Katalog

Salı 4 Ekim 2016 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Enflasyonda sezon sonu indirimiEgakziyoaimnlaodnemgsiküızrdaaeynfıifyilnadatimlriaamr,ıleetrkivlei Tüketici fiyatları (TÜFE) eylülde tahminlerin oldukça altında yüzde 0.18 artarken, yıllık enflasyon yüzde 7.28’e geriledi. Ağustosta enflasyon yüzde 8.05 seviyesindeydi. TÜFE’nin eylülde yüzde 0.66 artması bekleniyordu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre aylık enflasyonu gıda fiyatları 31 baz puan, giyim fiyatları 20 baz Ücretlilere göre ikiye katlandı Birleşik Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi’nin hazırladığı Enflasyon ve Hayat Pahalılığı Eylül 2016 Raporu’na göre, TÜİK tarafından yüzde 7.28 olarak açıklanan yıllık enflasyon, yevmiyeli çalışanlar için yüzde 7.95, düzenli ücretlilerde yüzde 7.71’e çıkıyor. Mesleğe göre yıllık enflasyondan en çok etkilenen yüzde 7.89 ile “tesis ve makine operatörleri ve montajcılar” oldu. En az etkilenen ise yüzde 7.28 ile temel gelir kaynağı gayrimenkul kira geliri ve menkul kıymet faiz geliri olanlar olarak belirlendi. Ücretliler için aylık enflasyon yüzde 0.37 ile enflasyonun iki katı olarak gerçekleşti. Yıllık enflasyon ekmekte yüzde 10.88, kirada yüzde 10.23, metro ücretinde yüzde 12.19 arttı. puan aşağı çekerken ulaştırma, akaryakıt ürünlerindeki ÖTV artışının etkisiyle 46 baz puan yükseltti. Eylülde endekste yer alan gruplar arasında en yüksek artış, yüzde 2.7 ile ulaştırmada gerçekleşti. TÜFE, eğitimde yüzde 1.98, lokanta ve otellerde yüzde 0.67, konutta yüzde 0.41 arttı. En fazla düşüş yüzde 3.49 ile giyim ve ayakkabı grubunda yaşandı. Yavaşlayan tüketim nedeniyle sezon sonu indirimlerinin süresinin uzaması bunda etkili oldu. Gıda ve alkolsüz içeceklerde ise yüzde 0.70 düşüş gerçekleşti. Balık ucuzladı Ekonomistler balık fiyatlarında yaşanan sert düşüşün, özellikle tavuk gibi ikame ürünlerin gıda fiyatlarındaki düşüşte etkili olduğuna da dikkat çektiler. Verilere göre eylülde balık fiyatları yüzde 21.4 gerilerken tavuk eti ise yüzde 7.8 düştü. Reuters’a konuşan üst düzey bir hazine işlemcisi, “Çekirdek enflasyonda düşüş çok kuvvetli. Bu düşüşün önemli bir kısmı ekonomideki zayıflıktan kaynaklanıyor” dedi. Çekirdek enflasyon H (işlenmemiş gıda, altın, alkollü içkiler, tütün ve enerji hariç) yüzde 8.21’den 7.56’ya indi. l Ekonomi Servisi Faiz indirimleri devam edecek Veri, Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimlerinin ekimde de süreceğibeklentisini yükseltti. “Merkez Bankası için iyi haber” diyen Nomura Stratejisti Timothy Ash, “Enflasyon verileri TCMB’nin gevşeme sürecinde attığı adımlar konusunda bankayı haklı çıkarmaya yardım edecek. Belki de daha fazla ve devam eden gevşeme için bankanın önünü açacak” dedi. XTB Menkul Değerler Araştır ma Müdürü Arzu Toktay, “Ekimde OPEC toplantısı sonrasında petrol fiyatlarında yükseliş ve kur etkisinin yanında mevsimsel faktörler enflasyonda yukarı yönlü baskı yaratabilir. Buna rağmen TCMB’nin sadeleştirme politikasını sürdürebilir” dedi. Maliye Bakanı Naci Ağ bal ise “Çekirdek enflasyondaki gerileme TCMB faiz indirimlerini destekleyen bir karar oldu” dedi. Ağbal’ın açıklamalarından kısa süre sonra JPMorgan yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 8.3’ten yüzde 7.6’ya revize ettiğini açıkladı. TCMB’nin faiz indirimlerine devam edeceği algısıyla dün öğleden sonra dolar/TL 3.02’yi aştı. KREDİ RİSKLERİ YÜKSELDİ S&P’den not uyarısı Kredi derecelendirme kuruluşu S&P, uluslararası para akışının azalmasından en çok dış sermaye akımlarına bağımlı Türkiye, Venezüella ve Arjantin’in etkilenebileceğini vurguladı. Gelişen piyasalarda ülke kredi risklerinin yükseldiğini belirten kuruluş, ABD Merkez Bankası’nın faiz artışlarına aralıkta başlamasını beklediklerini ifade etti. S&P, gelişen piyasaların gelecek bir veya iki yıl boyunca not artırımlarından çok not indirimiyle karşılaşacağı uyarısını yaptı. Firmanın baş derecelendirme yetkilisi Moritz Kraemer, dünyanın gelişen 20 önemli ekonomisinden dokuzunun negatif görünümde ve not indirimi riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi. Fitch kötümser Fitch ise ABD için 2016 büyüme tahminini temmuzdaki raporda yer alan yüzde 1.8’den yüzde 1.4’e düşürdü. Fitch’e göre gelişmiş ülkelerin büyümesi için aşağı yönlü riskler arttı. Fitch, birçok ülkede, siyasi şok riskinin özel sektör yatırım görünümüne etkisinin arttığını bildirdi. Türkiye tahminleri Rapora göre, Türkiye’de gayri safi yurtiçi hasılanın bu yıl yüzde 3, gelecek sene yüzde 3.2, 2018’de de yüzde 3.5 artması tahmin edilirken, enflasyonun bu sene yüzde 7.9, gelecek yıl yüzde 7.7, 2018’de de yüzde 7.5 olması bekleniyor. Türkiye’de sergilere darbe Rusya ve Orta Asya ülkelerinde faaliyet gösteren sergi ve konferans organizatörü ITE Group, Türkiye’deki siyasi gelişemelerin bu yıl ülkedeki faaliyetlerini olumsuz etkilediğini duyurdu. ITE, darbe girişimininin yabancıların bölgeye seyahatlerini ve Türkiye’deki etkinliklerle ilgili rezervasyonlarını ‘önemli oranda’ etkilediğini söyledi. Grup son aylarda RusyaTürkiye ilişkilerinde görülen yakınlaşmanın olumlu etkilerinin ise 2018’den önce görülmesinin beklenmediğini belirtti. Ihalede ‘gızlılık’ devrı Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı, Kamu İhale Yasası’na tabi olmadan ihale yapabilecek. Hangi ihalenin gizli olacağına bakanlık karar verecek İKİ ÜLKEDE PROTESTO Avrupa’da bütçeyi kısmak için alınan tedbirler protesto edilmeye devam ediyor. Muhafazakâr Parti’nin kongresinin yapıldığı sırada Britanya’nın Birmingham kent merkezinde bir araya gelen çok sayıda gösterici, hükümetin kemer sıkma uygulamalarına karşı eylem düzenledi (solda). Yunanistan’da ise (sağda) yaklaşık 1500 emekli, Başbakan Alexis Tsipras’ın çalışma ofisine yürüdü. Emekliler 2017 bütçesindeki emekli maaşı kesintilerini protesto etti. Britanya türbülansa girebilir Britanya Maliye Bakanı Philip Hammond, ülke ekonomisinin AB’den çıkış süreci (Brexit) nedeniyle türbülansla karşı karşıya olduğunu söyledi. Hammond, tüketici ve iş güveninin ‘rollercoaster’ gibi sert iniş çıkış yapabileceğini belirtti. Muhafazakâr Parti’nin yıllık kongresi öncesi BBC’ye konuşan Hammond, müza kere sürecinde bu inişli çıkışla döneme hazır olmak gerektiğini vurguladı. İşletmelerin belirsizlik nedeniyle yatırım kararlarını ertelediğine işaret eden Hammon, buna müdahale edilmezse büyüme ve istihdam üzerinde olumsuz etkilerin olabileceğini söyledi. İngiliz bakan, tüketici ve iş güveninin istikrarını korumanın zorlu ğuna dikkat çekti. İngiltere Başbakanı Theresa May ise Brexit için resmi sürecin gelecek mart ayı sonuna kadar başlatılacağını açıkladı. May’in açıklamasına göre süreci başlatacak olan Lizbon Anlaşması’nın 50 maddesi, gelecek yıl mart sonuna kadar devreye sokulacak. l Ekonomi Servisi Avrupa’da binler işsiz kalacak Almanya’nın en büyük bankası Deutsche Bank, çalışanlar konseyiyle ülke içinde bin kişiyi işten çıkarmanın yolunu aça cak bir anlaşma için hazırlanıyor. Bloomberg News’in haberine göre bu planlı istihdam kesintisi, enformasyon teknolojisi hizmetleri gibi geri ofis personelini içerecek. Banka haziranda da konseyle yaklaşık 3 bin tam zamanlı pozisyonun azaltılması konusunda anlaşmaya varmıştı. Türkiye’den çıkıp çıkmayacağı merak edilen Hollanda’nın en büyük bankası ING ise gelecek beş yıl içinde Hollanda ve Belçika’da 5 bin 800 pozisyonu azaltmayı planladığını duyurdu. Banka, kesintilerle yaklaşık 900 milyon Avro tasarruf etmeyi hedeflediğini söyledi. l Ekonomi Servisi MUSTAFA ÇAKIR Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın yapacağı bazı ihaleler Kamu İhale Yasası kapsamı dışına çıkarıldı. Hangi ihalelerin yasa kapsamı dışında olacağına Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından karar verilecek. İhaleler ilan yapılmaksızın gerçekleştirilecek. Bazı durumlarda ise alımlar “doğrudan temin” yoluyla yapılacak. Hükümet, Ulaştırma Bakanlığı tarafından Kamu İhale Yasası kapsamı dışında yapılacak ihalelerde uygulanacak esasları belirledi. Karar Resmi Gazete’de yer aldı. Karara göre, “savunma, güvenlik, istihbarat alanlarıyla ilişkili olduğuna, gizlilik içinde yürütülmesi gerektiğine, mevzuatı uyarınca sözleşmenin yürütülmesi sırasında özel güvenlik tedbirleri alınması gerektiğine veya devlet güvenliğine ilişkin temel menfaatlerin korunmasını gerektiren hallerle ilgili olduğuna” karar verilmesi halinde mal, hizmet hizmet alımlarıyla yapım işlerinde yasa hükümleri uygulanmayacak. Taşeron olacak Yapılacak alımlarda “pazarlık ve belli istekliler arasında” olmak üzere iki ihale usulü uygulanacak. Pazarlık usulünde, ilan yapılmaksızın idare tarafından davet edilen istekliler teklif verebilecek. Alımlarda, “belli istekliler arasında ihale usulünün” tercih edilmesi halinde de ilan yapılmaksızın idare tarafından belirlenen adaylar arasında yapılan yeterlilik değerlendirmesi sonucunda davet edilen istekliler teklif verebilecek. İdare bazı durumlarda ihtiyaçlarını ilan yapmaksızın piyasa fiyat araştırması sonucu oluşturulacak maliyet üzerinden fiyat görüşmesi yaparak “doğrudan temin” yoluyla da alabilecek. İhtiyaç duyulması halinde ihalede gerekli düzenlemelerin yapılması kaydıyla taşeron da çalıştırılabilecek. l ANKARA ekonomi 9 Ayrımcı siyaset kanser hücresi... Yıllar önce, uzun yıllar Dünya Felsefe Birliği Başkanlığı’nı yapmış, ödünsüz insan hakları savunucusu olarak ülkemizin onuru olmuş Sevgili İoanna Kuçuradi ile yapmış olduğum söyleşide, içime sindire sindire, bilincime kazıya kazıya öğrendiğim gerçekleri, insan hakları savunuculuğunun olmazsa olmaz ilkelerini, yeri geldikçe okurla, söyleşi izleyicileri, dinleyicileri ile bıktırmayı göze alarak paylaşmayı görev bildim... İnsanlığın sömürgecilik düzeninden kurtarılması, en çok da yoksul güney dünyası halklarının insan haklarının kazandırılması süreçlerinde yaşanan sorunlar, doğaldır ki haklarını kazanmak, korumak, geliştirmek isteyen halkların yaşadıkları can yakan travmatik sorunlar, ödetilen ağır bedeller, dünyanın, insan hakları savunuculuğunu yapma sorumluluğu olan örgütlenmeleri bağlantılı insan hakları savunucularının en çok tartışmak zorunda kaldıkları gündemin odağında... Tarihte kalmış değil, dünün değil, bugünün de insanlığa yaşatılan en ağır bedellerin gerekçelendirilmesinin, insanlığın yok edilmesinde kullanılan silahların tetiğinin çekilebilmesinin tek aracı... “Bireyin özgürleşmesi” gibi pazarlanan, özünde bireyi birey yapan her türden alt kimliğine özgürce sahip çıkmasının sorgulanamaz, doğal, kutsal haklarının; özgürleşme adına, kirli, ayrımcı siyasetin, emperyal çıkarların aracı olarak kullanılması yoluyla, insanlığın, halkların haklarının yok edici, yaşam hakkının da ortadan kaldırılması, farklı alt kimlikler üzerinden halkların birbirlerine kırdırılması aracına dönüştürülmesi... Kirli, ayırımcı siyasetin tuzaklarıyla farklı alt kimliklerin sahibi insanların, halkların, belki de yüzyıllardır birlikte yaşanmış, paylaşılmış topraklarda birbirlerini yok etmeye koşullandırılmış farklı ırklar, inançlar üzerinden bir tür kanser hücresi gibi üreyen, gelişen hastalıklı hücrelere, halklara dönüştürülmeleriyle, insanlığı ölüme götüren kanser hücrelerinin işlevini yüklenmeleri... HHH İoanna Kuçuradi Hoca, insan hakları savunuculuğu ve çözüm üretme sorumluluğunda öncü örgütlerin başını çekmekle yükümlü Dünya Felsefe Birliği’nde yaşanan tartışmaları çok yalın, anlaşılır açıklıyor... En çok alt kimlikler ayrımcılığı kaosunda, kanlı, acımasız bedelleri ödeyen Afrikalı, yoksul güney dünyası ülkeleri felsefecileri, ülkelerini, halklarını yakan tuzağı görmekte zorlanmışlar. Sonuç olarak ırk ve inanç başta alt kimlikleri nedeniyle en ağır bedelleri ödeyenler, alt kimliklerine kavuşma savaşımında özgürlüklerinden yola çıkıp da, iç savaşlar bataklıklarına sürüklenmelerinin kaosunda paramparçalar... İnsanlık, yeniden dünyayı kasıp kavuran ölçeklerde, yoksul güney dünyasından zengin kuzey dünyasına da sıçrayan, son noktanın konulamadığı, insanca yaşama ulaşılamayan büyük tuzağın; ayrımcılığın kansere dönüşmüş hücrelerinin pençesinde... Oysa (özgürlükayrımcılık) incecik sınırlarının çizilmesindeki sır, insanlığın, sosyal bilimler gerçeğinin bilinmeyeni hiç değil... BM’nin temel hak ve özgürlüklere ilişkin metni yeni yazılmadı. Bireyin kutsal temel hakları, ırk ve inançlarına ilişkin alt kimliklerinin kutsal kullanım hakları, özel yaşam alanı için geçerli. Bir ırk ya da inancın bir başkasının ırk ve inancı ile çatışmamasının sihirli anahtarı da, özel yaşam alanına ilişkin ayrımcılığa hedef olmamak, kendi alt kimlik haklarını başkalarının hak ve özgürlüklerinde zorlayıcı araç olarak kullanmamakla sınırlı... Barış içinde birlikte yaşamın sihirli anahtarı da özel yaşam için kutsal olan alt kimlik haklarının kamu gücü alanına taşınmaması... Ayrımcı siyaset insanlığı, ülkeleri yakan en büyük suçların aracı... Ne ABD’nin iktidar erkleri, siyasi liderlerinin, ne de ülkemiz siyasal İktidarları, Liderlerinin işlenmesinde öncülük yaptıkları sayısız ayrımcılık suçlularının azmettirenleri olarak yatacakları yer yok gibi... Ülkemizde, bölgemizde barış içinde birlikte yaşam savaşımı, ortak dik duruş için de, en çok onlardan gelen oyunlara, ağırlıklarına göre savaşım vermek önceliğimiz olmalı... İçdış odaklarıyla 15 Temmuz darbecileri, Fetöcüleri yıkma paravanasında, daha güçlü otoriterleşmenin, laik Cumuhriyeti, hukuk devleti düzenini dinamitleme fırsatçıları... Lozan’ı tanımayanları, yeni haritalar oluşturma adına Ortadoğu halklarını birbirlerine kırdıranları... Suudi memurlar Miladi takvime geçti Suudi Arabistan’da maliyet düşürücü önlemlerin bir parçası olarak aylık çalışma süresini uzatmak amacıyla hükümet çalışanları ücretlerinin Hicri takvim yerine Miladi takvim üzerinden ödeneceği duyuruldu. AFP’ye göre değişiklik geçen hafta kabinede onaylandı. Buna göre memur ücretleri hükümetin OcakAralık 2016 mali yılına uyumlu hale getirilecek. Suudi Arabistan, gelirlerinin çoğunu sağladığı petrolün fiyatının iki yıldır düşmesi nedeniyle kamu harcamalarını kısma kararı aldı. Hicri takvim, Miladi takvimden birkaç gün kısa. Aylar 29 gün ya da 30 günden oluşuyor. l Ekonomi Servisi C MY B