Katalog

EKONOMi 8 ed sonrası sakin seyreden dolar yeniden yükseldi ve 2,61’in üzerini gördü. Analistler, Fed’in önceki günkü açıklamalarından sonra faiz artırımının erteleneceği beklentileriyle dolar/ TL kurunda sert bir düşüş yaşandığını, Fed’in faiz artırımının ertelense de bu yıl içinde başlayacak olması nedeniyle kurda yaşanan DOLAR AVRO FAİZ BORSA ALTIN CUMHURIYET ALTIN 24 AYAR Değişim 0.80 2.5990 2.7720 Değişim 0.36 Değişim 2.51 8.55 81.922 Değişim 3.07 651.80 Değişim 0.97 Değişim 0.98 97.70 EDİTÖR: AYŞEGÜL ALTIN TASARIM: EBRU ADALI Cuma 20 Mart 2015 Dolar yeniden yükseldi 2.58’e kadar gerileyen dolar, gün içinde 2.61’i gördü Fed ve iç tartışmaların da alevlendirdiği piyasalar, şimdi de Fitch kararına odaklandı. F Bebekler açlıktan ölüyor Mevsimlik işçiler için hazırlanan taslak rapor, işçilerin ‘vahim’ durumlarını gözler önüne serdi Angela Merkel Almanya Başbakanı Angela Merkel, Avro Bölgesi’nin henüz tam olarak borç krizinin üstesinden gelemediğini söyledi. Almanya parlamentosunda konuşan Merkel, Avro Bölgesi’nde yeniden büyümeye geçiş ve işsizlikte yaşanan düşüş olsa da bunların yeterli olmadığını dile getirdi. Yunanistan’ın taahhütlerini yerine getirmesi çağrısında bulunan Merkel, Yunanistan ile yaşanan krizin diğer Avrupa ülkelerinin dayanışması ve Yunanistan’ın göstereceği çabalarla çözülebileceğini vurguladı. geri çekilmenin kalıcı olmayabileceğini ifade ediyor. Fed toplantısının sona ermesiyle birlikte piyasalarda ABD verilerinin takip edilmeye devam edileceğini dile getiren analistler, yarın kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in Türkiye değerlendirmesinin de yön üzerinde etkili olacağını kaydediyor. Yellen’ın basın konferansı öncesinde ekside seyreden Dow Jones endeksi 226,24 puan (yüzde 1,27) değer kazanarak 18.075,32 puana, Standard & Poor’s 500 endeksi de 24,98 puan (yüzde 1,20) artışla 2.099,26 puana çıktı. Nasdaq Teknoloji endeksi de 45,39 puan (yüzde 0,92) kazançla 4.982,83 puana ulaştı. Öte yandan, Avro/dolar paritesi, Yellen’ın açıklamalarının ardından yüzde 2,14 artışla 1,0824’e yükseldi. l Ekonomi Servisi Merkezin Kura Müdahalesi eoliberal ideoloji, ekonomik yaşama, özelleştirme, devletin ekonomiye müdahalesini sınırlama, sermaye hareketlerinde serbestleşme, dış ticaret engellerinin ve kambiyo kontrollerinin kaldırılması, para politikasının üstünlüğü, merkez bankalarının bağımsızlığı, finansal pazarlarda serbesti, yanı sıra, döviz kuru rejimi olarak da dalgalı kur sistemini getirmiştir. Bu sistemde kur, kambiyo piyasalarında piyasa koşullarına göre serbestçe belirlenecektir. Ancak günümüzde dalgalı kur sistemi saf şekliyle uygulanmamakta, merkez bankaları kambiyo piyasalarına doğrudan ya da dolaylı bir şekilde müdahale etmektedirler. Bu nedenle ekonomi yazınında günümüzün kur rejimi kirli dalgalı (dirty fleating) olarak ifade edilmektedir. Kirli dalgalı kur sisteminde merkez bankaları sınırlı ölçüde uluslararası rezerv, altın ve döviz rezervi bulundurmakta, gerektiğinde kambiyo piyasalarına müdahale etmektedirler. Ekonomik istikrar, fiyat istikrarı yanı sıra finansal sistemde ve kambiyo piyasalarında da istikrarı gerektirmektedir. Merkez bankaları hangi gelişmeler konusunda kambiyo piyasalarına müdahale etmelidir? Müdahalenin başarı koşulları nelerdir? Kirli dalgalı kur sisteminin tartışılan konularıdır. HHH Merkez Bankası, döviz kurunun en azından orta vadeli eğilimini saptayarak kur istikrarını orta vadede gerçekleştirmeyi hedeflemelidir. Merkez bankaları kambiyo piyasalarındaki hareketlere, dalgalanmaya doğru tanı koymalıdır. Dalgalanma, hareket, öngörülemeyen geçici bir nedenden mi? Spekülatif ataklardan mı? Dış piyasaların etkisinden mi? Yoksa uzun vadeli temel nedenlerden mi kaynaklanıyor? Kısa vadeli hareketler bir eğilimi göstermez, uzun süreli eğilimin de yönünü değiştirmez. Kambiyo piyasalarında dalgalanma, öngörülemeyen geçici nedenden, spekülatif ataklardan, dış piyasalardaki arızi hareketlerden kaynaklanıyorsa, merkez bankası kombiyo piyasasına müdahale etmeli, geçici bozucu nedeni düzeltmeli, spekülatif atakları önlemelidir. Müdahalenin zamanı iyi seçilmeli, yeterli kaynakla, müdahale edebilmeli, beklentiler yönetilmeli, merkez bankasının ciddi şekilde kuru koruyacağı güveni verilmelidir. Günlük ufak boyutlu döviz ihaleleri yoluyla kuru etkilemek olanağı ya yok ya da çok sınırlıdır. Kurdaki eğilim uzun süreli yükseliş yönünde ise temel dengesizliklerden kaynaklanıyorsa, merkez bankasının kambiyo piyasasına müdahalesi ile eğilim değişmez, piyasadaki kısa süreli iniş çıkışlar genel eğilimin yönünü de değiştirmez. Müdahale ile merkez bankası gereksiz şekilde rezerv yitirmiş, döviz yükümlülüklerini yerine getirememe riskini artırmış olur. HHH Ülkemizde kambiyo piyasalarında kurda yükseliş eğilimi uzun süreli geçici nedenlerde değil, temel dengesizliklerden kaynaklanıyor. Süreğen cari işlemler açıkları, ihracatın ithalatı karşılama oranının düşüklüğü, dış açığı daha çok kısa süreli sıcak para ile fonlanması, özel kesimin dış borcunun 300 milyar USD’ye yaklaşması, açık pozisyonun 200 milyar USD dolayında olması ve diğer etkenler, kurdaki yükselişin temel nedenleridir. Temel dengesizlik karşısında merkez bankasının kambiyo piyasalarına müdahalesi sonuç vermez. Kurdaki eğilimin yönünü değiştiremez. Banka rezerv kaybeder, gerektiğinde müdahale gücünü yitirir; belli kişi, gruplara da havadan inme spekülatif kazanç sağlamış olur. N Merkel: Krizi aşamadık Çoğunluğu kayıt dışı çalışan, bebek ölüm hızının ciddi fark gösterdiği mevsimlik işçiler için hazırlanan raporda yer alan öneriler, sorunları çözmekten uzak. SELDA GÜNEYSU Mevsimlik tarım işçilerinin büyük bölümü kayıt dışı çalışmaları nedeniyle sosyal güvenceden yoksun. Çalışan kimyasala maruz kalıyor Bebek ölüm hızı mevsimlik tarım işçilerinde daha fazla. Anneler çalıştıklarından dolayı bebekler başta olmak üzere çocuklarının emzirme, beslenme, ilgi görme gibi ihtiyaçlarını karşılayamamakta. l Tarımda kullanılan kimyasallara maruziyet yüksek. Bunlar ölü doğum ve engellilik gibi oranların artmasına neden olabilmekte. l Üreme, cinsel yolla bulaşan hastalıklar gibi konularda bilgilendirme yapılmalı. yısı artırılarak, işçilerin daha ucuz ve güvenli olan tren yolculuklarına yönlendirilmeleri sağlanmalı. l İşçi aileler naylon, bez, dal ve kamıştan yapılmış iptidai barınaklarda yaşıyor. l Gölet, sulama kanalı gibi yerlere yakın konaklamalar hijyen sorunlarına ve boğulmalara yol açabiliyor. l Geçici yerleşim yerlerinde işçilerin asgari sosyal ihtiyaçlarını (tuvalet, banyo, ekmek/ yemek pişirme, çamaşır/bulaşık yıkama) karşılanması için önlem alınmalı. l ANKARA Yunanistan’a 400 milyon Avro Aleksis Çipras Avrupa Merkez Bankası (AMB), Yunan bankalarına sağlanacak maksimum acil durum likidite miktarını 400 milyon Avro’ya (435 milyon dolar) yükselterek Yunan Merkez Bankası’nın istediği miktarın altında artırım yaptı. Yunanistan’ın 900 milyon Avro talep ettiği ifade edildi. l Ekonomi Servisi rafik kazalarında feci şekilde yaşamını yitiren mevsimlik tarım işçilerinin sorunlarını araştırmak üzere Meclis’te kurulan Mevsimlik İşçilerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu çalışmalarında sona gelinerek, “taslak rapor” oluşturuldu. Rapor, mevsimlik işçilerin Türkiye’de karşı karşıya kaldığı sorunları gözler önüne serdi. Rapora göre, bebek ölüm hızı mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarında daha fazla. Nedeni ise annelerin çalıştığı için çocuklarını yeteri kadar emzirememesi, çocukların da yeterli beslenememesi. Öte yandan Cumhuriyet’in daha önce gündeme taşıdığı komisyona bilgi veren Ulaştırma Bakanlığı yetkililerinin “İşçi T ler üst üste yolcu alan araçlara binmesin, raylı sistem kullansın” önerisi de rapora girdi. Raporda, “İşçilerin göç dönemlerinde şehirlerarası ulaşımlarında tren seferleri veya vagon sayısı artırılarak, işçilerin daha ucuz ve güvenli olan tren yolculuklarına yönlendirilme leri sağlanmalı” denildi. Asgari ücret şart Raporda sorunlar ve çözüm önerileri özetle şöyle: l İşçilerin göç dönemlerinde şehirlerarası ulaşımlarında tren seferleri veya vagon sa ING Bank Türkiye Genel Müdürü Abay, Türkiye’de büyümek için ocak ayında 2.2 milyar Avro fon getirdiklerini söyledi PELİN ÜNKER Yabancı çıkışı bizim için fırsat 2 milyon müşteri 3 yılda yüzde 30 büyüdüklerini ifade eden Abay, 2 milyon aktif müşteriye ulaştıklarını söyledi. ABD, “Türk Akımı”na soğuk ABD Enerji Temsilcisi Amos Hochstein, güneydoğu Avrupa ülkelerini doğalgazda Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için yeni ve küçük projelere yönelmeye çağırırken, Rusya’nın “Güney Akımı”na alternatif gösterdiği “Türk Akımı”nın farkını anlayamadığını söyledi. Hochstein, Ukrayna krizi nedeniyle Rusya’nın “Güney Akımı”nı devre dışı bırakması üzerine gündeme gelen “Türk Akımı” için, “İsim ve güzergâhın hafif değişmesi dışında iki proje arasındaki farkı anlamak benim için zor” dedi. NG Bank Türkiye Genel Müdürü Pınar Abay, yabancı bankaların Türkiye’den çıkmasıyla ilgili olarak “Türkiye ING, grubumuzdaki en hızlı büyüyen ülkelerinden biri. Bizim planlarımızda hiçbir değişiklik yok. Gelecek dönemde yine bütün segmentlerde büyümeye devam edeceğiz” dedi. Piyasada oyuncu azaldığı için çıkışları fırsat olarak gördüklerini söyleyen Abay, şöyle devam etti: “Bu anlamda biz bu sene Türkiye’de büyümek için ocak ayı itibarıyla bilançomuza 2.2 milyar Avro fon getirdik. Bu parayı sanayi yatırım I larında kullanacağız.” Dolardaki yükselişe bağlı olarak kredi talebinde bir gerileme yaşamadıklarını ifade eden Pınar Abay, “Sektörde yüzde 20 büyüme bekliyoruz, ING olarak da yüzde 30 kredi büyümesi hedefliyoruz. Bireysel, ticari, KOBİ ve kurumsal bankacılık olmak üzere bütün segmentlerde toplam yüzde 30 büyüme hedefi belirledik” diye konuştu. Fitch notu indirmez “Merkez Bankası’nın bağımsızlığını koruması çok önemli” diyen Abay, “Yüksek faiz yerine daha göreceli düşen faiz ortamı büyümeyi destekler. ECB’nin programı Türkiye’ye olumlu etkile yecek. Her ne kadar Fed faiz artırsa da Avrupa’daki ekonomik ortamın Türkiye için olumlu olacağını düşünüyoruz. Bu iki etmen birbirini dengeliyor” diye konuştu. Dolar kurunun haziranda 2.70 lirayı görebileceğini, yıl sonu tahminlerinin 2.60 lira olduğunu söyleyen Abay, Avro/dolar tahminini de 1’den 0,95’e çektiklerini belirtti. Fitch’in Türkiye not değerlemesinde bir değişiklik beklemediklerini dile getiren Abay, “Türkiye’nin dinamikleri değişmedi. Faiz ve dolar kurunda kısa vadede bir dalgalanma yaşandı ama bunları bir resim içine koyup Türkiye ile ilgili karamsar tablo çizmemek gerekiyor” dedi. Opel, Rusya’dan çekiliyor Koç iki bankayla anlaştı BD’li otomobil devi General Motors’un (GM) markası Opel, satışları düştüğü gerekçesiyle Saint Petersburg fabrikasını kapatacağını ve Rusya pazarından çekileceğini duyurdu. Opel Üst Yöneticisi (CEO) KarlThomas Neumann, “Rus pazarı kısa vadede iyi olmadı, uzun vadede farklı bir şey görünmüyor” dedi. Finans krizi sırasında büyük umutlarla Rusya pazarına giren GM, petrol fiyatları, yap MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ SATIŞ 2.5926 1.9846 0.37107 2.7697 3.8485 2.6081 0.29725 2.0432 8.5955 0.31689 0.69124 2.1433 2.5972 1.9975 0.37289 2.7747 3.8685 2.6248 0.30033 2.0524 8.7079 0.31902 0.69249 2.1575 20 MART 2015 ALIŞ 2.5908 1.9755 0.37081 2.7678 3.8458 2.6042 0.29704 2.0356 8.4666 0.31667 0.68606 2.1354 EFEKTİF SATIŞ 2.6011 2.0095 0.37375 2.7789 3.8743 2.6287 0.30102 2.0602 8.8385 0.31975 0.69768 2.1657 A Yahoo Çin’deki merkezini kapattı Amerikalı internet şirketi Yahoo, Çin’deki araştırma merkezini kapatıyor. 350 kişinin işten çıkarılacağı belirtilirken Yahoo, merkezin kapanacağını çalışanlarına önceden bildirildiğini açıkladı. Vladimir Putin tırımlar ve rublenin zayıflaması ile Rusya’daki varlığını gözden geçirmek zorunda kaldı.l Ekonomi Servisi oç Holding, bağlı ortaklıklarından Enerji Yatırımları AŞ’nin Halkbank ve Akbank ile kredi kullanım sözleşmesi imzaladığını açıkladı. Holdingden yapılan açıklamada, “Bağlı ortaklıklarımızdan Enerji Yatırımları AŞ, Türkiye Halkbank ile 300 milyon TL tutarına kadar yüzde 10,5 sabit faiz oranlı, Akbank ile de 350 milyon TL tutarına kadar yüzde 10,06 sabit faiz oranlı, kredi kulla K nımı için sözleşme imzalamıştır” denildi. Açıklamaya göre, iki kredi de 15 Nisan 2016 ve 17 Nisan 2017’de faiz ve eşit taksitlerle anapara geri ödemeli olup, krediler en geç 30 Mart 2015’te kullanılmayacak. Açıklamada ayrıca, Tüpraş’ın hisse alım bedelinin ödenmesi amacıyla 2006’da alınan mevcut bakiyeti 248.1 milyon dolar olan kredinin de vadesinden önce kapatılacağı belirtildi. l Ekonomi Servisi C M Y B