Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 NİSAN 2013 CUMA 10 Rus mudilere kötü haber DENİZ BERKTAY EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Planda sonradan değişiklik yapan müteahhidin yetki belgesi iptal edilebilecek KİEV Rusya Başbakan Birinci Yardımcısı İgor Şuvalov, Kıbrıs Rum Kesimi’nin almaya hazırlandığı önlemler sonucunda Kıbrıs Rum Kesimi’ndeki bankalarda parası olan Rusların parasal kayba uğramaları halinde, Rusya hükümetinin hiçbir adım atmayacağını söyledi. Şuvalov, Rum Kesimi’ndeki bankalarda hesabı olan Rusların parasal kayba uğramalarının üzücü bir durum olacağını belirtti. Moodys’in verilerine göre, Kıbrıs Rum Kesimi’ndeki bankalarda Rus vatandaşlarına ait meblağların toplamı 30 milyar doları aşıyor. Proje oyununa son Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca hazırlanan ve bu yıl yasalaşması beklenen yeni imar kanunu tasarı taslağı, konut satışlarını disiplin altına almayı hedefliyor. Bu çerçevede şu önlemler alınacak: Projede değişiklik yapan müteahhitlere ağır yaptırımlar getiriliyor. Asansör ya da apartman boşluğu gibi alanlar evin metrekaresi içinde gösterilemeyecek. Evin net alanı ile uyuşmayan maket ya da broşür hazırlayan, bunu internette duyuran yapı sahibine idari para cezası verilecek. alan, eklenti alanı ve taban alanı tanımları da yapılacak. Müteahhitlere de bu kapsamda, projelerinde net alanı ve brüt alanı açıkça belirtme zorunluluğu geliyor. Yeni taslağa göre, daireyi satan müteahhit ve daireyi alan mülk sahibi ruhsat eki onaylı mimari projeyi karşılıklı olarak imzalayacak. Uygulama sayesinde müteahhit ne sattığını, vatandaş ne aldığını bilecek. İmza sonrası projede değişiklik yapılması da engellenecek. Taslağın yasalaşması halinde, bina projelerinde bundan sonra dairelerin kapı numarası bile değişmeyecek. v daha büyük gösterilmeyecek E Ülker, Derbi ve Tokai’yi aldı Ülker’in çatı şirketi Yıldız Holding’in iştiraklerinden Gözde Girişim, Derby ve Tokai markalarının sahibi Azmüsebat Çelik Sanayii ile hisse alım sözleşmesi imzaladı. Sözleşmeye göre, şirketin sahibi olan Cansu ailesinin, hisse devri sonrasında da yönetimde kalmaya devam edeceği bildirildi. Müteahhit, apartman ya da asansör boşluğu gibi alanları evin metrekaresi içinde gösterebiliyor. Dolayısıyla alıcı, aslında ilk gördüğü projede not edilen metrekareye değil, sonradan uygulanan değişiklerle daha küçük metrekareli eve sahip oluyor. Yeni kanuna ilk defa net ve brüt alan tanımları girecek. Böylece, toplam n e t ara cezası uygulanacak P Taslağa göre müteahhit, arazi sahibinin ya da satış vaadi sözleşmesi yaptığı kişilerin onayını almadan mimari projeyi, bağımsız bölümlerin numaralarını, konum, büyüklerini ve teknik özelliklerini değiştiren müteahhide idari para cezası verilecek. Kanun taslağı, aynı bağımsız bölümü birden fazla kişiye satan ki şilere de ceza verilmesini öngörüyor. Arazi sahibi ile yaptığı kat karşılığı satış vaadi sözleşmesindeki hükümlere aykırı olarak yetkisinin olmadığı bağımsız bölümleri parsel sahibinin izni olmaksızın satan müteahhit de cezalandırılacak. Evin konumu, niteliği ve eklentisi, brüt, net alanı ile yapının ortak alanları bakımından ruhsat eki mimari projesi ile uyuşmayan maket, broşür, katalog hazırlayan, bunları elektronik ortamda duyuran veya bunlar üzerinde satış vaadi sözleşme hazırlayan veya satış yapan, yapı müteahhidine idari para cezası verilecek. Söz konusu idari para cezaları, yapı sahibine ve yatırımcıya, proje bedelinin çeşitli yüzdeleri oranında uygulanacak. Taslak, usulsüz satış yapan yapı müteahhitlerinin bir yıla kadar yetki belgesinin iptalini de öngörüyor. Kredi Notu Niçin Yükseltildi? Barış sürecinde (!) uluslararası derecelendirme kuruluşu Standard&Poors’un Türkiye’nin kredi notunu BB+’ya yükseltmesi, yeni tartışmalara yol açtı. İktidar yandaşları not artışını yetersiz bulurken nota, notun yükselttiği ortama bakan çevreler de not yükselişini siyasal amaçlı buldu. Gerçekten dış çevreler, İmralı müzakeresi ya da mütarekesi sürecinde Sayın RTE’nin, kamuoyunda desteğini arttıracak ataklar yapıyor. İsrail’den Netanyahu’dan gelen kuru özür; IMF görevlilerinden gelen ekonomiye övgü, Standart&Poors’un kredi notunu yükseltişi, herhalde raslantısal olarak barış sürecine (!) denk geldi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları, kapitalizmin kamuyu etkilemek, yönlendirmek için oluşturduğu, güvenilirlikleri en azından kuşkulu kuruluşlardandır. Bir kurumun ölçütleri (kriterleri) nesnel (objektif) değilse, öngörüleri hatalı verilerdir. Hatta gerçekleşen sonuçlar uyumsuzsa hesap verebilirlikten uzaksa, kaynakları esas itibarıyla not verdikleri ülke ve/veya kuruluşlardan geliyorsa, o kurum için kullanılabilecek en hafif sıfat kuşkulu oluşudur. Türkiye ekonomisinde 2012 yılında önceki yıla göre ne gibi olumlu gelişmeler oldu da ya da gelecekte neler bekleniyor da kredi notu yükseltiliyor. Bir yanıt bulabilmek için 2011 ve 2012 yıllarında ekonomideki gelişmeleri ortaya koyan başlıca ekonomik göstergeleri bir tablo halinde sunalım. 2011 ve 2012 Yılları Ekonomik Göstergeleri Ekonomik Gösterge Büyüme Hızı (GSYH) (%) Sanayi Sektörü (%) İhracat (FOB) Milyar USD İthalat (CIF) Milyar USD Dış Ticaret Açığı Milyar USD Cari İşlemler Açığı Milyar USD Cari Açık/GSYH (%) Bütçe Gelirleri Milyar TL Harcamalar Milyar TL Bütçe Açığı Milyar TL Bütçe Açığı/GSYH (%) Faiz Giderleri Milyar TL Faiz Dışı Fazla Milyar TL Faiz Dışı Fazla/GSMH (%) İç Borç Stoku Milyar TL Dış Borç Stoku Milyar USD Özel Sektör Dış Borcu Milyar USD UFE (Dönem Sonu) % UFE (Yıllık Ort.) % TÜFE (Dönem Sonu) % TÜFE (Yıllık Ort.) % USD/TL (Yıl Sonu) USD/TL (Yıllık Ort.) EUROAvro/TL (Yıl Sonu) EUROAvro/TL (Yıllık Ort.) Döviz Sepeti/TL (Yıl Sonu) Döviz Sepeti/TL (Yıllık Ort.) İşsizlik % 2011 8,8 9,4 135,0 240,8 (105,8) (77,2) (9,7) 295,9 313,3 (17,4) (1,3) 42,2 24,8 1,9 368,8 306,6 202,8 13,33 11,09 10.45 6,47 1,8889 1,6851 2,4438 2.3504 2,1666 2,0178 9,8 2012 2,2 2,0 152,6 236,6 (84,0) 48,8 (6,2) 331,7 360,4 (28,7) (2,0) 48,4 19,6 1,4 386,5 326,3(1) 217,2(2) 2,45 7,11 6,16 8,94 1,7708 1,7832 2,3479 2.3049 2,0593 2,0450 10,1 Bayraktar: Emsal artışı zorlaşacak Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, düzenlemeyle ilgili olarak “Emsal artışları çok daha zorlaşacak. Öyle herkes kafasına göre plan notlarıyla, bilmem neyle emsal artışı yapamayacak” dedi. Bayraktar, emsalin teknik bir konu olduğunu ve suiistimal yapıldığını belirterek şunları kaydetti: “Emsal 2 dersin ama diğer taraftan emsal vermezsin, kütle koyarsın. Diğer taraftan taban alanı katsayısı dersin, yükseklik verirsin, emsal belli olmaz. Bunlar çok izafi şeyler. Onun için düzenlemeleri çok daha ciddi yapacağız.” Moda devine vergi ezası Dünyaca ünlü giyim markası Dolce & Gabbana, vergi kaçırmaktan yüz milyonlarca dolarlık cezaya çarptırıldı. Milano mahkemesinde süren Dolce&Gabbana davası sonuçlandı. Mahkeme şirketi vergi kaçırmaktan suçlu buldu ve 439.70 milyon dolar para cezası verdi. ‘Gayrimenkul piyasası altüst olacak’ TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, son yıllardaki değişim ve planlanan üst ölçekli projelerin İstanbul’un formunu ve gayrimenkul piyasalarını oldukça derinden etkileyeceğini belirterek yatırım kararlarında bunun dikkate alınmasını önerdi. Gayrimenkul sektörünün bu yıl yüzde 5 büyüyeceğini kaydeden Maya’nın öngörülerinden bazıları şöyle: * 3. havalimanı: 3 Mayıs 2013’te ihalesinin yapılması planlanan ve Eyüp ile Arnavutköy sınırları içinde kalacak 3. havalimanı ile kentin kuzeyinde ciddi bir gelişme yaşanacak. Sabiha Gökçen’in yapılması ile Pendik, Kurtköy ve Tuzla’daki gelişmelerden yola çıkarsak benzer gelişme bu bölgede görülecek. * 3. köprüyle kentin ulaşım güzergâhı yeniden şekillenecek. * GebzeOrhangaziİzmir CANAN COŞKUN otoyolu kapsamında İstanbulGİRNE Emlak daİzmir arası karayolu ulaşınışmanlığı sektörünün önmının 3.5 saate indirilmede gelen isimlerinden Resi planlandı. Bu projeyle alty World Türkiye’nin Kosadece İstanbul değil İzordinatörü Mustafa Baygan, mit ve Bursa gibi kentTürkiye’de konut, ticari emlak ve lerde de önemli gearsa alım satım işlemlerine yönelik lişmeler yaşanatalebin gün geçtikçe arttığını söylebilecek. di. Baygan, “Sektörde müthiş bir po Larus Palas’ta 180 bin dolara daire İstanbul Kemerburgaz Göktürk’te 5 bin 300 metrekare arsa alanı üzerinde yer alan Larus Palas’ta tavan yüksekliği 3.5 metreyi bulan küp dairelerin fiyatları 180 bin dolardan başlıyor. Tanıtımı yapılan projede fiyatlar 1 milyon 400 bin dolara kadar yükseliyor. Projenin temmuzda teslim edilmesi planlanıyor. Vizyon İstanbul İnşaat tarafından inşa edilen Larus Palas’ta daire tipleri stüdyo, 1+1, 2+1, 3+1 ve 4+1 olarak tasarlandı. Larus Palas Göktürk’te metrekare fiyatları 3 bin 200 dolar ile 4 bin dolar arasında değişiyor. Proje İstinye Park’a 15 dakika, Kanyon’a 18 dakika, Karaburun’a 25 dakika mesafede konumlanıyor. Zenginler yardımı kesti OECD, küresel ekonomik krizle birlikte kemerleri sıkan zengin ülkelerin fakir ülkelere yaptığı yardımların da azaldığını açıkladı. 2012’de zengin ülkelerin fakir ülkelere yaptığı mali yardımların bir önceki yıla oranla yüzde 4 oranında düşerek 125.6 milyar dolara indi. Özellikle fakir Afrika ülkelerine yapılan mali yardımlar yüzde 9.9 azalarak 28.9 milyar dolara düştü. Alman bankaya inceleme Almanya Merkez Bankası Bundesbank, ülkenin en büyük bankası Deutsche Bank’ın, kredi türevlerini yanlış değerlediği ve bu şekilde 12 milyar dolara kadar zararı gizleyebildiği suçlamalarını incelemeye aldı. Artık mahalle emlakçiliği bitecek tansiyel ve gelecek var ama iş ustaların elinde değil. Vatandaş gün geçtikçe kendisini daha iyi yönlendiren ve bilgilendiren markalı emlak danışmanlığı ofislerini tercih eder hale geliyor. Mahalle arasında amatörce yapılan emlakçiliğin sonu geliyor” dedi. Realty World Türkiye’nin 2012 yılı emlak danışmanı ve ofislerini ödüllendirdiği “Zirve 2013” ödül töreni KKTC’de gerçekleşti. Gecede, Türkiye genelinde sıralamaya giren emlak ofisleri ve danışmanlarına 8 kategoride 142 ödül dağıtıldı. Kaynak: TÜİK ve TCMB Not: (1) Dış borç stoku Eylül 2012 itibarıyla (2) Döviz sepeti %50 USD, %50 EURO Yıldız: Güney Kore nükleerde yarıştan koptu Ekonomi Servisi Enerji Bakanı Taner Yıldız, Güney Kore’nin Sinop’a kurulacak nükleer santral yarışından koptuğunu söyledi. Yıldız, “Yarış sürüyor ama Güney Kore de bu yarıştan koptu. Çin ve Japonya ön plana çıktı. Güney Kore Hazine garantisiyle ilgili sıkıntılardan bahsetti. Çin ve Japonya proje için istekli” dedi. NTV’nin sorularını yanıtlayan Yıldız, 9 büyüklüğündeki depreme dayanıklı bir nükleer santral gerektiğini belirterek hassasiyeti en yüksek düzeye çıkardıklarını söyledi. Türkiye’nin günlük 750 bin varil civarında bir petrol ihtiyacı olduğunu belirten Yıldız, bölgedeki enerji potansiyeliyle ilgili şöyle konuştu: “Türkiye Venezüella’da, Kolombiya’da arama faaliyetlerine giriyorsa 200 km ilerideki Irak için de sessiz kalamayız” dedi. Yıldız, elektrik dağıtım özelleştirmelerinde devirlerin haziran sonuna kadar gerçekleşmesini beklediklerini ifade etti. 15 Avro’luk Nokia, Türkiye’ye 189 TL’ye gelecek Ekonomi Servisi Barselona’da geçen aylarda düzenlenen Mobil Dünya Kongresi’nde tüm dikkatleri üzerinde toplayan 15 Avro’luk Nokia 105’in Türkiye fiyatı 189 TL civarında olacak. Nokia’nın akıllı tele fon ailesi Lumia serisinin yeni üyeleri Lumia 520 ve 720’nin tanıtımında konuşan Nokia Türkiye Genel Müdürü Çiçek Uyansoy İcan, “Bu yıl satışa çıkması beklenen Nokia 105, Türkiye’ye de gelecek. Ancak vergiler nedeniyle 15 Avro’luk bu telefonun fiyatı bizde Çiçek Uyansoy şu anda İcan bulunan en temel telefon fiyatı olan 189 TL seviyesinde olacak” açıklamasını yaptı. İcan, Türkiye’de Nokia Lumia 720’nin mayıs ayı içerisinde 999 TL’den, Nokia Lumia 520’nin ise haziran ayı içerisinde 599 TL’den satışa sunulacağını kaydederek Lumia serisiyle birlikte siyah ve beyazın dışında sarı, kırmızı ve mavi gibi renk alternatifleri de sunduklarını anlattı. İcan, “Teknolojiye renk getirdik. Cep telefonunda renklilik, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de artan bir trend. Lumia ailesinde ‘sarı’ en çok tercih edilen renklerden biri. Satın almak için özellikle ‘sarı’ Lumia arayan erkekler var. Cep telefonu tasarım ve renginin en önemli olduğu yaş grubu ise 1624” dedi. İcan, akıllı telefon deneyiminde en çok önem verilen servisler olarak internet erişiminin yüzde 50, görüntülemenin yüzde 48, eposta ve mesajlaşmanın yüzde 45 olduğunu söyledi. MERKEZ BANKASI DÖVİZ CİNSİ ALIŞ SATIŞ 1 ABD DOLARI 1.8075 1.8108 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8787 1.8910 1 DANİMARKA KRONU 0.31011 0.31163 1 EURO 2.3149 2.3191 1 İNGİLİZ STERLİNİ 2.7215 2.7357 1 İSVİÇRE FRANGI 1.8997 1.9119 1 İSVEÇ KRONU 0.27449 0.27733 1 KANADA DOLARI 1.7778 1.7858 1 KUVEYT DİNARI 6.2795 6.3617 1 NORVEÇ KRONU 0.30970 0.31178 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.48198 0.48284 100 JAPON YENİ 1.8902 1.9027 5 NİSAN 2013 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.8062 1.8135 1.8701 1.9023 0.30989 0.31235 2.3133 2.3226 2.7196 2.7398 1.8969 1.9148 0.27430 0.27797 1.7712 1.7926 6.1853 6.4571 0.30948 0.31250 0.47837 0.48646 1.8832 1.9099 1 ABD Doları: 0.9598 Avustralya Doları 5.8196 Danimarka Kronu 0.9493 İsviçre Frangı 6.5570 İsveç Kronu 95.40 Japon Yeni 1.0153 Kanada Doları 5.8221 Norveç Kronu 3.7502 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.2807 ABD Doları 1.5082 ABD Doları SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.8040 2.3210 2.7200 1.8900 89.90 604.50 ALIŞ SATIŞ 1.8080 2.3250 2.7500 1.9250 90.25 607.50 1 Kuveyt D.: 3.4937 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.80 2012 yılında ekonomik gelişmelerin 2011 yılına göre olumlu ve olumsuz yorumlanacak yönleri vardır. Ekonominin büyüme hızının yüzde 8.8’den yüzde 2.2’ye, sanayi sektörü büyüme hızının yüzde 9.4’ten yüzde 2.0’ye düşmesi, bütçe açığının cari fiyatlarla yüzde 65.0 dolayında artması, bütçe açığı/GSMH oranının yüzde 1.3’ten yüzde 2.0’ye yükselmesi, olumsuz gelişmelerin başlıca göstergeleri olmaktadır. Büyüme hızının yavaşlaması doğal olarak işsizliği de artırmıştır. Buna karşı olumlu gelişmeler dış ekonomik ilişkilerde görülmüş, ihracatın cari USD değeri ile yüzde 13.0 oranında artması, dış ticaret açığının yüzde 7.0 dolayında azalarak 84.0 milyar USD’ye, cari işlemler açığının da yüzde 36.8 oranında daralarak 48.8 milyar USD’ye gerilemesi olumlu yönleri oluşturmuştur. Dış açık/ GSYH oranının da yüzde 9.7’den yüzde 6.2’ye gerilemesi de diğer olumlu bir gelişmedir. Fiyat artış hızları, yıl sonu ve yıl ortalamasına göre farklı görüntü vermektedir. Yıl sonuna göre üretici fiyatlarında artış hızı yüzde 13.33’ten yüzde 2.45’e, tüketici fiyatlarında da yüzde 10.45’ten yüzde 6.16’ya gerilerken tüketici fiyatlarında yıllık ortalama artış hızı yüzde 6.47’den yüzde 8.94’e yükselmiştir. Enflasyon hızı ölçülürken yıl sonu 12 aylık dönem mi, yoksa yıllık ortalama artış mı dikkate alınmalı sorusu yine gündeme gelmiştir. Ölçmede yıl sonu aralık endeksi dikkate alındığında fiyat artış hızının yavaşladığı, buna karşı yıllık ortalama alındığında TÜFE’de artış hızının yüzde 6.47’den yüzde 8.94’e yükseldiği görülmektedir. Benzer gelişme döviz kurlarında da görülmektedir. Yıl sonu kurlarına göre TL, USD’ye göre yüzde 6.2, Avro’ya göre yüzde 3.9, döviz sepetine göre de yüzde 4.9 oranında değer kazanmıştır. Buna karşı, yıllık ortalama kur alındığında TL, USD’ye karşı yüzde 5.9, sepete göre de yüzde 1.3 oranında değer yitirmiştir. Not artışının zamanlaması kadar artış aralığı da dikkat çekicidir. Not artışı Türkiye’yi sınıf atlatmadığı halde AKP’ye propaganda olanağı vermektedir. Eskiden iktisat kitaplarında iktisat la ahlaki diye yazılırdı; günümüzde galiba gayri ahlaki diye yazılacak.