Katalog

Pazar 15 MART 2015 DUNYA Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi, Şarm el Şeyh’te düzenlediği ekonomik zirvede Sünni Körfez krallıklarının verdiği desteğin de itkisiyle bir “çılgın proje” daha açıkladı. Geçen yıl “ekonomiye can verme” gerekçesiyle Süveyş Kanalına paralel daha geniş ve daha derin ikinci bir kanal ve çevresinde sanayi bölgesi projesine soyunan Sisi, önceki gün (Türkiye hariç) 60 ülkenin davet edildiği ve Suudi Arabistan, Kuveyt ile BAE’nin toplam 12 milyar dolarlık yatırım sözü verdiği zirvede yeni başkent projesini takdim etti. Başkent Kahire’nin doğu kenarında inşa edilmesi planlanan kent, Mısır’ın yeni idari ve ticari merkezi olacak. Kahire’nin 20 milyonu geçen nüfusu ve kapladığı alanın 40 yılda ikiye katlanacağı hesabıyla planlanan yeni başkent, Kahire ile Kızıldeniz arasındaki koridorda, Singapur büyüklüğüne tekabül eden 700 kilometrekarelik bir alana konuşlandırılacak. Dolayısıyla önemli deniz taşımacılığı rotalarıyla bağlantılı olacak. Meclis, hükümet, bakanlıklar, diplomatik temsilciliklerin taşınacağı yeni başkentte 5 milyon insanın yaşaması, bunlar için 1.1 mil SYRIZA’dan hapis reformu Yunanistan’da Aleksis Çipras hükümeti açlık grevindeki mahkumlara destek eylemi yapan anarşistlere kulak verdi. C tipi yüksek güvenlikli hapishaneler kapatılacak, reşit olmayanlar hapse atılmayacak. EDİTÖR: GÜLRİZ ERGÖZ TASARIM: ZARİFE SELÇUK Venezüella’da gözaltında ölüm Venezüella’da muhaliflerin tutuklanmasına işkence suçlamaları eşlik ederken, yargılanmayı bekleyen bir muhalifin “hücrede kendini asarak intihar ettiği” açıklandı. 63 yaşındaki Gonzalez suç oranı yüksek bir hapishaneye nakledilecekti. 17 nilgun@cumhuriyet.com.tr w britanya Churchill’e komşu Gandi heykeli Sisi’den çılgın proje Mısır lideri Kahire’nin yanında yeni başkent projesini açıkladı. 7 yılda 45 milyar dolarlık yatırımla 5 milyonun yaşayacağı idari merkez yaratılacak nilgun@ Hedef ‘Tecavüz Kültürü’yle Savaş indistan’da 23 yaşında bir tıp öğrencisinin erkek arkadaşıyla gece bindiği otobüste yaşadığı toplu tecavüz olayını hatırlayacaksınız... Genç kızın vahşi biçimde ölümüyle sonuçlanan ve Hindistan’ın “Özgecan olayı”na dönüşen tecavüz ülkeyi sallamış, kadınlar günlerce protestolar düzenlemişti. BBC bu dehşetin şimdi belgeselini yaptı. “Hindistan’ın Kızı/India’s Daughter” adını taşıyan ve 8 Mart’ta gösterilmesi gereken belgeseli ne var ki Hint hükümeti yasakladı. Hükümet belgeselin Hindistan’ın imajına leke sürdüğünü düşünmüş, yapımcı Leslee Udwin’in hapiste tecavüzcülerle görüşmesine kızmıştı. BBC’nin konuşturduğu tecavüzcü hücresinden hâlâ “İyi kızlar gece sokakta dolaşmaz!” diyor, genç kızın ölümünü “tecavüze direnç göstermesine”(!) bağlıyordu. “Kurbanı suçlayan” bu insanlık dışı Nihat Doğan mantığına göre, “tecavüze direnç göstermese kız hâlâ yaşayacaktı!” Bu şok açıklamalar, Hindistan’ı bir kez daha sarstı. BBC, tecavüzü cezalandırmakla konunun kapanmadığını; yaranın asıl, tecavüze cevaz veren bu sefil “kurban suçludur!” anlayışı olduğunu günlerdir konuşulan belgeseliyle kanıtlamıştı. Hint feministleri toplumda geniş kabul gören ve kurbanı suçlayan bu cinsiyetçiliğe “tecavüz kültürü” diyor; Hindistan’ın tipik bir “tecavüz kültürü ülkesi” olduğunu söylüyordu... Delhi’yi panikleten Hindistan’ın yüzüne tutulan bu istenmeyen ayna olmuş, hükümet, “tecavüz kültürü” suçlamasından sıyrılmanın yolunu “dış komplo olan”(!) belgeseli yasaklamakta bulmuştu. Sonuç medyanın sorunu deşmesi oldu. On beş gündür Hindistan’da yalnız bu “yasaklanan BBC belgeseli” ile “tecavüz kültürü” konuşuluyor. Diyeceğim o ki “kadına şiddet” konusunda, kimse artık doğudur, batıdır, gelenektir, şudur budur dinlemiyor. “Başka kültürdeki kadın algısı” mazereti kabul görmüyor. Konuyla doğrudan siz yüzleşmediğiniz takdirde meseleye icabında dünya el koyuyor; “Sizin tecavüz kültürünüz işte budur!” kıvamında belgeseller yapıp önünüze getiriyor. “Bizim kültürümüzde kadınlar gece çıkmaz!”, “mini giymez” vs. ezberleri; tecavüzcüye yeşil ışık yakan “tecavüz kültürüne” zımni onay şeklinde görülüyor. Bu itibarla“başka kültürdeki kadın algısı” sınıflaması modası geçmiş bir ayrım… Küresel kadın algısı bundan böyle “kadın haklarının insan hakkı” olduğunun teslimi... Türkiye’nin de taraf olduğu 1995 Pekin Kadın Konferansı ve Pekin Deklarasyonundan beri bu böyle. Uygar dünyanın “kadın algısı” son yirmi yıldır görece “kültürel değerlendirmelerle” değil, “nesnel insan hakları” bağlamında ele alınıyor. “Yaşam” ve “güvenlik hakkı” başta olmak üzere, “cinsler arası eşitliği sağlamak” kadının doğal insan haklarına giriyor. Kadını etkin biçimde şiddetten korumak dolayısıyla, kültürle kayıtlı bir keyfiyet değil. Cumhurbaşkanının “Başka kültürdeki kadın algısıyla kadına karşı şiddet mücadelede netice alamayız!” mealindeki sözleri, bu nedenle benzer pek çok konuda öne çıkarttığı popülist, ideolojik retorikle sınırlı. Devlet, “kültür algısı”ndan bağımsız olarak kadını şiddetten her şekilde korumakla yükümlü. Cumhurbaşkanımızın, Türkiye’nin imzalamasıyla övündüğü İstanbul Sözleşmesi’nin gereği de bu. “Cihan liderliği”, “kültürel algılar” peşinden koşmakla değil “değişimin öncülüğünü üstlenmekle” oluyor. Cumhurbaşkanı iddia ettiği gibi “kadına şiddetle mücadeleyi” önemsiyorsa; bu köhne “fıtrat” yaklaşımlarını bırakıp taraf olduğumuz uluslararası anlaşmaların, sözleşmelerin, konferansların, deklarasyonların içeriğine bakmalıdır. Britanya sömürgeciliğini sivil itaatsizlikle yenilgiye uğratan Hindistan’ın bağımsızlık lideri Mahatma Gandi’nin Londra’daki Parlamento Merkezi’ne heykeli dikildi. Britanya sömürgeciliğinin liderleri arasında yükselen Gandi heykeli, Hindistan’ın bağımsızlığına karşı çıkan ve kendisinden nefret eden eski Başbakan Winston Churchill’e de komşu oldu. Direniş için Güney Afrika’dan Hindistan’a dönüşünün 100. yılında heykeli açılan Gandi için Başbakan David Cameron “Dünya siyaset tarihinin devi, öğretileri ilk günkü öneminde” dedi. ABD H Hillary’ye ‘şeytan boynuzu’ takınca İhale BAE’nin Time dergisinin 2016 ABD başkanlık seçiminin Demokrat adayı olması beklenen Hillary Clinton’lı kapağı tartışma yarattı. Time’ın ilkin Twitter’da paylaştığı kapakta kadın liderin kafası dergi adının M harfinin üzerine çıkarılınca, eski first lady ve dışişleri bakanı boynuzlu gibi gözüküyor. Son olarak eposte skandalıyla manşet olan Hillary ile ilgili eski başkan kocası tarafından “boynuzlandığından” “şeytan boynuzları çıkardığına” varan yorumlar yapıldı. Time daha önce de kapak kişilerinin kafalarını M harfine gömdüğü yanıtını verdi. Ama hiçbiri boynuzlu gibi gözükmüyordu. suriye Ekonomik zirvede tanıtılan yeni başkenti Burç Halife’nin müteahitleri inşa edecek. 2 binden fazla işadamı ve dolarlık yatırım yapılacak yeyon konut, 1.75 milyon kalıyatırımcının da katıldığı zirni başkentin ekonomik rönecı iş, 40 bin otel odası, 2 bin sans yaratacağını savunuyor. okul ve üniversite, 600 sağlık vede ABD Dışişleri Bakanı John Kerry Mısır’a yatıEkonomik büyüme 2011 ismerkezi, teknoloji parkı ve yanıyla birlikte yüzde 7’den dev havaalanı yaratılması ön rım çağrısı yaparken, ülkesinin askıya aldığı askeri yar2’ye düşmüştü, bu yıl 3.8’e, görülüyor. 10 bin kilometredımları yeniden verme sinya gelecek yıl 4.3’e çıkması beklik yol da yapılacak. Dev ihali verdi. Zaten Sünni Körfez leniyor. Ancak çılgın mega le BAE’den Dubaili işadamı projelerin halka ne kazandıMuhammed Alabbar’a verildi. krallıkları Temmuz 2013’te racağı, çevreye ne etki yapaAlabbar dünyanın en yüksek İhvan’ı devirdiği için Sisi yönetimini abad etmekle meşcağı tartışmalı. Örneğin geçibinası Burç Halife’yi de inşa gul. Alman Ekonomi Bakanı şi ikiye katlayacak yeni kanal etmişti. “Akıllı, sürdürülebilir kent” kavramlarıyla tanıtı da Sisi’yi Berlin’e devlet ziya projesine Akdeniz’deki ekosistemi büyük ölçüde değiştilan yeni başkentin adı henüz retine davet etti. Mısırlı yetkililer, ilk 7 yılda 45 milyar receği eleştirisi getiriliyor. konulmadı. ‘Zımni onay’la mücadele ABD: Esad’ın çöküşünü görmek istemiyoruz CIA Başkanı, Esad rejiminin devrilmesi sonucu Şam’da İslamcıların iktidar olmasını istemediklerini belirtti erkesin bildiğini CIA Başkanı John Brennan ilan etti. Dış İlişkiler Konseyinde konuşan Brennan, Obama yönetiminin Suriye’de Esad rejiminin kaotik biçimde çöküşünü görmek istemediğini, zira bunun İslamcıların iktidarı ele geçirmesine yol açacağını söyledi. Esad devrildiğinde yerine kimin geleceğine dair Washington’da endişe olduğunu belirten CIA Başkanı, “Bence bu meşru bir endişe” dedi. Suriye’nin bazı bölgelerinde IŞİD ve Kaide’nin Suriye kolu Nusra’nın yükselişte olduğuna dikkat çeken Brennan, “İsteyeceği Esad’ın akrabası öldürüldü H fransa Sarkozy sunar: Cumhuriyetçi Parti Eski Fransa Cumhurbaşkanı ve Halk Hareketi Birliği (UMP) partisi lideri Nicolas Sarkozy, partisinin ismini değiştirme hazırlığında. Fransız radyosu Europe 1’e göre UMP’nin isminin Cumhuriyetçi Parti olarak değiştirildiği 30 Mayıs’ta açıklanacak. Sarkozy isim değişikliği hakkında partinin markasının erozyana uğradığını ve bir değişikliğe ihtiyacı olduğunu söyledi. Fransa’da ocaktaki Charlie Hebdo saldırısı sonrası Cumhuriyet değerler ön plana çıkmıştı. Ayrıca Amerikan hayranı Sarkozy, ABD’deki Cumhuriyetçi Parti lie de paralellik kurmak istiyor. usya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 10 gündür ortalıkta gözükmemesi sağlığı, siyasi geleceği ve aşk hayatıyla ilgili spekülasyona yol açtı. “Putin nerede” sorusu Batı medyasında yankılanırken, sosyal medyada hiciv tavan yaptı. Geçen ay Rus muhalif Boris Nemtsov’a düzenlenen suikastla zorda kalan Putin hakkında öldüğü, ölümcül hasta olduğu, darbeye uğradığı, sevgilisinin çocuk doğurduğu iddiaları patlak verdi. Hatta Rus Zaytung versiyonu “Putin İslam’ı seçti” bombasını patlattı. Ukraynalı çocuklar Putin’in uzaylılarca kaçırılmasının çizgi filmini yaptı. Putin için kayıp ilanı verildi R Kayıp ilanı verilen süt kutularına Putin fotomontajı yapılıp “Kayıp. Beni gören Kremlin 1800’ü arasın” yazıldı. #putinumer (putin öldü) hashtagi ve sitesine mesaj yağdı. Kimi “İnsanlar dans ediyor mu, havai fişekler patlıyor mu? Hayır. Demek ki daha ölmemiş” dedi, kimi “Belki Putin Nemtsov’a birkaç soru sormak için öbür tarafa geçmiştir. Soruşturmayı o kadar ciddiye alıyor”diye iğneledi. Sevgilisi olduğu ileri sürülen Olimpiyat madalyalı jimnastikçi Alina Kabayeva’nın İsviçre’de bir klinikte doğum yaptığı ve yeniden baba olan Putin’in yanına gittiği iddiası ayrıca büyük ilgi gördü. Twitter’da Hollandalı büyük usta Jan Van Eyck’in hamile eşiyle resmettiği İtalyan tüccar Arnolfini ile Putin arasındaki benzerlik üzerinden de gidildi: “Putin hamile partneriyle Londra Sanat Galerisi’nde tebdili kıyafet halde görüldü.” John Brennan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın kuzenlerinden birinin oğlu olan Muhammed Esad’ın başından 5 kurşunla vurulduğu iddia edildi. Muhaliflerin Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, Muhammed Esad ailenin memleketi olan Lazkiye’nin Kardaha kasabasında bir nüfuz çatışması yüzünden öldürüldü. “Şeyh el CebalDağların Beyi” lakaplı Muhammed rejimin milis gücü şebbihaların kurucularından biri olarak ve kaçakçılık faaliyetleriyle tanınıyordu. miz son şey onların Şam’a yürümesine izin vermek. Bu yüzden Suriye muhalefeti içinde aşırılıkçı olmayan güçleri teşvik etmek önemli” ifadesini kullandı. “Ne Rusya, ne ABD, ne (IŞİD’e karşı) koalisyon ne de bölge devletleri... Hiçbirimiz Şam’daki hükümetin ve siyasi kurumların çöktüğünü görmek istemiyoruz” vurgusu yaptı. ABD’nin tutumunun Suriye’nin geleceğinde Esad’ın rolü bulunmaması yönünde olduğunu, Suriye halkını temsil edip siyasi çözümü sağlayacak bir hükümet istediklerini sözlerine ekledi. Irak’ta Kürdistan Güvenlik Konseyi, IŞİD’in peşmergeye karşı klor gazını silah olarak kullandığına dair kanıt olduğunu duyurdu. IŞİD’in 23 Ocak’taki bombalı araçlı saldırısından kıyafetlerde kalan izlerin laboratuvarda incelendiği ve klor gazı saptandığı açıklandı. Tıkrit’e giren Irak güçleri ise iki gündür takviye bekliyor. Şii lider Mukteda Sadr 1500 adam gönderdi. Şii milis sözcüsü Kerim Nuri, Tıkrit’i geri almalarının 72 saatten uzun sürmeyeceğini ileri sürdü. ‘IŞİD kimyasalla saldırdı’ Kadının insan hakları İranlı danışmana tepki İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin danışmanı Ali Yunusi, tüm Ortadoğu’yu “İran’ın nüfuz coğrafyası” diye niteleyip Bağdat için “İran imparatorluğunun başkenti” demesine büyük tepki gelince izahat getirdi. Bazı İranlı milletvekillerinin bu sözleri sebebiyle Irak ile gerilim çıkardığına dikkat çektiği ve yargılanmasını istediği Yunusi “Asla Irak’ın bağımsızlığı ve egemenliğine zarar vermek istemedim. Sadece Irak, Afganistan ve Azerbaycan ile kültürel benzerliklerimize dikkat çektim. Böyle bir birleşme, yabancı güçlerin yayılmacılığına engel oluşturur” dedi. PutinKabayeva ‘aşkı’ Arnolfini tablosuyla hicvedildi. C M Y B