Katalog

DUNYA Pazartesi 21 Aralık 2015 dishab@cumhuriyet.com.tr Bakanla sığınmacı ev arkadaşı Almanya Savunma Bakanı Ursula Von Der Leyen’in evinde bir yıldır Suriyeli genç bir sığınmacının kaldığı ortaya çıktı. Yedi çocuk annesi Alman bakan, Şam’dan kaçan 20 yaşındaki Kerim için “Hayatımızı zenginleştirdi” dedi. 43 yıl sonra ilk Irak güzeli Irak başkenti Bağdat’ta 1972’den beri ilk kez güzellik yarışması düzenlendi. Bir otelin balo salonunda yapılan alkolsüz, mayosuz yarışmayı Kerküklü 20 yaşındaki Kürt güzeli Şeyma Kasım kazandı. Kasım, Kerkük Üniversitesi Ekonomi bölümü öğrencisi. TASARIM: ZARİFE SELÇUK İspanya’da yeni milat A 7 İspanya’da sandıkta iktidar partisi birinci gelse de ‘iki partili sistem bitti’. İlk kez genel seçime katılan Podemos ve Ciudadanos önemli sonuç aldı Gazze büyük lideri bekliyor B’yi sarsan 2008 oyla 68 milletvekili alğa tepki olarak 36.5 milyon seçmen krizi sebebiyle kedı. Böylece Indignados yepyeni, kirlenmemiş, genç siyasilemer sıkma dayatı(Öfkeliler) hareketinre yöneldi. Madrid’de annesiyle birlan ülkelerde birbiri ardına den yükselen, Yunanislikte oy kullanan Iglesias “Milat olasiyasi değişim yaşanıtan’daki Syriza’nın karcak bir dönemden geçiyoruz. Franyor. Bu yıl Yunanistan deşi addedilen Podemos co döneminden sonra ikinci demokve Portekiz’de solun iküçüncü parti oldu. ratik geçiş dönemi yaşıyoruz” ditidara gelmesi sonraPSOE yüzde 22.5 oy ve ye konuştu. Ekonomik krizden beri sı, İspanya da değişi94 milletvekiliyle ikinci İspanya’dan bağımsızlık için önemme kapıyı açtı. 1975’te parti konumunu korudu. li adımlar atıp referandum konusunFranco diktatörlüPSOE İspanya’nın en bü da Madrid’le mahkemelik olan Katağünün yıkılmayük solcu parti ünvanını lonya bölgesinde oy atan Rivera “Biz sından beri sağFranco’dan demokrasiye geçiş döneBaşbakan Rajoy da en azından şimdilik cı Halk Partisi Podemos’a kaptırmadı. mini yaşamadık ama ikinci geçiş dö(PP) ile Sosyalist Her halükarda Podemos nemine yetiştik” dedi. İşçi Partisi’nin (PSOE) liderliği, ilk sonuçları “iki partili sis‘Politize olduk’ hâkimiyetindeki İstemin sonu” diye yorumladı. panyol siyasetini, ilk Podemos’a oy veren Jonathan Pozo Liderler 30’lu yaşlarda (27), yoksullaşma ve kez genel seçime katılan iki parti değişPodemos gibi ilk kez genel seçisosyal hak kaybıyla tiriyor. me katılan fakat sosyal demokrageçen 7 yıldan sonDün “tarihi” disi ile liberalizmi karıştıran Ciudara “Korkunç yıllarye nitelenen seçimde danos (Yurttaşlar) da dı ama bir iyi sonusandık başı anketlesandık başı anketcu oldu: Pek çok rine göre iktidardalerine göre yüzinsan siyasetle ki PP yüzde 28.2 oy de 15.2 oy aldı. Ve ilgilenmeye başve 124 bandında mil beklenenin biraz ladı” görüşünü letvekili alarak birinci gerisinde kaldı. dile getirdi. parti çıktı. Ancak 350 vekilli En genç aday parlamentoda mutlak çoğunolan Ciudadaluk için gereken 176 vekilin nos’un lideçok gerisinde kaldı. ri Albert RiBarselonalı bir avukat. vera 36, Po2006’da Katalan bölge Podemos üçüncü demos lideri parlamentosuna seçildi. AB’nin kemer sıkma politikasının Pablo IglesiHem telejenik hem de emir eri gibi davranan 60 yaşındaki as 37 yaşınağzı laf yapıyor. Hem Başbakan Mariano Rajoy’un azınlık da. Yüzde iş alemiyle iyi ilişkiler hükümeti kurması da koalisyon orta 21’lik rekor hem de emekçiler için ğı bulması zor gözükürken, ikincilik işsizlik, iktisosyal adalet istiyor. İşe için de başa baş yarış yaşandı. dar partisinalmalarda tek sözleşme İlerleyen sonuçlarda, radikal solden tüm ülkesistemi, eğitime daha cu Podemos (Yapabiliriz) yüzde 20.5 ye yayılan yolsuzlufazla yatırım vaat ediyor. PABLO IGLESIAS Rock yıldızı muamelesi gören at kuyruklu siyasi bilimler profesörü. İki yıl önce Indignados içinde öne çıktı. Geçen yıl Avrupa Parlamentosu’na seçildi. Madrid, Barselona ve Cadiz belediye başkanlıklarının kazanılmasını sağladı. Brüksel’in kemer sıkma politikasına kesinkes karşı. PP ve PSOE’nin yolsuzluğunu bitirmeye yeminli. Alt sınıflar için acil sosyal kurtarma planı vaat ediyor. ALBERT RIvERA eçen hafta Moskova’yı ziyaret edip Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşmesi sırasında Rus devlet televizyonuna da konuşan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Rus halkının ABD’nin Suriye politikasını anlamasının önemli olduğunu belirtip şunları söyledi: “Suriye’deki mevcut yönetimi değiştirmeye çalışmıyoruz. Suriye’de renkli devrim yapmıyoruz. Biz başka ülkelerin iç işlerine karışmıyoruz. Amacımız barışı tesis etmek.” Barışın tesisi içinse Esad’ın görevi bırakma Kerry: Rusya ve İran ile aynı yönelimdeyiz G sı gerektiğini savunan Kerry “Esad görevde olduğu sürece Suriye’deki savaşı sonlandırmak mümkün olamaz” dedi. Suriye Destek Grubu çerçevesinde Rusya ve ABD’nin İran ile aynı yönde hareket ettiğini dile getiren Kerry, Suriye’nin geleceğini halkının tayin edeceği bir siyasi çözüm için İran ile ortak yaklaşım sergilediklerini ifade etti. Suriye’deki devlet kurumlarının ve toprak bütünlüğünün korunması konusunda Washington ile Moskova’nın hemfikir olduğunu sözlerine ekledi. Kantar’ın kaldığı binayı İsrail uçakları vurdu Kantar (solda) 2008’de Lübnan’da Hizbullah lideri Nasrallah tarafından kahraman gibi karşılanıp örgüte resmen katıldı. Şam’da Suriye lideri Beşar Esad tarafından madalyayla ödüllendirildi. Hizbullah içinde hızla yükselip Golan Tepeleri sorumlusu oldu. Şam’da Hizbullah komutanına suikast ‘IŞİD gibi düşünen 100 bin militan var’ ski Britanya Başbakanı Tony Blair’in kurduğu Din ve Jeopolitika Merkezi, ABD öncülüğündeki koalisyon ve Rusya’nın saldırıları sonucu IŞİD yenilse bile, yerini almaya talip en az 15 grup olduğunu rapor etti. Merkez, uluslararası güçlerin ılımlı ve aşırılıkçı gruplar arasında ayrım gütme çabasının nafile olduğunu, isyancı grupların en az yüzde 60’ının İslamcı olduğunu belirtti. Merkez’e göre en büyük tehlike IŞİD’le aynı idolojiyi paylaşan ama görmezden gelinen gruplar. Bunların savaşçı sayısı 100 bini buluyor. En az 15 grubun küresel savaşçıların biatını ve IŞİD’in finans kaynaklarını ele geçirmek için rekabete girebileceğini belirten Merkez, ideoolik sebeplerle savaşa girmeyenlerin oranının 4’te 1’den az olduğunu kaydetti. E I On binlerce IŞİD pasaportu ŞİD’in militanlarını sığınmacı kılığında Avrupa’ya göndermek için kullanabileceği “on binlerce boş pasaport” çalmış olabileceği ileri sürüldü. Almanyu’nın Welt am Sonntag gazetesi, Batılı istihbarat servislerine dayanarak, IŞİD’in boş pasaportları Suriye, Irak ve Libya’da ele geçirdiği topraklardan elde ettiğini yazdı. Bu pasaportlarla AB’ye girebilecek militanların saldırı düzenleme ihtimaline dikkat çeken haberde, IŞİD’in boş pasaportları karaborsada 1500’er Avro’ya satarak gelir elde ettiği de belirtildi. Paris saldırıları sonrası sahte pasaport korkusu arttı. srail hapishanelerinde en uzun kalan Lübnanlı olan Hizbullah komutanı Samir Kantar, Suriye’nin başkenti Şam’da öldürüldü. Hizbullah, cumartesi gecesi Suriye hava sahasına giren 2 İsrail jetinin fırlattığı 4 füzenin, Caramana mahallesinde Kantar’ın kaldığı binayı yerle yeksan ettiğini açıkladı. Kantar’la birlikte 9 kişi öldü. Caramana’daki isyancıların İsrail’e istihbarat verdiği sanılıyor. FKÖ şemsiyesindeki Filistin Kurtuluş Cephesi’ne çocuk yaşta katılan Dürzi asıllı Kantar, 1979’da İsrail tarihinin en çok ses getiren saldırılarından birine imza atmıştı. O sırada 16 yaşında olan Kantar dahil 4 militan, İsrail’in Nahariya kasabasını tekneyle bastı, kendilerini İ Çocukların ölümü durdurmak isteyen bir polisi öldürdü ve rehine almak için bir apartmana girdi. Çatışma çıkarken, Danny Haran ve 4 yaşındaki kızı öldürüldü, saklanan anne de ağlayan 2 yaşındaki kızını susturmaya çalışırken boğarak öldürdü. İsrail, Kantar’a babayı vurup suda boğmak, minik Eilat’ın kafasını dipçikle parçalamaktan 5 kez müebbet verdi. Babakızın İsrail ateşiyle öldüğünü savunan Kantar, 29 yıl yatmışken, 2008’de İsrail’le takasta serbest kaldı. Dün İsrail resmi üstlenme açıklaması yapmadı. Ama İnşaat Bakanı Yoav Gallant “Kuntar gibilerin dünyamızın parçası olmaması iyi bir şey”, Adalet Bakanı Ayelet Şaked “Haberi almaktan memnunuz” diye konuştu. Anne Haran “Adalet yerini buldu” tepkisini verdi. aşkınlığa mahal yok. İsrail ile Türkiye ilişkilerini “normalleştirmek” için iki yıldır süren müzakerelerin sonunda geçen hafta Zürih’teki gizli toplantıda çıktığı söylenen ön anlaşma olur da sonuçlandırılırsa resmi tamamlayacak: “İflas eden Ortadoğu politikaları eşliğinde Rusya ve İran’la papaz olunması, Şanghay İşbirliği Örgütü ve Avrasya Ekonomi Birliği denilirken, Çin’le füze savunma ihalesinin iptali ve Batı/NATO şemsiyesine sığınılması… Suudiler öncülüğünde ne işe yarayacağı müphem ABD onaylı ‘Sünni askeri ittifakının’ parçası olunmasını da cikletten çıkan fala sayın.” Bu yaşananlar, Türkiye’yi yöneten siyasi heyetin dış siyasetinin “hizaya getirilmesinin” son halkası. HHH Türkiye 2010 Mavi Marmara vakası sonrası ilişkilerin normalleşmesi için üç koşul koymuştu: l Resmi özür: ABD Başkanı’nın Mart 2013 İsrail ziyaretindeki zorlamasıyla Netanyahu tarafından dilendi. l Taminatlar: İki yıl önce anlaşma sağlanmıştı. l Gazze ablukası: İmkânsızlığı herkesin malumu. Bugünkü ön anlaşmaya dair sızanlar ise bizatihi AKP’nin tabanı için sorunlu: 1 Tazminat ve davalar: İsrail basını zaten Tazminat Fonu’na 20 milyon dolar yatırılacağını yazmıştı. Yalanlanmış değil. İHH “kan parası” ederini 1 milyar dolar hesaplıyor. Yandaşların tepkilerine bakılırsa TBMM kararıyla İsrail asker ve yetkilileri hakkındaki davaların düşürüleceği, yenilerinin önleneceği rivayeti somutlaştı. Erdoğan “İsrail elindeki bu kanı temizleyemez” demişken; bu resim dış politikayı mütemadiyen iç politikanın kaldıracı kılmış AKP’nin ideolojik duruşunu hayli yamultuyor. 2 Hamas: Türkiye Batı Şeria’daki terör operasyonlarını İstanbul’dan yürüten Şeyh Aruri’yi sınır dışı edecek, Hamas’ı sınırlandıracak. Erdoğan cumartesi İstanbul’da Hamas lideri Halit Meşal’le görüştü. Kuvvetle muhtemel ki “ideolojik kardeşlik” icabı ve daha “âli çıkarlar” için “görüntüyü kurtarırız” denilip biat istendi. Hamas gücenip darılacak değil. Filistin İhvan’ı da diğer İhvan kolları gibi pragmatik; dün Suriyecidir, bugün Türkiyeci olur, yarın İrancı yahut hepsi birden. 3 Gazze ablukası: “Tek pürüz” denilip duruluyor. Eylül başında Gazze’ye ablukanın zaten hafifletildiğini sınır ziyaretimde gördüm. Katar başta olmak üzere pek çok ülkenin projeleri var. Hatta en zayıfı Türkiye. 4 Doğalgaz: Rusya’ya alternatif olarak İsrail doğalgazının Türkiye’ye satışı, Tarsus’a uzanacak boru hattı ile Türkiye’yi enerji merkezi kılacak “çıkar odaklı” bir resim var. Tabii bu projeler için Kıbrıs’ta bahar için müjdelenen bir barış lazım, zira Rumların “Münhasır Ekonomik Bölge”si söz konusu. İsrail liderleri ocakta Rum ve Yunan liderleriyle görüşecekler. İsrail içinde ise Rum ve Yunanlılarla anlaşmışken ne gerek var sesleri eksik değil. HHH Anlaşmanın iki yıl önce olmama sebebi bana kalırsa İsrail’in istememesiydi. Bakmayın siz hamasi nutuklara, Türkiye’nin İsrail’e ihracatı 2010’da 2 milyar dolarken, 2014’te 3 milyar dolara çıktı; İsrail’in Türkiye’ye ihracatı ise aynı dönemde 1.3 milyar dolardan 2.8 milyar dolara.. Ticaret almış başını yürümüşken o bölgesel koşullarda daha ötesine gerek görmediler. Bu kez sonuçlandırılırsa kilidi de rivayet o ki anlaşmanın gizli maddesi olur: Erdoğan’ın Gazze’yi ziyareti. Geçen hafta “İlişkilerde normalleşmenin iki ülkenin olduğu kadar bölgenin de çıkarına olacağını” söyleyen Erdoğan’ın en büyük arzusu bu. Düşünün, resmi ne biçim taçlandırır! İsrail üzerinden gidilemeyince, Nisan 2013’te o vakitler İhvancı dostların iktidarda bulunduğu Mısır üzerinden çizilen rota, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin “kırmızı kartına” takılmışken, bu kez el Sisi’nin Mısır’ı üzerinden yapılamayıp tekrar İsrail üzerinden gerçekleşebilse… Gerçi İsrail’in anlaşma olasılığından memnun muhalefet liderleri bile “Erdoğan’ın Gazze’ye ayak basmaması garanti edilmeli” diyor ama boş verin. Bütün Ortadoğu İsrail ile ilişkilerini düzeltmiş büyük lideri beklemiyor mu? Alın işte… Ş Fetih Ordusu vuruldu Suriye’de AnkaraRiyad destekli, Nusra ve Ahrar liderliğindeki Fetih Ordusu’nın kontrol ettiği İdlib’e hava bombardımanı düzenlendi. Muhalif Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Fetih Ordusu mevzilerine muhtemel “Rus” hava saldırılarında çoğu militan 36 kişinin öldüğünü duyurdu. Reuters’e konuşan “sivil savunma personeli” ise Fetih’in idari binaları ve pazarın vurulduğunu, çoğu sivil 73 ölü, 150 yaralı olduğunu iddia etti. Ağır yaralılar Türkiye’ye nakledildi. Şam’ın Caramana mahallesinde İsrail uçaklarının vurduğu bina yerle yeksan oldu. C M Y B