Katalog

30 HAZİRAN 2012 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR TANINMIŞ BİLİM İNSANLARI HAREM’İ ANLATIYOR 19 Harem dile geliyor Kültür Servisi Topkapı Sarayı’nın ikinci avlusundaki Has Ahırlar’da geçen hafta açılan “Padişahın Evi: Topkapı Sarayı Haremi Hümayunu” sergisi kapsamında bilim insanlarının Harem hayatını anlatacağı seminerler hayata geçiriliyor. Prof. Dr. Nurhan Atasoy, Prof. Dr. Gül İrepoğlu, Yrd. Doç. Dr. Mehmet Kalpaklı ve Dr. Deniz Esemenli gibi tanınmış bilim insanlarının vereceği seminerler, temmuz ve eylül aylarında salı günleri 16.00 18.20 saatleri arasında gerçekleştirilecek. Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı Prof. Dr. İlber Ortaylı tarafından ilk seminerin verildiği programda başlıklar halinde şu konular konuşulacak: “Harem ve Mücevher”, “Sarayın Bir Kültür Merkezi Olarak Harem”, “Karmaşık Bir Bütünlüğün İfadesi Olarak Harem Mimarisi”, “İhtişam ve Zarafet: Harem’de Giyim Kuşam”. Sıradaki seminer ise 10 Temmuz’da Prof. Dr. Gül İrepoğlu’nun vereceği “Harem ve Mücevher.” (Kayıt olmak için: 0 212 451 62 50) Bir yaz dönümü rüyası ? Kültürel Olimpiyat’ın finalini oluşturan festivalin açılışı yaz gündönümü olarak kabul edilen 21 Haziran’da kışı aratmayan bir havada gerçekleşti. Londra’da müzik ve dans şölenlerine 100 bin kişi katıldı. NEVSAL HUGHES Londra 2012 Festivali’nde Yoko Ono’nun ‘Barışı Düşle’ mesajı açık hava ekranlarında 24 dilde yankılandı Bugün Kayseri Karaözü’nde açılıyor Fikret Otyam adına heykel ve kültürevi Kültür Servisi Ressam, gazeteci ve yazar Fikret Otyam adına Kayseri’de “Fikret Otyam Heykeli ve Kültürevi” açılıyor. Kayseri’nin Karaözü kasabasında bugün saat 17.30’da gerçekleşecek açılış etkinliğinde, Okan Murat Öztürk de bir konser verecek. Fikret Otyam heykeli Metin Yurdanur imzalı. Fikret Otyam Kültürevi ise mimar Hale Cakcak Türen’in mimari projesi, uygulama Hakan Alpay ve Yılmaz Taban’a ait. Ahşap ve yerel taş kullanılarak 40 metrekarelik alan üzerinde iki kattan oluşan yapı, 190 metrekarelik bir bahçe içinde konumlandırıldı. Fikret Otyam Kültürevi, çocuklara yönelik müze eğitimi amaçlı kullanılacak. Eserleri yıkılacak olan Başak Sigorta binasında Füreya’nın seramikleri tehlikede Kültür Servisi UNESCO Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği Türkiye Ulusal Komitesi, geçen günlerde satışı yapılan Şişli Cumhuriyet Caddesi üzerindeki Başak Sigorta binasının yıkılarak yerine otel yapılacağı haberleri üzerine bir kınama açıklaması yaptı. UPSD Başkanı Bedri Baykam’ın yaptığı açıklamada, Utarit İzgi’nin mimarı olduğu yapının seramik çalışmalarının, Türkiye’nin ilk seramik sanatçılarından Füreya Koral’a ait olduğu belirtilerek şu ifadelere yer verildi: “Binanın yıkımı ile birlikte sanatçının büyük bir özen ve aşkla yarattığı eseri de yok olacaktır. Füreya Koral’a ait eserin, duyarsızca alınan bir karar ile yıkılmasına göz yumulamaz. Biz sanatçılara düşen sorumluluk payının her geçen gün arttığının bilincinde olarak; sanatçıya, demokrasiye, tüm özgürlüklere, sanat eserlerine yapılan bilinçsiz davranışları ve acele alınan kararları kınıyoruz.” Bina üzerinde herhangi bir tahribat yapılmadan önce eserlerin binadan taşınarak sahiplendirilmesi gerekliliğine de değinilen açıklamada, “Bunun aksini düşünmek bile Türk sanatına sürülmüş bir leke olacaktır” denildi. LONDRA Birleşik Krallık tarihinin en büyük kültürel etkinliği diye nitelenen Kültürel Olimpiyat’ın finalini oluşturan Londra 2012 Festivali, olimpiyat oyunlarına 36 gün kala açıldı. Festivalin açılışı yaz gündönümü olarak kabul edilen 21 Haziran’da, kışı aratmayan bir havada, yalnız Londra’da değil Birleşik Krallık’ın birçok yöresinde düzenlenen etkinliklerle yapıldı. Gündüz vakti kapkaranlık gökyüzüne aldırmadan, soğuğa, yağmura, rüzgâra göğüs gererek yola çıkanlar İskoçya’da Stirling Kalesi yakınında kurulan sahnede dünyaca ünlü Venezüellalı yönetmen Gustavo Dudamel’in önderliğindeki Simon Bolivar Senfoni Orkestrası’nın konseriyle ısınıverdiler birden. İskoçya’nın en yoksul bölgelerinden Raploch’da dört yıldır süren bir yenilenme projesinin ürünü olan, yaşları 613 arasındaki 450 çocuğun hiç bilmedikleri bir müzik aletini çalmayı öğrenerek “Big Noise” adlı konser programına katılmasına olanak sağlayan bu etkinliğin temelinde müzik aracılığıyla çocukları tembellikten ve suça yönelmekten kurtarırken onlara yeni bir yetenek kazandırma amacı yatıyor. İskoçya’da 8 bin kişinin izlediği bu açık hava konseri hem BBC radyo ve televizyonu tarafından yayımlandı hem de ülkenin 22 kentinde kurulan büyük ekranlardan halka yansıtıldı. Festivalin resmen başlayışını ve Birleşik Krallık’ı bir uçtan bir uca dolaşan olimpiyat meşalesinin yöreye gelişini simgelemek amacıyla İngiltere’nin Göller Bölgesi’nde, Windermere Gölü üzerinde de göz kamaştıran bir havai fişek gösterisi düzenlendi. Aslında Fransız Les Commandos Percu grubunun 21 Haziran gecesi düzenlediği bu etkinliği dinmek bilmeyen yağmur altında, kulakları neredeyse sağır eden müzik ve Kuzey İrlanda’nın Derry kentinde düzenlenen ‘Barışı Düşle’ etkinliklerinden. Fotoğraf: Lorcan Doherty (üstte), Fotoğraf: Event Digital (yanda). gözleri kamaştıran ateş eşliğinde sihirli bir dans gösterisi olarak tanımlamak daha doğru olur. İngiltere’nin Wiltshire yöresinde tunç çağından kalma dev taşlardan oluşan, dünyanın yedi harikasından biri olarak tanımlanan Stonehenge her yıl yaz gündönümünü kutlayanların akın ettiği bir yerdir. Londra 2012’nin başlangıcını simgelemek için İngiliz sanatçı Jeremy Deller’ın hazırladığı, Stonehenge anıtını canlandıran şişme bir model, Galler bölgesinde Carmarthen Ulusal Botanik Bahçesi’nde onu izlemeye gelenlerin gözleri önünde şişirilerek başladı yaşamına. Ço neden oldu. Açılış etkinliklerinden bazıları da barış konusunu vurguluyordu. Kuzey İrlanda’da Derry/Londonderry kentinde düzenlenen “Peace One Day” konseri aslında 21 Eylül’de Dünya Barış Günü kampanyası çerçevesinde planlanmıştı. Öte yandan İngiliz besteci Jonathan Harvey’nin, farklı inançlar ve gelenekler arasındaki ortak değerleri keşfetmeye yönelik dev koro eserinin prömiyeri Birmingham’da yapıldı. Bu eser 21 Haziran gecesi Edward Gardner’ın yönetiminde Birmingham Sen cuklar kadar yetişkinlerin de üzerinde zıplayarak oynayacağı, şimdi ülkenin başka yörelerini de dolaşacak olan bu muzip eser aslında kimi eleştirmenlerin, “Bu da sanat mı?” sorusunu yöneltmesine foni Orkestrası tarafından icra edildi. Yoko Ono’nun şiddete karşı dünya çapında başlattığı girişimin bir parçası olan “Imagine Peace” adlı sergi ise Londra’da Hyde Park’ta Serpentine Galerisi’nde açılırken Birleşik Krallık’ın birçok kentinde açık hava ekranlarında “Barışı Düşle” mesajı 24 dile çevrilerek yankılandı. Birleşik Krallık’ın dört bir yanında düzenlenen etkinlikler hafta sonunda Londra’da yaklaşık 100 bin kişinin katıldığı müzik ve dans şölenleriyle sürdü. 9 Eylül’de sona erecek bu festival olimpiyat oyunlarında yarışan 204 ulustan 25 binden fazla sanatçıyı içeriyor. Dünya prömiyeri yapılacak 137 eser dahil 12 bin etkinliğin 900 ayrı yerde halk tarafından izlenmesi için 10 milyondan fazla bedava biletin dağıtılacağı bu sanat şenliği hem İngiltere hem de dünya kültürünün en iyi örneklerini sergileme amacı gütmekte. İsveç Kibritleri’nin yazarı öldü 26 yıl sonra ‘Otomatik Portakal’ müzikali Kültür Servisi Türkçede “Otomatik Portakal” adıya yayımlanan romanın yazarı Anthony Burgess’ın bundan 26 yıl önce bestelediği müzikal çalışma, ilk kez seslendirildi. Manchester Oda Orkestrası tarafından seslendirilen “Otomatik Portakal” müzikali, dinleyicilerden de tam not aldı. Kültür Servisi Fransız yazar ve şair Robert Sabatier 88 yaşında hayatını kaybetti. Sabatier, 1969’da yayımlanan ve kendi hayatından kesitler taşıyan, Türkçede Sel Yayınları’ndan çıkan “İsveç Kibritleri” kitabıyla ün kazanmıştı. “İsveç Kibritleri”nde yazar 1930’larda Paris’in yoksul mahallelerinde hayatta kalmaya çalışan bir çocuğun hikâyesini anlatıyordu. San Pietro ve San Paolo Kilisesi ilginç bir konsere ev sahipliği yaptı Orkestra yerine orgestra EGEMEN BERKÖZ Haziran ayımızı müzikle dolduran İstanbul Müzik Festivali 40. yılını kutlarken, her yıl yine haziranda yapılan bir başka müzik etkinliği de 14. yılına ulaşmış bulunuyor. Festival konserlerinde salonların dolu olması çoksesli evrensel müziği sevenleri mutlu ediyordu elbet, ama 26 Haziran akşamı San Pietro ve San Paolo Kilisesi’ndeki Tarsuslu San Paolo’yu anma konserini yalnızca bir avuç müzikseverin dinlemesi üzücüydü. Üzücüydü demem, İtalya’dan gelen piyanist Flavio Rocca ile San Pietro ve San Paolo Kilisesi’nin rahiplerinden, organist Fra Giuseppe Gandolfo’nun Mozart’ın “K.488 La Majör 23. Piyano Konçertosu” yorumlarını müzikseverlerin kaçırmaması gerektiğini düşündüğümden. Baştan alırsak, kilisenin başrahibi Dr. Claudio Monge’nin kısa sunuş konuşmasıyla başlayan konserin ilk bölümünde önce Fra Gandolfo, orgla, İtal yan Barok bestecilerinden Vincenzo Pellegrini, Girolamo Frescobaldi ve Domenico Zipoli’nin birer yapıtını seslendirdi. Ardından Flavio Rocca da piyanoda 18. ve 19. yüzyıl bestecilerinden Jan Kutchar, Giovanni Quirici ve Francesco Pagani’nin yapıtlarını çaldı. Konserin ikinci bölümünde ise ilginç bir deneyim yaşadık. Flavio Rocca, Mozart’ın 23. Piyano Konçertosu’nun solo piyano kısımlarını çalarken ona orkestra yerine orguyla Fra Gandolfo eş lik etti. Müzikseverlerin kulaklarına hiç yabancı olmayan bu yapıtı dinlerken doğrusu yadırgamadım. Fra Gandolfo konçertonun orkestra partisyonlarını orga uyarlayışıyla da çalışıyla da gerçek bir orkestra tınısı yaratmıştı. Bitirirken; kilisenin 1870 Camillo Bianchi yapımı orgunu Fra Gandolfo’nun 14 yıl önce Türkiye’ye geldiği zaman onarıp yeniden çalışır duruma getirdiğini ve San Paolo’yu anma konserlerinin de onun gelişi ve öncülüğüyle başladığını eklemek isterim. C MY B C MY B