Katalog

Çarşamba 16 Kasım 2016 EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 87 ayın zirvesi ekonomi 9 Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik son 6.5 yılın en yükseğinde. Ağustos 2016’da işsizler ordusuna 435 bin kişi daha katılarak 3.5 milyona yükseldi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, işsizlik oranı 1.2 puanlık artış ile yüzde 11.3 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK, 2016 Ağustos ayına ilişkin işgücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2016 Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 435 bin kişi artarak 3 milyon 493 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 1.2 puanlık artış ile yüzde 11.3 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı iş Selin Sayek Böke Yeni iş yok CHP Genel Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke, işsizliğin “korkutucu” bir noktaya geldiğini ifade ederek, “Vatandaşımız borçlarını ancak yeni borçlarla ödeyebiliyor, borç sarmalı büyüyor. Hükümetin ahbapçavuş ilişkileriyle yarattığı zengin bir azınlık dışında, artık Türkiye topluca ya işsiz ya da yoksulluk sınırının altında yaşıyor” dedi. Böke, istatistiki olarak işsiz kategorisinde sayılmayan, iş bulursa çalışmaya hazır ancak umudunu kaybetmiş olanların da dahil edildiğinde “gerçek işsizlik oranı”nın yüzde 19.4’e ulaştığını belirterek, “Yani gerçekte Türkiye’de halen 6 milyon vatandaşımız işsiz, umudunu kaybettiği için iş dahi aramıyor, arıyorsa da iş bulamıyor” dedi. Böke, “Her 3 gençten biri, ne yarın iş bulmasını kolaylaştırıcı beceriler edinebileceği bir eğitim görüyor ne de bugün çalışıyor. Ekonomik düzenden tamamen dışlanmışlar” diye konuştu. sizlik oranı 1.3 puanlık artış ile yüzde 13.7 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta işsizlik oranı 1.6 puanlık artış ile yüzde 19.9 olurken,1564 yaş grubunda bu oran 1.2 puanlık artış ile yüzde 11.5 olarak gerçekleşti. Yüzde 11.4 Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik son 86 ayın zirvesine çıktı. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 66 bin kişi artarak 3 milyon 475 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0.2 puanlık artış ile yüzde 11.4 oldu. En son işsizlik 2010 Mayıs ayında yüzde 11.4 olmuştu. İstihdam edilenlerin sayısı 2016 Ağustos döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 323 bin kişi artarak 27 milyon 473 bin kişi, istihdam oranı ise 0.1 puanlık azalış ile yüzde 46.7 oldu. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 257 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 579 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 21’i tarım, yüzde 19’u sanayi, yüzde 7.4’ü inşaat, yüzde 52.6’sı ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 1.2 puan, sanayi sektörünün payı 0.3 puan, inşaat sektörünün payı 0.1 puan azalırken, hizmet sektörünün payı ise 1.6 puan arttı. Güvencesiz çalışma İşgücü 2016 Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 759 bin kişi artarak 30 milyon 967 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0.5 puan artarak yüzde 52.6 olarak gerçekleşti. Ağustos 2016 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.5 puan azalarak yüzde 34.6 oldu. l Ekonomi Servisi 14 yılda düşürülemedi Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSKAR) işsizlikte patlama yaşandığını açıkladı. DİSKAR’a göre işsiz sayısı 2014’ün Ağustos ayına göre 549 bin kişi arttı. Yeni işsizlerin yüzde 65’ini kadınlar oluşturdu. Ağustos 2015’te 6 milyon 18 bin olan geniş tanımlı işsiz sayısı Ağustos 2016’da 6.5 milyon oldu. Kadın işsizliği 2 puan, tarım dışı kadın işsizliği ise 2.3 puan arttı. AKP iş başına geldiği 2002 ‘de yüzde 10.3 olan işsizlik oranı aradan geçen 14 yıla rağmen düşmedi. Sadece son beş yılda işsizler ordusuna katılanların sayısı bir milyonu geçti. DİSKAR işsizliğin azaltılması için “Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37.5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmeli.” önerisinde bulundu. Işverene tam destek Saudi Oger’in banka hissesi satışı gündemde Türk Telekom’un ana ortağı Saudi Oger, Ürdünlü Arab Bank’taki yüzde 20 payını 1.1 milyar dolara Fawaz Al Hokair Group’a satıyor. Bloomberg News’in konuyla ilgili ulaştığı kaynaklara göre, Saudi Oger ve Al Hokair arasında ön anlaşma sağlandı. Suudi Arabistan bankalarının Alhokair’e satın alma konusunda finansman sağladığı belirtiliyor. Haberde henüz kesin bir anlaşma sağlanmadığı ve anlaşmanın başarıyla sonuçlanmasının henüz kesin olmadığı belirtildi. Saudi Oger’in Ürdün’ün en büyük bankası Arab Bank’taki hisselerini satması, şirketin borçlarının geri ödenmesinde kullanılacak. Hariri ailesinin sahibi olduğu ve ana faaliyet konusu inşaat olan şirket, Suudi Arabistan hükümetinin petrol fiyatlarındaki düşüşün ardından harcamalarını azaltmasıyla yeni fon arayışına girdi. Bloomberg News haberine göre, Hariri ailesi Dubai merkezli telekomünikasyon şirketindeki payının satışı ile ilgili de görüşmeler yürütüyor. l Ekonomi Servisi Başbakan Binali Yıldırım, KOBİ’ler için yeni bir fonla 7.5 milyar liralık fon sağlanacağını, asgari ücret için işverene desteğin süreceğini açıkladı Deftere kaleme yüzde 25 zam geliyor Şubat tatili sonrası yüzde 25 zamla başlayacak. Resmi Gazete’de yayımlanan düzenlemeye göre dolma kalemden, kurşun kaleme, pastel boyalardan, tebeşire, deftere, resim tahtasına kadar ithal kırtasiye malzemelerine yüzde 1125 arası oranlarda ilave gümrük vergisi getirildi. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenlemeye göre, İthalat Rejim Kararı’na gelen ek düzenleme ile ithal kırtasiye malzemelerine yüzde 1125 arası oranlarda ilave gümrük vergisi getirildi. Vergi danışmanlık şirketi KPMG Türkiye Gümrük ve Dış Ticaret Bölüm Başkanı ve Şirket Ortağı Murat Palaoğlu, ithal edilen bazı ürünlerin gümrük vergisini düzenleyen 2016/9422 sayılı İthalat Rejim Kararı’na Ek Karar’ın 11 Kasım’dan itibaren yürürlü ğe girdiğini belirterek, bunun okul çağında çocuğu olan ailelerin bütçelerine yansıyacağını söyledi. Palaoğlu, “İlave gümrük vergisinin ithal anında tahsil edilen katma değer vergisi matrahına ilave edileceği de dikkate alındığında, bu ürünlerde ithalatçı şirketlerin karşılaşacağı vergi yükü yüzde 12 ile yüzde 27 arasında olacak” dedi. l Ekonomi Servisi Hükümet üyelerinin birbiri ardına yaptıkları ekonomi tıkandı, yeni adımlar atılacak söylemelerini açıklanan projeler izledi. Binali Yıldırım, Küçük ve Ortaboy İşletmelere (KOBİ), yatırımcılara yeni müjdeler verdiklerini belirterek, KOBİ’lerin, ekonominin belkemiği, omurgası olduğunu, ekonomik faaliyetlerin, istihdamın, ihracatın yarıdan fazlasının KOBİ’ler eliyle gerçekleştirildiğini ifade etti. KOBİ’lerin güçlendirilmesi için kredi garanti fonunu kullanarak ilave 17 milyar liralık yeni bir kredi imkânı getirdiklerini vurgulayan Başbakan Yıldırım, bir başka önemli kararın da 2016 için asgari ücret artışından doğan sigorta priminin işveren payını devlet olarak yüklendiklerini, bu uygulamayı 2017’de da devam ettireceklerini kaydetti. 1 milyon dolar İhracatçılara yönelik yeni destek paketinin yürürlüğe girdiğini aktaran Başbakan Yıldırım, “Yurtdışı alıcılara Türkiye’den yatırım veya sermaye malı ithalatlarında Eximbank marifetiyle ticari faiz oranları üzerinden kredi sağlanacak. Küresel tedarik zincirinde yer alma potansiyeli olan firmalara, tedarik zincirine girişleri kolaylaştırılması için proje başına 1 milyon dolara kadar yüzde 50 oranında destek vereceğiz” dedi. Dolar 3.40’ı görebilir Morgan Stanley’e göre çılgın Türkler desteğini çekerse dolar daha da artacak. Beklentilerden güçlü gelen ABD verilerinin ABD’de aralıkta faiz artırışı olabileceğine ilişkin beklentilerini kuvvetlendirmesiyle dolar/TL’de yükseliş sürdü. Güne 3.28 civarında başlayan dolar/ TL, 3.2923’e kadar yükseldi. Serbest piyasada dolar 3.2900 TL’den kapandı. ABD’li yatırım bankası Morgan Stanley “Çılgın Türkler”in desteğini çekmesi halinde doların 3.40’a kadar yükselebileceği yorumunda bulundu. Morgan Stanley analistleri Ercan Ergüzel ve James Lord, Türklerin yeniden döviz mevduata yönelmesinin liradaki değer kaybını derinleştireceğini belirtti. Yurtiçi yerleşikler darbe girişimi sonrası döviz bozdurarak Türk Lirası’nın aşırı değer kaybetmesinin önüne geçmişti. Siyasi gelişmeler ABD’de başkanlık seçimlerini Donald Trump’ın kazanmasının ardından ABD Hazine tahvil getirilerinde görülen sert yükseliş trendinin devam etmesi gelişen ülke para birimlerini baskılamayı sürdürürken, dün açıklanan ve beklentilerden güçlü gelen ABD perakende satış verisiyle New York Fed imalat endeksi verisi bu trendi kuvvetlendirdi. İşlemciler Fed’den aralıkta faiz artırımına artık yüzde 91 ihtimal veriyorlar. Dış gelişmelerin yanı sıra içeride siyasi gelişmeler de piyasaların ana gündemini oluşturuyor. AKP’nin başkanlık sistemini getirecek anayasa değişiklik teklifi, gazetemize yönelik soruşturma, HDP milletvekillerine yönelik gözaltı ve tutuklamalar piyasada baskı yaratıyor. Türkiye’nin AB’ye üyelik görüşmelerinin durmasına yönelik gelişmeler de piyasada izleniyor. l Ekonomi Servisi Ülker kendi şirketinden hisse aldı Murat Ülker Hisse fiyatlarının düşmesi üzerine, “an itibarıyla alım fırsatı gö rüyorum” diyen Murat Ülker, 15 Kasım 2016’da Ülker Bisküvi paylarıyla ilgili olarak 17.50 TL fiyatından 100 bin adet alış işlemi talimatı verildiğini açıkladı. Yıldız Holding Yönetim Kurulu Baş kanı Murat Ülker, Kamu Aydınlatma Platformu’na yaptığı açıklamada, “Bu işlemle birlikte Ülker Bisküvi AŞ ser mayesindeki paylarım/oy haklarım 15/11/2016 itibarıyla yüzde 3.29 sınırı na ulaşmıştır. Gün içinde piyasa koşul ları izlenerek ilave alımlar yapılabile cektir. Ülker hisselerinde an itibarıyla alım fırsatı görüyorum” dedi. l Ekonomi Servisi ‘Bank Asya’nın satışı imkânsız hale geldi’ Bank Asya Genel Müdürü Abdullah Güzeldülger, bankanın satışının hemen hemen imkânsız hale geldiğini söyledi. Martta, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından Bank Asya Genel Müdürlüğü’ne atanan Güzelgüder, darbe girişiminin ardından Bank Asya’nın bankacılık lisansını iptal edildiğini hatırlatarak, lisans iptalinden sonra Bank Asya’nın satışının önünde ciddi bir blokaj olduğunu, satışının hemen hemen imkânsız hale geldiğini anlattı. Güzeldülger, Banka Asya’nın aktifindeki gayrimenkul ve varlıkların satışını deneyeceklerini bildirdi. Güzeldülger, Banka Asya’nın şubelerini kapatma, iştiraklerini elden çıkarma, alacakları tahsil edip borçları ödeme şeklinde banka bilançosunu, şube sini ve personelini küçültme yoluna gittiklerini şirketleri satışa çıkardıklarını, böylece bankanın küçültülmesi, buradan sağlanacak kaynaklarla bankanın mudilere, kreditörlere olan borçlarının ödenmesinin hedeflendiğini kaydetti. l Ekonomi Servisi Abdullah Güzeldülger C MY B