Katalog

Cuma 25 Eylül 2015 KULTUR Herkül’ün lahdi Türkiye yolunda İsviçre’nin başkenti Cenevre’deki savcılık ofisi, Türkiye’nin peşine düştüğü paha biçilmez antik eserlerden biri olan ve Roma döneminden kalma bir lahdin iadesine karar verdi. Herkül’ün (Herakles) 12 ayrı tasvirini yansıtan ve ikinci yüzyıldan kalan, türünün nadir örneği sayılan mermer eser, İsviçre gümrüğünde 2010’da ele geçirilmişti. Savcılık yetkilile ri mevcut kararın kesin hüküm anlamını taşımadığını ve eserin mevcut sahibi görünen kültürel varlıklar ithalatçısının itiraz için 10 günlük başvuru süresinin devam ettiğini bildirdi. EDİTÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK 17 AI WEIWEI’NİN VERDİĞİ DERS: Dört yerli, iki yabancı... Özgürlük hapsedilemez! G ‘Adana İşi’ i Weiwei ve Anish Kapoor... Dünyaca ünlü iki sanatçı. Biri Çinli öteki Hint asıllı İngiliz. Geçen hafta Londra’da 60 milyon sığınmacının durumuna dikkat çekmek için Londra sokaklarında müthiş bir eylem sahnelediler! Amaçları farkındalık yaratmaktı. Yarattılar da... Bu sayfalarda haberlerini okudunuz. Geçiyorum... Onların bu eylemi kısa bir süre önce okuduğum ve çok etkilendiğim bir kitabı yeniden anımsamamı sağladı. “Asılı Adam Ai Weiwei’in Tutuklanışı” ( Metis Yayınları. Türkçesi: Haluk Barışcan). Kitabın yazarı Barnaby Martin aynı zamanda gazeteci. Uzun yıllar Çin’de yaşamış. Belgelere, yıllara yayılan, sanatçıyla ve çevresiyle yaptığı sayısız röportaja dayanan kitabı bir roman tadında okunuyor. Müthiş sürükleyici. Bu hafta sinema salonlarında 6 film vizyona girecek A nıp kaçar ve bir pencerenin eşiğine konar...” Kavramsal sanat meraklıları, Weiwei’yi, 2010’da Londra’da Tate Modern Müzesi’nde açılan ve onu bir anda müthiş popüler kılan “Ayçiçekleri” sergisiyle anımsayacaklar. (Her biri elle boyanmış, milyonlarca ayçiçeği yerleştirmesi.) Ama ona “muhalif” etiketini yapıştıran, Çin Komünist Partisi’nin tüm öfkesini üzerine çekmesine neden olan 2009’da Almanya’daki “Üzgünüm” başlıklı retrospektif sergisiydi. Ai Weiwei 2008’de Sechuan’daki depremde ölen okul çocukları anısına işler yapmış ve ailelerle birlikte protesto gösterilerine katılmış Sanatın özündeki muhalefet tı. “Üzgünüm” sergisinde “Hatırlama” adlı yerleştirmede, 9 bin adet çocuk sırt çantası kullandı ve altına depremde kızını kaybeden bir annenin şu cümlesini yazdı: “Bu dünyada mutlu bir şekilde yedi yıl yaşadı.” 2011 yılından sonra gelsin yasaklar, tutuklamalar, yurtdışına çıkış yasakları, vergi kaçakçılığı savıyla korkunç para cezaları... Af... Tahliye... Ev hapsi... Yeniden yasaklar yeniden tutuklamalar... Oysa Weiwei’ye göre her sanatın özünde muhalefet; her sanatçının (elbet gerçek sanatçıysa) fıtratında muhalif olma durumu var. Ve yine ona göre: “Totalitarizmin yanılgısı, özgürlüğün hapse tıkılabileceğini sanmasıdır... Oysa öyle değildir. Özgürlüğü zindana atarsan kanatla Yazar, Weiwei’nin 81 günlük tutukluluk dönemini, taa babasının hayat hikâyesinden başlayarak anlatıyor. (O baba ki önce Mao’nun yakın dostu, sonra ona ters düşünce Gobi Çölü’ne sürülüvermiş...) Bir bakıma tarih boyunca, soran sorgulayan sanatçıların başına gelenlerin hiç değişmediğini de gösteriyor. Yazar, Gobi Çölü’nde bir çukurda doğup, dünyayı fetheden eylemci bir sanatçıya dönüşen Weiwei’yi anlatırken, aynı zamanda Çin Halk Cumhuryeti’nin kültürel açılımlarını, sanatçılarını, edebiyatçılarını, politbüronun rolünü de anlatıyor. Elbet çağrışımlar kurmamıza neden oluyor... Vicdanla despotluk; toleransla totaliterlik arasındaki çizgiyi irdeliyor. Yazar Batı dünyasını da eleştirmekten geri kalmıyor. Batı’nın, ekonomik çıkarına geldi mi adalet ve özgürlük arayışlarını nasıl yok saydığını, Çin’in küresel kapitalizme katılışını nasıl alkışladıklarını da vurguluyor. Kitabın en eğlenceli bölümleri hapiste Weiwei’nin, sorgucularına kavramsal sanatı anlatma çabaları... Gelin de “bu ucubeyi yıkın” diye emreden kişiyi anmayın!!! Su gibi akıp giden, hem öğretici ve düşündürücü, hem de sonsuz bir tat alarak okunan bir kitap “Asılı Adam”. Küresel kapitalizm emredince alasını önceki gün yapan “Adana İşi”nin yönetmenliğini Ali Adnan Özgür üstleniyor. Murat Akkoyunlu, Ceyda Ateş, Melih Selçuk, Aylin Aslım ve Erkan Can rol aldığı, 90’lı yıllarda Adana’da gerçekleştirilmiş bir banka soygunundan esinlenerek hazırlanan film; dürüst, çalışkan, iyiliksever ve bir o kadar da saf iki Adanalı kafadarın maddi zorluklar içinde geçen yaşamlarından kurtulma çabasını konu alıyor. Sürükleyici bir aşk hikâyesi ‘Aşk Nerede?’ emra Dündar’ın yönetmenliğini yaptığı ‘Aşk Nerede?’de Ayça Erturan, Faik Ergin, Eylül Öztürk ile Oya Aydoğan oynuyor. S Romantik komedi türündeki filmde, evlenme çağına çoktan gelmiş ancak hâlâ kendisine uygun bir koca bulamamış kariyer sahibi genç bir kadınla, bir taksi şoförü arasındaki aşk anlatılıyor. Evliliğin karanlık yüzü ‘45 Yıl’ ndrew Haigh’in yönettiği “45 Yıl”da Charlotte Rampling, Tom Courtenay, Geraldine James ile Dolly Wells rol alıyor. Haigh’in, evliliğin karanlık taraflarını anlattığı yeni filminin konusu ise şöyle: Çocuk yapmadan 45 yıl evli kalan Kate ve Geoff Mercer, evlilik yıldönümlerini bir partiyle kutla A Altuniğne’den komik olaylar ‘Yok Artık!’ nlü karikatürist Serkan Altuniğne tarafından senaryosu yazılan “Yok Artık!”ın oyuncu kadrosunda Erkan Kolçak Köstendil, Şebnem Bozoklu, Serkan Keskin, Çağlar Çorumlu, Demet Evgar, Murat Akkoyun ma hazırlıkları içindedir. Ancak Geoff’un aldığı bir mektup ikisini de sarsacaktır. İsviçre’den gelen mektupta bir cesedin bulunduğu yazılıdır. Ceset, Geoff’un, 1962’de gittikleri tatilde bir buzulun içine düşüp ölen, Kate’den önceki kız arkadaşı Katya’ya aittir. Kate kocasını Katya konusunda sıkıştırdığında, yaşasaydı onunla evlenmiş olacağını öğrenir. Ü lu, Funda Eryiğit, Ceren Moray, Algı Eke ve Necip Memili yer alıyor. Caner Özyurtulu’nun yönetmenliğini üstlendiği filmde, Erkan Kolçak Köstendil’in canlandırdığı “Taksici Fikret” karakterinin başına gelen komik olaylar beyazperdeye aktarılıyor. Carina’nın günlüğü... ‘Madımak: Carina’nın Günlüğü’ enise Ankel, Füsun Demirel, Rıza Akın, Umut Kurt, Erdal Tosun ve Altan Erkekli’nin rol aldığı, Ulaş Bahadır’ın yönetti D ği dram türündeki filmde, Sivas olaylarının tek yabancı kurbanı Carina Cuanna’nın ve Madımak Oteli’ne kadar varan yolculuğunun hikâyesi, onun tuttuğu günlüklere bağlı kalınarak anlatılıyor. Anne Hathaway ve Robert De Niro başrolde ‘Stajyer’ aşrollerini Anne Hathaway ile Academi ödüllü Robert De Niro’nun paylaştığı filmin yönetmen koltuğunda romantik komedileriyle bilinen Nancy Meyers oturuyor. Meyers bu filminde bir moda web sitesinin çevresinde dönen olayları beyazperdeye yansı B tıyor. Filmde Rene Russo, Anders Holm, Andrew Rannells, Adam Devine, Celia Weston gibi isimler de yer alıyor. Robert De Niro’nun 70 yaşındaki dul Ben Whittaker’ı canlandırdığı filmde, Whittaker emekliliğin hiç de beklediği gibi olmadığını düşünmekte ve tekrar iş yaşamına dönmek için fırsat kollamaktadır. Kapoor eserini altınla kaplatıyor int asıllı çağdaş İngiliz sanatçı Sör Anish Kapoor’un Fransa’daki Versailles Sarayı bahçesine yerleştirdiği ve üzeri ırkçı graffitiler ile kaplanan soyut ve devasa heykeli ‘Kirli Köşe’, Haziran ayında açıldığından bu yana üç defa saldırıya uğramıştı. Heykelin doğurduğu hukuki sorunlar üzerine kararını veren mahkeme, son olarak çalışmanın üzerindeki ırkçı graffitilerin silinmesi ve üzerine bir alarm eklenmesine hükmetmişti. Ancak Kapoor buna da itiraz ederek, ilgili kısımları altın varakla kapatacağını ve bunun vandalizme karşı bir tür ‘Kraliyet Yanıtı’ olacağını ilan etti. Le Figaro gazetesine açıklamasında mahkemenin verdiği kararın kalp kırıcı olduğu H nu söyleyen sanatçı, sloganların üzerinin siyah bantlarla kapatılmaya çalışılmasını da eleştirerek, “Fransa’daki faşistler, bu ırkçı graffitinin üzerinin örtülmesiyle ilgili mahkeme kararıyla, sanatçıyı ve sarayı ırkçı propaganda için hazırlayıcı bir tür kazanım içindedirler, eğer tecavüze uğrayan kadın, bu yüzden suçlanacaksa, bunun için savaşmalıdır, Irkçılar kazanamayacak, bize katılın!” ifadesini kullandı. Kapoor eserin altın varakla kaplanması ile ilgili olarak ise, bu eylemin ilgili sloganların kalıcılığını pekiştireceğini, geçmişi acıyla yüklü bir görüntüye gönderme yapmakla birlikte, öncelikle sanatın da güzelliğini gündeme getireceğini belirtti. l Kültür Servisi C M Y B