Katalog

10 DUNYA dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: ŞÜKRAN İŞCAN Mısır’da restorana saldırı: 16 ölü Mısır’ın başkenti Kahire’de, bir restorana yüzü maskeli kişiler tarafından molotof kokteyli ile saldırı düzenlendi. Saldırıda en az 16 kişi hayatını kaybederken 5 kişi de yaralandı. Saldırıyı restoranın eski bir çalışanının düzenlediği iddia ediliyor. Cumartesi 5 Aralık 2015 nilgun@cumhuriyet.com.tr nilgun@ Esad gitmek zorunda değil Kerry, Suriye’de ABD’nin desteklediği isyancıların ve rejim güçlerinin Beşşar Esad görevdeyken işbirliği yapabileceğini söyledi bama yönetiminin Suriye’de Esadlı geçiş planını benimsediğine dair işaretlerin sonuncusu, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’den geldi. Kıbrıs’taki temaslarının ardından Yunanistan’ın başkenti Atina’ya geçen Kerry, basın toplantısında “Batının desteklediği isyancılar IŞİD’e karşı hükümet güçleriyle işbirliği yapar mı” sorusuna şu yanıtı verdi: “(Suriye Devlet Başkanı Beşar) Esad’ın geleceğinin ne olduğu veya olmadığı konusunda netlik olması halinde, ‘gitmek’ zorunda olduğunun net olmadığını düşünüyorum”. ABD DIŞİŞLERİ BAKANI john KERRY: Pamuk: ‘Can’ın tutuklanması skandal’ ükümetin basın özgürlükleri üzerindeki baskısından şikâyetçiyim, bu baskıyı eleştiriyorum” dedi Pamuk nihayet bir buçuk saat süren uzun bir edebiyat sohbetinin bitiminde ve “Türkiye’de gazeteciler tehlikede” diye devam etti: “Türkiye’de basın ve ifade özgürlükleri baskı altında. Açık biçimde cinsellikten söz etmezsek biz romancılar baskı görmüyoruz. Asıl baskıyı gören gazeteciler. Onlar, çeşitli yönlerden kıskaç altında. Gazete sahipleri öncelikle çok baskı görüyor. Eleştirel sesleri eğer susturmazlarsa hükümete yakın birileri çıkıp gazetecileri tehdit ediyor. Fiziki tehditlerin arkası dayakla bitiyor. Bununla da sonuç alınmazsa, savcılıkta ifadeye davet ediliyorlar. Susmamakta direnirlerse dava açılıyor. Sürecin sonu hapsi boylamaya dek gidiyor. Çok önemli bir gazetenin genel yayın yönetmeni olan sevgili arkadaşım Can Dündar’ın başına bu geldi. Bu, bir skandal. Amaç hükümete eleştiriyi her türlü engellemek.” Orhan Pamuk İtalyancaya yeni çevrilen “Kafamda Bir Tuhaflık” romanını tanıtmaya geldiği Roma’da, Türkiye’de basın özgürlüklerine yönelik baskıları ve Dündar’ın tutukluluğunu eleştirdi. Siyaset konuşmaktan genelde kaçınan ve kitap tanıtımı öncesinde basına verdiği sohbetlerde “siyasi soru almak istemediğini” özel olarak vurgulayan Nobelli yazar, uzun “politika orucunu” Dündar’ın tutukluluğu için bozdu. Ve kendisini izlemeye gelenlerden en büyük alkışı da bu sözleriyle aldı... Orhan Pamuk, İtalya’nın başkentine, Türkiye’nin çok hızlı gündem olduğu bir dönemde geldi. Yazarın son romanının tanıtımının yapıldığı esnada örneğin, “Manifesto” gazetesinin başsayfasında “Dündar ve Gül’ü serbest bırakın” başlığıyla uluslararası yeni bir imza kampanyası açılıyordu... Ben, Orhan Pamuk buluşmasına gitmek üzere evden çıkmak üzereyken RAI 1 radyosunda kulak verdiğim programda; ErdoğanPutin kapışmasındaki son round stüdyoya telefonla katılan izleyicilerin yorumlarıyla hararetle tartışılmaktaydı. “Çağdaş Türkiye’nin yüzü ve simgesi” görülen Pamuk’a ilgi, bu geri planın da etkisiyle büyük oldu. Kitap tanıtımının yapıldığı Roma’nın kültür merkezi “Parco della Musica”nın en büyük salonlarından biri Pamuk’a ayrılmıştı. Salon ağzına dek doluydu. Yer bulamayanlar, Pamuk’u dinlemek için “2 Avro” ödemelerine karşın ayakta kalmıştı. Kitabı, izleyicilere tanıtımında fevkalade canlı yaşatan gazeteci Marino Sinibaldi ile birlikte İtalyan okurların karşısına çıkan Pamuk; sade son yapıtında hikâye ettiği Mevlut’un merak yaratan maceralarını anlatmakla kalmadı; Svevo’dan Tolstoy’a, Dickens’e dek Batı roman sanatının özellikleri üzerinde ders verdi. Her yıl dört ay boyunca New York’ta ders verdiği Columbia Üniversitesi’nde ders verdiği gibi tıpkı... 200814 arasında 6 yılda tamamladığı Mevlut’un “Dickensvari” öyküsünü; seyyar nohutpilav tezgâhçıları, garsonlar ve sokak satıcıları türü kesimlerle yaptığı söyleşiler üzerine kurguladığını aktaran romancı özünde bir “sosyal roman” yazdığını söyledi. Bu “sosyal roman” içine; baş kahraman “bozacı Mevlut”un gözüyle İstanbul’un yıllara yayılan serüvenini yerleştirdiğini belirtti. İtalyanlar “boza”nın ne olduğunu haliyle pek anlamadılar... Ama bu içeceği “Beyaz Türklere alkollü, İslamcı kesime de alkolsüz” diye yutturan sevimli Mevlut karakteri sayesinde, bozanın güçlü gizeminin çağrısına karşı koyamadılar. Gecenin sonunda Pamuk’un önünde upuzun bir imza kuyruğu oluşmuştu. “Parco della Musica”dan Pamuk kitabı almadan çıkan hemen hemen yok gibiydi. “H O Esad güçleri ve isyancı gruplar arasında ateşkes sağlamak. Ancak o gruplar arasında kimin olacağı konusunda Suriye, Rusya ve İran cephesinin farklı, Batılı güçler ve Arap müttefiklerinin ise farklı tercihleri bulunuyor. MakedonyaYunanistan sınırında bekleyen sığınmacılar arasında bir kadın ve kızı böyle görüntülendi. Tarafların 18 Aralık civarı New York’ta bir araya geldiklerinde ateşkes kurallarını pazarlık etmeleri hedefleniyor. BM Genel Sekreteri Ban Kimun “Suriye’de ocakta ateşkes ilan edilmesini” umuyor. Kerry, önceki gün Belgrad’da katıldığı AGİT zirvesinde ‘Şimdi zorunda değil’ “Esad’ın iktidarının gevşetilAncak Kerry, Esad’ın eninde somesi halinde ulaşılacak anlaşnunda iktidardan ayrılacağına damayla Amerikan, Rus ve SuriBeşar Esad ir bir inançları olmazsa, isyancılaye güçlerinden oluşan bir koarın 4 yıldır savaştıkları hükümet lisyonun IŞİD’i aylar içinde sigüçleriyle işbirliğine gitmesinin “aşılip atacağını” söyledi. rı zor olacağını” düşündüğünü de ekTsipras’la da görüştü ledi. İsim vermeyen ABD’li bir yetkili, Kerry’nin mesajının “Esad şimdi gitmek Yunanistan Başbakanı Aleksis zorunda değil” olduğunu belirtti. Tsipras’la bir araya gelen Kerry, AtiUzmanlara göre ABD, Esad’ın iktidarna hükümetinin gösterdiği ekonomik dan aniden ayrılması halinde Şam’da reform çabasını takdir ettiğini belirtoluşacak boşluktan IŞİD’in istifati. Tsipras ise Kerry‘ye bölgede istikrar de etmesinden kaygılı. Washington’ın merkezi olmayı sürdüklerini gösterSuriye’de çözüm planının ilk adımı, mek istediğini söyledi. New York’ta buluşacaklar AB ülkeleri Yunanistan’daki sığınmacılardan bugüne kadar yalnızca 295’ini kabul etti ürkiye ile 3 milyar Avro karşılığında mülteci anlaşması yapan Avrupa Birliği (AB), Yunanistan’a yığılan on binlerce sığınmacıyı diğer üye ülkelere yerleştirme sözünü hâlâ tutmadı. Yunanistan’ın Göçmen Politikasından Sorumlu Bakan Yardımcısı Yannis Muzalas, Makedonya’nın sınırlarını kapatmasının ardından yüzlerce göçmenin beklediği İdomeni kasabasında basın toplantısı düzenledi. Brüksel’de varılan anlaşma gereği Yunanistan’daki 66 bin 400 sığınmacının iki yıl içinde diğer AB ülkelerine yerleştirilmesi gerektiğini hatırlatan Muzalas, şimdiye dek sadece sekiz ül AB sözünü tutmadı T kenin 295 göçmeni kabul ettiğini açıkladı. AB içişleri bakanları eylülde İtalya ve Yunanistan’daki 160 bin sığınmacının diğer ülkelere dağıtılması konusunda anlaşmıştı. Sığınmacıların dağıtılmaması karşısında ihtiyaç listesi çıkardıklarını belirten Muzalas, Brüksel’den “100 bin acil yardım kiti, yağmurluk ve uyku tulumu, 80 bin battaniye, 1500 çadır, 1000 yatak, 800 ısıtıcı, 100 seyyar tuvalet, 50 seyyar duş, 26 ambulans, 20 otobüs, 6 su pompası ve 4 jeneratör” istediklerini söyledi. Atina’nın ek 1600 polis memuru talebine ise yanıt verilmediğini söyledi. ‘İki Avro’ya Pamuk John Kerry Kıbrıs’ta barış duasına çıktı John Kerry, barış görüşmeleri için adaya gitti. 1974’ten beri KKTC’ye giden ilk ABD Dışişleri Bakanı oldu ıbrıs barış müzakerelerini desteklemek için önceki gün adanın her iki kesimini ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, 40 yıllık bölünmüşlüğü sona erdirecek çözümün “ulaşılabilir” olduğunu söyledi. Rum lider Nikos Anastasiadis ve mevkidaşı Yoannis Kasulidis ile görüşen Kerry, daha sonra KKTC’ye geçerek Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ile bir araya geldi. ABD’li bakan, temaslarının ardından ara bölgeye geçerek Türk ve Rum gençlerden oluşan ‘Barış Oyuncuları’ takımının basketbol antrenmanını izledi. Basın toplantısında Anastasiadis ve Akıncı’nın çözüm için gösterdikleri çabayı öven Kerry, Kıbrıs’ta bulunacak adil, kapsamlı ve uzun ömürlü bir çö K Mustafa Akıncı John Kerry Nikos Anastasiadis zümün yalnızca adayı değil, tüm bölgeyi ayağa kaldıracağını söyledi. ABD’li bakan, “Birleşik Kıbrıs dünyanın bu çalkantalı bölgesinde, insanların en çok ihtiyacı olduğu bir dönemde umut ışığı olacaktır. Barışçıl, çok etnik yapılı bir gelecek arayanlara model olacaktır” diye konuştu. Çözüm için gerekli tüm teknik ve maddi desteği vermeye de hazır olduklarını kaydetti. “İnanıyoruz ki, Kıbrıs’ın zamanı geldi” diyen Kerry, daha sonra Akıncı ve Anastasiadis ile yemekte bir araya geldi. Kerry’nin ziyaretinin ardından Kıbrıs liderleri zaman kaybetmeden müzakerelere devam etti. Lefkoşa’daki ara bölgede bir araya gelen Akıncı ve Anastasiadis son bir ayda yedinci kez buluşmuş oldu. ‘Boza’nın gizemi Ankara’nın gözü ikinci buluşmada DUYGU GÜVENÇ Musul’da görev değişimi Irak’ta IŞİD’e karşı ılımlı grupların eğitilmesi amacıyla Musul bölgesindeki Türk birliklerinin değişimi kısa süreli heyecana neden oldu. enelkurmay kaynakları “Faaliyetin rutin olduğu ve olağanüstü bir şey olmadığı” bilgisini verdi. Ilımlı gruplara eğitim veren Türk askeri birliğinin görev sürelerinin dolması nedeniyle yerlerine yeni askerlerin gönderildiği öğrenildi. Değişimi yapılan birliğin 130 kişiden oluştuğu ve bu birliğin ılımlı grupların ve peşmergelerin eğitiminin yanı sıra IŞİD’e karşı mücadelede koordinasyon görevi yapacağı da öğrenildi. IŞİD’e karşı oluşturulan koalisyon kapsamında ılımlı gruplara eğitim verilmesi uzun süredir Irak’ın Kürt bölgesinde devam ediyor. Bu kapsamda Amerika, Türkiye ve Almanya askerleri, peşmergeleri ve bölgedeki diğer ılımlı grupları IŞİD’e karşı eğitiyor. Bu eğitim programına katılan Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları belirli sürelerle bölgede görevlendiriliyor. CNN Türk’ün dün akşam saatlerinde “1200 asker Musul’a intikal etti” yönündeki haberi heyecan yarattı. Daha sonra Genelkurmay kaynakları faaliyetin rutin olduğunu, olağanüstü bir durum bulunmadığı bilgisini verdi. Musul Başika bölgesine giden Türk askerlerinin süresi dolan askerleri değiştirmek amacıyla bölgeye gidildiği, sayılarının da belirtilen rakamda olmadığı öğrenildi. ürkiye’nin 24 Kasım’da Rus uçağını vurmasının ardından AnkaraMoskova hattında tırmanan gerilimde ilk buluşma sonuç vermedi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un 40 dakika süren görüşmesinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ailesinin hedef alınmasından duyulan rahatsızlığın dile getirildiği öğrenildi. Çavuşoğlu, Lavrov’a “Yine görüşelim” mesajı verirken Rusya’dan bu teklife yanıt gelmedi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Rus meslektaşı Lavrov ile görüşmesinde olayla ilgili üzüntüsünü tekrarladı ancak özür dilemedi. Lavrov, Çavuşoğlu’nun görüşmesi için “Yeni bir şey söylemedi” derken, görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan ve oğlu Bilal Erdoğan’a dair Rus tarafının suçlamalarından duyulan rahatsızlığın dile getirildiği öğrenildi. Lavrov görüşmede, “Uçağın düşürüldüğü bölgede hedefin IŞİD’in petrol ticareti” olduğunu belirtti. Uçakların bu ticaretin merkezini hedef aldığını savundu. Çavuşoğlu ise bölgede IŞİD bulunmadığını tekrarlarken görüşme sürecinin devam etmesini istedi. T G Üzüntü var özür yok Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, dün Suriye açıklarındaki Charles de Gaulle savaş gemisini ziyaret etti. Hollande’a Savunma Bakanı JeanYves Le Drain de (solda) eşlik etti. ‘Putin başarısızlıklarının Uçak krizinde ‘Çar, Sultan’a karşı’ üstünü örtüyor’ Guardian gazetesinin başyazısında Rusya’nın Türkiye’ye yönelik eleştirilerinin ardında, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kendi başarısızlıklarının üzerini örtme çabası yattığı ifade edildi. Yazıda Putin’in konuşmasının, Kırım’ı ilhak eden, Ukrayna’ya asker yollayan ve Suriye’de hava operasyonları düzenleyerek tüm dünyayı tedirgin eden bir lider için garip bir performans olduğu belirtildi. Economist dergisi Türkiye ve Rusya arasında uçak krizi sonrası gerilen ipleri Çaf Sultan’a karşı şeklinde tanımladı. Makalede Türk jetinin attığı füzenin onlarca yıllık diplomasiyi saniyeler içinde yok ettiği vurgulanırken krizin, son yıllarda ateşli Batı karşıtı konuşmalar yapan Türk yetkilileri önceliklerini gözden geçirmeye ittiği ifadesine yer verildi. Wilders: AB’yi unutun, asla Avrupalı olamazsınız Hollandalı aşırı sağcı siyasetçi Geert Wilders, Türklere seslenerek, “Hükümetiniz sizi kandırıyor. Bunu unutun. Siz Avrupalı değilsiniz ve hiçbir zaman AB üyesi olamayacaksınız” dedi. Wilders’in yayımladığı videoda Türkçe alt yazılar da yer aldı. Türkiye’yi ‘İslam devleti’ olarak nitelendiren Wilders, ‘özgürlük, demokrasi ve insan hakları’ gibi değerlerin de İslam dini ile uyumsuz olduğunu iddia etti. Wilders C M Y B