Katalog

EKONOMİ 8 osyal güvenlik sisteminin emeklilerin büyük bir kesimine insani yaşam koşulları sağlamaması nedeniyle ilgi çekeceği düşünülen BES’in yeni uygulaması 1 Ekim’den itibaren başlıyor. Uygulama ile Bireysel Emeklilik Sistemi’nde (BES) birikimleri bulunanların emekli olduklarında ömür boyu aylık almaları olanağı tanınacak. Hazine Müsteşarlığı’nın 1 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yıllık Gelir Sigortaları Yönetmeliği 1 Ekim’de yürürlüğe girecek. Uygulama ile öngörülenler özetle şöyle; 4 Yönetmelik çerçevesinde, yıllık gelir sigortası sözleşmesi imzalamak isteyen sigorta ve emeklilik şirketleri Müsteşarlığa yazılı başvuru yapacak. 4 Söz konusu şirketlerin, yıllık gelir sigortası sözleşmelerine ilişkin yükümlülüklerini karşılama Dev birleşmeye inceleme Avrupa Birliği, kırtasiye ve büro malzemeler zinciri Staples’in Office Depot’u almasını soruşturma konusu yaptı. Soruşturma, birleşmenin fiyatları artıracağı ve piyasadaki seçenekleri azaltacağına ilişkin endişeler nedeniyle başlatıldı. Bitki ihracatı 100 milyon dolar Türkiye bu yıl 1 Ocak 15 Eylül döneminde, defne, kekik, adaçayı, ıhlamur gibi ürünlerin ihracatından 72 milyon dolarlık döviz kazandı. Yıl sonu hedefi 100 milyon dolar. Cumartesi 26 Eylül 2015 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY BES’te ikinci emeklilik yolu 1 Ekim’de açılıyor Birikimleri bulunanlara emekli olduklarında ömür boyu aylık ödenmesine olanak tanıyacak yeni dönemde 56 yaş üzerindekilere ömür boyu aylık ödenebilecek YSK demokrasinin final sınavında ukuku eğip bükme oyunu açık oynanıyor. Yasallık, meşruiyet gibi bir dert, hepten bittiği için gayet açık. İlk belirgin işaret Asya kıtasından gelmişti. Cumhurbaşkanı, Çin gezisinde “taşımalı oy”u kastederek “YSK (Yüksek Seçim Kurulu) bunları değerlendirir” dedi. Tarafsız Cumhurbaşkanı, YSK’ye görev biçen bu sözü söylediğinde, takvimler 31 Temmuz’u gösteriyordu. Henüz koalisyon görüşmeleri sürüyordu. Seçime katılımı düşüreceğinde tereddüt bulunmayan özel güvenlik bölgeleri daha ilan edilmemişti. YSK’ye “sandık kurulmasın” diye ilk başvuru yapılan Cizre’deki sokağa çıkma yasağına ise bir aydan fazla zaman vardı. Sonrasını biliyoruz... “Tek bir sivilin ölmediği” sonrasını. HHH Taşımalı sandık için kanun değişikliği zorunluydu. (Ne tesadüftür ki, bunu da ta iki sene önce Erdoğan söylemişti.) Gelgelelim 7 Haziran, Cumhurbaşkanı’nın “gönül bağı”yla bağlı olduğu partisine 276 vekil vermeyince, bu “zorunluluk”, parti hukukçuları için çetin bir ev ödevine dönüştü. Planın, yasasız da pekâlâ (!) uygulanabileceğine kanaat getirildi. Kilidi açacak anahtar, YSK’ye “seçimlerin güven ve dürüstlük içinde yapılmasını sağlama” görevi veren maddeydi. Anahtarla birlikte kullanılacak sihirli kelime ise “güvenlik”. Güvenlik deyince akan sular duruyordu nasılsa. Sadece sular değil, elektrik, internet ve telefon şebekeleri de. Mülki idare birimlerinin, ilçe seçim kurullarına “güvenlik” demesi, kapılardan ilkini açacaktı. İlk kapı, Cizre İlçe Seçim Kurulu’nun, Nur, Sur ve Cudi mahallelerine sandık kurulmaması yönündeki kararı ile biraz aralandı. Fakat gelin görün ki, Cizre İlçe Seçim Kurulu kararı, bir kurul kararı değil... Tek hâkimin imzası bulunuyor. Peki, tek imzayla, yedek üyeleri de bulunan yedi kişilik bir kurulun toplanarak alması gereken karar, alınmış olur mu? Şimdi bu çok karmaşık ve üstün hukuk bilgisi gerektiren soruya cevap verilmesi bekleniyor. HHH Tek imzalı sandık birleştirme kararı Ankara’da isabetli bulunursa, biz de “Tek kişi YSK’yi temsil edebiliyorsa, farklı parti temsilcilerinden oluşan kurula neden ihtiyaç var?” falan demeyeceğiz. Yanı sıra şu soruları da sormayacağız: Devletin görevi, sandık mı taşımak, sandığın ve bölgenin güvenliğini mi sağlamak? Valiler seçim konusunda karar verme yetkisini nereden, kimden alıyor? Oy kullanırken olmayacağı iddia edilen güvenlik, seçmenleri ve sandıkları taşırken nasıl sağlanacak? Seçmenleri ve sandıkları taşırken sağlanabilecek güvenlik, nasıl oluyor da oy kullanma mahallinde sağlanamıyor? Partiler, seçmenlerin taşındığından nasıl emin olacak? Taşıma işleminin tamamlanması ile oy kullanma saati arasındaki uyumsuzluk nasıl giderilecek? Tam bu noktada, YSK Başkanı Sadi Güven’in, bütün gerekçeli kararların bekletildiği ve kararın Kurban Bayramı sonrasında verileceği yönündeki açıklaması kritik önem taşıyor. Taşımalı sandık sistemi hakkında verilecek karar YSK açısından can çekişen demokrasinin kaderini tayin edecek bir final sınavı olacak. S H ya yeter düzeyde varlık bulundurmaları gerekecek. 4 Yıllık gelir sigortası ürünlerine ilişkin tarife ve varsa kâr payı teknik esasları ile bunlara ilişkin değişiklikler herhangi bir onaya tabi olmaksızın, şirketler tarafından uygulanacak. 4 Tarife teknik esaslarında ölüm tablosu kullanılacak. Şirketler, tabloda değişiklik yapabilecek. Ömür boyu emekli aylığı bağlanacak uygulamada, her yıl başında, TüFE oranında zam yapılacak. YüzDE 93 56 YAş AlTI Emeklilik Gözetim Merkezi verilerine göre, 11 Eylül itibarıyla BES bünyesindeki 5 milyon 725 bin 775 bin katılımcının toplam 39 milyar 408.4 milyon lira birikimi var. 2544 yaş arasındaki tasarruf sahipleri, katılımcıların yüzde 66’sını, 4555 yaş arasındaki kişiler yüzde 21.27’sini oluşturdu. Toplamda, 56 yaşın altında olan tasarruf sahiplerinin oranı yüzde 93.5 oldu. çenekler söz konusu olabilecek. 4 Kâr payı tutarının bir kısmının veya tamamının irata çevrilmesi durumunda, sigorta süresi ve ürünün diğer özellikleri dikkate alınarak, şirketçe belirlenen oranda teknik faiz kullanılacak. 4 Başlangıçta tek prim şeklinde ödenen toplu paradan veya taksitli prim ödemelerinden ya da yapılan aylık ödemelerinden ve sözleşme süresi içinde yapılan ek prim ödemelerinden en fazla yüzde 2 kesinti yapılabilecek. 4 Kâr payı dağıtılması taahhüt edilen ürünlerde, matematik karşılıkların yatırıma yönlendirilmesinden elde edilen getiri üzerinden yapılan kesinti yüzde 10’u geçemeyecek. 4 Sigortadan ayrılma halinde matematik karşılıklar üzerinden, sigorta sözleşmesinde geçirilen süreye ve şirketçe belirlenecek diğer unsurlara bağlı olarak değişen erken ayrılma kesintileri uygulanabilecek. l Ekonomi Servisi Her yıl zam zorunlu 4 56 yaş ve üzeri kişilere Türk lLirası cinsinden tek prim karşılığında, ömür boyu irat ödeyen yani tasarruf sahibi açısından aylık olarak nitelendirilebilecek ürünler sunulacak. 4 Ödemeler hemen başlayabilecek veya en fazla 5 yıl ertelenebilecek. 4 Aylık tutarı, başlangıçta ölüm düzeyi tablosu, teknik faiz oranı ve ürünün diğer özelliklerine göre hesaplanacak ve her takvim yılı başında en az TÜFE oranında arttırılacak. 4 Sigortalının vefatı halinde lehtara; vefat tazminatının ödendiği ya da süreli veya ömür boyu aylık bağlandığı ürünler sunulabilecek. Seçenek sunulacak 4 Kâr payı dağıtılması taahhüt edilen ürünlerde, kâr payı tutarının bir kısmının veya tamamının irata çevrilmesi, cari veya müteakip irat ödemelerine eklenmesi, defaten ödenmesi ve benzeri se Büyük balık küçüğü yutuyor Balıkçılıkta küçük işletmelerin tekelleşmeye yenik düştüğünü anlatan Ramazan Özkaya, üretimde de denizlerdeki kuralın geçerli olduğunu söyledi. OLCAY AKDENİZ ürkiye Su Ürünleri Kooperatifleri Merkez Birliği (SÜRKOOP) Başkanı Ramazan Özkaya, Güllük Körfezi’nde daha önce aile işletmeleriyle yapılan balık üretiminin hızla tekelleştiğini, bunu da işsizliği beraberinde getirdiğini vurguladı. Özkaya ayrıca, levrek ve çipura üretiminin yüzde 68’inin Güllük Körfezi’nde gerçekleştiğini anımsatarak, bunun da denizlerde kirlilik yarattığına dikkat çekti. Özkaya, Tükiye’de balıkçılığın durumu ve geleceği konusunda gazetemizin sorularını yanıtladı. 1995/1996’da Türkiye’de 8 bin 900 balıkçı teknesi olduğunu ve yılda 550 bin ton balık yakalandığını belirten Özkaya, geçen yıl ise tekne sayısının 18 bine çıkmasına rağmen rakamın 302 bin tona düştüğüne dikkat çekti. Yine geçen yıl rakamlarına göre balık çiftliklerinde, 235 bin ton üretim yapıldığını anlattı. alanlarını belirlemesi ve koruması gerekiyor. Bu konuda bakanlığın bin 111 balıkçılık ruhsatını iptal ederek ruhsat sahiplerinin balıkçı teknelerini satın alıp avdan çekmesi doğru bir politikadır. Balıkçı teknesi sayısını azaltmak için bakanlık 138 bin lira ödedi. Bu ruhsat geri alımının 2 yıl daha sürmesini istiyoruz” diye konuştu. Denizdeki balık avcılığının kârlı olmaktan çıktığını ve bu nedenle balık üreticiliğinin öne geçtiğini anlatan Özkaya, “Ancak balık üreticiliğinde en büyük sorun balık yemi. Balık yemi denizden yakalanan balıklardan ve eklenen diğer katkı maddelerinden elde ediliyor. Geçen yıl 150 bin ton hamsi, yem yapılan fabrikalara gitti. Oysa hamsi, denizlerin ve halkın kuru fasulyesidir. Kesinlikle halkın beslenmesinde değerlendirilmelidir” yorumunu yaptı. Özkaya, balık üretiminin Milas’ın Güllük Körfezi’nde yoğunlaşmasını doğru bulmadığını da belirterek, şunları söyledi: “Türkiye’nin levrek ve çipura türünde balık üretiminin yüzde 68’i Güllük Körfezi’nde elde ediliyor. Üretim çiftliklerinin bu kadar yoğun bir şekilde bir araya toplanması doğru değil. Üretim Türkiye’ye yayılmalı” l MİLAS T Hamsi, yem oluyor Günümüzün bilinçli tüketicisinin yarısından fazlası ürün fiyatlarını internetten öğreniyor. Dijital tüketici meraklı, tutumlu, sadık ve inatçı MasterCard’ın yaptığı araştırmaya göre mağazada az vakit geçirmek isteyen tüketici, artık fiyat kıyaslamasını cep telefonundan yapıyor. asterCard, değişen tüketici alışkanlıklarını araştıran anketinin sonuçlarını Dünya Perakende Kongresi’nde açıkladı. Dijital çağda tüketicilerin daha bilinçli alışveriş yaptığını ortaya koyan araştırma, tüm dünyada modern tüketicilerin anatomisini çıkardı. Modern tüketicinin anatomisini çıkarmaya odaklı MasterCard anketine göre tüketicilerin davranışları özetle şöyle; 4 Mağazalarda daha az zaman geçiriyor ve internet üzerinde daha çok araştırma yapıyor. 4 Tüketicilerin yarısından Bu sistemde balıkçıların değil aracıların kazandığını bildiren Özkaya, denizden 4 lira maliyetle çıkan hamsinin tüketiciye 15 liraya satıldığını anlatarak, “Biz iyi balıkçıyız fakat kötü pazarlamacıyız. Tuttuğumuz balığımızı değerlendiremiyoruz. Balığı tutan değil aracılar kazanıyor” dedi. Dünya Gıda, Tarım Örgütü’nün (FAO) denizlerdeki balığı insanlığın ortak mirası olarak kabul ettiğini ve korunmasını istediğini anımsatan Özkaya, “Bunun için öncelikle Geçen yıl 150 bin ton hamsi yem Türkiye’nin balık koruma fabrikasına gitti. Aracı kazanıyor M Mağazada az zaman fazlası ürün fiyatları için internette zaman geçiriyor. 4 Ankete katılan her beş kişiden dördü, akıllı telefonlarıyla bile fiyat karşılaştırdığını belirtiyor. Modern tüketicilerin yarısı da ihtiyaçlarını anlamayan satıcılardan hoşlanmıyor. 4 Dijital çağın tüketicileri tahminlerin aksine markalara daha sadık. Önlerinde pek çok seçenek olmasına rağmen sadece 4’te biri yeni bir mağazadan alışveriş yapmak istiyor. 4 Tüketici genelde tanıyıp bildiği mağazaları tercih ediyor. 4 Dünya çapında tüketicilerin yüzde 80’i mağazada ve online alışverişte paralarının tam karşılığını aldığını düşünüyor. 4 Tüketiciler için alışverişte en büyük mutluluk doğru fiyata doğru ürünü bulmak. 4 Tüketiciler artık aradıkları ürün dışında anlık ve sürpriz kararlarla alışveriş yapmıyor. Verilere göre Türkiye’nin de içinde bulunduğu Avrupa bölgesinde, dijital cüzdanlar ve uygulama içi ödeme teknolojileri yükselişte. Tüketicilerin büyük çoğunluğu, bu teknolojilerle ilgili olumlu mesajlar paylaşıyor. Sosyal medyadaki alışveriş yorumlarında ise temassız ödemeler dikkat çekiyor. Alışveriş konusunda en çok yorum Twitter’da yapılıyor. TSKB’ye 75 milyon dolar Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB), Dünya Bankası Grubu kuruluşu IFC (Uluslararası Finans Kurumu) ile 75 milyon ABD Doları tutarında kredi anlaşması imzaladı. IFC’den temin edilen kredi, Türkiye genelinde yenilenebilir enerji, kaynak ve enerji verimliliği yatırımlarının finansmanında kullandırılacak. Söz konusu kredi iki yılı ödemesiz olmak üzere toplam yedi yıl vadeli olarak imzalandı. TSKB ve IFC arasında yapılan kredi imza töreninde konuşan TSKB Genel Müdürü Özcan Türkakın, “IFC’den temin ettiğimiz 75 milyon ABD Doları tutarındaki bu kaynakla birlikte son bir yıl içerisinde sürdürülebilir yatırımların finansmanına yönelik sağladığımız kaynakların toplamı 630 milyon ABD Doları’na ulaştı” dedi. l Ekonomi Servisi C M Y B