER OSKAY TASARIM: ECE KURTULUŞ dizi 7 Can erok Yıkımranta açmaötekileştirmeyozlaştırma.. kıskacında, polis gücü desteğinde büyük operasyonları, kitle direnişleri, çatışmalar, yıllar süren tutuklanmalar, can ve yaralı vererek, ağır bedeller ödeyerek püskürtmeyi başarmışlar.. Küçük Armutlu’da bir gecekonduda 26 yıl önce çekilen bir kare. ‘Acıklı son’ göç senaryolarını kıran Armutlulular Zehir tacirinin İstanbul’un Ötekileri Küçük Armutlu Hazal Ocak Umur Yedikardeş evi nasıl yıkıldı? S ERDOĞAN KÖSEOĞLU Küçük Armutlu Halk Meclisi, haftada 2 toplanıyor. Bir gün dert dinleme, diğeri karar için. Uyuşturucu satıcısının evi halk meclisinin kararıyla yıkıldı... arıyer’e bağlı Fatih Sultan Mehmet Mahallesi, halkın deyişiyle de mahalle içinde bir başka mahalle “Küçük Armutlu”... Polis saldırılarıyla, ölümlerle anılan, devletin ötekileştirdiği mahalle İstanbul Boğazı’na bakıyor. Hemen arkasında lüks konutlar bulunan mahalle ranta direniyor. Devletin kodlarında “suç ve tehlike” olarak algılanan Küçük Armutlu’dayız. Çatışmalarla anıKüçük Armutlu mahallesinin tüm duvarları, bugünkü Dilek Doğan duruşmasına çağıran afişlerle kaplı... lan mahalleye cemevi ziyaretiyle başlıyoruz. Mahalle sakinleri binı iptal etti. Ancak yerinde dönü dağı veriyor. Yozlaştırmaya çalızi 100 gündür açlık grevi yapılan rı dinleniyor. Diğer günde kararlar alınıyor. Mesela uyuşturucu şüm isteyen mahalleli rant odak şıyor. Yozlaştıramayınca da katliDilek Doğan çadırına götürüyor. satan birinin halk meclisinin ka lı dönüşüm tehlikesinin farkında. am yapıyorlar. Dilek Doğan niye Mahallenin her köşesinde evirarıyla evi yıkıldı...” vuruldu?” Mahallelerinin dönüşümü için ne operasyon yaptıkları sırasınMahallenin içinde okul da sağçeşitli yarışmalar düzenleyerek Biz de derin bir nefes alıp da polis tarafından öldürülen Dievlerini depreme karşı güçlendiHanoğlu’nun ikram ettiği çaylek Doğan için adalet arayışı var. lık ocağı da yok. En yakın sağlık ocağı özel ve mahalle çıkışında. riyorlar. Yokuşun sonunda evinin ları yudumluyoruz. Karşımızda Tüm pankartlar sizi 17 Şubat’ta Mahalle sakinlerinin çoğu Etiler önünden deniz manzarasını izleİstanbul’un hiçbir yerinden bu (bugün) Çağlayan Adliyesi’nde bölgesinde simitçilik ve temizlik yen 83 yaşındaki Hüseyin Aldekadar güzel görünmeyen bir başgörülecek duruşmaya çağırıyor. işçiliği yapımir, 20 yıldır bu mahallede oturka mavi Boğaz’ı... Çayların ardınMahallede ilk olayor. Mahallede duğu anlatarak “7 çocuğum da dan yokuş çıkmaya devam ediyorak Gülsuyu’nda Küçük Armutlu’da yaklaşık 4 bin burada büyüdü. Ölürüm de ver ruz. Karşımızda ısınmak için eviuyuşturucuya bir de Halk Markişi yaşıyor. mem evimi. Yıkamazlar” diyor. nin kapısı önünde odun parçayan karşı yapılan yüket var. Halk Mar Tüm yokuşbir teyze... İsmini vermek istemerüyüş protesto‘Çamur atıyorlar’ lar mahalleyi yen teyze 27 yıl önce Tokat’tan ket 9 ay önce halkın su sırasında ölseyreden gök Başka bir yokuşu çıkarken gelmiş. 4 çocuğu ve 10 torunu dürülen 21 yaşın idaresine geçti. Marketdelenlere çıkı ölüm orucunda yaşamını yitiren var. Yıkılmak istenen evlerini daki Hasan Fete elde eldilen kâr ceyor. Mahalleve halk bahçesine adı verilen Şesorduğumuzda “Ölürüm de dönrit Gedik’in deli uzun yıllarnay Hanoğlu’nun eşi Yücel Hamem. Devlet gelip bir gün sordu desi Mustafa Me mevine ya da mahalledır büyük in noğlu ile tanışıyoruz. Bir ilçe be mu aç mısınız, susuz musunuz nin başka ihtiyaçlaray ile tanışıyoşaat şirketlelediyesinde çalışan Hanoğlu’na diye. Ben manzarasında değilim. ruz. Mahalleye rında harcanıyor... rinin bu semt ses kayıt aygıtı uzatıyoruz, bize Perde çeker otururum. Çamuryönelik baskıları te gözü oldunasıl “ötekileştirildiklerini” anla du buralar. Baştan aşağı biz yapMeray’a soruduğunu anlatıyor. Mahalle 2013 yıtıyor: “Devlet kontrol edemediği tık” diyor. ğumuzda, “Yüzlerce kez gözaltılında Bakanlar Kurulu kararıyla bölgeye çamur atıyor. Halkı böyOdun seslerini geride bırakına alındık. İşkence gördük. Dev“Afet Yasası” kapsamında “risklece ötekileştiriyor. Burada yokyoruz. Yolun sonu Halk Market. letin ne olduğunu iyi biliriz. Yılli alan” ilan edilmiş. Kararla birsul insanların ihtiyaçları karşıla Halk Market’i işleten Ahmet Şamayacağız” yanıtını alıyoruz. likte mahalleyi içine alan toplam nıyor. Yıllardır rantçıların gözü hin 25 yıldır burada. Şahin bize 140 hektarlık alanda yüzlerce ge burada. Onun için site ve güvenHalk meclisi marketin işleyişini anlatıyor: likli gökdelenlerini yaptılar. Bu“Market 9 ay önce halkın idareÇadıra vardığımızda bizi ODTÜ cekondu yıkılmak istendi. Fatih Sultan Mehmet Mahallesi Yarraları da yıkmak için çok uğraşsine geçti. Markette elde eldilen Mimarlık mezunu, Halkın Müdımlaşma Kültür ve Güzelleştirtılar. 1987’den beri mahallenin kâr cemevine ya da mahallenin hendis ve Mimarları oluşumunme Derneği mahalleli adına dava özündeki dayanışma hiç değiş başka ihtiyaçlarında harcanıyor.” da Cem Dursun karşılıyor. Biaçtı. Danıştay riskli alan kararımedi. Devlet halka her gün gözze mahalleyi gezdiren Dursun’la ‘Adalet istiyoruz’ ilk önce bölge sakinleri tarafınMahalle turunu cemevinin dan kurulan “halk bahçesi”ne giönüne gelerek tamamlıyoruz. diyoruz. Bahçeye 2000’li yıllarda ODTÜ’lü Dursun bizi son olarak ölüm orucunda yaşamını yitiren Cemevi bekçisi Veli İşeri ile taiki kadın “Gülsüman ve Şenay” nıştırıyor. Biz de son olarak sözü ismi verilmiş. Tarım yapılan bahkendisine bırakıyoruz: “26 yıldır çede hasat zamanı büyük kazanArmutlu’dayım. 15 yıldır burada lar kaynatılıp, yemekler yapılıbekçilik yapıyorum. Polis sürekli yor. Dursun, “Halk ihtiyacı oluncemevinin etrafında, bizi rahatsız ca gelip istediği gibi buradan yaediyor. Yoğun müdahale oluyor. rarlanıyor” diyor. Bize biraz kenCizre ve Sur’dan sonra da polisin dinden bahseden Dursun, bu mamüdahalesi arttı. Evimi kaç kehallede para kullanmaya ihtiyaç re polis bastı. Hep “birilerini arıduymadığını söylüyor. Halk bahyoruz” diyorlar. Evi dağıtıyorlar. çesinden çıkıp mahallenin ara Kimsenin polise saldırdığı yok. sokaklarına dalıyoruz. Devleti Plastik mermilerle saldırıya uğrabilmiyoruz ama biz hâlâ “ötekileyan biziz. 4 çocuğum 2 torunum re” rastlamadık. Sokaklarda kayvar. Torunlarım “polis geldi debolurken Dursun bize halk meclide” diye korkuyor. Geçen arabasinden bahsediyor: mızın camına plastik mermi gel“Haftada iki defa toplanıyor 10 torunlu bir teyze, ısınmak için evinin kapısında odun kırıyor... miş. Adalet istiyoruz.” meclis. Bir günde halkın sorunla niş operasyonları eylemleri üzerinden oluşturulan suçlardan hapis yatmışlıni katlayan polis kuşatğı en çarpıcı kanıt. ması vardı.. Meydan koArmutlu’yu asıl farklı nuşmalarına, güncel gekılanı ise, Küçükarmutlu rilimlerin gündemi yansıodaklı öncülükle gerçekmıştı.. Bir gece öncesinin leştirilmiş, örgütlü, ayGazi çatışmaları, yaralanrımcılık olmaksızın üretiN ŞÜKRA maların medyaya yansılen “yerinde, yeniden dömamış ayrıntılarının penüşüm” başlıklı projeler.. SONER şine düşmüşlerdi.. YaşıŞaka değil, ranta sırtını başını almışlarla, ayrını dönerek, kamu desteca bir işi, mesleği, okulu olmadığı ği olmaksızın, Armutluluların kennı söyleyen genç kızların aynı kay di örgütlenmeleri, çabaları ile gergılı, polise yönelik öfkeli bekleyişçekleştirilen öylesine çok mucileri dikkat çekici.. ze var ki.. Deniz gören rant odağı Önümüzden tur atarak besbelalanda 600 evin, meslek odalarıli gözdağı içerikli gidip gelerek ge nın jürilerinden geçirilmiş yarışma çen, yeni teknolojik donanımlı po projelerinden yararlanılarak, aralalis panzerine dönük slogan atan rında sokaklar açılmış park alangençlere, okkalı küfür eden yaşları yaratılmış, ev başı 120 metrelı adama çevre çok alışkın olmakarelik insanca yaşam alanı ayrıllı ki, tepki gelmiyor.. Küfürü bamış, paylaşılmış olarak.. betonlaşsan adam öfkesini açıklama gere maya, yağmaya, yüksekliklere izin ği duymuş olmalı ki, yıkım operas verilmeden yeniden ıslah edilmesi yonlarına karşı büyük direnişlerinörneğinin yaratılması.. den birçoğunda çok dayak yediği, tutuklandığı, uzun yıllar hapisGöç gerçeğinin aynası te yattığının özetini veriyor. ŞaşırYeri gelmişken bir hafta öncetıcı olanı, Armutlu’nun göç yazılım sinin Armutlu taramasında, örsenaryosunu, geleceğe dönük çö nek oluşturmuş Küçükarmutlu örzüm arayışları projesini anlatmak gütlenmesi direnişinin dışına taşaüzere yanıma gelmiş, diplomarak, özünde “Armutlu, Türkiye göç lı, uzmanlık projelerinin de başıngerçeklerinin tümünün birden ayda bir kişinin, yıkımlara karşı durnası..” Resmi verilerine bakalım manın bedeli olarak kendisinin de mı? Yeni adı ile Fatih Sultan Mehbirçok kez polis şiddetine, hapse met Mahallesi muhtarlığından, çemahkum olmasını çok doğal bir şitli çalışmalar, raporlardan derolgu gibi açıklaması. lenmiş gerçekçi verilerle bir buluşKarşımda ayakta duran bir göturma yapalım mı? Muhtar Osman zü kayıp adam, içten bir duyguyKaraçam’ın masasının üstünde la sarılıp kucaklarken, kanlı 1 Mamuhtarlık kayıtları, resmi kurumyıs 1977’de DİSK Gıdaİş üyesi çalışanı olarak, ayrıntılarına tanıklık ettiğim Kazancı Yokuşu başındaki ezilmelerde gözünü kaybettiğini açıklıyor. Yaşam savaşımının sonrası Muhtar, son yerleşim haritasını gösteriyor. Armutlu’ya yerleşme, sonra da kenlardan alınmış tüm bilgiler üzerindi evi ile birlikte Armutlu’yu yıktırden üretilmiş bir yerleşim haritası mama savaşımının içinde.. Ekmek kavgasını mahallede boyacı ustası duruyor.. Muhtarlık son kayıtlarına göre yaklaşık 38 bin küsur olan olarak sürdürmüş. Heyecanla Bakanlar Kurulu kararı ile, afet yasası nüfus, nüfus kayıtlarında 28 bin kapsamında mahallenin riskli alan 600, TÜİK verilerinde 16 bin olarak gözüküyor. Son 15 gün içinde ilan edilerek yıkılması kararına yeni kayıt 413. Ayda ortalama bin karşı direnişlerini anlatıyor.. “Kukişi geliyor. surlu yapılaşma nedeniyle çatlak1940’lı yıllarda yoğunlaşan gölar oluşan okulu yıkarak bizim diçe bağlı yerleşimde Rize, Tokat, renişimizi de yıkma niyetlerini öğSivas, Ordu, Samsun göçleri öne rendik. Gönüllü çalışan mimarlaçıkıyor. Türkiye haritası gibi dağırın, mühendislerin çabaları ile yalımın köylerden hızlı göç toplumpılarımızı güçlendirme seferberliği sal travmatik sonuçlarına gelinilan ettik. Okul bizim için kale dice.. Muhtarın geldiği Sivas, Divrirenişimiz olacaktı. Yapıların depği Doğançay köyünde bir tek aile reme dayanıklılık onarımlarını engelemelerine, polis gücü kullanıl kalmış. Tokatlı 3. kuşak, köyünü hiç görmemiş Armutlulu genç bamasına, malzeme sokulmamasıba ise kendi köylerinde yaşamın, na yılmadan, her koşulda onarımüretimin dibe vurduğunun birkaç da çalıştık. Okulun boyanmasınailenin kaldığını anlatıyor. Kendisi da gönüllü, uzun süren kaçak çalışmalardaki katkılarımla övünüyo ise çocuğunun ucuz uyuşturuculardan koruyabilme yolunu, taşırum..” diyor. malı uzakta okul naklinde bulmuş. Armutlu’nun çekirdek “devrimRanta direnen örnek ci” örgütlenmesi, Armutlu’dan Rant kuşatılmışlığında en koparılmama direniş projelerigöz dikilmiş, en geniş alana sanin başına uyuşturucu ile mücahip Armutlu’nun hâlâ gökdedeleyi de koymuş. Anlamlı yol allenlere, yıkıma direnebilmesinin, mış olsalar da genç işsizliği, yokArmutlu’yu farklı konuma getiren sulluk, yok edilmesinde en bükimi çok anlamlı ayrıntıları var.. yük engel. Binaların sadece yüz1930’ların ikinci yarısında başlade 3’ü tapulu. Kadınlar temizlik yan yerleşimde, 1989’dan bu yaişçisi ağırlıklı, kayıt dışı çalışma na gündeme sokulmuş çok etkin çok yüksek. Ancak yüzde 40’ının büyük yıkım planlarının püskürtüdüzenli işi var. En çarpıcı dayalebilmesinin sırrı, “dayanışma, dinışma öğesi 4 bin 813 kayıtlı yarenme” olarak özetleniyor. Güçlü, pının yüzde 80’inin ev sahipleçok yönlü, örgütlü direnme gerrine ait olması. Farklı kimlikler, çekleştirilememiş olsaydı o günmezheplerden, siyasi eğilimlerlerden bugünlere en az 50 kez den Armutluların, nerede ise kutArmutlu’nun yıkılışının gerçekleştirilmiş olabileceğinin altı çiziliyor.. sadıkları ortak direniş, buluşma noktaları, yıkıma karşı, “ölümüne Birinci, ikinci yerleşim kuşaklarınterk etmeme” kararlılıkları.. dan hemen hemen herkesin dire nceki gün Ö Armutlu’ya ikinci gidişimde bir önceki İZLENİM C M Y B