Katalog

DUNYA Salı 7 Nisan 2015 Afganistan Talibanı, bölgede etkisini artıran IŞİD’e adamlarını kaptırması üzerine, biyografi atağına geçti. Molla Ömer’in Taliban liderliğindeki 19. yılı ‘şerefine’ 5 bin kelimelik biyografisi örgüt sitesinden yayımlandı. Molla Ömer cana yakın ve şakacı bir kişilik olarak sunuldu. EDİTÖR: GÜLRİZ ERGÖZ TASARIM: BETÜL BERİŞE Taliban Molla Ömer’i yazdı Kenya, perşembe günü Somali sınırındaki Garissa Üniversitesi’nde 142’si öğrenci 148 kişiyi katleden eş Şebeb’a hava saldırısı düzenledi. Örgütün Somali’nin güneyinde 2 kampı bombalanarak yok edildi. Üniversite katliamını düzenleyenlerin bu bölgeden geldiği sanılıyor. Kenya’dan Şebab’a bombardıman PAKİSTAN ‘Ruhani Erdoğan’a özür diletmeli’ umhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın İran’ı bölgeyi domine etmekle suçlayıp terörist örgütlerle birlikte Suriye, Irak ve Yemen’i terk etmeye çağırmasıyla başlayan gerilimde İran’dan her gün bir çıkış geliyor. Bugün Tahran’ı ziyaret edip Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve dini lider Ayetullah Ali Hamaney’le görüşecek Erdoğan’ın İran halkından özür dilemesi talebiyle 65 milletvekili mektup kaleme aldı. Dün Ruhani’ye verilen mektupta Erdoğan’ın sözleri “basiretsizlik” diye nitelenip Ruhani’den İran halkına hakaretlerinden dolayı resmen özür dilemesi için Erdoğan’a baskı yapması istendi. 17 [email protected] Hava saldırıları Yemen’i enkaza çevirirken, hep siviller ölüyor. Bugün Tahran’ı ziyaret edecek Erdoğan için 65 İranlı milletvekili Ruhani’ye mektup verdi: İran’a ettiği hakaretler için özür diletin İran’ın Dönüşü ükleer görüşmelerinin” kahramanı dışişleri bakanı Cevat Zarif ABD’de Denver Üniversitesi’nde okumuş, 20022007 arasında New York’ta İran BM Büyükelçisi olarak bulunmuş… Tahran hükümetinin kısaca en “Batılı” çehresi... Amerikan kültürü ve kurulu düzenine öyle yakın ki, BM’deki görevinden ayrılırken Kissinger müstakbel dışişleri bakanına “Diplomasi” adlı kitabını hediye etmiş. Üzerine de “Saygı duyduğum bir hasıma” sözlerini yazmış… Kissinger’ın Zarif’e yaptığı bu özel ithaf, Acem diplomatın 2013’te dışişleri koltuğuna oturmasıyla kriz yaratmış. Kissenger’la muhabbeti nedeniyle “şahin”ler Zarif’i “Amerikalıların adamı” olmakla suçlamışlar. Zarif, suçlamayı her ne kadar “Saygın hasım olmak fena bir şey mi” diye savuştursa da benzer vuruşlara şimdi çok daha açık… Acemlerin özdeyişiyle “Atı eyerli verdik, dizginsiz aldık!”... Başka bir deyişle “kazık yedik” yakınmasında bulunan şahinlerin hedefindeki bir numaralı isim Cevat Zarif. Nükleer anlaşmanın kesinleşeceği kritik tarih 30 Haziran’a dek daha da çok olacak… İslamabad böyle baskı görmedi Yemen’e hava saldırısı düzenleyen Suudi Arabistan öncülüğündeki Sünni Arap koalisyonu, kendilerine katılması için Pakistan’ın yakasına yapıştı. Daha önce reddetmesine rağmen yoğun diplomatik çıkarmaya maruz kalan Pakistan hükümeti, Suudi Arabistan’ın kendilerinden savaş uçağı, gemisi ve kara kuvvetleri talep ettiğini belirtti. Pakistan meclisi Suudi talebine yanıt vermek için toplandı. Savunma Bakanı Havaca Asıf, Suudi Arabistan’ın toprak bütünlüğünü koruma taahhütlerine bağlı olduklarını, ama Pakistan ile Türkiye’nin Yemen’deki krizin barışçı çözümünde hemfikir olduğunu söyledi. Asıf, “Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan İran’a gidiyor. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif çarşamba İslamabad’a geliyor. Bu çabalar krizin müzakere yoluyla halledilmesi için yapılıyor” dedi. Ancak Mısır Savunma Bakanı Sedki Sobhi de soluğu İslamabad’da aldı. Yemen saldırılarında siviller ölürken, iç çatışma da kızıştı. Aden’deki çatışmalarda 24 saatte 114 kişi öldü. C “N saiden ötürü ve bir güne sığdırabileceğimiz için ziyareti günü birlik yaptık.” Kalın, Ankara’nın Yemen’de önceliğinin siyasi çözüm olduğunu da savundu. Suudi prensten sürpriz ziyaret Erdoğan, Tahran’ı ziyaretinden önce, Suudi Arabistan İçişleri Bakanı ve Veliaht Vekili Prensi Muhammed bin Nayef’i ağırladı. Gündemde İran ve Yemen vardı. ortaya çıktı, hem İran hem bölge hem de bizim için. ‘Bize de olumlu yansıyacak’ diye umuyoruz. İhracatımız için fırsata dönüştürmeyi arzu ediyoruz” dedi. İranlı vekillerin mektubuna “Bizim İran’la ilgili mesajlarımız çok nettir, bölge barışına yöneliktir. Siyasi popülizm yapmak yerine kendi hükümetlerinin daha yapıcı politika izlemesi için hassasiyet göstermeleri gerekir” diye çıkışan Kalın, “Erdoğan’ın, İran ziyaretinin 2 günlük planlanıp 1 güne düşürülmesinin İran’daki tepkilerden mi kaynaklandığı” sorusuna şu cevabı verdi: “Gidişimiz bir gün önce olabilirdi. Ankara’daki yoğun me Ankara’nın umudu Dün Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı İbrahim Kalın BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi artı Almanya (5+1) ile İran arasındaki nükleer müzakerelerde varılan anlaşma için “Yaptırımların kaldırılmasıyla yeni fırsat penceresi Erdoğan’ın Tahran ziyareti öncesi Suudi Arabistan İçişleri Bakanı ve Veliaht Vekili Prensi Muhammed bin Naif bin Abdülaziz Ankara’ya sürpriz ziyarette bulundu. Dün akşam özel uçağıyla gelen Suudi bakan cumhurbaşkanlığı sarayında Erdoğan 1 saat 40 dakika görüştü. Suudiler müttefiklerinden Yemen saldırılarına başta hava ve deniz gücü olmak üzere askeri destek istiyor. Cumhuriyet, Türkiye’nin istihbarat desteğini uydu görüntüleriyle verdiği bilgisine ulaştı. Suudiler Ankara’dan insansız hava aracı talebinde de bulundu. Türkiye ile Pakistan Suudi Arabistan’a doğrudan saldırı olmadıkça muharip güç göndermemekte mutabık kalmıştı. SURİYE Nusra ile müttefikleri 300 Kürt kaçırdı Suriye’nin kuzeydoğusundan 300 Kürt’ün silahlı kişilerce kaçırıldığı haberi geldi. Kürt yetkililer olaydan İdlib’i ele geçiren Kaide’nin Suriye kolu Nusra Cephesi ile ittifak halinde olduğu grupları sorumlu tuttu. Henüz olayı üstlenen olmadı. PYD sözcüsü Nevaf Halil “Afrin yönünden 5 otobis ve 1 minibüs içinde gelen ve Halep’e maaşlarını almaya giden 300 kişilik bir grup kontrol noktasında kaçırıldı” dedi. Afrin’de görev yapan gazeteciler, kadınların serbest bırakldığını, erkekler, gençler ve çocukların rehin alındığını söyledi. Tıkrit zaferini kutlamak için Bağdat’ta hem maraton hem motorsiklet yarışı düzenlendi. Ön mutabakatı, beri tarafta “Artık Ortadoğu’nun en büyük ülkesiyiz!” tezahüratıyla karşılayan coşkulu ve büyük kalabalıklar var. Terazinin hangi kefesinin ağır basacağını bu bahar ayları belirleyecek. İranlı “şahinler”, “nükleer mutabakatın” düşmanları olan İsrail ve Suudi Arabistan’la aynı yönde kürek çekerek anlaşmayı sabote etmenin tüm yollarını deneyecekler… Dini lider Hamaney’in süreçte nerede duracağı kilit önemde. Hamaney’in şimdiye dek bir açıklama yapmaktan kaçınması “zımni onay” olarak algılanıyor. İran’ın müzakere pozisyonunun yol boyu zaten Hamaney’nin bilgisi, onayı dahilinde ilerlediği söyleniyor. Obama’nın da 30 Haziran’a kadar Amerika’nın kendi şahinleri Cumhuriyetçilerle girdiği bilek güreşinden zaferle çıkması şart. Üç aylık dönem çok sayıda belirsizliğe açık. Ama buraya dek gelinmesi bile tarihi hamle sayılıyor. Batı’da ObamaKerry’nin, İran’da da Ruhani ve Zarif’in hamleyi sonuçlandıramamaları halinde kaybedecekleri öyle çok şey var ki, tüm imkânlarını “mutlu son”a seferber edecekleri açık. İki taraf arasındaki “kader birliği”, 30 Haziran tarihine “ihtiyatlı iyimserlikle” yaklaşılmasına yol açıyor. “İhtiyatlı iyimserlik” haklı çıkarsa, Ortadoğu’da neler değişir? Bu soruyu Ahmedinejad yıllarında Tahran’da büyükelçi olan bir dostuma sordum. Yanıtı şöyle oldu: 1. İran, Ortadoğu’daki tüm müzakere masalarına güçlü bir aktör olarak döner. 2. İran ekonomisi ve pazarı, petrol devleri ve çokuluslu şirketlerin yatırımlarına açılır. 3. İsrailABD ilişkisi değişir. İsrail’deki muhalefetin temel nedeni bu. İsrail, “İran İsrail’i yok etmek istiyor!” öcüsünü kullanarak Filistin sorununu hep gözlerden uzak tutmayı başardı. Filistin’den ne zaman söz açılsa, İsrail sürekli İran tehdidinden bahsediyordu. İsrail’in bu “İran şantajı” bertaraf edildiğinde, Filistin meselesi tekrar öne çıkabilir. 4. Suriye’de “Esad’sız Esadizm” tabir edilen çözümün kotarılmasında İran çok etkili olabilir ve Suriye krizinde uzlaşma yaratılabilir. 5. Suriye’de böyle bir uzlaşma fırsatı IŞİD’le mücadelede de yaşamsaldır. ABD halen IŞİD’le mücadelede İran’la aynı safta görünmekten tedirgin. Nükleer anlaşmanın resmi sonuca ulaşmasıyla bu rahatsızlık oratadan kalkar. Washington açısından daha az çelişkili bir durum çıkar. Bunların hepsi büyük değişiklikler. Nükleer anlaşma, bir nükleer anlaşmadan bu nedenle çok fazla… Ortadoğu’da yeni “Büyük Oyun”un adı oluyor. Hamaney’den ‘zımni onay’ LÜBNAN ‘Yeni büyük oyun’ Diva Hayfa’ya göre Tunus’a bir Sisi lazım Lübnanlı diva Hayfa Vahbe, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi’yi överek Tunus’un da onun gibi bir lidere sahip olması gerektiğini savundu. Mısır TV’sine çıkan Hayfa, Arap dünyasının siyasetçilerinin vatandaşlara verdikleri sözleri tutmalarını istedi. Tunus’ta Sisi gibi bir adamın seçilmesini umduğunu, ama sonucun 88 yaşındaki Beji Caid Essebsi olduğunu söyleyen Hayfa, Mısır seçiminde “Sisi’nin zaferinden duyduğum sevincimi anlatamam” diye coşmuştu. Ama Mısır Radyosu şarkılarını çalmıyor. İbadi ile Barzani Musul için el ele rak’ta merkez hükümeti ile Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasındaki petrol geliri kavgasının yatışması sonrası Irak Başbakanı Haydar İbadi, IŞİD’e karşı işbirliği kapsamında Erbil’i ziyaret etti. Tıkrit’in ardından sıra Musul operasyonuna gelirken, IKBY Başkanı Mesut Barzani ile ortak basın toplantısında İbadi “Musul operasyonunun tarihi belirlendi, ama şimdi açıklamak doğru olmaz” dedi. Bağdat’tan para ve silah isteyen Barzani “Musul operasyonu için ortak ko I misyon kurmayı kararlaştırdık. Komisyon Kürt bölgesinin operasyona hangi şartlarda katılacağını değerlendirecek. Buna göre peşmergenin katılımıyla ilgili karar vereceğiz” diye konuştu. Irak Başbakanı “Musul halkıyla sürekli görüşüyorum. Orada bazı gruplar operasyon başlayınca bize destek verecek. Musul’un kurtarılmasında şehir halkının çok önemli rolü olacak” vurgusu yaptı. Tikrit’te Şii milislere mal edilen “yağma” için “Her tür hukuksuzluğu reddediyoruz. Yapan lar cezalandırılacak. 64 ev ve 85 işyeri yakılmış. Bu bizim için yüksek bir rakam. Bir evin yakılması bile bizim için çok” diyerek ekledi: “Bunlar bireysel hatalar, genelleştirmemek lazım.” IŞİD kontrolündeki bölgelerde yaşayanlara “Halka saygı göstereceğiz, malları, hakları ve ruhlarına yönelik hiçbir ihlali hoşgörmeyeceğiz” diye seslendi. Irak Başbakanı, Kürt yönetimiyle ilişkileri şöyle de Peşmerge gideri Bağdat’tan ğerlendirdi: “Uyumlu çalışmaya şartsız devam. İki taraf arasındaki güvenlik, ekonomik ve sosyal bütün kapıların açık kalması gerek. Irak tek parçadır, kaderimiz birdir.” Peşmerge giderlerinin Irak bütçesinden karşılanacağını söyleyen İbadi, Bağdat’ın para sıkıntısını aşınca Kürt yönetimine bütçeden ayrılan payı göndereceğini vaat etti. IŞİD’in elindeki Musul’da memur maaşlarının verilmesini “Orada yaşayan devlet memurlarının maaş alma hakkı var” diye açıkladı. Obama’dan Hamaney’e anlayış Sünni Körfez krallıklarına uyarı ABD Başkanı Barack Obama İran anlaşmasını kamuoyuna satma çerçevesinde New York Times yazarı Thomas Friedman’a konuştu. Siyasi çerçeve anlaşmayı “en iyi çıkar yolu” ve “hayatta bir kez gelecek fırsat” diye niteleyen Obama, İran dini lideri Ali Hamaney’in kendisine gönderdiği mektuplar için “İran’a geçmişte yapılmış haksızlıklar olarak gördüğü şeyleri epey hatırlattı” dedi. Hamaney’in ödünlere izin vermesini “Yaptırımların zararını fark ettiği ve İran’ın yeniden uluslararası topluma girmesini istediğini gösteriyor ki, ardından değişim yaşanması kaçınılmaz” diye yorumladı. ABD Başkanı, Körfez ülkelerindeki iç sorunlar ve siyasi tatminsizliğin yönetimlere karşı İran’dan daha büyük tehlike oluşturduğunu söyledi. “Sünni gençler IŞİD dışında seçenekleri olduğunu hissetmeli” dedi. Abbas: İsrail parayı tam vermezse UCM’ye giderim Filistin Yönetimi, İsrail tarafından gasp edilen vergi gelirlerinin geri ödenmesini “faturadaki kesintilere” tepki göstererek reddetti. İsrail’in 3 ay askıya aldıktan sonra yeniden ödemeye karar verdiği yüz milyonlarca dolarlık vergi gelirini bu kez de elektrik, su ve tıbbi servislere hizmet bedeli keserek toplam faturada üçte bir oranında kesinti yapma adımı Filistin Yönetimi’ni kızdırdı. Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas önceki gün Ramallah’ta yaptığı açıklamada, İsrail’in gelirlerin tümünü ödememesi halinde, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) başvurabileceklerini söyledi. Beyaz Saray’daki eğlencede Obama balkona Paskalya tavşanıyla çıkınca ilginç görüntüler oluştu. Obama basket oynayıp Caroline Wozniacki ile tenis maçı yaparken adeta coştu. C M Y B